Δύο σκέψεις με αφορμή το προσχέδιο της «Επιτροπής Πισσαρίδη». Είναι, πρώτον, απαραίτητο, αν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε καλοπροαίρετα τις σκέψεις των εμπειρογνωμόνων, να συμφωνήσουμε σε μια χρήσιμη διάκριση. Άλλο πράγμα η «απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων», που σίγουρα δεν πρέπει να γίνει υπό τις ιαχές του εύκολου χρήματος. Προσφυώς προειδοποίησε ο Μητσοτάκης λέγοντας «δεν θα συμπεριφερθούμε ως νεόπλουτοι». Και είναι εντελώς διαφορετικό- και σε αυτό συγκεντρώνεται το ενδιαφέρον της Επιτροπής- η ολοκληρωμένη και ταχεία χρηματοδότηση επενδύσεων πραγματικών, που θα δίνουν στην οικονομία αυτό που της λείπει αφότου μπήκαμε στην Ευρωζώνη (όπως δυστυχώς έλειπε και πιο πριν...), δηλαδή την αυτοτροφοδοτούμενη μακρόπνοη ανάπτυξη.
Δεν αντιλέγω: η χώρα είχε, πριν υιοθετήσουμε το κοινό νόμισμα, και έχει ακόμα, ιδιαίτερα λόγω των συνεπειών της τριπλής κρίσης (χρέους μεταξύ 2009- 2014 πολιτικής ανυποληψίας 2015- 2018 και της εξελισσόμενης πανδημίας που δεν θα τελειώσει- αν όλα πάνε καλύτερα- παρά προς το τέλος της επόμενης χρονιάς) ένα τεράστιο επενδυτικό κενό. Τεράστιο σε όγκο ώθησης (110+ δισ. ευρώ) και, το χειρότερο, σε ποιότητα προώθησης. Μη μας ξεγελά η παρατεταμένη άνοιξη της δεκαετίας 1998- 2008, με τα εισοδήματα των πολλών να ξεφεύγουν, τις σταθερές τιμές και τα φουσκωμένα κέρδη (όλα σε νόμισμα σκληρό, με το οποίο αγοράζαμε τα...πάντα). Επενδύσεις που να φέρνουν σημαντική μεγέθυνση της παραγωγής, με βαθύ περιεχόμενο γνώσης, ισχυρά κέρδη κεφαλαίου και όχι απλώς έγγυες υπεραξίες, εμπορικές προσόδους και ευκαιρίες φοροδιαφυγής, δεν είπαμε.
Όχι πως δεν έγιναν και τέτοιες αλλά σίγουρα δεν ήταν επαρκείς, όπως περίτρανα φάνηκε όταν ενέσκηψε ο ολετήρας της χρηματοοικονομικής κρίσης. Όλες οι κατευθύνσεις Πισσαρίδη οδηγούν σε αυτόν τον δυναμικό αναπροσανατολισμό, είναι όλες σωστές και απαραίτητες. Για αυτό ελπίζω ότι θα τις αγκαλιάσουν και η επιχειρηματική κοινότητα (με όλα της τα κουσούρια) και η (συντριπτική) πλειονότητα όσων εργάζονται (σκληρά) στον ιδιωτικό.
Η δεύτερη σκέψη είναι λίγο πιο μελαγχολική. Είχα το προνόμιο να παρακολουθήσω από κοντά τις εργασίες για το δεύτερο Πενταετές Πρόγραμμα (1982), της Επιτροπής Αγγελόπουλου (1990) και της Επιτροπής Σπράου (1997). Τα μισά να είχαμε κάνει από όσα γράφτηκαν τότε και πάλι θα ήμασταν άλλη χώρα και σε άλλο επίπεδο ανταγωνιστικότητας. Πλην όμως, στην παρούσα συγκύρια, πρέπει να τα κάνουμε όλα όσα προβλέπει η Επιτροπή Πισσαρίδη και ακόμη παραπάνω.
Ευτυχώς, από τη μια, υπάρχει η εμπειρία, οδυνηρή είναι αλήθεια, ένα τεράστιο πακέτο διαθέσιμων χρηματικών πόρων και μια έμπειρη Ευρωένωση. Δυστυχώς, από την άλλη, υπάρχει και κρατεί καλά (ακόμη) ο ασυγκράτητος λαϊκισμος και ένα βαθύ κράτος που διαθέτει τρομερή δύναμη καταστροφής. Αν η κυβερνητική πλειοψηφία υποτιμήσει τα διδάγματα της Μεταπολίτευσης και συμβιβαστεί με τον επιθετικό κρατικολαϊκισμό, η επανάληψη των ιστορικών λιποψυχιών θα προκαλέσει οδύνη και όλεθρο. Από την άποψη αυτή, η ευθύνη του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι μεγαλύτερη από αυτές των Ανδρέα Παπανδρέου, Κώστα Σημίτη και Κώστα Καραμανλή.
(O Μπάμπης Παπαδημητρίου είναι γνωστός δημοσιογράφος και βουλευτής Νότιου Τομέα Αθηνών της ΝΔ)