«....Το θέμα που λογικά θα πρέπει να μας προβληματίζει είναι γιατί χώρες όπως η GIU, η Κροατία και η Πολωνία, που έχουνε σαφώς χαμηλότερα εισοδήματα από εμάς, έχουν επιλέξει να κρατούν τις τιμές αισθητά χαμηλότερα από ότι εδώ. Από τους πίνακες που παραθέτουμε βγαίνει το συμπέρασμα ότι η ανατίμηση στις τιμές προκαλείται κυρίως από τους μεσάζοντες χονδρέμπορους και μεταφορείς, οι οποίοι φαίνεται να έχουν ένα περιθώριο κέρδους από 6 έως 18 σεντς στο λίτρο. ...Κάποιοι κάνουν πάρτι με τις σημερινές πτωτικές τιμές στο πετρέλαιο. Πολλοί ρίχνουν την κριτική τους στα διυλιστήρια της Ελλάδος επειδή είναι μια ολιγοπωλιακή αγορά. Ωστόσο, το περιθώριο κέρδους τους των 3 περίπου σεντς ανά λίτρο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως αισχροκερδές. Παράλληλα, επειδή είναι λίγες εταιρίες και η κυβέρνηση μέσω των τελωνιακών μηχανισμών μπορεί άριστα να ελέγξει τι γίνεται εκεί, υποτίθεται ότι κάνει το καθήκον της ιδιαίτερα όταν έχει και ένα σημαντικό μερίδιο ιδιοκτησίας στα ΕΛΠΕ.»
Πολύς λόγος τον τελευταίο καιρό για τις τιμές στις οποίες διατίθεται στο λιανεμπόριο το πετρέλαιο και ιδιαίτερα για θέρμανση τους χειμερινούς μήνες. Δικαίως οι πολίτες δυσανασχετούν στις σημερινές τιμές όταν ξέρουν ότι οι διεθνείς έχουν κυριολεκτικά γκρεμιστεί, ενώ ότι εδώ αγοράζουμε δεν έχει μειωθεί όσο πρέπει. Ας δούμε τα νούμερα. Η τιμή του Μπρέντ (δείκτης τιμών πετρελαίου για την Ευρώπη) από το ανώτατο σημείο των $120 το βαρέλι τον Απρίλιο του 2012 έχει πέσει σε κάτω από $30 σήμερα. Δηλαδή μείωση κατά 75%, ή 4 φορές μικρότερη τιμή σήμερα. Οι λιανικές τιμές που αγοράζουμε εδώ το πετρέλαιο θέρμανσης, από κατά μέσο όρο 1,04 € τον Απρίλιο του 2012 έχουν πέσει στα 0,70 € σήμερα (Αθήνα). Δηλαδή η πτώση ήταν μόλις 33%, μια τιμή που ούτε καν βρίσκεται στα μισά από ότι ήταν προ τετραετίας. Γιατί δεν μπορεί ο έλληνας καταναλωτής να καρπωθεί μια μεγαλύτερη μείωσε σε μια περίοδο που τα εισοδήματα του έχουν κατακρεουργηθεί;
-Μια ματιά στις διαφορές των τιμών του πετρελαίου θέρμανσης, ανά περιοχή στην Ελλάδα, δείχνει μια άνευ προηγουμένου αναρχία που προκαλεί μεγάλα ερωτηματικά. Στην Αθήνα μπορείς να αγοράσεις (κατ' οίκον) σήμερα πετρέλαιο από 64 σεντς το λίτρο έως και 76. Στη Θεσσαλονίκη από 66 έως 90 σεντς το λίτρο. Στα Δωδεκάνησα από 75 έως 95 σεντς το λίτρο, ενώ στην Μαγνησία από 73 έως 99 σεντς το λίτρο. Οι τιμές αυτές αποτυπώνουν και το αναμενόμενο, ότι δηλαδή στις μεγάλες αστικές περιοχές ο ανταγωνισμός ρίχνει την τιμή σημαντικά και περιορίζει τις ακρότητες. Το πως έχουμε φτάσει να πληρώνουμε το πετρέλαιο πολύ ακριβά, σε σχέση με ότι ισχύει στην διεθνή αγορά, εξηγείται αν κοιτάξει κανείς πως διαμορφώνεται η λιανική τιμή μέσα από τα διάφορα στάδια που ξεκινούν από τους πετρελαιοπαραγωγούς, την διύλιση, τους φόρους και τους μεσάζοντες, μέχρι οι ποσότητες να φτάσουν στην δεξαμενή του καταναλωτή.
Χωρίς αμφιβολία ο μεγάλος παράγοντας που αυξάνει την τελική τιμή είναι η κυβερνητική φορολογική πολιτική που ακολουθείται εδώ και χρόνια. Εμείς έχουμε ένα ειδικό φόρο κατανάλωσης (ΕΦΚ) που είναι ίσος με 23 σεντς στο λίτρο και ένα δεύτερο φόρο, τον ΦΠΑ, που είναι 23% στην τιμή που πουλούν τα Ελληνικά διυλιστήρια. Έτσι, από τα 58 σεντς το λίτρο τιμή πώλησης Ελληνικών διυλιστηρίων σήμερα, στην οποία έχει ήδη ενσωματωθεί ο ΕΦΚ, ο ΦΠΑ και κάποιο κέρδος, η τιμή μέσω των διάφορων μεσαζόντων που είναι οι χοντρέμποροι και οι μεταφορείς φτάνει στον καταναλωτή στα 64 σεντς στην Αθήνα έως και 99 σεντς στην Μαγνησία.
-Η φορολογική πολιτική γενικά στα καύσιμα έχει κατατάξει την Ελλάδα στις πρώτες θέσεις συγκριτικά με τις άλλες χώρες της Ευρώπης. Από τις χώρες με ίδιο ή μικρότερο κατά κεφαλής εισόδημα με εμάς, μόνο η Πορτογαλία, Ουγγαρία και η Ρουμανία έχουν ακριβότερες τιμές στο πετρέλαιο θέρμανσης. Στην Ουγγαρία για παράδειγμα, η λιανική τιμή φτάνει τα 99 σεντς το λίτρο. Ακριβότερα από ότι στην Αθήνα, αλλά όχι από ότι συμβαίνει στα νησιά μας και την Μαγνησία. Σε χώρες με σημαντικά υψηλότερα εισοδήματα από εμάς (όπως η Σουηδία, Ολλανδία, κλπ.) δικαιολογείται βέβαια οι φόροι να ανεβάζουν τη τιμή έως 1,12 €/λίτρο, όπως στη περίπτωση της Δανίας. Εκεί το κατά κεφαλήν εισόδημα όμως είναι 47 χιλ. €, σε σχέση με κάτω από 16 χιλ. € που είναι στην Ελλάδα.
-Το θέμα που λογικά θα πρέπει να μας προβληματίζει είναι γιατί χώρες όπως η Βουλγαρία, η Κροατία και η Πολωνία, που έχουνε σαφώς χαμηλότερα εισοδήματα από εμάς, έχουν επιλέξει να κρατούν τις τιμές αισθητά χαμηλότερα από ότι εδώ. Από τους πίνακες που παραθέτουμε βγαίνει το συμπέρασμα ότι η ανατίμηση στις τιμές προκαλείται κυρίως από τους μεσάζοντες χονδρέμπορους και μεταφορείς, οι οποίοι φαίνεται να έχουν ένα περιθώριο κέρδους από 6 έως 18 σεντς στο λίτρο.
Ασφαλώς πρέπει να καλύψουν τα κόστη τους, αλλά αυτά δεν μπορεί να είναι πάνω από 2 σεντς το λίτρο. Επομένως διαφαίνεται ότι κάποιοι κάνουν πάρτι με τις σημερινές πτωτικές τιμές στο πετρέλαιο. Πολλοί ρίχνουν την κριτική τους στα διυλιστήρια της Ελλάδος επειδή είναι μια ολιγοπωλιακή αγορά. Ωστόσο, το περιθώριο κέρδους τους των 3 περίπου σεντς ανά λίτρο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως αισχροκερδές. Παράλληλα, επειδή είναι λίγες εταιρίες και η κυβέρνηση μέσω των τελωνιακών μηχανισμών μπορεί άριστα να ελέγξει τι γίνεται εκεί, υποτίθεται ότι κάνει το καθήκον της ιδιαίτερα όταν έχει και ένα σημαντικό μερίδιο ιδιοκτησίας στα ΕΛΠΕ.
-Τελικά γεννάται το ερώτημα αν υπάρχει βούληση στη σημερινή αριστερή κυβέρνηση να εισάγει το θεσμό της κατασκευής δημόσιων αποθηκευτικών χώρων ανά την Ελλάδα όπου θα ελέγχονται οι τιμές στο πετρέλαιο θέρμανσης και θα είναι δυνατόν κατ' ελάχιστον να παρασχεθεί πετρέλαιο στα χαμηλά εισοδήματα που ήδη δικαιούνται επιδότησης. Και ας μη ξεχνάμε ότι η διαφάνεια τιμών στους αποθηκευτικούς χώρους του Δημοσίου από όπου διατίθεται πετρέλαιο θα μειώσει την όρεξη πολλών μεσαζόντων της περιοχής να πουλούν ακριβά. Στο θέμα αυτό μπορεί και ο στρατός, που ήδη έχει (η πρέπει να αποκτήσει μεγαλύτερες) αποθήκες πετρελαίου, να βοηθήσει μια τέτοια προσπάθεια ώστε να παίξει ένα κοινωνικότερο ρόλο στην πτωχευμένη Ελλάδα.
