Αλέξης Μητρόπουλος: Εξαθλίωση και επιστράτευση εργαζομένων

Η επιστράτευση απεργών σε συνδυασμό με την επίταξη υπηρεσιών ήταν και παραμένει θεσμός εκτός Συντάγματος. Η επίκλησή της σε συνθήκες ομαλού κοινοβουλευτικού βίου συνιστά ανοιχτή συνταγματική εκτροπή.

Τον αντιδημοκρατικό αυτό θεσμό ανέλυσα θεωρητικά και ιστορικά στο βιβλίου μου «Νεοφιλελευθερισμός και Υποβάθμισης της Εργασίας» του 1991, αφού οι ελληνικές κυβερνήσεις από το 1988 είχαν συμπεριληφθεί στη μαύρη λίστα -black list- του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας του ΟΗΕ, λόγω της καταχρηστικής προσφυγής στον αντιδημοκρατικό αυτό θεσμό μαζί με τα δικτατορικά και τα πιο ανελεύθερα τότε καθεστώτα από το 1988.

Αν και από την αρχή της μνημονιακής περιόδου και της επικυριαρχίας της τριαρχίας των δανειστών προβάλλεται από ξένους και εγχώριους κύκλους ότι το μνημόνιο είναι το αναγκαίο άλμα προς τον εκσυγχρονισμό των δομών της πολιτείας και των δημοσίων θεσμών, όλο και περισσότερο οι μέθοδοι εφαρμογής του πισωγυρίζουν σε προδημοκρατική εποχή.

Ουδείς από τους μνημονιακούς ζηλωτές, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αισθάνθηκε την ανάγκη να εξηγήσει αυτήν την εκλεκτική συγγένεια των μνημονίων με τις αυταρχικές μεθόδους των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου και της πολιτικής επιστράτευσης απεργών. Όποιος παρακολουθήσει σε ποιους κλάδους επιβλήθηκε η πολιτική επιστράτευση ως μέσο πειθάρχησης απεργών και ως μέσο εφαρμογής της ρήτρας εσωτερικής ανταγωνιστικής υποτίμησης των μισθών των Ελλήνων εργαζομένων προς αυτούς των χωρών της Νοτιανατολικής Ευρώπης, θα διαπιστώσει, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι αυτό έγινε από τους πιο μαχητικούς συνδικαλιστικούς κλάδους.

Ο ρόλος ορισμένων ΜΜΕ και αυτή τη φορά υπήρξε καταλυτικός σε κάθε περίπτωση, όπως άλλωστε και στο πέρασμα όλων των μνημονίων: ψευδή στοιχεία, συκοφάντηση συνδικαλιστών, ανόμοιες συγκρίσεις, προστασία της Κυβέρνησης, άρνηση διοργάνωσης ενός ουσιαστικού διαλόγου, κοινωνικός αυτοματισμός.

Η πολιτική επιστράτευση εργαζομένων απεργών, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αποκαλύπτει την υποκρισία της εκτελεστικής εξουσίας και τη δυσπιστία του συστήματος στους κοινωνικούς αγώνες. Όταν η ταξική πάλη εντός των θεσμών του αστικού συστήματος γέρνει την πλάστιγγα υπέρ των εργαζομένων, εμφανίζεται η πολιτική επιστράτευση ως από μηχανής Θεός για να καταργήσει το παιχνίδι της νομιμότητας και να μεταφέρει την κοινωνία σε συνθήκες προδημοκρατικής εποχής.

Άλλωστε, το ισχύον νομικό πλαίσιο, το Νομοθετικό Διάταγμα του '74, οι νόμοι του 2005, του 2007, καθώς και το χουντικό Προεδρικό Διάταγμα 506/74, πάνω στο οποίο στηρίχθηκαν όλες οι επιστρατεύσεις, είναι ευθέως αντίθετο στο Σύνταγμα, στα άρθρα 18 παράγραφος 2 και 23 παράγραφος 4, καθώς και στο Διεθνές Δίκαιο, στις Διεθνείς Συμβάσεις 29, 87, 98 και 105 που μιλούν για την απαγόρευση αναγκαστικής εργασίας και κατοχυρώνουν την αυτονομία του συνδικαλιστικού κινήματος. Διεθνείς συμβάσεις που έχουν υπέρτερη ισχύ τυπικού νόμου, αφού έχουν κυρωθεί από τη χώρα μας, κατοχυρώνουν τη συνδικαλιστική ελευθερία, την αυτονομία των συλλογικών συμβάσεων και απαγορεύουν την αναγκαστική εργασία.

Ειδικότερα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το άρθρο 22 του Συντάγματος και ο ν. 3536/2007 περιορίζουν την επίταξη προσωπικών υπηρεσιών, εκτός των περιπτώσεων πολέμου ή εξομοιούμενων με αυτόν συνθηκών, την περίπτωση γενικευμένης θεομηνίας ή την κατάσταση ανάγκης που μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία.

Εξάλλου, σύμφωνα με το άρθρο 105 παράγραφος 1 της Συνθήκης του 1959 που κυρώθηκε από τη χώρα μας και έχει ισχύ τυπικού νόμου –διαβάζω- «κάθε μέλος της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας που επικυρώνει τη σύμβαση αυτή, υποχρεούται να καταργήσει την αναγκαστική υποχρεωτική εργασία, είτε ως μέθοδο επιστράτευσης και χρησιμοποίησης του εργατικού δυναμικού για σκοπούς οικονομικής ανάπτυξης και δεύτερον, είτε ως μέτρο τιθάσευσης στην εργασία είτε ως κολασμός για συμμετοχή εργαζομένων σε απεργία».

Δυστυχώς, σαράντα περίπου χρόνια μετά την πτώση της χούντας εφαρμόζετε κατ' ουσία καταργημένα νομοθετήματα. Όλες οι κυβερνήσεις από τότε και παρά τις προεκλογικές τους εξαγγελίες, προτίμησαν να τα έχουν σαν αποκούμπι για την τιθάσευση του συνδικαλιστικού κινήματος, σε περίπτωση που οι άλλες γνωστές μέθοδοι αλλοτρίωσης των στελεχών του δεν θα έφερναν αποτελέσματα.

Ο θεσμός αυτός έχει τόσο αρνητική φόρτιση στην κοινή γνώμη, που αποκρύπτετε τεχνηέντως ότι η επίταξη, κατά το Σύνταγμα, αφορά υπηρεσίες και πράγματα και όχι πρόσωπα. Όσοι είχαν την ψευδαίσθηση ότι η Κυβέρνηση δεν θα προέβαινε σε αυτό το ακραίο και αντισυνταγματικό μέτρο, διαψεύστηκαν. Ο αυταρχισμός, άλλωστε, ήταν μονόδρομος για την τριμερή μνημονιακή κυβέρνηση τότε και τη διμερή Συγκυβέρνηση σήμερα, που κρατάει ακόμα το θεσμό. Γιατί μόνο ο ετερόνομος μνημονιακός «λιταρχισμός» -λιτότητα και αυταρχισμός- θα τολμούσε να το εκμεταλλευτεί, προκειμένου να περάσει τις καταστροφικές του μνημονιακές ρυθμίσεις.

Αποκρύπτετε, επίσης, από την κοινή γνώμη ότι οι μειώσεις που υφίστανται οι εργαζόμενοι στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς σε υλοποίηση του τρίτου μνημονίου, ν. 4093/2012 και οι Προϋπολογισμοί του 2013 και 2014 οδηγούν στην πλήρη εξαθλίωσή τους, ανεξαρτήτως της βαρύτητας ή σπουδαιότητας της επικινδυνότητας της εργασίας τους. Κατ' ουσίαν, θα εργάζονται με κίνδυνο της ζωής τους και θα είναι εργαζόμενοι-πένητες.

Δυστυχώς, η μνημονιακή δημοσιολογία αποσιωπά ότι η εξαθλίωση των εργαζομένων και η συκοφάντηση των αγώνων τους είναι αναγκαία προστάδια της πλήρους ιδιωτικοποίησης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς. Όταν οι ιδιώτες επιχειρηματίες ανεβάσουν σε δυσθεώρητα ύψη τα εισιτήρια, τότε όλοι οι συνέλληνες θα αντιληφθούν ότι ο αγώνας των εργαζομένων για κοινωνική επιδότηση της μεταφοράς των πολιτών, για αξιοπρεπείς δημόσιες μεταφορές και ασφαλώς για αξιοβίωτα μεροκάματα, έπρεπε να είναι αγώνας όλης της ελληνικής κοινωνίας.

Για τους περήφανους εργαζόμενους των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς και κυρίως του Μετρό, που μας παρακολουθούν από τα θεωρεία, και της μαχητικής τους ηγεσίας οι αγωνιστικές κινητοποιήσεις τους ήταν μονόδρομος.

Σήκωσαν στους ώμους τους την αγωνία όλων των Ελλήνων και έσωσαν την αξιοπρέπεια όλων των πολιτών. Γι' αυτό είχαν πλατιά κοινωνική αποδοχή, γι' αυτό τους πρέπει έπαινος. Από την άλλη πλευρά, Κυβέρνηση και τριαρχία των δανειστών έδειξαν την πυγμή τους. Η εξόφθαλμη παραβίαση και αυτής ακόμη της ασφυκτικής θέσμισης των συνδικαλιστικών αγώνων από το Σύνταγμα και τις διεθνείς συμβάσεις, πλην του εξευτελισμού και της αυτοαναίρεσης της συντεταγμένης πολιτείας, αποτελεί εκδήλωση έλλειψης ψυχραιμίας και εμπιστοσύνης στο ίδιο θεσμικό πλαίσιο του συστήματος από αυτούς που υποτίθεται ότι το υπηρετούν μέσα στα πλαίσια της συστημικής νομιμότητας.
Ο πολιτικός χαρακτηρισμός, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, εξάλλου αυτής της παράνομης και αντισυνταγματικής ενέργειας από τη μνημονιακή εκτελεστική εξουσία, παρ' ό, τι αυτή διαθέτει πλούσιο οπλοστάσιο απόλυτου σχεδόν ελέγχου και καταστολής...

...των απεργιακών κινητοποιήσεων, όπως προσωπικό ασφαλείας, υποχρέωση προειδοποίησης, ταχύτατη και πρόθυμη δικαστική συνδρομή, εκφεύγει από τα όρια της αστικής νομιμότητας και του απλού χαρακτηρισμού της πολιτικής ως συντηρητικής ή νεοφιλελεύθερης.
Ιστορικά, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, κύριε Υπουργέ, ο θεσμός της πολιτικής επιστράτευσης ταυτιζόταν με ολοκληρωτικά καθεστώτα. Και η περιορισμένη εφαρμογή του διαχρονικά κλόνιζε παλαιότερα και συντηρούσε κοινοβουλευτικές κυβερνήσεις, που θεωρούσαν ανεξίτηλο στίγμα την υπογραφή του σχετικού διατάγματος. Και κατά τούτο, η χωρίς αναστολές προσφυγή σε αυτήν με ταυτόχρονη κατάλυση της σχετικής συνταγματικής διάταξης και των όρων των διεθνών συμβάσεων εργασίας, είναι θλιβερό σημείο των μνημονιακών μας καιρών.

Στην πολιτειολογία, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αυτό λέγεται «περιορισμένη συνταγματική εκτροπή». Και υπό ορισμένες συνθήκες είναι από τις βαρύτατες αξιόποινες πράξεις. Η κοινωνία πλέον είναι στο απόσπασμα. Οι μισθοί στην κλίνη του Προκρούστη. Η δημοκρατία σε προϊούσα αλλοίωση. Ο πλούτος του έθνους μας σε διαδικασία βίαιης απαλλοτρίωσης.

Η Κυβέρνηση, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, συμπεριφέρεται σαν να έχει απέναντι της εχθρούς. Γι' αυτό και ο λαός σύντομα πρέπει να πάρει τις τελικές του αποφάσεις. Οι προσεχείς εκλογές του Μαΐου θα είναι γι' αυτόν εκλογές ανατροπής, ανάτασης και ελπίδας για τον πολύπαθο λαό μας.

...... Κύριε Πρόεδρε, ευχόμαστε να τα υλοποιήσετε το συντομότερο και να αρθεί η απαράδεκτη επιστράτευση. Σας θυμίζουμε ότι την ίδια περίοδο που επιστρατεύτηκαν οι μαχητικοί και ηρωικοί συνδικαλιστές και οι εργαζόμενοι του ΣΤΑΣΥ, είχαν επιστρατευθεί ναυτεργάτες, είχαν επιστρατευθεί καθηγητές και δυο-τρεις άλλοι κλάδοι.

Κάνετε μία επιλεκτική εφαρμογή ενός σκληρού και απαράδεκτου μέτρου. Και μην εγκαλείτε εμάς για λαϊκισμό. Έχετε δείξει μέχρι τώρα μία αξιοπρεπέστερη κοινοβουλευτική εμφάνιση. Σας αναδείξαμε όλα τα νομικά επιχειρήματα. Σας είπαμε τι λέει το ευρωπαϊκό δεδικασμένο. Σας λέμε τι λένε οι διεθνείς συμβάσεις που έχει επικυρώσει η πατρίδα μας και τις έχει καταστήσει ισάξιο τυπικού νόμου νομοθέτημα. Σας είπαμε για την 29 περί απαγόρευσης της αναγκαστικής εργασίας, για την 105 και άλλες συμβάσεις.

Θα θέλαμε σήμερα, επειδή στην ιδιωτική σας και κοινοβουλευτική σας ζωή σας διακρίνει και μία παρρησία, να πείτε σήμερα, τώρα, τώρα, «τελειώσαμε με την επιστράτευση». Δεν μπορεί να τους καταργούμε τους μισθούς, να τους καταργούμε τις συλλογικές συμβάσεις, να τους λέμε δεν θα πάρετε σύνταξη, να τους λέμε «κύριοι, σας τα έχουμε καταργήσει όλα». Κάποιος είχε πει ότι για έναν εργαζόμενο που είναι σε αυτήν την κατάσταση, χωρίς δικαιώματα, είναι σαν να βασανίζεις δούλο. Αυτό είναι το μνημονιακό πεδίο το οποίο τους έχετε πει και τους έχετε δώσει να λειτουργούν, χωρίς δικαιώματα.

(Ο καθηγητής Εργατικού Δικαίου Αλέξης Μητρόπουλος είναι βουλευτής Β' Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ).

 

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline