Έφη Αχτσιόγλου: Η Κυβέρνηση δεν προστατεύει το δικαίωμα της εργασίας

Από την έναρξη αυτής της νέας οικονομικής συνθήκης, που διεφάνη ότι θα μετατραπεί σύντομα σε βαθιά οικονομική κρίση, επισημάναμε από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ την ανάγκη να υπάρξουν συγκεκριμένα μέτρα προστασίας της εργασίας, μέτρα παρέμβασης στην αγορά για την προστασία της εργασίας.

Η Κυβέρνηση, παρότι διατεινόταν και συνεχίζει να διατείνεται ότι επιθυμία της είναι η προστασία της εργασίας, στην πραγματικότητα η στρατηγική που ακολουθεί πράττει ακριβώς το αντίθετο. Και θα εξηγήσω γιατί.

Όταν ασκείς κυβερνητική πολιτική, η προστασία της εργασίας δεν μπορεί να είναι ευχολόγιο. Η αγορά έχει την τάση να προχωρεί σε απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, τάση η οποία ενισχύεται ιδιαίτερα όταν είσαι σε συνθήκες κρίσης. Άρα, αν θες πραγματικά να προστατεύσεις την εργασία, πρέπει να παρέμβεις με συγκεκριμένα μέτρα στην αγορά, να χρησιμοποιήσεις τα χρηματοδοτικά εργαλεία που διαθέτεις ως κράτος με συγκεκριμένες δικλείδες, να θέσεις πολύ αυστηρούς κανόνες.
Η προστασία της εργασίας έχει περιεχόμενο. Δεν είναι μία γενική εξαγγελία. Σημαίνει προστασία των θέσεων εργασίας, σημαίνει προστασία των σχέσεων εργασίας, να μη μεταβάλλεται μία σχέση πλήρους απασχόλησης σε μερικής δηλαδή, σημαίνει και προστασία των μισθών, καταβολή των μισθών στο 100%.

Η Κυβέρνηση στην πραγματικότητα ακολουθεί την ακριβώς αντίθετη στρατηγική. Εξαρχής στηρίχθηκε σε δύο μοντέλα, σε δύο πράγματα, σε δύο πολιτικές, την αναστολή των συμβάσεων εργασίας και την εκ περιτροπής εργασία. Και τα δύο αυτά μοντέλα στην πραγματικότητα διαρκώς τα παρατείνει και τελικά τα τυποποιεί στην αγορά.
Η αναστολή των συμβάσεων εργασίας δεν είναι τίποτα άλλο παρά η μετατροπή του εργαζόμενου πληθυσμού της χώρας σε ανέργους, επιδοτούμενους μεν αλλά ανέργους. Άρα, με κυβερνητική απόφαση ήρθε η Νέα Δημοκρατία και μετέτρεψε ένα πολύ μεγάλο μέρος των εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα σε επιδοτούμενους ανέργους.

Εξαρχής είχαμε επισημάνει ότι στις επιχειρήσεις που έκλεισαν με κρατική εντολή -και εδώ είναι πάρα πολλές επιχειρήσεις, όπως ξέρετε- τα εστιατόρια, τα μπαρ, τα καφέ, τα μικρά μαγαζιά δεν υπήρχε καμία προστασία την επόμενη μέρα για τους εργαζόμενους από τις απολύσεις, παρά τις περί του αντιθέτου διατυπώσεις της Κυβέρνησης. Αποδείχθηκε αυτό, ότι οι απολύσεις στις επιχειρήσεις αυτές που επαναλειτουργούν είναι πλήρως απελευθερωμένες. Το Υπουργείο Εργασίας εξέδωσε και σχετική εγκύκλιο μάλιστα, πριν λίγες μέρες, που το επιβεβαιώνει αυτό.

Σήμερα με την Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου και τη σχετική τροπολογία που κατατέθηκε παρατείνεται το καθεστώς των αναστολών συμβάσεων εργασίας, το οποίο το μόνο που κάνει είναι τελικά όλοι αυτοί οι άνθρωποι, που είναι στην πραγματικότητα άνεργοι -πολλοί από αυτούς θα μείνουν και έξι μήνες εκτός αγοράς εργασίας- να μην καταγράφονται ως άνεργοι, να εμφανίζονται δηλαδή ως εργαζόμενοι, ενώ δεν είναι εργαζόμενοι και έτσι να υπάρχει για κάποιο χρονικό διάστημα μία πλασματική συγκράτηση των ποσοστών της ανεργίας.

Το δεύτερο μέτρο που υιοθετεί η Κυβέρνηση, στο οποίο στηρίζει την πολιτική της στην εργασία, είναι το μέτρο της εκ περιτροπής εργασίας. Αυτό μέχρι σήμερα σήμαινε όσοι δεν είναι σε αναστολή, να δουλεύουν το μισό χρόνο και να παίρνουν το μισό μισθό.
Από σήμερα, αυτό το μέτρο, που στην πραγματικότητα παραμένει ως τέτοιο -άσχετα που αλλάζει το όνομά του και αλλάζει γιατί προφανώς έχει αρνητικές συνεπαγωγές η εκ περιτροπής εργασία, αλλά το μέτρο είναι το ίδιο- στην πραγματικότητα επιδοτείται, δηλαδή δημιουργείται κίνητρο στις επιχειρήσεις να μειώσουν τους μισθούς και να ελαστικοποιήσουν τις σχέσεις εργασίας.

Τι λέει αυτό το νέο μοντέλο της «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ», όπως το ονόμασε η Κυβέρνηση; Ότι ο εργοδότης θα καταβάλει το 50% του μισθού και το κράτος το υπόλοιπο 30% του μισθού. Αυτό σημαίνει ότι οι εργαζόμενοι μπαίνουν σε μία περίοδο που θα έχουν οριζόντιες μειώσεις μισθών κατά 20%. Αυτό δεν είναι μία πολιτική εκτίμηση, όπως αντιλαμβάνεστε. Είναι μία καθαρή μαθηματική πράξη.
Ένας εργαζόμενος που παίρνει 1.000 ευρώ -και αυτό είναι ο μέσος εργαζόμενος με πλήρη απασχόληση, δεν χρησιμοποιώ ακραία παραδείγματα- θα παίρνει από την επαύριο 800 ευρώ.

Μήπως αυτό το μοντέλο τουλάχιστον προστατεύει τις θέσεις εργασίας; Όχι. Η τροπολογία είναι σαφής. Η θέση εργασίας προστατεύεται μόνο για αυτόν του οποίου ο μισθός μειώνεται. Όλοι οι υπόλοιποι εργαζόμενοι στην επιχείρηση μπορούν κανονικά να ακολουθούν. Μήπως αυτό το μοντέλο τουλάχιστον προστατεύει τη θέση αυτή του ενός εργαζόμενου για το μέλλον; Ούτε και αυτό ισχύει. Από τη στιγμή που θα πάψει αυτός ο μειωμένους μισθός και ο συγκεκριμένος εργαζόμενος μπορεί κανονικά να απολυθεί.

Άρα, στην πραγματικότητα τι έχουμε εδώ; Σημειωτέον, ότι και εδώ με την τροπολογία επιδιώκει η Κυβέρνηση να δημιουργήσει μια πλασματική κατάσταση, διότι λέει ότι αυτοί οι άνθρωποι που θα δουλεύουν λιγότερο χρόνο, δηλαδή θα μετατραπούν σε μερικής απασχόλησης ή εκ περιτροπής απασχόλησης, και θα λαμβάνουν μικρότερο μισθό, θα δηλώνονται ως αν να λάμβαναν πλήρη μισθό και να ήταν σε πλήρη απασχόληση. Δημιουργείται, δηλαδή, μια προσπάθεια εδώ να νοθευτεί η εικόνα της αγοράς εργασίας, ενώ στην πράξη τα πράγματα θα είναι πολύ διαφορετικά.

Άρα, τι κάνει η Κυβέρνηση μέχρις στιγμής στα εργασιακά; Τρεις δρόμους χαράσσει για τους εργαζόμενους. Αυτό τους δείχνει αυτήν τη στιγμή για το μέλλον τους: Ή θα απολυθείτε ή θα μπείτε σε καθεστώς ανεργίας, επιδοτούμενης μεν, αλλά ανεργίας ή θα μειωθούν οι μισθοί σας κατά 20%. Αυτούς τους τρεις δρόμους τούς περιγράφει. Αυτό είναι το μοντέλο που δείχνει για την αγορά εργασίας. Αυτό επ' ουδενί δεν μπορεί να χαρακτηριστεί προστασία της εργασίας.

Το πιο παράδοξο, όμως, είναι ότι με αυτό το νέο μοντέλο στην πραγματικότητα ούτε ο μικρομεσαίος εργοδότης ενισχύεται, διευκολύνεται. Διότι, τι λέει αυτό το νέο μοντέλο στον εργοδότη; Θα πληρώνεις για τον λιγότερο χρόνο που θα απασχολείς τον εργαζόμενο, θα του πληρώνεις τον πλήρη μισθό που αντιστοιχεί σε αυτόν το λιγότερο χρόνο, αλλά θα καταβάλεις το 100% των ασφαλιστικών εισφορών στον αρχικό ονομαστικό του μισθό. Άρα, στην πραγματικότητα και ο μικρομεσαίος εργοδότης δεν ελαφρύνεται, δεν ενισχύεται από το βάρος, από το λεγόμενο «μισθολογικό ή μη μισθολογικό κόστος».

Τι αποδεικνύεται, λοιπόν, τελικά απ' όλο αυτό το μοντέλο; Ότι εδώ έχουμε ένα μοντέλο το οποίο βασίζεται σε μια καθαρή ιδεοληψία: επιμονή στη μείωση μισθών και στην ελαστικοποίηση των σχέσεων εργασίας από το οποίο μοντέλο όλοι στην πραγματικότητα είναι χαμένοι. Ο εργαζόμενος χάνει τον μισθό του, ο εργοδότης δεν διευκολύνεται. Γι' αυτό μιλάω για καθαρή ιδεοληψία.

Υπάρχει διαφορετική πρόταση, υπάρχει διαφορετικός δρόμος. Τον έχουμε παρουσιάσει. Επιμένουμε σε αυτόν. Είναι ένα μοντέλο με το οποίο επιδοτείς τις επιχειρήσεις να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας και να καταβάλουν τους μισθούς στο 100%, καλύπτοντας ένα μεγαλύτερο μέρος για τις πλέον πληττόμενες επιχειρήσεις και ένα μικρότερο για τις λιγότερο πληττόμενες, ένα μέρος πάντως του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους. Με αυτόν τον τρόπο και οι θέσεις εργασίας διασφαλίζονται και οι μισθοί καταβάλλονται στο 100% και ο μικρομεσαίος εργοδότης μπορεί πραγματικά να έχει μια σημαντική ελάφρυνση.

Το ζήτημα, λοιπόν, είναι η στρατηγική επιλογή, αν γίνεται μια στρατηγική επιλογή στήριξης της εργασίας. Αυτήν τη στιγμή η Κυβέρνηση κάνει την αντίθετη στρατηγική επιλογή, την επιλογή της διάλυσης της εργασίας, η οποία κοστίζει και στις ζωές των εργαζομένων και στην οικονομία της χώρας.
(Η εργατολόγος Εφη Αχτσιόγλου είναι πρώην υπουργός και βουλευτής Επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ)

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline