Επισήμως τα θέματα που πρόκειται να συζητήσει ο κ. Δένδιας με τον Αιγύπτιο ομόλογό του είναι οι διμερείς σχέσεις, τα συμπεράσματα από το Φόρουμ Φιλίας, καθώς επίσης πολιτικά, οικονομικά και ενεργειακά θέματα
Στην Αίγυπτο πρόκειται να μεταβεί την Δευτέρα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας, όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Παπαϊωάννου κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων.
Επισήμως τα θέματα που πρόκειται να συζητήσει ο κ. Δένδιας με τον Αιγύπτιο ομόλογό του είναι οι διμερείς σχέσεις, τα συμπεράσματα από το Φόρουμ Φιλίας, καθώς επίσης πολιτικά, οικονομικά και ενεργειακά θέματα.
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών απέφυγε συστηματικά να απαντήσει στην ερώτηση των δημοσιογράφων για το αν θα τεθεί το θέμα της οριοθέτησης οικοπέδων που ακολουθούν την τουρκική υφαλοκρηπίδα.
Όπως αναφέρουν διπλωματικές πηγές, η Ελλάδα παρακολουθεί με ενδιαφέρον τις δηλώσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ περί δήθεν πρόσκλησης προς την Αίγυπτο για οριοθέτηση της ΑΟΖ μεταξύ των δύο χωρών. Σύμφωνα με αραβικά ΜΜΕ, οι εν λόγω δηλώσεις δεν έχουν βρει ανταπόκριση, και από την άλλη την ιδιαίτερα αιχμηρή παρέμβαση του Αιγύπτιου ΥΠΕΞ στην πρόσφατη συνάντηση του Αραβικού Συνδέσμου κατά της Τουρκίας,
Με τις εξελίξεις σε τρία επιμέρους ζητήματα συνδέεται η έκτακτη επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, τη Δευτέρα, αρχικά στο Κάιρο και εν συνεχεία στη Λευκωσία, όπου τις τελευταίες εβδομάδες επικρατεί ιδιαίτερη ανησυχία για μια σειρά από εξελίξεις. Όχι , δεν υπάρχουν αλλαγές της στάσης της Αιγύπτου τονίζουν οι καθηγητές ων Διεθνών Σχέσεων και βουλευτές Δημήτρης Καιρίδης και Άγγελος Συρίγος, υφυπουργός Παιδείας.
Εν συντομία, η Ελλάδα παρακολουθεί τις πιθανές γεωπολιτικές επιπτώσεις αποφάσεων της Αιγύπτου, την πιθανή αλλαγή του χάρτη των αγωγών στην Ανατολική Μεσόγειο και τους τρόπους με τους οποίους Αθήνα και Λευκωσία μπορούν να παραμείνουν με αξιώσεις μέσα στο παιχνίδι, σύμφωνα με την «Καθημερινή».
Τα πεδία προβληματισμού
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, το πρώτο ζήτημα αφορά την πρόσφατη προκήρυξη του υπουργείου Πετρελαίου της Αιγύπτου. Τα δυτικά οικόπεδα της προκήρυξης έχουν χαραχθεί με βάση τη συμφωνία για την οριοθέτηση αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (ΑΟΖ) ανάμεσα σε Ελλάδα και Αίγυπτο, τον περασμένο Αύγουστο. Ωστόσο, σε ένα πεδίο το οποίο βρίσκεται ανατολικά του 28ου μεσημβρινού ακολουθούνται τα νότια όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, όπως αυτά κοινοποιήθηκαν με ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ στις 13 Νοεμβρίου 2019.
Το δεύτερο ζήτημα αφορά την πρόσφατη αρχική συμφωνία μεταξύ εταιρειών Αιγύπτου και Ισραήλ για αγωγό ανάμεσα στις δύο χώρες. Πρόκειται για ένα σχέδιο των εταιρειών Chevron και Delek, που διαχειρίζονται το κοίτασμα «Λεβιάθαν» για τη μεταφορά ποσοτήτων φυσικού αερίου. Αυτή η επί της αρχής συμφωνία (που δεν έχει ακόμα επισημοποιηθεί σε κρατικό επίπεδο) θα μπορούσε να αποτελέσει προάγγελο ενός άλλου σχεδίου, μέσω του οποίου θα μπορούσε να επεκταθεί ένας αγωγός έως τα δυτικά της Αιγύπτου και από εκεί στην Ελλάδα.
Το τρίτο αφορά την Κύπρο και τον αγωγό East Med, καθώς είναι πασιφανές ότι η κυπριακή εκκρεμότητα και η προβολή ισχύος της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο οδηγεί τους μόνους «παίκτες» με αποδεδειγμένα μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου, όπως η Αίγυπτος (κοίτασμα «Ζορ») και το Ισραήλ («Λεβιάθαν» και «Ταμάρ»), και σε άλλες αναζητήσεις. Ένα ενδεχόμενο ενεργοποίησης εναλλακτικών αγωγών περιθωριοποιεί τον East Med, ο οποίος ούτως ή άλλως είχε τεράστιες δυσκολίες υλοποίησης.
Πλέον η Αίγυπτος διαθέτει δύο σταθμούς LNG και επεξεργασίας φυσικού αερίου («Δαμιέττα», που τον διαχειρίζεται η ΕΝΙ, και «Ιντκου», που τον διαχειρίζεται η Shell), ως εκ τούτου τα πλάνα εξαγωγής είναι λογικό να ενεργοποιούνται. Υπενθυμίζεται ότι μόνο το Ισραήλ έχει γνωστοποιήσει πως επιθυμεί να εξάγει πάνω από το 50% του φυσικού αερίου των κοιτασμάτων του, με δυναμικότητα που θα μπορούσε να αγγίζει έως και τα 40 δισ. κυβικά μέτρα (bcm) ετησίως. Η Λευκωσία ήταν, βέβαια, πάντοτε σε γνώση αυτών των σχεδίων. Άλλωστε, ήδη από το 2018 έχει υπογράψει μνημόνιο με την Αίγυπτο για την προώθηση πιθανού κυπριακού αερίου προς τον σταθμό «Δαμιέττα» ή τον «Ιντκου» και από εκεί μέσω LNG (δηλαδή με δεξαμενόπλοια) στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η λύση του LNG εξυπηρετεί και την Αθήνα, ιδιαίτερα καθώς επιθυμεί να αναπτύξει την Αλεξανδρούπολη ως πιθανό σταθμό μεταφοράς του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.
Jerusalem Post: Οι "κατά φαντασία συμφωνίες" της Τουρκίας για ΑΟΖ
Η Τουρκία επινόησε μια νέα "συμφιλίωση" αφού οι προσπάθειες διάδοσης προπαγανδιστικών ιστοριών "συμφιλίωσης" με το Ισραήλ απέτυχαν πέρυσι. Στις αρχές Δεκεμβρίου, αφού η Άγκυρα είδε τον Τζο Μπάιντεν μα κερδίζει τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ και οι ημέρες στενής συνεργασίας με τον Ντόναλντ Τραμπ έφταναν στο τέλος τους, προσπάθησε να εξαπατήσει το Ισραήλ σε μια "ναυτική συμφωνία", σύμφωνα με δημοσίευμα της The Jerusalem Post.
Σημειώνεται πως το Ισραήλ έχει ήδη στενές σχέσεις με την Κύπρο, την Αίγυπτο και την Ελλάδα και έχει οριοθέτηση οικονομικών ζωνών μαζί τους.
Το Ισραήλ, η Ελλάδα και η Κύπρος αναπτύσσουν αγωγό σύμφωνα με μια συμφωνία που υπέγραψαν πέρυσι και η Τουρκία προσπάθησε να ανατρέψει όλες αυτές τις σχέσεις τον Δεκέμβριο του 2019 όταν υπέγραψε συμφωνία με τη Λιβύη, με σκοπό να αποκτήσει μεγαλύτερο έλεγχο στη θάλασσα, σημειώνει το άρθρο.
Η Ελλάδα και η Αίγυπτος υπέγραψαν συμφωνία τον Αύγουστο του 2020, αφού καταδίκασαν τις προκλητικές ενέργειες της Τουρκίας τον Μάιο, μαζί με τη Γαλλία, τα ΗΑΕ και την Κύπρο. Η Τουρκία ύστερα απάντησε απειλώντας την Ελλάδα, και οι δύο χώρες βρέθηκαν κοντά σε μια πιθανή σύγκρουση.
Στη συνέχεια, σημειώνει το δημοσίευμα ότι η Άγκυρα "άλλαξε στάση" και από τις απειλές υιοθέτησε τη διάδοση ψευδών ειδήσεων. Ειδικότερα, κυκλοφόρησε ψεύτικες ιστορίες στα ισραηλινά μέσα ενημέρωσης στις οποίες η Κύπρος αγνοούνταν από τα δικαιώματα της στη Μεσόγειο και την ΑΟΖ και η Τουρκία και το Ισραήλ θα υπέγραφαν συμφωνία για τα θαλάσσια σύνορα. Αλλά το Ισραήλ απέρριψε τη συμφωνία.
Τώρα η Τουρκία κάνει το ίδιο πράγμα προσπαθώντας να εμπλέξει την Αίγυπτο, μετά το Philia forum στην Αθήνα όπου έγινε ξεκάθαρο πώς η Αίγυπτος, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Γαλλία και άλλες χώρες έρχονται πιο κοντά σε ένα σχήμα συμμαχίας κοινών συμφερόντων.
Η Άγκυρα χρησιμοποιεί τα κυβερνητικά μέσα ενημέρωσης στα αγγλικά για να διαδώσει την τελευταία ιστορία της. "Η Τουρκία θα μπορούσε να υπογράψει συμφωνία με την Αίγυπτο για θαλάσσια ζώνη", σημειώνει τίτλος στο Anadolu. "Η Ελλάδα ανησυχεί καθώς η Αίγυπτος ενεργεί σύμφωνα με την τουρκική ΑΟΖ", αναφέρει η Daily Sabah, ένα άλλο φιλοκυβερνητικό μέσο. "Ενδιαφέρεται η Αίγυπτος για την πρόταση της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο;" διερωτάται το TRT.
Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι η Άγκυρα και το Κάιρο θα μπορούσαν να υπογράψουν μια τέτοια συμφωνία και θα ήταν περίεργο για την Αίγυπτο ξαφνικά να αντιστρέψει τα χρόνια της πορείας της με την Ελλάδα και την Κύπρο για να εμπλακεί σε μια συμφωνία που αναιρεί τους οικονομικούς ισχυρισμούς της Κύπρου και βλάπτει την Ελλάδα, σημειώνει η Jerusalem Post.
Στην προσέγγιση της Τουρκίας, παρόμοια με την προσέγγιση του Δεκεμβρίου με το Ισραήλ, η κυβέρνηση ενημερώνει τα μέσα ενημέρωσης ότι αυτό συμβαίνει, όλοι το αναφέρουν ως γεγονός και στη συνέχεια η ιδέα γίνεται "πραγματικότητα" χωρίς να έχει συμβεί τίποτα. Το ίδιο πράγμα έγινε σε μια προσπάθεια να εξαπατήσει το Ισραήλ και τα ισραηλινά μέσα σε μια φανταστική συμφωνία που δεν είχε ποτέ καμία πιθανότητα να πραγματοποιηθεί.
Η Τουρκία μιλάει για "συμφιλίωση", αλλά οι περισσότερες χώρες που εδώ και καιρό έχουν δεχτεί απειλές, έχουν συκοφαντηθεί, προσβληθεί και ακόμη και τρομοκρατηθεί από την Άγκυρα, γνωρίζουν ότι δεν υπάρχει συμφιλίωση. Αυτό συμβαίνει επειδή η Τουρκία κυκλοφορεί αυτές τις ιδέες για να πάρει μόνο αυτό που θέλει.
Σε κάθε "συμφωνία", η Τουρκία εξασφαλίζει μια τεράστια αξίωση για τη Μεσόγειο πολύ πέρα από τα δικαιώματά της και καταπατά τα δικαιώματα της Κύπρου και της Ελλάδας. Η Αίγυπτος και το Ισραήλ δεν έχουν κάτι να κερδίσουν από καμία συμφωνία με την Τουρκία, επειδή έχουν ήδη εγκαθιδρύσει τις οικονομικές τους ζώνες. Δεν χρειάζονται την Άγκυρα να συμφωνήσει μαζί τους.
Αυτό σημαίνει ότι η Τουρκία κυκλοφορεί αυτές τις ιδέες για να διεκδικήσει ύδατα στα οποία δεν έχει δικαιώματα και δεν προσφέρει τίποτα σε αντάλλαγμα. Η Γαλλία γνωρίζει αυτό το παιχνίδι της "συμφιλίωσης" και ζήτησε από την Τουρκία να αλλάξει πραγματικά και να προβεί σε πρακτικές ενέργειες, όχι απλώς να μιλάει για "συμφιλίωση" και να συνεχίζει στον ίδιο δρόμο.
Η φιλοξενία τρομοκρατών της Χαμάς από την Τουρκία και οι απειλές για "απελευθέρωση" της Ιερουσαλήμ από τον ισραηλινό έλεγχο καθώς και οι απειλές προς την κυβέρνηση της Αιγύπτου δεν ξεχνιούνται, καταλήγει το δημοσίευμα.