Μια ωραία γυναίκα, με κλασσικά χαρακτηριστικά ομορφιάς, εκπρόσωπος της μεταπολεμικής κοινωνίας της Αθήνας (αν και με καταγωγή από την Πάτρα) με πολλά πνευματικά ενδιαφέροντα, κυρίως στη Ιστορία και τη Λαογραφία. Αυτάρκης και κλειστός χαρακτήρας ηΑμαλία Μεγαπάνου, ανηχιλα του Παν, Κανελλόπουλου έχει μείνει στις μνήμες όλων ως η πρώην και μοναδική σύζυγος του Κωνσταντίνου Καραμανλή ,παρά τον δεύτερο γάμος της με 'ένα νεανικό τη ς έρωτα. τον αείμνηστο μαιευτήρα Επαμ. Μεγαπάνο, του οποίου διατήρησε το επώνυμο μέχρι τον θάνατό της..
Πολυγραφότατη έγραψε πάνω από 15 βιβλία -από μελέτες για την Αρχαία Ελλάδα έως μυθοπλασία, ακόμα και ένα ογκώδες αντι-λεξικό που περιλαμβάνει όλα τα πρόσωπα της Αρχαίας Ελλάδας με αναλυτικές λεπτομέρειες για το καθένα.
Παρότι δεν της άρεσε να αφηγείται τη ζωή της στο «10 λεπτά» (από εκδόσεις Libro) καταγράφει αναλυτικά όλες τις μεγάλες της εμμονές, τα πρόσωπα και τους ανθρώπους που την επηρέασαν ενώ δεν διστάζει να πάρει και πολιτική θέση -κάτι που έκανε σπάνια- απέναντι σε μεγάλα γεγονότα της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας.
Στο βιβλίο αυτό ξεκινάει κάπως αντίθετα, από τις μέρες μας, όπου τα σύγχρονα ελληνόπουλα αγνοούν τη σύγχρονη Ελληνική ή Αρχαία Ιστορία για να φτάσει σε λεπτομέρειες για τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο καταγράφοντας άγνωστα περιστατικά όπως ότι είχε υπάρξει αιχμάλωτη από τους Γερμανούς, ότι έζησε μεγάλη πείνα και δυστυχία και ότι έχασε πολλούς δικούς της ανθρώπους στις μάχες της Αθήνας και αλλού.
Μεγαλωμένη στο φαρμακείο του πατέρα της Αναστασίου Κανελλόπουλου, αδελφού του πολιτικού και φιλοσόφου Παναγιώτη Κανελλόπουλου, το παιδικό της όνειρο ήταν να γίνει φαρμακοποιός αλλά την κέρδισαν οι τέχνες και τα γράμματα ως κύριο τομέα ενδιαφερόντων.. Δεν σπούδασε όμως. Άλλωστε παντρεύτηκε σε ηλικία 22 χρονών. Είχε τη συνήθεια να επισκέπτεται την εντυπωσιακή βιβλιοθήκη του θείου και να καταγράφει κάθε απτή λεπτομέρεια για μια Ελλάδα, που για τους περισσότερους νέους της ηλικίας της παρέμενε κρυφή.
Ακόμα και όταν γνώρισε στα είκοσι της μόλις χρόνια τον πρώτο της σύζυγο, τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, δεν μπορούσε να δεχτεί ότι θα ήταν μια γυναίκα που θα έβαζε την προσωπική της αυτονομία σε δεύτερη μοίρα. Ασυμβίβαστη και πάντοτε κόντρα στο ρεύμα, η ελευθερία του πνεύματος ήταν κάτι που είχε μάθει από τη μητέρα της, τον πατέρα της που την παρακινούσε να ακολουθήσει τις επιλογές της αλλά και φυσικά τον θείο που της είχε μεγάλη αδυναμία.
Ο γάμος με τον Κωνσταντίνος Καραμανλή
Στα μάτια όλων η Αμαλία Μεγαπάνου και ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδας έμοιαζαν με το ιδανικό ζευγάρι, βγαλμένο από μια ιδανική ταινία με δυο ωραίους πρωταγωνιστές που χάραξαν, κυριολεκτικά, ιστορία. Με διαφορά ηλικίας 22 χρονών, εκείνος γεννημένος το 1907 και εκείνη του 1929.
Ύστερα από τη σύγκρουση του Καραμανλή με το παλάτι η Αμαλία Μεγαπάνου τον ακολούθησε στην αυτοεξορία του στο Παρίσι, όπου συμβίωσαν για αρκετά χρόνια από το 1963 έως το 1970, οπότε και αποφάσισαν να υποβάλουν αίτηση διαζυγίου σε γαλλικό δικαστήριο, κάτι πρωτόγνωρο για τα ελληνικά χρονικά, ειδικά σε τέτοιους κύκλους.
Το θέμα μονοπώλησε το ενδιαφέρον των περιοδικών της εποχής και το 1970 ο "Οικογενειακός Θησαυρός" θα ξεπουλούσε όλα του τα τεύχη έχοντας στο εξώφυλλο του τα νέα του πολύκροτου διαζυγίου: οι λόγοι επίσημα παραμένουν ανεξήγητοι αφού κανείς από τους δυο δεν θέλησε ποτέ να μιλήσει για το θέμα κάνοντας απλώς λόγο "για διαφωνία χαρακτήρων και για αδυναμία συμβίωσης". Μετά το 1974 το περιοδικό ΕΠΙΚΑΙΡΑ σε μεγάλο του αφιέρωμα παρουσίαζε το τρίτο πρόσωπο , τη σκιά στο διαζύγιο τους, που ήταν ελληνογαλλίδα δημοσιογράφος μόδας με καταγωγή από τη Ρουμανία. Τα τελευταία χρόνια στο Παρίσι η ζωή τους στ αυτοεξορία, φέρεται να ήταν γεμάτη εντάσεις και χωριστό πρόγραμμα ζωής.
Η Αμαλία γνώρισε την Αθήνα μετά την υποβολή αίτησης διαζυγίου, που έγινε με κοινή συναίνεση. H ίδια μιλούσε πάντα με καλή ανάμνηση για τον Κ, Καραμανλή, ε νώ εκείνος είχε παραδεχθεί στον Τάκη Λαμπρία, όπως γράφει σε βιβλίο του,, ότι με την Αμαλία υπήρξαν δύο ισχυρές προσωπικότητες με διαφορετικά ενδιαφέροντα, εκείνος με την πολιτική εκείνη με τα πολιτιστικά θέματα, και πώς για το διαζύγιο φταίει εκείνος περισσότερο, χωρίς να αναφερθεί σε λεπτομέρειες.
Η συνάντηση με το ζεύγος Κένεντι-η Ζακλίν της Ελλάδας
Η θρυλική και μνημειώδης συνάντηση του Καραμανλή με τον Κένεντι πραγματοποιήθηκε στις 17 Απριλίου του 1961, στις 11.30 το πρωί οπότε το ζεύγος έφτασε στην Ουάσινγκτον των ΗΠΑ. Η δύσκολη συγκυρία με τα επεισόδια στον Κόλπο των Χοίρων και με τη σύγκρουση του Κάστρο με τον Αμερικανό Πρόεδρο δεν βοηθούσαν αλλά τελικώς ο Κένεντι δέχτηκε, παρά την κρίση, να συναντηθεί με τον Έλληνα πρωθυπουργό με τον οποίο είχαν μια θερμή μακρά συνομιλία.
Την υποδοχή μάλιστα συνόδευσαν 19 κανοβιοβολισμοί ενώ ο τότε Υπουργός εξωτερικών Ρασκ έκανε δηλώσεις για τις καλές σχέσεις μεταξύ των δυο κρατών, της Ελλάδας και των ΗΠΑ. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Καραμανλής ήταν ο πρώτος ξένος ηγέτης που συναντούσε ο νεοεκλεγείς πρόεδρος: ο κύριος και η κυρία Κένεντι θα έμεναν ιδιαίτερα εντυπωσιασμένοι από την κομψή και γνωρίζουσα την αγγλική πρώτη κυρία, την οποία ο αμερικανικός τύπος εξύμνησε ως κομψή "Ζακλίν" της Ελλάδας.
Το λεξικό-ένα μνημείο λόγου, κατόρθωμα ζωής
Το σημείο καμπής πάντως για την πρώην πρώτη κυρία, το έργο που θα συνοδεύει για πάντα τη φήμη της Αμαλίας Μεγαπάνου, μιας πραγματικά σχολαστικής αναγνώστριας, που δούλευε νυχθημερόν με τα λεξικά και τα βιβλία σαν τους "Βυζαντινούς γραμματικούς", όπως της άρεσε να λέει η ίδια, είναι το λεξικό της Αρχαίας Ελληνικής Γραμματείας, το οποίο καταγράφει αναλυτικά όλα τα αρχαία ονόματα.
Ξεκινώντας από τα αρχαικά χρόνια και φτάνοντας 1ο μ.Χ. Αιώνα τα «Πρόσωπα – Και άλλα κύρια ονόματα» μας έκαναν γνωστό έναν πλούσιο κόσμο προσώπων και ονομάτων με αναλυτική επεξήγηση για το καθένα. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή τράπεζα δεδομένων με 21.625 ονόματα που καταδεικνύει όλο τον πνευματικό πλούτο της Μεγαπάνου και την αγάπη της για τη γλώσσα. Έγραψε και άλλα βιβλία από παιδικά και μυθοπλασία-ακόμα και προκλητικούς διαλόγους όπως τον "Διάλογο με την Άννα"-αφηγήσεις μιας πόρνης επειδή, όπως έλεγε σε συνέντευξή της είχε αγανακτήσει με την υποκρισία των αστών Ελληνίδων της Αθήνας που έκαναν ότι δεν γνώριζαν τι σημαίνει "εταίρα", "πόρνη" ή παλλακίδα.
Μετά τον Καραμανλή παντρεύτηκε τον μαιευτήρα Επαμεινώνδα Μεγαπάνο στις 17 Μαΐου 1973, του οποίου το όνομα πήρε και χρησιμοποίησε κατά τη διάρκεια της συγγραφικής της καριέρας.
Η Αμαλία Μεγαπάνου, που είχε γεννηθεί στην Αθήνα το 1929, ήταν κόρη του Αναστασίου Κανελλόπουλου, αδερφού του πολιτικού και φιλοσόφου Παναγιώτη Κανελλόπουλου.
Το 1951 παντρεύτηκε τον μετέπειτα πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Καραμανλή.
Η Μεγαπάνου ακολούθησε τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και στην εξορία του στο Παρίσι, τη δεκαετία του '60.
Η σχέση τους διήρκεσε έως το 1972, όταν η Μεγαπάνου αποφάσισε να πάρει διαζύγιο.
Αιτία του διαζυγίου ήταν η δύσκολη συμβίωση, την οποία παραδέχτηκε και ο ίδιος ο Καραμανλής.
Με δωρεά της η Μεγαπάνου παραχώρησε τη συλλογή του πατέρα της, Αναστασίου Κανελλόπουλου, με αρχείο κειμένων και φωτογραφιών για την πολιτική δράση του Παν Κανελλόπουλου στο Ίδρυμα Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Μετά το διαζύγιό της με τον Καραμανλή παντρεύτηκε, στις 17 Μαΐου 1973, το μαιευτήρα Επαμεινώνδα Μεγαπάνο, του οποίου το όνομα πήρε και χρησιμοποίησε κατά τη διάρκεια της συγγραφικής της καριέρας. Χώρισαν μετά από κάποια χρόνια και ο Μεγαπάνος παντρεύτηκε για τρίτη φορά.