Με βαθύτατο ρεαλισμό και πρώτη διαπίστωση ότι την αισιοδοξία των στατιστικών στοιχείων για το μέλλον της οικονομίας δεν την συμμερίζονται ούτε οι διεθνείς αγορές από τις οποίες εξαρτάται ο δανεισμός της Ελλάδας.
Εκεί βλέπουμε τα spreads από τον Σεπτέμβριο και μετά συνεχώς να ανεβαίνουν και το κόστος δανεισμού του Δημοσίου να έχει αυξηθεί έως και απαγορευτικά. Όμως δεν είναι όλα μαύρα και ζοφερά...
Το οικονομικό επιτελείο επαίρεται γιατί τα πρώτα σημάδια ανόδου της οικονομίας επιβεβαιώνονται από τα στοιχεία που συλλέγει η ΕΛ.ΣΤΑΤ αναφορικά με το ΑΕΠ. Η ΕΕ επίσης επισημοποίησε την άνοδο του εθνικού προϊόντος της Ελλάδας, σημειώνοντας ότι η χώρα βρίσκεται σε καλό δρόμο. Πόσο δικαιολογημένα μπορεί να είναι τα αισιόδοξα αυτά μηνύματα; Μήπως το γνωστό ρητό, ότι οι αριθμοί ευημερούν και ο κόσμος δυστυχή, ισχύει για μια ακόμα φορά;
Αποτελεί γεγονός ότι, είτε η οικονομία κατρακυλά, είτε ανακάμπτει, στην τσέπη μας θα το καταλάβουμε αρκετά αργότερα και με την προϋπόθεση ότι η ευνοϊκή τάση που τώρα περιγράφουν οι αριθμοί παραμείνει σε ισχύ για κάποιο μακρύ χρονικό διάστημα. Παράλληλα πρέπει να διευκρινιστεί ότι υπάρχει μια σημαντική διαφορά όταν τα στοιχεία της ΕΛ. ΣΤΑΤ αναφέρονται σε πραγματικά μεγέθη από ότι όταν αναφέρονται σε ονομαστικά μεγέθη.
Δηλαδή, ενώ τα εισοδήματα μας, οι τιμές του εμπορίου και γενικότερα οι αξίες είναι τα ονομαστικά μεγέθη που βλέπουμε και ζούμε, οι στατιστικοί αναλυτές αποπληθωρίζουν τα μεγέθη αυτά και υπολογίζουν το ΑΕΠ σε πραγματικά μεγέθη. Έτσι, ενώ η ΕΛ.ΣΤΑΤ καταγράφει το ονομαστικό ΑΕΠ ως στάσιμο (βλέπε γραφικό), ταυτόχρονα σε πραγματικούς όρους το υπολογίζει να ανεβαίνει γιατί ο πληθωρισμός έχει καταγραφεί τον τελευταίο καιρό ότι ήταν αρνητικός.
Με την μετατροπή του ΑΕΠ από ονομαστικούς σε πραγματικούς όρους έχουμε μια εικονική πραγματικότητα ευημερίας για την οικονομία, από ότι στην πράξη ο καθένας μας μπορεί να αισθάνεται. Είναι πολύ δύσκολο να εξηγηθεί στον κόσμο ότι, ενώ μειώθηκαν τα εισοδήματα του, οι υπηρεσίες που προσφέρει το κράτος, η αξία της περιουσίας του και ότι άλλο έχει στην άκρη, στην ουσία η εθνική παραγωγή εμφανίζει μια άνοδο. Η αλήθεια είναι ότι πέραν των όσων ασχολούνται επαγγελματικά με τις στατιστικές, ελάχιστοι σήμερα είναι αυτοί που μπορεί να πιστέψουν ότι η οικονομία έχει εισέλθει σε μια ενάρετη πορεία ανόδου.
Την αισιοδοξία των στατιστικών στοιχείων για το μέλλον της οικονομίας δεν την συμμερίζονται ούτε οι διεθνείς αγορές από τις οποίες εξαρτάται ο δανεισμός της Ελλάδας. Εκεί βλέπουμε τα spreads από τον Σεπτέμβριο και μετά συνεχώς να ανεβαίνουν και το κόστος δανεισμού του Δημοσίου να έχει αυξηθεί έως και απαγορευτικά. Αυτό σημαίνει ότι οι πιθανοί δανειστές της ελεύθερης αγοράς δεν θα διακινδύνευαν να μας δανείσουν για 10ετία σήμερα με λιγότερο από 8%. Επιτόκιο δηλαδή που θα μας γονάτιζε λόγω της δυσβάσταχτης δαπάνης για αποπληρωμή των τόκων.
Εάν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, ένα είναι το συμπέρασμα από την ανάλυση των στατιστικών που αφορούν τα μακροοικονομικά μεγέθη, ότι τους τελευταίους μήνες καταγράφεται μια ανάσχεση στην κατρακύλα της οικονομίας. Η συνεχής μείωση δηλαδή των εισοδημάτων μας και της παραγωγής, που την ζούμε εδώ και 5 τουλάχιστον χρόνια, δεν φαίνεται να συνεχίζεται. Όσον αφορά τα επόμενα χρόνια όμως, η πιθανότητα να ανέβει η οικονομία το 2015 και στο μέλλον μόνο σε προβλέψεις με πολλά αν είναι δυνατόν να στηριχθεί.
Πρόσθετος παράγοντας απαισιοδοξίας για τις προοπτικές ανάπτυξης είναι η πιθανότητα διακυβέρνησης της χώρας από το ΣΥΡΙΖΑ. Οι εξαγγελίες για δήμευση των τραπεζών, οι προσλήψεις χιλιάδων ατόμων στο Δημόσιο, η κόντρα με τα μνημόνια και τους Ευρωπαϊκούς μας εταίρους, επαυξάνουν το ρίσκο της ανατροπής όσων θετικών με δυσανάλογα μεγάλες θυσίες έχουν επιτευχθεί μέχρι σήμερα. Το αποτέλεσμα είναι ότι οι όποιες επενδύσεις ξένων ή και ελληνικών κεφαλαίων θα μπορούσαν να πραγματοποιηθούν, παραμένουν στο ψυγείο.
Διδακτικό είναι να μην ξεχνάμε τι συνέβη στην άλλοτε ποτέ κραταιά οικονομία της Ιαπωνίας. Η αρχική πτώση του ΑΕΠ στις αρχές του 1990, κυρίως ως αποτέλεσμα της κατακόρυφης πτώσης των αξιών των ακινήτων, ταλανίζει την οικονομία της επί δεκαετίες. Όταν λοιπόν γνωρίζουμε τι ήδη έχει συμβεί στις αξίες των ακινήτων στην Ελλάδα του ΕΜΦΙΑ και των χαρατσιών, την μετανάστευση των Ελλήνων επιστημόνων, και τα 320 δις που ακόμα χρωστάμε στους δανειστές μας, τότε το γεγονός ότι τα τελευταία 20 χρόνια η μέση ετήσια αύξηση του ΑΕΠ της Ιαπωνίας ήταν μόνο 0,8%, φαίνεται να είναι ένα αισιόδοξο σενάριο για το μέλλον στην χώρα μας.
