Εκτύπωση αυτής της σελίδας

Ευκλείδης Τσακαλώτος: Η αστική ευγένεια και η δεξιά ατζέντα

Άκουσα από πολλές πλευρές για «αναβάθμιση του πολιτικού λόγου». Η επιστροφή της αστικής ευγένειας. Καλοδεχούμενη. Μόνο που πριν από τις ευρωεκλογές αυτή η αστική ευγένεια δεν φαινόταν και πάρα πολύ.

Το τι ακούσαμε για ψεύτες, για τυχοδιώκτες! Βέβαια, μετά έγιναν οι ευρωεκλογές, ήσασταν από πάνω, ξέρατε ότι θα κερδίσετε και μπορούσατε να είσαστε ευγενικοί. Βέβαια, συνεχιζόταν στα δικά σας Μέσα η ανθρωποφαγία, το ψέμα.

Όταν φτάνουμε στο σημείο ένας σοβαρός δημοσιογράφος να κάνει μία συνέντευξη που ντροπιάζει οποιαδήποτε δημοσιογραφική δεοντολογία, πόσω μάλλον αστική ευγένεια, ξέρουμε ότι κάτι πολύ σοβαρά δεν πάει καλά με την αστική τάξη. Ίσως δεν το ξέρουμε. Ίσως έτσι είναι η αστική τάξη. Όταν τα πράγματα είναι καλά, όταν έχουν πρόσβαση στην εξουσία, όταν ελέγχουν τα πράγματα, όταν τα κέρδη είναι ψηλά, τότε έχουμε αστική ευγένεια. Όταν κινδυνεύουν, όταν τα λάφυρα της εξουσίας δεν είναι δικά τους, όταν φοβούνται για τις περιουσίες τους, τότε η ευγένεια πάει περίπατο. Είναι καλοδεχούμενη, αλλά να την τεστάρουμε και σε πιο δύσκολες στιγμές.

Όσον αφορά την οικονομία, ξέρουμε πια το πλαίσιο για τα επόμενα δύο χρόνια, πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% για το 2019 και το 2020 και βλέπουμε πόσο γρήγορα θα χτίσετε την αξιοπιστία σας και άρα θα μπορούμε να το συζητήσουμε.

Γιατί απορρίψατε το σχέδιό μας στο κομμάτι που βάζουμε στην άκρη 5%; Το απορρίψατε γιατί ήταν κακή ιδέα; Δηλαδή, θεωρείτε ότι το επιχείρημά στους Ευρωπαίους ότι δεν είναι τιμωρία το 3,5%, είναι η συμβολή μας –μπορεί να είναι άδικη αυτή η πρόταση- στο χρέος; Γιατί να μην το πάρουν αυτό όχι από τα λεφτά που μας έδωσαν, αλλά από τα υπερπλεονάσματα και να μπορέσουμε να έχουμε έναν μειωμένο στόχο για το 2020;

Το απορρίψατε γιατί σε δυο-τρεις μέρες ήρθαν οι θεσμοί και δεν μπορούσατε να το διαπραγματευτείτε; Εμείς έναν χρόνο είχαμε σχέδιο για να μην μειωθούν οι συντάξεις. Εσείς σε τέσσερις μέρες αποφασίσατε ότι δεν γίνεται να μειώσετε το πλεόνασμα χρησιμοποιώντας αυτό το μαξιλάρι των 5,4 δισεκατομμυρίων; Μήπως το απορρίψατε γιατί η λιτότητα είναι μέσα στο σχέδιό σας, μέσα στη λογική σας;

Το πιο ανησυχητικό που άκουσα από τον κ. Μητσοτάκη είναι ότι πρέπει πρώτα -και το είπε σε σχέση με το πλεόνασμα- εμείς να βάλουμε το σπίτι μας σε τάξη. Ξέρετε, αυτή τη φράση, «we should put our house in order», τη λένε όλοι του Λαϊκού Κόμματος στο Eurogroup και στο Ecofin, το λένε και οι δεξιοί σοσιαλδημοκράτες.

Να μην συζητήσουμε για ευρωπαϊκό σχέδιο επενδύσεων, να μην συζητήσουμε για ένα μεγάλο προϋπολογισμό που θα δουλέψει για σταθεροποιητικό σύστημα, να μην επιτρέψουμε στις νότιες χώρες να κάνουν μία συμμαχία, όταν ξέρουν ότι αυτό το πλαίσιο δημοσιονομικής λιτότητας δεν βοηθάει την Ελλάδα και το νότο, αλλά να φτιάξουμε το σπίτι μας. Αυτό μας λέει το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Αυτό λέτε κι εσείς; Δεν θέλετε ευρωπαϊκές συμμαχίες για να αλλάξει αυτό το πλαίσιο ή μήπως το υποστηρίζετε;

Και μέσα σε αυτό το πλαίσιο, τι θα γίνει το 2020; Τι θα γίνει το 2019; Νομίζω για το 2019 δεν θα έχουμε τρεις εβδομάδες της Κυβέρνησης που θα καταπλήξουν τον ελληνικό λαό. Το μόνο που κατάλαβα εγώ είναι ότι θα έχουμε τη μείωση του ΕΝΦΙΑ 10% και κάτι για τις εκατόν είκοσι δόσεις. Δεν νομίζω όλοι θα ταραχθούν με την καινούργια Κυβέρνηση. Το 2020 πόσος είναι ο δημοσιονομικός χώρος; Τον έχετε υπολογίσει; Εμείς λέμε ότι δεν υπάρχει δημοσιονομικός χώρος. Εσείς το έχετε υπολογίσει; Μπορούμε να έχουμε έναν αριθμό γιατί είναι αυτός ο δημοσιονομικός χώρος;

Τα μέτρα τα δικά σας που ανακοίνωσε ο κ. Μητσοτάκης εμείς τα υπολογίζουμε –grosso modo, δεν είναι και ακριβώς καθαρά σε μας πότε μπορούν ορισμένα μέτρα να απλωθούν στο χρόνο- σε 1,8 δισεκατομμύρια. Εσείς πόσο λέτε; Λέτε λιγότερο, περισσότερο, όταν ο δημοσιονομικός χώρος είναι μηδέν κατ' εμάς. Πώς το υπολογίζετε. Ποσό το υπολογίζετε; Και πώς θα τετραγωνίσετε τον κύκλο, με τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης, με μείωση του αφορολόγητου ή θα πάρετε 1,8 δισεκατομμύρια από τη φοροδιαφυγή;

Και από τη μεριά των δαπανών, ποια από τα δικά μας επιδόματα θα κρατήσετε; Τη σύνταξη που δώσαμε εμείς την είχαμε για μόνιμο μέτρο. Εσείς την έχετε για μόνιμο μέτρο; Για τη στέγαση θα μείνει ή δεν θα μείνει; Για τα παιδιά θα μείνει ή δεν θα μείνει; Και για τα δικά σας μέτρα, τα 2.000 ευρώ για κάθε παιδί υπάρχουν ή δεν υπάρχουν; Δεν άκουσα τίποτα από τον κύριο Πρωθυπουργό. Το ένα προς ένα, σε σχέση με το ένα προς πέντε που λέγατε, μένει ή δεν μένει;

Έχει δημοσιονομικές συνέπειες αυτό. Δεν δικαιούμαστε να ξέρουμε, για να μπορούμε να κάνουμε μια σοβαρή συζήτηση, αν μένει ή όχι;
Για τις συντάξεις δεν είπε κουβέντα ο κύριος Πρωθυπουργός. Θα έχουμε οικονομίες από αυτό ή θα μειώσουμε και τις κοινωνικές εισφορές -άρα άλλη δαπάνη- και θα δούμε πού θα πάει αυτό; Επιπλέον, για τις συντάξεις, έχετε καταλάβει ότι αυτό που έχετε εξαγγείλει -που δεν το ανακοίνωσε ο Πρωθυπουργός- έχει μεγάλη συνέπειες όχι μόνο για τους συνταξιούχους, αλλά και τους νέους εργαζόμενους; Έχει συνέπειες για τους εργαζόμενους γιατί μία μερίδα πληθυσμού πρέπει να πληρώσει εισφορές και για τους νυν συνταξιούχους και για τις δικές τους συντάξεις. Όταν τα έλεγα αυτά στα κανάλια με τον κ. Βορίδη και τον κ. Χατζηδάκη μου λέγανε ότι αυτά είναι μεταβατικά προβλήματα. Μόνο που είναι μεταβατικά προβλήματα για τα οποία είτε πρέπει να βρείτε χρήματα είτε θα τα πληρώσουν οι νέοι εργαζόμενοι. Μόνο μεταβατικά δεν είναι. Και δεν θέλω να σας αδικήσω, γιατί δεν είμαι τέτοιος άνθρωπος.

Υπάρχει μία μεγάλη σαφήνεια από τους «μαριαντουανετικούς» σας λόγους. Θυμάστε, η Μαρία Αντουανέτα έλεγε «αν δεν έχουνε να φάνε ψωμί, μπορούνε να φάνε παντεσπάνι». Εσείς λέτε «αν δεν υπάρχει ψωμί, μπορείτε να πάρετε καταστολή». Τι είναι αυτό το Υπουργείο «ΠροΠο» τέλος πάντων; Τα έχει όλα; Είναι μέσο της μεγάλης φιλελεύθερης παράταξης το σχολείο για τα παιδιά στις φυλακές να το έχει η Αστυνομία και όχι να το έχει το Υπουργείο Παιδείας; Είναι τρόπος αντιμετώπισης των φυλακισμένων αυτός; Ή την υγεία να την έχει η Αστυνομία;

Ο κ. Βαρουφάκης είπε χθες στην ομιλία του ότι είναι συνέπεια των οικονομικών σας μέτρων η καταστολή. Είναι λίγο πιο βαθύ το πρόβλημα, αν και συμφωνώ με αυτό που είπε ο κ. Βαρουφάκης. Δημιουργείτε ως Δεξιά μια καινούρια πλειοψηφία πάνω σε μια πολιτιστική ατζέντα που στο κέντρο είναι η καταστολή. Έτσι φτιάχνεται: Οι εχθροί, οι μετανάστες, η παραβατικότητα, τα ψυχολογικά προβλήματα που έχουμε εμείς του ΣΥΡΙΖΑ που θεωρούμε ότι ήταν οι ήρωες οι άνθρωποι που πολέμησαν στο Πολυτεχνείο. Πρέπει να σας πω ότι είμαι περήφανος όχι μόνο για αυτούς, αλλά και για τον Μπελογιάννη και για τον Πετρούλα και όλους αυτούς τους ήρωες!

Όμως, δεν είναι αστείο γιατί έτσι φτιάχνετε μία πλειοψηφία πολιτιστική ότι αυτά μπορούμε να τα ξεχάσουμε και να συνεχίσουμε. Μόνο που δεν θα σας βγει, γιατί αυτή η ατζέντα, η «δεξιά», που φτιάχνουμε εχθρούς με την καταστολή, με την ξενοφοβία, πάντα πηγαίνει πιο δεξιά, γιατί πόσο θα φάνε τα μεσαία στρώματα από καταστολή, για πόσο καιρό θα φάνε; Τα μεσαία στρώματα παντού έχουν υποφέρει από τις πολιτικές σαν τις δικές σας και στη Βρετανία και στη Γαλλία και στην Ισπανία, γιατί δεν μπορεί καμία τέτοια κυβέρνηση να κάνει πραγματικές φοροελαφρύνσεις.

Για αυτό το έβαλα για το θέμα το δημοσιονομικό χώρο και τις φοροελαφρύνσεις σας, γιατί πολύ γρήγορα αυτά τα μεσαία στρώματα θα δουν ότι θα μειωθεί ο φόρος στα κέρδη από 28% στο 24%, αν βρείτε τον χώρο, αλλά φόρους γι' αυτούς δεν θα υπάρχει και δεν θα μπορέσετε να βοηθήσετε αυτά τα μεσαία στρώματα γιατί η φτώχεια δεν μειώνεται και η ανάπτυξη δεν αυξάνεται με προεδρικά διατάγματα. Η φτώχεια είναι ένα πολύ σύνθετο πρόβλημα όλων των διοικητικών κοινωνιών και θέλει πολύ συγκεκριμένα στοχευμένα μέτρα αντιμετώπισης.
.
Η ανάπτυξη, που βεβαίως χρειάζεται επενδύσεις, αλλά οι επενδύσεις είναι 10%-12% του ΑΕΠ το δικό μας, δεν φτάνετε στο 4% με κάποιες φοροελαφρύνσεις, με μειώσεις φόρου στα κέρδη και θα φτάσουμε στο 4%. Χρειάζεται ένας μεγάλος προγραμματισμός.

Μόνο ένα παράδειγμα εδώ. Η έρευνα και η τεχνολογία γιατί πάει στην ανάπτυξη από την παιδεία; Αυτή η εργαλειακή άποψη-προσέγγιση είναι καταστροφική από ανθρώπους που δεν καταλαβαίνουν ότι η έρευνα για να δουλέψει και για την οικονομία πρέπει να είναι αυτόνομη. Η έρευνα έχει μακροπρόθεσμες επιπτώσεις, έχει έμμεσες επιπτώσεις στην ανάπτυξη, δεν είναι να εργαλειακό πράγμα που κάνεις έρευνα τώρα και έχεις την τεχνολογία, την καινοτομία και αμέσως κάνει. Και βάζοντας την ανάπτυξη αυτό το ξεχνάτε. Προφανώς για την ανάπτυξη και την πράσινη ανάπτυξη είστε δεσμευμένοι και γι' αυτό βάζατε τον κ. Γεωργιάδη να είναι υπεύθυνος για την ανάπτυξη, γιατί όλα τα τελευταία δέκα χρόνια έχω κουραστεί να ακούω τον κ. Γεωργιάδη να μιλάει για την πράσινη ανάπτυξη –είναι σχεδόν το ρεφρέν του-, δεν μιλάει και τίποτα άλλο για την πράσινη ανάπτυξη και πώς θα δημιουργηθεί αυτό.

Αν κάποιος πιστεύει ότι ο κ. Γεωργιάδης θα φέρει σε πέρας την πράσινη ανάπτυξη, έχει μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην ανθρώπινη φύση από ότι έχω εγώ.
Τέλος –και αυτό είναι το πραγματικό μου τέλος, κύριε Πρόεδρε- μέχρι το 2015 η λέξη «μεταρρύθμιση» είχε απαξιωτική χροιά: μείωση μισθών, μείωση συντάξεων, λιγότερα δικαιώματα. Αυτό που κατάφερε ο ΣΥΡΙΖΑ μετά από το 2015 είναι να το γυρίσει αυτό.

Αυτό που καταφέραμε εμείς είναι η μεταρρύθμιση να συνδεθεί με το επίδομα στέγασης για τα παιδιά, η μεταρρύθμιση να είναι για τις συλλογικές συμβάσεις και την αύξηση του κατώτατου μισθού. Και αυτό που θα καταφέρουμε στο μέλλον είναι να μην σας αφήσουμε η λέξη «μεταρρύθμιση» να σημαίνει αυτό που υπήρχε πριν από το 2015, να είναι υπερήφανος ο λαός, να επιστρέψουν αυτές οι κοινωνικές και πολιτικές δυνάμεις που πρέπει να δώσουν σε αυτή τη λέξη τη σωστή χροιά.

(O Eυκλείδης Τσακαλώτος είναι βουλευτής, πρώην υπουργός και κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΚΙΝΑΛ)

Πολυμέσα