Θα ήθελα να θυμίσω απλώς ότι ελάχιστες από τις δεκαεξίμισι χιλιάδες ενεργές off-shore εταιρείες υποβάλλουν φορολογικές δηλώσεις, μόλις τριακόσιες ογδόντα τρεις τέτοιες εταιρείες το 2003, μόλις εννιακόσιες ενενήντα οχτώ το 2012, ενώ η συμμετοχή τους στη φορολογία σε χρόνια πλήρους φορολογικής εξάντλησης των λαϊκών στρωμάτων και ενώ υποτίθεται ότι είχαν υποχρέωση πληρωμής ετήσιου τέλους ακινήτου 3% επί της αντικειμενικής αξίας το διάστημα 2003-2009 και 15% συν το ΕΕΤΗΔΕ –το «χαράτσι»- από το 2010 έως σήμερα, υπήρξε συγκλονιστικά προκλητική. Από τα ασήμαντα 4.831.000 ευρώ φορολογικά έσοδα που έδωσε το σύνολο των off-shore εταιρειών το 2003, το 2012 έπεσαν στα 345.000 ευρώ όλα-όλα.
Με άλλα λόγια, όπως αναφέρουμε Βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ σε πρόσφατη ερώτησή μας προς το Υπουργείο Οικονομικών, το μόλις 6% των off-shore εταιρειών που κατέβαλε φόρο το 2012, πλήρωσε κατά μέσο όρο 357,7 ευρώ ανά εταιρεία, όσο δηλαδή πλήρωσε ένας ιδιοκτήτης διαμερίσματος εξήντα πέντε τετραγωνικών μέτρων εικοσαετούς κατασκευής σε εργατογειτονιά της Αθήνας ή της Θεσσαλονίκης.
Δεν νομίζω ότι χρειάζονται περισσότερες αποδείξεις για το πόσο έντονος είναι ο ταξικός χαρακτήρας διαχρονικά του φορολογικού συστήματος, αλλά και του τρόπου δουλειάς του ελεγκτικού μηχανισμού και, μάλιστα, σε συνθήκες μνημονιακών πολιτικών.
Όταν στα λόγια οι διάφορες Task Force υποτίθεται ότι φροντίζουν να βοηθήσουν για την πάταξη της φοροδιαφυγής, στο προϋπολογιζόμενο φορολογικό «τσεκούρωμα» του ελληνικού λαού, όμως, η τεράστια φετινή φορολογία αντλείται και πάλι αποκλειστικά από τα λαϊκά στρώματα, ενώ τα προϋπολογιζόμενα έσοδα από φοροδιαφυγή, ακόμα και στα επί χάρτου σχεδιάσματα, μειώνονται κάτω και από τα μόλις 1,23 δισεκατομμύρια ευρώ του μεσοπρόθεσμου του Νοεμβρίου του 2012 σε ακόμη χαμηλότερα επίπεδα φέτος στα 851.000.000 και ενώ οι πληροφορίες λένε ότι η τρόικα προσανατολίζεται στη διατήρηση τελικά και του δήθεν προσωρινού «χαρατσιού» μέσω της ΔΕΗ και για το 2014.
Από την πλευρά μου, όμως, σήμερα, θα ήθελα να ρίξουμε μία ματιά στο διεθνές περιβάλλον –να φύγουμε λίγο από την Ελλάδα- όπως διαμορφώνεται.
Σύμφωνα με το Ψήφισμα του Ευρωκοινοβουλίου της 21ης Μαΐου 2013, η Ευρωπαϊκή Ένωση χάνει κάθε χρόνο 1 τρισεκατομμύριο ευρώ ή 2.000 ευρώ ανά Ευρωπαίο πολίτη από φορολογικές απάτες και φοροδιαφυγή, που συνιστούν παράνομες δραστηριότητες. Δηλαδή, περισσότερα χάνει κάθε χρόνο απ' ότι το σύνολο των δαπανών των χωρών–μελών για υγεία ή τέσσερις φορές περισσότερα απ' ότι δαπανούν και οι είκοσι επτά χώρες της για την παιδεία. Μάλιστα, το μισό από αυτό το νούμερο που χάνει, 517 δισεκατομμύρια, είναι το συνολικό δημοσιονομικό έλλειμμα όλων αυτών των χωρών, για το οποίο εμφανίζονται εξοντωτικές πολιτικές συντονισμένης λιτότητας με καταστροφικά αποτελέσματα για το σύνολο της Ευρώπης.
Ταυτόχρονα, σ' αυτές τις απώλειες δεν συμπεριλαμβάνεται ό,τι χάνει, όπως λέει το Ψήφισμα, από φοροαποφυγή, η οποία στο Ψήφισμα περιγράφεται ως νόμιμη, αλλά αθέμιτη αξιοποίηση του φορολογικού καθεστώτος για περιορισμό ή αποφυγή των φορολογικών υποχρεώσεων.
Aφού, λοιπόν, δεν θέλανε να κάνουν χρήση, για ποιο λόγο θεσπίζονται οι σχετικές φοροαπαλλαγές; Ούτε από αυτό που αποκαλεί επιθετικό φορολογικό σχεδιασμό και περιγράφει ως αξιοποίηση τεχνικών λεπτομερειών του φορολογικού συστήματος ή των αναντιστοιχιών μεταξύ δύο ή περισσότερων φορολογικών συστημάτων, με σκοπό τη μείωση της φορολογικής υποχρέωσης.
Είναι φανερό ότι όχι τυχαία στο ψήφισμα αναμειγνύονται παράνομες πρακτικές, όπως είναι οι δύο πρώτες με καθ' όλα νόμιμες όπως είναι οι άλλες δύο, μιας και οι πολυεθνικές στη συγκεκριμένη περίπτωση αξιοποιούν ακριβώς τις δυνατότητες που τους δίνουν τα ίδια τα φορολογικά συστήματα των ευρωπαϊκών χωρών, όπως, για παράδειγμα, σχεδόν πλήρης φοροαπαλλαγή του εφοπλιστικού κεφαλαίου στην Ελλάδα ή οι δήθεν συμφωνίες αποφυγής της διπλής φορολόγησης, που καταλήγουν πρακτικά σε αποφυγή φορολόγησης και στις δύο χώρες.
Όσον αφορά πια το παγκόσμιο επίπεδο, η πρόσφατη έρευνα με τη συνεργασία ογδόντα έξι δημοσιογράφων από σαράντα έξι χώρες, που διήρκεσε δεκαπέντε μήνες, έφερε στο φως, όπως ξέρουμε, ένα εκτεταμένο δίκτυο διεθνούς απόκρυψης του πλούτου φυσικών και νομικών προσώπων, μέσω της δημιουργίας off shore εταιρειών, που ενδεχομένως ξεπερνάει τα 25 τρισεκατομμύρια δολάρια, δηλαδή περισσότερα από το 1/3 του παγκόσμιου ΑΕΠ που είναι 70 τρισεκατομμύρια δολάρια.
Γι' αυτό και ηχεί περίεργα η προχθεσινή προειδοποίηση της Κομισιόν προς την Ελλάδα, την Ιταλία, την Πολωνία, το Βέλγιο και τα αυτοδιοικούμενα νησιά Άλαν της Φινλανδίας, που τους δίνει προθεσμία δύο μηνών για την εφαρμογή των νέων νόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής, με αντικείμενο την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ χωρών, με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, για πρόσωπα και εταιρείες που υπάρχουν υπόνοιες ότι φοροδιαφεύγουν. Αυτό έγινε μετά το σοκ από τη διαπίστωση -επί λέξει όπως αναφέρεται στο κείμενο- ότι σε αυτές τις χώρες μεγάλες διεθνείς εταιρείες και εύποροι πολίτες πληρώνουν ελάχιστους ή καθόλου φόρους.
(Συγγραφέας, βουλευτής Β΄ Αθηνών του ΣΥΡΙΖΑ. Το κείμενο είναι το κύριο μέρος της ομιλία της για τη μεγάλη φοροδιαφυγή και τις υπεράκτιες εταιρείας, μετά από επερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ)