Ας δούμε, λοιπόν, τον ρόλο του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου. Είναι ένας από τους σημαντικότερους φορείς, μέσα από τους οποίους μπορούν οι νέοι επιστήμονες να βρουν εργασία, οι νέοι επιστήμονες για τους οποίους όλοι εδώ χύνουμε δάκρυα που φεύγουν, κάνουν, δείχνουν.
Από τους δύο χιλιάδες διδάσκοντες ξέρετε πόσοι είναι αυτοί που έχουν ήδη μια εργασία, είναι, δηλαδή, καθηγητές πανεπιστημίου; Οι χίλιοι εξακόσιοι. Χύνουμε δάκρυα εδώ για να μην φεύγουν τα παιδιά και ένας θεσμός μας, ο οποίος μπορεί να φιλοξενήσει τους νέους επιστήμονες, αυτός ο θεσμός είναι κατά τεράστια πλειοψηφία στελεχωμένος από άτομα που έχουν και μια δεύτερη δουλειά. Αυτό δεν είναι ούτε ακαδημαϊκά σωστό, αλλά ούτε και κοινωνικά σωστό. Αυτό είναι το πρώτο.
Δεύτερον, να δούμε πώς γινόταν τόσα χρόνια η μοριοδότηση. Εάν έκανα εγώ αίτηση -δεν έχω κάνει ποτέ, διότι δεν θεωρώ ότι ένας πανεπιστημιακός πρέπει να δουλεύει σε πολλά πράγματα- με το που τελείωνα την αίτηση, γινόμουν αμέσως αποδεκτός. Γιατί; Διότι είχα πολλά χρόνια διδασκαλίας, εξ ορισμού, είχα πολλές δημοσιεύσεις, που, όμως, οι δημοσιεύσεις μου κρίνονταν όχι με βάση το περιεχόμενο, αλλά πού τις δημοσίευσα, πόσες είναι αυτές, κ.λπ., ποσοτικά δηλαδή κριτήρια. Μπορεί διάφοροι άλλοι συνάδελφοι να με έχουν ξετινάξει στον αέρα στη βιβλιογραφία, αλλά δεν λαμβάνονταν υπόψιν. Και ένας νέος επιστήμονας, ο οποίος είχε πολύ καλύτερες σπουδές από μένα, πολύ λιγότερες εργασίες, γιατί ήταν νέος άνθρωπος και καμία εμπορεία, έμενε έξω. Αυτό δεν ήταν τρόπος ακαδημαϊκής επιλογής, όπως καταλαβαίνετε. Μια διοικητική διευθέτηση ήταν.
Αυτό, λοιπόν, που λέμε τώρα -μάλλον, αυτό που λέει η διοικούσα, γιατί, όπως καταλαβαίνετε, δεν μπορώ να παρέμβω, είναι ένα αυτοδιοικούμενο ίδρυμα...
ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΠΑΠΑΘΕΟΔΩΡΟΥ: Όχι, κύριε Υπουργέ.
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ (Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων): Στη δική μας νοοτροπία, η Πολιτεία πρέπει να αφήνει αυτά τα Ιδρύματα, με τις δυσκολίες τους, να προχωράνε και μέσα από συνεννοήσεις να βελτιώνονται.
Αυτό που λέμε τώρα είναι ότι θα πρέπει να παίξει και κάποιον ρόλο η διαθεσιμότητα των υποψηφίων. Τι εννοούμε με αυτό:
Είστε πανεπιστημιακός, κύριε Παπαθεοδώρου, και μάλιστα από τους πλέον γνωστούς στην ελληνική επικράτεια. Και το εννοώ, χωρίς καμία διάθεση κολακείας.
Έχετε κάνει και διοίκηση. Είναι δυνατό κάποιος που κάνει διοίκηση, έχει ευθύνες σε προπτυχιακά μαθήματα, έχει ευθύνες σε μεταπτυχιακά μαθήματα, κάνει έρευνα, να πει, «Είμαι διαθέσιμος να κάνω μάθημα και στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο» και να παίρνει και τη θέση κάποιου νέου ανθρώπου; Εμείς νομίζουμε πως όχι. Και λέω «εμείς», διότι θεωρώ ότι και η διοικούσα του πανεπιστημίου και ο Υπουργός και το Υπουργείο σε αυτό το θέμα είναι σε απόλυτη συμφωνία. Άρα, διαθεσιμότητες. Διότι ξέρετε πολύ καλά ότι με όλη τη συζήτηση που γίνεται για τα μεταπτυχιακά και αν κάποιος πρέπει να πληρώνεται από τα μέλη ΔΕΠ κ.λπ., λίγο το θέμα των μεταπτυχιακών, λίγο το θέμα της διοίκησης που έχει αυτήν την απίστευτη γραφειοκρατία, που εντάθηκε μάλιστα και τα τελευταία χρόνια της κρίσης, λίγο το γεγονός ότι θέλει να φέρει χρήματα από το εξωτερικό από ανταγωνιστικά προγράμματα, που ξέρετε πόσο θετική πορεία έχουν οι Έλληνες πανεπιστημιακοί σε αυτό, λίγο το ένα, λίγο το άλλο, έχουν αγνοηθεί τα προπτυχιακά προγράμματα. Υπάρχει τεράστιος κίνδυνος στα προπτυχιακά, που είναι η βασική αποστολή του πανεπιστημίου, να είναι στον αυτόματο.
Αρά, διαθεσιμότητες, γιατί αν πω εγώ ότι κάνω και διοίκηση, κάνω και το ένα, κάνω και το άλλο και θέλω να κάνω και μάθημα, θα πρέπει να υπάρχει κάποια
Αρχή που να λέει, «Όχι, δεν μπορείς να κάνεις μάθημα». Άρα, και να δούμε επί της ουσίας ποιοι μπορούν να κάνουν αυτά τα μαθήματα και κυρίως να ανοίξουν, επιτέλους, αυτοί οι θεσμοί στους νέους επιστήμονες.
.......Τρίτον, για το θέμα του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου -όπως έχουμε πει κι εδώ στη Βουλή- είμαστε σε μια διαβούλευση με τη Διοικούσα, ώστε να δούμε πώς θα ενσωματωθεί στη λειτουργία του, αλλά και στη δομή του, η εμπειρία των τελευταίων είκοσι ετών. Ξέρετε, έχει ιδρυθεί το 1996, έχουν περάσει είκοσι χρόνια, είναι με το ίδιο νομικό καθεστώς κατά βάση..Εμείς νομίζουμε ότι τα Ανοιχτά Πανεπιστήμια πρέπει να έχουν ένα διαφορετικό καθεστώς, διότι επιτελούν κάτι το διαφορετικό. Και αυτό πρέπει να αντανακλάται και στη δομή και τη λειτουργία του και όπως είναι. Είναι ένα πανεπιστήμιο διαφορετικό, όπως σε όλα τα άλλα μέρη του κόσμου.
Τώρα, επιμένω ότι καλό είναι να μην επιλύονται τέτοια ζητήματα στα δικαστήρια. Αν, όμως, κάποιοι θελήσουν να πάνε στα δικαστήρια, τα δικαστήρια θα αποφασίσουν εντός της νομοθεσίας που υπάρχει και ο καθένας παίρνει την ευθύνη του για τις όποιες αναστατώσεις θα φέρει.
Εμείς θεωρούμε ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως νομικό πρόβλημα, αλλά υπάρχει μια νέα προσέγγιση, ακαδημαϊκή, η οποία αυτήν τη στιγμή φαίνεται ότι έχει αναστατώσει πολλούς. Και μας κάνει εντύπωση πώς μια ρύθμιση που επιτέλους ανοίγει με πολύ μεγαλύτερη γενναιοδωρία τις πόρτες ενός τέτοιου θεσμού στους νέους επιστήμονες, πώς αυτό το πράγμα στα καλά καθούμενα γίνεται αντικείμενο επίθεσης. Αυτό είναι ένα θέμα να το συζητήσουμε εκτός διαδικασίας αν θέλετε. Διότι μιλήσατε για τις πολλές δημοσιεύσεις, τι γίνεται, πώς κ.λπ..
Κύριε Παπαθεοδώρου, όπως ξέρετε, το θέμα δεν είναι οι πολλές δημοσιεύσεις. Είναι οι καλές δημοσιεύσεις. Και στις μέρες μας υπάρχει μια πληθώρα δημοσιεύσεων, οι οποίες εγείρουν πολλά ερωτηματικά. Επιτέλους, για πρώτη φορά θα αρχίσει και μια προσέγγιση ως προς την ποιότητα και όχι την ποσότητα. Ας το θεωρήσουμε κάτι καλό.
Δεύτερον, όσον αφορά το θέμα που θίξατε ως προς τη διαθεσιμότητα: Κοιτάξτε, το θέμα της διαθεσιμότητας για τέτοια πράγματα πρέπει να αποτελέσει πια και μεταξύ μας κριτήριο ακαδημαϊκότητας. Είναι δυνατόν κάποιος να τρέχει από δουλειά σε δουλειά και να θέλει να πάει να κάνει διδασκαλία; Η ημέρα έχει είκοσι τέσσερις ώρες και ξέρουμε τι σημαίνει ακαδημαϊκή δουλειά. Διότι το ίδιο θα συζητήσουμε όταν θα φέρουμε και το νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά.
Είναι δυνατόν κανείς να τρέχει από ένα μεταπτυχιακό σε άλλο -πού γίνονται αυτά τα πράγματα;- και να θέλει να πληρώνεται κιόλας; Αν έχει διαθεσιμότητα, με γεια του με χαρά του, να προσφέρει την εμπειρία του και μέσα στους κανόνες του παιχνιδιού, αν θέλει να πληρώνεται κιόλας. Διαθεσιμότητα, όμως, σημαίνει και πόσο σοβαρά κάνεις τις άλλες σου δουλειές.
Εδώ, λοιπόν, δεν μπορούμε να είμαστε ανοιχτοί σε όλα, να λέμε «ναι» σε όλα, ως ακαδημαϊκοί.
Γι' αυτό και νομίζουμε ότι αυτό δεν πρόκειται να εκπέσει. Αποτελεί ένα ουσιαστικό και ακαδημαϊκό κριτήριο και είναι η αρχή της ανανέωσης μίας πορείας στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, που ελπίζω ότι θα φέρει στον χώρο πολλούς νέους και πολύ καλούς επιστήμονες. ( Ο καθηγητής Κώστας Γαβρόγλου είναι βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ και υπουργός Παιδείας)