-Αναφορικά με τα Βαρώσια, η Τουρκία πρέπει να πάρει πίσω άμεσα τις μονομερείς ενέργειες που ανακοινώθηκαν στις 20 Ιουλίου 2021 και όλα τα βήματα που έγιναν για τα Βαρώσια από τον Οκτώβριο του 2020 που αντιβαίνουν στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ
1. Την ετήσια έκθεση για τις προς ένταξη χώρες και την πρόοδο την οποία έχουν σημειώσει παρουσίασε η Κομισιόν. Όσον αφορά στην Τουρκία σημειώνεται ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επανειλημμένα έχει δηλώσει ότι η ΕΕ έχει στρατηγικό συμφέρον για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην Ανατολική Μεσόγειο και για την ανάπτυξη σχέσης συνεργασίας και αμοιβαία επωφελούς σχέσης με την Τουρκία». Χαιρετίζει την αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο και υπογραμμίζει: Η ΕΕ είναι έτοιμη να συνεργαστεί με την Τουρκία με σταδιακό, αναλογικό και αναστρέψιμο τρόπο.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση ανανέωσης μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων που παραβιάζουν το διεθνές δίκαιο, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και των κρατών-μελών της. Αναμένει, επίσης, από την Τουρκία να υποστηρίξει ενεργά τις διαπραγματεύσεις για μια δίκαιη, ολοκληρωμένη και βιώσιμη επίλυση του Κυπριακού στο πλαίσιο του ΟΗΕ, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και σύμφωνα με τις αρχές στις οποίες βασίζεται η ΕΕ, ενώ υπογραμμίζεται ότι δεν πρέπει να υπάρχουν μονομερείς ενέργειες που θα μπορούσαν να αυξήσουν τις εντάσεις στο νησί και να υπονομεύσουν την επιστροφή στις συνομιλίες.
Σύμφωνα με την έκθεση, υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στη λειτουργία των δημοκρατικών θεσμών της Τουρκίας. Οι σοβαρές ανησυχίες της ΕΕ για τη συνεχιζόμενη επιδείνωση του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της ανεξαρτησίας του δικαστικού σώματος δεν αντιμετωπίστηκαν αξιόπιστα από την Τουρκία. Η Τουρκία πρέπει να αντιστρέψει αυτήν την αρνητική τάση ως θέμα προτεραιότητας με την αντιμετώπιση της αποδυνάμωσης των αποτελεσματικών ελέγχων και ισορροπιών στο πολιτικό σύστημα.
.......Αναφορικά με τα Βαρώσια, η Τουρκία πρέπει να πάρει πίσω άμεσα τις μονομερείς ενέργειες που ανακοινώθηκαν στις 20 Ιουλίου 2021 και όλα τα βήματα που έγιναν για τα Βαρώσια από τον Οκτώβριο του 2020 που αντιβαίνουν στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η έκθεση σημειώνει ότι από τον Δεκέμβριο του 2020, «παρατηρήθηκε μια πιο θετική δυναμική στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας μετά την αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο μέσω της διακοπής των παράνομων δραστηριοτήτων έρευνας και γεώτρησης υδρογονανθράκων από την Τουρκία στις θαλάσσιες ζώνες τής Κύπρου και της Ελλάδας και την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας τον Ιανουάριο 2021. Αυτές οι συνομιλίες θα πρέπει να παραμείνουν ένα πολύτιμο κανάλι επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών για την εξεύρεση κοινού τόπου για την έναρξη των διαπραγματεύσεων για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας».
«Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Μαρτίου 2021 χαιρέτισε αυτές τις εξελίξεις. Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ θα παραμείνει προσηλωμένη στην προάσπιση των συμφερόντων της και των κρατών-μελών της, καθώς και στη διατήρηση της περιφερειακής σταθερότητας. Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε την Άγκυρα στις 15 Απριλίου και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών επισκέφθηκε την Αθήνα στις 30-31 Μαΐου όπου διαπιστώθηκε η αμοιβαία επιθυμία για προώθηση μιας θετικής ατζέντας. Ο Έλληνας πρωθυπουργός και ο Τούρκος Πρόεδρος συναντήθηκαν στις 14 Ιουνίου» σημειώνεται.
Αναφέρεται επίσης πως «όπως τονίστηκε από το Συμβούλιο, και απορρέει από τις υποχρεώσεις υπό το Διαπραγματευτικό Πλαίσιο, αναμένεται από την Τουρκία να δεσμευτεί κατηγορηματικά για σχέσεις καλής γειτονίας, διεθνείς συμφωνίες και ειρηνική επίλυση διαφορών με προσφυγή, εάν είναι απαραίτητο, στο Διεθνές Δικαστήριο».
Στην έκθεση καλείται η Τουρκία «να αποφύγει απειλές και ενέργειες που βλάπτουν τις σχέσεις καλής γειτονίας, να εξομαλύνει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και να σεβαστεί την κυριαρχία όλων των κρατών-μελών της ΕΕ στα χωρικά ύδατα και τον εναέριο χώρο τους καθώς και όλα τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένου μεταξύ άλλων του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευση φυσικών πόρων, σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ και το διεθνές δίκαιο, ιδίως τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας (UNCLOS)». «Κατά συνέπεια, η Τουρκία αναμένεται να απέχει από οποιεσδήποτε δραστηριότητες γεώτρησης υδρογονανθράκων στις θαλάσσιες ζώνες άλλων κρατών» επισημαίνεται.
Τέλος, στην αναφορά στο τουρκολιβυκό μνημόνιο σημειώνεται ότι «το διμερές μνημόνιο συνεννόησης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων δικαιοδοσιών μεταξύ της Τουρκίας και της κυβέρνησης της Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης, που υπογράφηκε τον Νοέμβριο του 2019, εξακολουθεί να υφίσταται παρά το γεγονός ότι αγνόησε τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας στην εν λόγω περιοχή, παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα των τρίτων κρατών, δεν συμμορφώνεται με τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θάλασσας και δεν μπορεί να παράγει νομικές συνέπειες για τρίτα κράτη».
2..ΗΠΑ: Δεν έχουν γίνει προσφορές στην Τουρκία για τα F-16
Η αμερικανική κυβέρνηση δεν επιβεβαίωσε τις πρόσφατες δηλώσεις του Τούρκου προέδρου Ταγίπ Ερντογάν ότι η Ουάσινγκτον έκανε μια προσφορά στην Άγκυρα για την πώληση μαχητικών F-16, διευκρινίζοντας ταυτόχρονα ότι δεν παρουσίασε στην Τουρκία κάποια προσφορά χρηματοδότησης για τα μαχητικά, όπως μεταδίδει το Reuters.
Ο Ερντογάν ανέφερε την Κυριακή ότι οι ΗΠΑ είχαν προτείνει την πώληση μαχητικών F-16 στην Τουρκία σε αντάλλαγμα για την επένδυση στο πρόγραμμα των F-35. Η Τουρκία αποκλείστηκε από το πρόγραμμα των F-35 μετά την αγορά του πυραυλικού συστήματος των S-400 από τη Ρωσία.
"Θα σας παραπέμψουμε στην τουρκική κυβέρνηση για πληροφορίες σχετικά με τα σχέδια αμυντικών συμβάσεων τους. Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι οι ΗΠΑ δεν έκαναν κάποια προσφορά χρηματοδότησης στο αίτημα της Τουρκίας για τα F-16", ανέφερε εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών των ΗΠΑ στο πλαίσιο της ενημέρωσης των δημοσιογράφων.
Σύμφωνα με προηγούμενα δημοσιεύματα του Reuters, η Τουρκία ζήτησε από τις ΗΠΑ να αγοράσει 40 μαχητικά F-16 και περίπου 80 άδειες εκσυγχρονισμού για αεροσκάφη της πολεμικής της αεροπορίας. Προηγουμένως, η Άγκυρα σχεδίαζε να αγοράσει περίπου 100 μαχητικά F-35, ωστόσο οι ΗΠΑ έβγαλαν την Τουρκία από το πρόγραμμα το 2019, μετά την αγορά των ρωσικών S-400.
Ο Ερντογάν δήλωσε ότι η Ουάσινγκτον έκανε την πρόταση για τα F-16 σε αντάλλαγμα για την πληρωμή της Τουρκίας, ύψους 1,4 δισ. δολ. στα F-35.
Ερωτηθείς αν τα χρήματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αγορά των F-16 ο εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ δήλωσε: "το υπουργείο Άμυνας εξακολουθεί να δεσμεύεται σε έναν μηχανισμό επίλυσης των διαφορών με την Τουρκία για τα F-35, αλλά δεν θα προδικάσω το αποτέλεσμα".
Η σχέση ΗΠΑ-Τουρκίας γνωρίζει πρωτοφανείς αναταράξεις τα τελευταία πέντε χρόνια λόγω των διαφωνιών των δύο χωρών στη Συρία, των στενών σχέσεων της Άγκυρας με τη Μόσχα, των ναυτικών φιλοδοξιών της στην ανατολική Μεσόγειο αλλά και των κατηγοριών που αντιμετωπίζει μια τουρκική τράπεζα στις ΗΠΑ και της καταστρατήγησης των δικαιωμάτων και ελευθεριών στην Τουρκία, σχολιάζει το Reuters.
3.Ρωσία – Ηχηρή αντίδραση στις δηλώσεις Ερντογάν για το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ
Η Μόσχα παραμένει αφοσιωμένο μέλος του ΟΗΕ και του ΣΑ, σχολιάζει το Κρεμλίνο, αντιδρώντας στις δηλώσεις Ερντογάν για μια «χούφτα» νικητές στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
Η Ρωσία παραμένει πιστή στον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, δήλωσε ο Ντμίτρι Πεσκόφ, εκπρόσωπος Τύπου του προέδρου της Ρωσίας, σχολιάζοντας δηλώσεις του tούρκου προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ότι οι τύχες του κόσμου δεν πρέπει να αποφασίζονται από μια «χούφτα» νικητές στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
«Η Ρωσία ήταν, είναι και παραμένει αφοσιωμένο μέλος του Οργανισμού, του Συμβουλίου Ασφαλείας και διατηρεί την αφοσίωση και την πίστη της στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, όπου αναγράφονται τα πάντα», τόνισε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου.
Υπενθύμισε επίσης ότι ο πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν, πρότεινε πρόσφατα στους ηγέτες των μονίμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ να συναντηθούν για να συζητήσουν όλες τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ανθρωπότητα.
Σχολιάζοντας τις συγκεκριμένες δηλώσεις Ερντογάν, ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, είπε ότι ο ίδιος συμφωνεί με τον πρόεδρο της Τουρκίας ότι «τα πέντε μόνιμα μέλη του ΣΑ του ΟΗΕ δεν έχουν δικαίωμα να υπαγορεύουν τις τύχες του κόσμου, αλλά δεν διεκδικούν κάτι τέτοιο» προσέθεσε, τονίζοντας ότι «διεκδικούν ακριβώς εκείνες τις δικαιοδοσίες, οι οποίες είναι γραμμένες στο Καταστατικό του ΟΗΕ».
Το Καταστατικό του ΟΗΕ αντανακλά, κατά τον Σεργκέι Λαβρόφ, «τη συλλογική βούληση όλων των μελών της διεθνούς κοινότητας και η 'πεντάδα' (σ.σ. των μονίμων μελών) έχει ιδιαίτερη ευθύνη για την κατάσταση των πραγμάτων στον κόσμο, πρωτίστως για την αποφυγή μιας παγκόσμιας σύγκρουσης».
«Περισσότερο από 75 χρόνια καταφέρνουμε να το κάνουμε (σ.σ. να αποφευχθεί ένας παγκόσμιος πόλεμος) και ελπίζω ότι αυτή η κατάσταση θα διατηρηθεί», σημείωσε ο Ρώσος υπουργός, ο οποίος αναγνώρισε ότι υπάρχει ανάγκη προσαρμογής του ΟΗΕ και του Συμβουλίου Ασφαλείας στα νέα παγκόσμια δεδομένα.
«Ναι, υπάρχει ανάγκη προσαρμογής του ΟΗΕ και προσαρμογής του Συμβουλίου Ασφαλείας στις νέες πραγματικότητες», δήλωσε ο Σ. Λαβρόφ, διότι «στον κόσμο, ήδη δεν υπάρχουν 50 χώρες, όπως ήταν κατά την ίδρυση του ΟΗΕ, ούτε και 70, όπως ήταν κατά τη διεύρυνση του ΣΑ του ΟΗΕ από τα 12 στα 15 μέλη, αλλά πολύ περισσότερες. 193 είναι μόνο τα μέλη του ΟΗΕ».
Και «φυσικά, οι αναπτυσσόμενες χώρες απολύτως δίκαια επιμένουν, ώστε η εκπροσώπησή τους να αυξηθεί σε αυτό το διεθνές όργανο του ΟΗΕ», σημείωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, σε δηλώσεις του στο Σότσι στον Εύξεινο Πόντο, μετά τη συνεδρίαση του Διεθνούς Ομίλου Βαλντάι, όπου και παρευρέθηκε.
Σύμφωνα με τον κ. Λαβρόφ, «σήμερα στο ΣΑ του ΟΗΕ, την πολιτική της Δύσης εκπροσωπούν έξι αντιπρόσωποι από τους 15 και όταν εκλέγεται στο ΣΑ η Ιαπωνία, τότε προστίθεται μια έβδομη ψήφος στο άθροισμα της δυτικής πολιτικής, η οποία προωθείται μέσω του ΣΑ του ΟΗΕ», επομένως, κατά τη ρωσική άποψη, «φυσικά, η Δύση δεν χρειάζεται να προσθέσει νέα μέλη στο όργανο αυτό, ενώ οι αναπτυσσόμενες χώρες της Αφρικής, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής πρέπει οπωσδήποτε να προστεθούν».
Τι είπε ο Ερντογάν
Περιοδεία σε χώρες της Αφρικής πραγματοποιεί ο πρόεδρος της Τουρκίας, σε μία προσπάθεια – όπως είπε – προώθησης των σχέσεων, «στη βάση μιας ισότιμης συνεργασίας, επωφελούς και για τις δύο πλευρές και στο πλαίσιο του αλληλοσεβασμού».
Στην Ανγκόλα, πρώτο σταθμό της περιοδείας του και σε ομιλία του στο κοινοβούλιο της χώρας, που μεταδόθηκε από τον ιστότοπο της τουρκικής προεδρίας, ο Ερντογάν είχε πει ότι «η τύχη της ανθρωπότητας δεν μπορεί και δεν πρέπει να αφεθεί στο έλεος μιας χούφτας χωρών που κέρδισαν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο».
Οι δηλώσεις Ερντογάν από την Ανγκόλα, ο οποίος τάχθηκε υπέρ της ανάγκης να αυξηθεί ο αριθμός των χωρών με δικαίωμα αρνησικυρίας στον ΟΗΕ, που τώρα έχουν μόνο Ρωσία, ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Κίνα, προκάλεσαν και ευθέως επικριτικά σχόλια εναντίον του από τη Ρωσία, όπως αυτά του γερουσιαστή, Βλαντίμιρ Τζαμπάροφ, ο οποίος προειδοποίησε την 'Αγκυρα να αποφύγει την υπονόμευση του συστήματος της παγκόσμιας σταθερότητας, πολύ περισσότερο καθώς, όπως τόνισε, η Τουρκία δεν έχει προβεί τις τελευταίες δεκαετίες σε καμία ενέργεια «που να αποσκοπεί σε ειρηνικά επιτεύγματα».
Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων ΡΙΑ-Νόβοστι, που παραθέτει τις ανωτέρω δηλώσεις, σημειώνει ότι Μόσχα, Ουάσινγκτον, Λονδίνο, Παρίσι και Πεκίνο έχουν επίσης εκφράσει επανειλημμένα την ιδέα, ότι είναι καιρός να αλλάξει η αρχιτεκτονική τής παγκόσμιας ασφάλειας και έχουν μάλιστα συζητηθεί οι υποψηφιότητες νέων μονίμων μελών του ΣΑ, όπως οι Γερμανία, Βραζιλία, Ινδία και Ιαπωνία.