Έτσι ακριβώς η μέρα φωτίζει από το πρωί το Ρίο και η Ολυμπιάδα σε πολλαπλούς στίβους δίνει το μέτρο της έντασης , της αγωνίας και της θριαμβικής χαράς στο Ρίο, και καθώς ο ήλιος όλο και περισσότερο απομακρύνεται από το Χαλέπι, τόσο μακριά!... Ενάμιση εκατομμύριο άνθρωποι βρίσκονται εκεί εγκλωβισμένοι υπό τραγικές συνθήκες μέσα στην πόλη. Ο πρόεδρος της διεθνούς επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού Peter Mauer δηλώνει: « Είναι αναμφισβήτητα μία από τις πλέον καταστροφικές συγκρούσεις που έχουν γίνει ποτέ στην εποχή μας σε αστικό κέντρο.
Το Χαλέπι το οποίο είναι διαιρεμένο ανάμεσα στις συνοικίες που ελέγχουν οι αντάρτες στα ανατολικά και στις συνοικίες που ελέγχουν οι κυβερνητικές δυνάμεις στα δυτικά πλήττεται από μια κλιμάκωση της βίας, με εκατοντάδες νεκρούς, ένα αδιευκρίνιστο αριθμό τραυματιών και δεκάδες ανθρώπους που έχουν εγκλωβιστεί εκεί χωρίς να έχουν καμία βοήθεια σε τρόφιμα ή άλλα είδη πρώτης ανάγκης. Κανένας πουθενά δεν είναι ασφαλής. Οι βομβαρδισμοί είναι αδιάκοποι, τα σπίτια, τα σχολεία και τα νοσοκομεία βρίσκονται όλα στο στόχαστρο. Οι άνθρωποι ζουν υπό το κράτος του φόβου, τα παιδιά έχουν ψυχολογικά προβλήματα...»
Είναι μια πολύ ήπια περιγραφή . Η πραγματικότητα σε πολλαπλά σημεία έχει να επιδείξει πολύ πιο ειδεχθές πρόσωπο . Παραμένει γεγονός ότι η καρδιά του παγκόσμιου αντί- πολιτισμού χτυπά αυτή τη στιγμή στο Χαλέπι.
Στην Αρχαιότητα, κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων κηρυσσόταν υποχρεωτική για όλους τους Έλληνες εκεχειρία « Ιερή Εκεχειρία» και σε αυτό το χρονικό διάστημα σταματούσαν οι στρατιωτικές επιχειρήσεις και οι δρόμοι προς την Ολυμπία ήταν ασφαλείς... Παραμένει αυτό μια θαυμαστή έξαρση της Αρχαίας σκέψης που θα μπορούσε να προσδιορίσει κάποιες κατευθυντήριες γραμμές μιας σύγχρονης σκέψης. Στις μέρες μας και οι πέντε ήπειροι που πραγματώνουν τους Ολυμπιακούς αγώνες συναντιούνται στο ολυμπιακό κίνημα. Το σύνθημα είναι : μακρύτερα, υψηλότερα, δυνατότερα. Ή όπως ένα σπουδαίος ποιητής ο Κωστής Παλαμάς, που ποτέ δεν επιδίωξε να γίνει ο καλλιτεχνικός εκφραστής της αποδοχής της απόλυτης ήττας του ανθρώπου, (και γι' αυτό ενδεχομένως έχει λησμονηθεί ) στον Ολυμπιακό ύμνο ανασυνθέτει... « Αρχαίο Πνεύμα αθάνατο, αγνέ πατέρα / του ωραίου, του μεγάλου και του αληθινού.....» . Η μουσική ενός επίσης μεγάλου μουσικού του Σπύρου Σαμάρα αισθητοποιεί μέσα μας αυτή την κίνηση προς το ωραίο, το μεγάλο και το αληθινό που τείνουν να εκλείψουν από τον κόσμο.
Η αρχαία τραγωδία δεν ήθελε απλώς να διδάξει τους ανθρώπους την κατανόηση της ανθρώπινης μοίρας , τον οίκτο και το έλεος , πολύ περισσότερο ήθελε να διδάξει τους ανθρώπους πώς να αποτρέψουν μια τραγωδία.
Είναι πράγματι άξιο μεγάλου ενδιαφέροντος να παρακολουθήσουμε πόσο θα ενταθεί η ισχύς αυτού του παγκόσμιου αντι-πολιτισμού, που αποτελεί το κορυφαίο επίτευγμα της εποχής μας , και που μας εμπεριέχει όλους , καθώς δεν φαίνεται να υπάρχει παγκόσμια διανόηση αντιρρόπησης, και ό, τι υπάρχει είναι είτε προπαγανδιστικό -και γι αυτό όπως είναι φυσικό έχει και την μεγαλύτερη επιρροή -είτε καχεκτικό και εφόσον αντίκειται στον αντι- πολιτισμό ελάχιστη ασκεί επιρροή, επειδή φτάνει σε ελάχιστους ανθρώπους... Το ερώτημα έχει ως εξής: Ο αντι- πολιτισμός θα συντρίψει την ισορροπία του κόσμου που μέσα διαβιούμε προκαλώντας μια ανυπολόγιστη καταστροφή? Αλλά καθώς το μόνο δημοκρατικό του στοιχείο είναι ο θάνατος, θα συντρίψει τελικά τους πάντες, είτε αυτοί υπήρξαν οι πρώτοι ενθουσιώδεις θεμελιωτές και διδάξαντες είτε αυτοί που εξ ανάγκης τον ακολούθησαν καθώς και τα εκατομμύρια των πολλών ανθρώπων που παγκοσμίως διασυνδέονται πλέον με ακατάλυτους δεσμούς καταστροφής ή σωτηρίας.
Η Ολυμπιάδα του Ρίο όπου να 'ναι τελειώνει. Ο ανυψωτικός παλμός της, οι αθλητές, η υπεράσκηση, η αγωνία τους, οι ευρηματικές τεχνικές..., τα συμπαθή τους θυμοειδή άλογα ή τα κανό τους..., όλα σε μια στιγμή υπερεντατικής έξαρσης και καθώς η σκέψη μας κατευθύνεται και προς το αενάως γενεσιουργό φωτός τοπίο της αρχαίας Ολυμπίας –όλα σε μια στιγμή φωτίζουν ως μικρή ή μεγάλη αναλαμπή –αντιπαράθεση προς τη συντριπτική δύναμη του παγκόσμιου αντι-πολιτισμού. Κάποτε αυτοί οι άνθρωποι είχαν να πουν πράγματα στον κόσμο...
Η προσεχής τετραετία και μέχρι τη νέα Ολυμπιάδα δεν μπορούμε να προδικάσουμε τι μας επιφυλάσσει. Έτσι, όπως και τα παλιά λαϊκά ποιήματα ή τα δημοτικά τραγούδια μιλούσαν για τον κόσμο...Είναι ωραίο πάντως να σκεφτόμαστε μια επιστημονική , τεχνολογική εξέλιξη, μια φιλοσοφική έξαρση, που ν' αντιστρέψει την καταστροφική πορεία του κόσμου μας. Έτσι που καθόλου να μη χρειάζεται να τεθεί ζήτημα παγκόσμιας εκεχειρίας κατά τη νέα Ολυμπιάδα. Αλλά και για αυτήν που αύριο μεθαύριο τελειώνει μήπως έθεσε κάποιος ζήτημα παγκόσμιας εκεχειρίας? Θεωρώντας, ίσως, ότι η πρόταση στερείται οιασδήποτε σοβαρότητας. Φαίνεται πως ο καταναγκασμός ή η ψυχολογία της «παιδικότητας» της σύγχρονης ανθρωπότητας είναι το ατελεύτητο ειδεχθές φονικό ή η ολοφάνερη ή πλήρως συγκεκαλυμμένη βία. Ο Μπερτάντ Ράσσελ , (Τι πιστεύω, εκδόσεις Αναγνωστίδη, σ.30), με αφορμή άλλους καιρούς και άλλες συγκυρίες σημειώνει: «
Δυστυχώς όμως όσο υπάρχει ο πόλεμος κάθε επιστημονική γνώση θα είναι ένα δίκοπο μαχαίρι». Ευελπιστούμε πάντοτε σε μία νέα δυνατότητα της ανθρώπινης σκέψης, και στο ότι ένας αστάθμητος παράγοντας μπορεί να λειτουργήσει και ευεργετικά.
Σπύρος Βρεττός, συγγραφέας, Διδάκτορας Φιλολογίας
ΡΙΟ, 16-8-2016 – Χαλέπι, 16-8-2016.
(Αντί Χρονογραφήματος)