Και είναι η δογματική Αριστερά, αυτή η οποία δικαιώνει τις θέσεις της κριτικής των νεοφιλελευθέρων. Διότι η κριτική την οποία ασκούν οι νεοφιλελεύθεροι, κυρίως, για το κατά το δυνατόν μικρότερο κράτος και φτάνουν σε ακραίες τοποθετήσεις, είναι διότι η Αριστερά επιμένει στο μεγάλο κράτος, στην τεράστια αύξηση των δαπανών. Δαπάνες για τις οποίες πρέπει να υπάρχουν οι διαθέσιμοι πόροι. Εν προκειμένω, στην Ελλάδα η μεγαλύτερη αδυναμία την οποία εμφανίζει η Αξιωματική Αντιπολίτευση, είναι ότι δεν μπορεί να απαντήσει από πού θα εξεύρει πόρους για να μπορέσει να δικαιώσει τις προτάσεις της και την πολιτική της.
Και προ αυτής της αδυναμίας, η οποία ευτυχώς γίνεται γνωστή στον ελληνικό λαό, καταφεύγει, ως συνήθως, σε καταγγελτικό λόγο, σε ισοπεδωτικό λόγο, μιλάει για προτεκτοράτο. Φαντάζομαι ότι δεν τους συγκινεί τόσο η ελληνική σημαία. Διότι όποιον συγκινεί η ελληνική σημαία, δεν χρησιμοποιεί ποτέ τον όρο «προτεκτοράτο» για την πατρίδα του, γιατί γνωρίζει ότι αυτή τη σημαία την έχουν τιμήσει οι αγώνες και οι θυσίες του ελληνικού λαού.
Και είναι θλιβερό, κύριε Πρόεδρε, μέσα στην Αίθουσα –την ιερή Αίθουσα του Κοινοβουλίου- να ακούμε καταγγελίες περί προτεκτοράτου της χώρας μας. Κυματίζει η ελληνική σημαία πάνω από το Ελληνικό Κοινοβούλιο και συμβολίζει αυτούς τους αγώνες.
Επιτέλους, πρέπει να μπει φρένο σε αυτήν την κριτική, φρένο σε αυτόν τον καταγγελτικό λόγο. Θέλουμε η νέα γενιά της πατρίδος να αισθάνεται υπερήφανη για την ιστορία μας, για τον πολιτισμό μας, για τους αγώνες όλων των πολιτικών, όλων των πολιτικών δυνάμεων. Από πού κι ως πού αυτή η κριτική που θέλει να καταδείξει ότι ο ελληνικός λαός στις μέρες μας είναι λαός υπόδουλος; Έλεος! Φτάνει πια!
Επιστρέφω, πάλι, στα περί κριτικής ιδεολογικής και πολιτικής. Δημόσια πανεπιστήμια. Μην τολμήσουμε και πειράξουμε το καθηγητικό κατεστημένο, μην ιδρυθούν ιδιωτικά πανεπιστήμια, γιατί ποιος θα θιγεί; Η γνώση; Η επιστήμη; Όχι. Αυτοί οι οποίοι ενώ είναι μειοψηφία στην ελληνική κοινωνία, είναι συντριπτική πλειοψηφία, ελέγχουν τα πανεπιστήμια και καθοδηγούν τις εξελίξεις.
Ακούστε, λοιπόν, κύριοι της Αντιπολίτευσης ένα επιχείρημα περί ιδιωτικών πανεπιστημίων: Συμπολίτης μου, για τον οποίο είμαι εξαιρετικά υπερήφανος, νέος, δεκαοκτώ ετών, πέτυχε στο Berkeley, δημόσιο πανεπιστήμιο στην Αμερική.
Και φοίτησε τρία χρόνια και έγινε πολιτικός μηχανικός. Και ήρθε η ώρα των μεταπτυχιακών. Και τον επέλεξε πρώτο το Στάνφορντ, το ιδιωτικό πανεπιστήμιο, τον κ. Μιλτιάδη Βράτιμο. Γιατί; Γιατί το ιδιωτικό πανεπιστήμιο γνωρίζει ότι είναι εξίσου υψηλού επιπέδου οι σπουδές στα δημόσια πανεπιστήμια.
Μόνο εδώ, λοιπόν, έχουμε βρει ότι πρέπει να υπάρχει το κρατικό μονοπώλιο. Υπέρ ποίων; Υπέρ των φοιτητών, υπέρ της ελληνικής κοινωνίας; Θέλετε κάτι ακόμα; Υπέρ των μεγαλογιατρών καθηγητάδων, που ελέγχουν και την Ιατρική Σχολή και ελέγχουν και τις πανεπιστημιακές κλινικές. Σεις, που υποτίθεται ότι στρέφεστε εναντίον όλων των κατεστημένων συμφερόντων. Για να μην πω για άλλα, σε άλλα πανεπιστήμια.
Αυτές, λοιπόν, οι θέσεις σας δικαιώνουν, επαναλαμβάνω, την κριτική που ακούω από ακραίες νεοφιλελεύθερες φωνές. Γιατί εμείς δεν είμαστε νεοφιλελεύθεροι. Εμείς είμαστε ριζοσπάστες φιλελεύθεροι, υπέρ της επιλογής πάντοτε του εθνικού συμφέροντος και όχι καμιάς ιδεοληψίας.
Κυρία Υπουργέ, για να μη γίνω μονότονος με την ιδεολογική αντιπαράθεση, έχω πέντε προτάσεις. Θα τις πω εν συντομία.
Πρέπει να ιδρύσουμε, αν θέλουμε να έχουμε κάποια στιγμή μια δημόσια διοίκηση η οποία πραγματικά θα υπηρετεί τον πολίτη και θα μπορεί ο φορολογούμενος να πληρώνει τις υπηρεσίες αυτές, μια παραγωγική Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Θα εισάγονται μόνον απόφοιτοι ΑΕΙ και ΑΤΕΙ. Θα εισάγονται περισσότεροι και θα εξέρχονται λιγότεροι, ικανοί να γνωρίζουν τη μεθοδολογία της διοικήσεως, ικανοί να παρακολουθούν τις ευρωπαϊκές εξελίξεις. Και να σταματήσουν όλα τα υπόλοιπα, με τα οποία επιλέγονται και ξαναεπιλέγονται και τα κοινωνικά κριτήρια και να κάνει τρία χρόνια το ΑΣΕΠ να βγάλει αποτελέσματα. Η Γαλλία είναι φημισμένη για την ΕΝΑ, την Εθνική Σχολή Δημόσιας Διοίκησης. Δεν είναι δύσκολο να μιμηθούμε ένα πετυχημένο παράδειγμα.
Δεύτερον: επιθεωρητές. Επιθεωρητές του Υγείας, του Εργασίας, του Δημόσιας Διοίκησης. Ποιοι είναι οι επιθεωρητές αυτοί, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι; Μέσα από τα ίδια τα Υπουργεία, εθισμένοι στις πρακτικές της διοικήσεως. Τι θέλουμε, κυρία Υπουργέ; Ένα νέο σώμα επιθεωρητών, που να έχει αρμοδιότητα όλα τα Υπουργεία, με νέα παιδιά, με σπουδές, με διδακτορικά, αναγνωρισμένα παιδιά, τα οποία είναι στο περιθώριο σήμερα, αναγνωρισμένα για τις σπουδές τους. Να ιδρύσετε ένα καινούργιο σώμα, να μην έχει καμία εμπλοκή με τη σημερινή δημόσια διοίκηση.
Τρίτον: γενικοί διευθυντές Υπουργείων. Προέρχονται από πού; Από τα υπηρεσιακά συμβούλια και από την υφιστάμενη διοίκηση. Και πού φτάνουμε; Μόλις κάποιος θεωρεί ότι αδικείται, πάει στα δικαστήρια, δικηγόροι, αποφάσεις δικαστηρίων. Είχα στο Υπουργείο – ακούστε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι – μια περίπτωση. Δικαιώθηκε κάποιος που έπρεπε να κριθεί για γενικός διευθυντής μετά από τρία χρόνια. Δεν μπορούσα να κάνω διαφορετικά, παρά να υπογράψω τη δικαίωσή του. Έπρεπε να πάρει αναδρομικά όλους τους μισθούς. Έπρεπε από την υπάλληλο η οποία είχε γίνει γενική διευθύντρια και απεχώρησε, να αφαιρεθεί το επίδομα της γενικής διευθύντριας, από τη σύνταξη.
Πώς μπορεί να λυθεί; Μια short list σε κάθε Υπουργείο και από τη διοίκηση και από την αγορά. Δεν πρέπει να φοβόμαστε την αγορά. Πρέπει να ζητούμε να καταθέτουν τα προσόντα τους μέσω προκήρυξης και να επιλέγει η πολιτική ηγεσία μετακλητούς τους γενικούς διευθυντές.
Τέταρτη πρόταση: ενίσχυση των περιφερειακών δομών του κράτους. Τι συμβαίνει σήμερα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι; Η υγεία, τα νοσοκομεία. Η εκπαίδευση, τις σχολικές μονάδες. Η εργασία, τον ΟΑΕΔ. Ο καθένας έχει το δικό του περιφερειακό διευθυντή. Ο καθένας λειτουργεί κυρίως εξαρτώμενος από το κεντρικό κράτος. Πρέπει να μεταβιβάσουμε αρμοδιότητες και πόρους στις περιφερειακές διοικήσεις, ούτως ώστε αυτές οι μονάδες να διοικούνται από κει.
Θέλετε ένα παράδειγμα; Δεν έχουμε γιατρούς. Και κάνατε ερωτήσεις όταν ήμουν Υπουργός και καλά κάνατε. Πώς μπορούμε να πάρουμε σήμερα έναν επικουρικό; Μόνον μέσω του Υπουργείου, αν προκηρυχθεί η θέση. Γιατί να μην μπορεί η θέση να προκηρυχθεί σε περιφερειακό επίπεδο, ούτως ώστε ο διοικητής του κάθε νοσοκομείου να επιλέξει με ταχύτητα, να επιλέξει τον καλύτερο, τον άξιο, με διαφάνεια. Και να καταθέτουν τα δικαιολογητικά τους στο ίντερνετ και να μπορεί ο ενδιαφερόμενος που ίσως αδικηθεί να προσφύγει στη Δικαιοσύνη. Δεν είναι δύσκολα πράγματα. Τόλμη και αποφασιστικότητα χρειάζονται.
Τέλος, κύριε Πρόεδρε, δεν μπορώ να μη σχολιάσω και πάλι αυτό το τσιτάτο περί του νεοφιλελευθερισμού ο οποίος φταίει για όλα.
Άκουσα ότι και για την αξιολόγηση φταίει ο νεοφιλελευθερισμός από συνάδελφο η οποία μίλησε. Δηλαδή, όταν θεσπίζουμε διαδικασίες με τις οποίες θα προκρίνουμε τους άριστους, τους ικανούς, τους παραγωγικούς δημοσίους υπαλλήλους, τους κολλάμε μέσα σε αυτήν τη διαδικασία το τσιτάτο του νοεφιλελευθερισμού και έτσι ξεμπερδέψαμε. Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να απαντήσουμε τι είδους διοίκηση θέλουμε, αν θέλουμε τη διοίκηση των χρηστών, των παραγωγικών, των αποδοτικών υπαλλήλων ή αν θέλουμε τη διοίκηση των κοπανατζήδων, των παρανόμων, των χρηματιζόμενων, του βαθέος σπάταλου και αναποτελεσματικού κράτους ή αν θέλουμε μία ορθολογική δημόσια διοίκηση που να υπηρετεί τον πολίτη.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, θα κλείσω την παρέμβασή μου με μία άποψη, που κατά τη γνώμη μου πιστεύω ότι μπορεί να μας ενώνει όλους. Χρειαζόμαστε διοικητικά, οικονομικά στελέχη στη διοίκηση, αλλά και πολιτική ηγεσία, που να αγαπούν την πατρίδα, όχι τις φιλοδοξίες τους, όχι τις ιδιοτέλειές τους, όχι τα μικρά ή μεγάλα συμφέροντά τους, αλλά από την ώρα που ορκίζονται να υπηρετήσουν την πατρίδα, να είναι αφοσιωμένοι και να προτάσσουν το εθνικό συμφέρον έναντι οποιασδήποτε άλλης επιλογής.
(Στην εξαιρετικά πυκνή και δουλεμένη ομιλία του στη Βουλή ο πρώην υπουργός Υγείας και βουλευτής Αρκαδίας της ΝΔ Ανδρέας Λυκουρέντζος αναφέρεται σε μια σειρά από σοβαρά θέματα πολιτικής ταυτότητας και ιδεολογίας)