Παρασκευή 29 Μαρτίου 2024  15:31:43

Πρωτοποριακή μέθοδος βοηθά τις γυναίκες με πρόωρη εμμηνόπαυση να μείνουν έγκυες. Η εφαρμογή στην Ελλάδα. Κύριο

Παράλληλα αμερικανοί ερευνητές στο Σικάγο κατόρθωσαν να αναπαραγάγουν για πρώτη φορά σε εργαστηριακές συνθήκες τον εμμηνορρυσιακό κύκλο της γυναίκας. Στόχος τους είναι η κατανόηση ασθενειών του αναπαραγωγικού συστήματος της γυναίκας, αλλά και η ανάπτυξη νέων θεραπειών.

-Ήδη,η πειραματική τεχνική επέτρεψε σε δύο γυναίκες να κυοφορήσουν και μάλιστα με δικά τους ωάρια και όχι από δότριες Η νέα ελληνική μέθοδος πρέπει να δοκιμαστεί τώρα σε πλαίσιο μεγάλης πολυκεντρικής μελέτης προκειμένου να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητά της Πειραματική τεχνική που εφάρμοσε ο γυναικολόγος Κωνσταντίνος Σφακιανούδης επέτρεψε σε δύο γυναίκες να κυοφοροήσουν παρά το γεγονός ότι βρίσκονταν σε πρόωρη εμμηνόπαυση. Μάλιστα, οι δύο γυναίκες κατάφεραν να μείνουν έγκυες με δικά τους ωάρια και όχι από δότριες.

Οι δύο πρώτες περιπτώσεις

Στην πρώτη περίπτωση, μια 40χρονη Γερμανίδα, η οποία προσπαθούσε για πάνω από έξι χρόνια να κάνει δεύτερο παιδί και είχε κάνει έξι ανεπιτυχείς προσπάθειες εξωσωματικής γονιμοποίησης, υπεβλήθη στην πειραματική θεραπεία στην Αθήνα και επέστρεψε στη Γερμανία. Εκεί, μετά από μια νέα θεραπεία υπογονιμότητας, απελευθέρωσε τρία δικά της ωάρια, δύο από τα οποία μπορούσαν να γονιμοποιηθούν εξωσωματικά. Τελικά, ένα γονιμοποιημένο έμβρυο εισήχθη στην μήτρα της και σήμερα είναι έγκυος έξι μηνών.

Η δεύτερη γυναίκα, μια 39χρονη από την Ολλανδία, η οποία δεν είχε εμμηνορρυσία για τέσσερα χρόνια και εμφάνιζε όλα τα άλλα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, επίσης υπεβλήθη την πειραματική θεραπεία πέρυσι τον Δεκέμβριο στην Αθήνα και, μετά από ένα μήνα, άρχισε να έχει ξανά εμμηνορρυσία. Στη συνέχεια, έκανε εξωσωματική γονιμοποίηση στην Ολλανδία με δικά της ωάρια και ένα έμβρυο εμφυτεύθηκε στη μήτρα της. Όμως, μετά από μερικούς μήνες εγκυμοσύνης, απέβαλε.

«Παρά την αποβολή, η περίπτωσή της είναι πολύ ενθαρρυντική», εξηγεί ο κ. Σφακιανούδης και αισιοδοξεί ότι η γυναίκα θα ξαναπροσπαθήσει.

Η πειραματική θεραπεία είχε γίνει αρχικά γνωστή πέρυσι τον Ιούλιο, όταν για πρώτη φορά ο κ. Σφακιανούδης ανακοίνωσε στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας στο Ελσίνκι ότι πιθανώς βρήκε ένα τρόπο να αναστρέφει την εμμηνόπαυση, ιδίως την πρόωρη, μέσω της έγχυσης πλάσματος αίματος πλούσιου σε αιμοπετάλια, επιτρέποντας έτσι την απελευθέρωση και τη λήψη ωαρίων από τις ωοθήκες.

Πρώτη επιβεβαίωση εγκυμοσύνης χάρη στη μέθοδο

Ωστόσο, σύμφωνα με νεότερα στοιχεία που φέρνει στο φως το New Scientist, πλέον επιβεβαιώνεται για πρώτη φορά ότι μια γυναίκα σε εμμηνόπαυση μπορεί όντως να μείνει έγκυος με τα δικά της ωάρια χάρη σε αυτή τη μέθοδο.

Η επιστημονική ομάδα συλλέγει αίμα από την ασθενή και μετά από φυγοκέντρησή του, απομονώνει πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια, το οποίο εγχέεται απευθείας στις ωοθήκες και στη μήτρα.

Όπως εξηγεί ο κ. Σφακιανούδης, με δηλώσεις του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, «μέχρι στιγμής καμία άλλη ομάδα στον κόσμο δεν έχει εφαρμόσει αυτή την τεχνική, αλλά είναι πολύ πιθανό ότι θα τη μιμηθεί στο μέλλον».

Μέχρι σήμερα η πειραματική θεραπεία έχει δοκιμαστεί σε πάνω από 180 γυναίκες, από τις οποίες πολλές έπασχαν από διαταραχή του ενδομητρίου, ενώ μερικές, ηλικίας 34 έως 51 ετών, είχαν εισέλθει σε εμμηνόπαυση.

Προς πολυκεντρική κλινική δοκιμή

Σύντομα θα υπογραφεί σύμβαση με το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Μπέρκλεϊ, ώστε να πραγματοποιηθεί πολυκεντρική κλινική δοκιμή της θεραπείας στην Ελλάδα και στις ΗΠΑ, η οποία θα είναι ελεγχόμενη με έγχυση ψευδο-πλάσματος σε γυναίκες της ομάδας ελέγχου. Παράλληλα, ετοιμάζεται δημοσίευση σε επιστημονικό έντυπο για θέματα ανθρώπινης αναπαραγωγής.

Άλλοι επιστήμονες χαρακτήρισαν ελπιδοφόρα τα έως τώρα αποτελέσματα, αλλά επεσήμαναν ότι θα χρειαστεί να γίνουν κλινικές δοκιμές, προτού εξαχθούν οριστικά συμπεράσματα. Προς το παρόν, και οι ίδιοι οι έλληνες επιστήμονες δεν είναι βέβαιοι πώς ακριβώς δουλεύει η τεχνική τους. Πιθανώς το πλάσμα του αίματος «αφυπνίζει» τα βλαστικά κύτταρα των ωοθηκών, «ενθαρρύνοντάς» τα έτσι να παράγουν ωάρια. Επειδή, όμως, δεν είναι καν σίγουρο ότι τέτοια βλαστοκύτταρα υπάρχουν στις ωοθήκες, μια εναλλακτική εξήγηση είναι το πλάσμα το ίδιο να περιέχει βλαστικά κύτταρα που μεταφέρει στις ωοθήκες.

Εφόσον ολοκληρωθεί με επιτυχία η σχεδιαζόμενη κλινική δοκιμή, η θεραπεία θα μπορούσε στη συνέχεια να χρησιμοποιηθεί ευρέως για επιτρέψει να μείνουν έγκυες γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, αλλά και νεότερες με πρόωρη εμμηνόπαυση (τυπικά ξεκινά γύρω στα 50, αλλά περίπου το 1% των γυναικών έχουν εμμηνόπαυση πριν τα 40). Επίσης, πρόωρη εμμηνόπαυση μπορεί να έχουν γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε χημειοθεραπεία λόγω καρκίνου.

-Μικροσυσκευή μιμείται τον εμμηνορρυσιακό κύκλο

Η πλατφόρμα EVATAR υπόσχεται ανάπτυξη νέων φαρμάκων σε εξατομικευμένη βάση

Στο EVATAR κάθε διαφορετικό τμήμα του αναπαραγωγικού συστήματος αντιπροσωπεύεται από έναν κύβο μέσα στον οποίο υπάρχουν τα αντίστοιχα κύτταρα από κάθε μίνι όργανο

Η μικρορευστονική πλατφόρμα της επιτυχίας

Όπως αναφέρεται σε άρθρο του Nature Communications, ερευνητές του Πανεπιστημίου Northwestern του Σικάγο, με επικεφαλής την καθηγήτρια Μαιευτικής-Γυναικολογίας Τερίζα Γούντραφ, δημιούργησαν μια μικρορευστονική πλατφόρμα, με την ονομασία EVATAR, η οποία μπορεί να συγκρατήσει μαζί πέντε ιστούς του αναπαραγωγικού συστήματος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από κάθε προηγούμενη.

Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι ιστοί μπορούν να καλλιεργηθούν από κοινού με άλλους ιστούς για έναν μήνα και να εκκρίνουν ορμόνες, όπως συμβαίνει στον φυσικό εμμηνορρυσιακό κύκλο μιας γυναίκας.

Το γυναικείο αναπαραγωγικό σύστημα περιλαμβάνει διάφορους ιστούς οργάνων (ωοθήκες, σάλπιγγες, μήτρα, τράχηλος), που έχουν ποικίλες λειτουργίες, μεταξύ των οποίων είναι η απελευθέρωση των θηλυκών ορμονών. Λόγω της πολυπλοκότητας και της αλληλεπίδρασης μεταξύ των διαφορετικών ιστών, ήταν έως τώρα πολύ δύσκολο να μιμηθούν οι επιστήμονες αυτή τη διαδικασία στο εργαστήριο.

Συνδυασμός ανθρώπου- ποντικού

Το EVATAR μιμείται αυτό που συμβαίνει στο ανθρώπινο αναπαραγωγικό σύστημα, συνδυάζοντας ωοθήκες ποντικιού, με σάλπιγγες, ενδομήτριο (μεμβράνη της μήτρας), τράχηλο και ήπαρ από άνθρωπο (το τελευταίο συμπεριλήφθηκε επειδή μεταβολίζει τα φάρμακα). Κάθε διαφορετικό τμήμα του αναπαραγωγικού συστήματος αντιπροσωπεύεται από έναν κύβο μέσα στον οποίο υπάρχουν τα αντίστοιχα κύτταρα από κάθε μίνι όργανο.

Όλοι μαζί οι επιμέρους κύβοι συνδέονται με σωληνάρια, μέσω των οποίων κυκλοφορεί ένα ειδικό υγρό που παίζει το ρόλο του αίματος, καθώς επίσης και διάφορες ορμόνες. Όπως ακριβώς συμβαίνει στις γυναίκες, οι παραγόμενες από τη συσκευή ορμόνες αυξομειώνονται ανάλογα με τη φάση του κύκλου.

Το EVATAR δεν έχει ασφαλώς πλήρη αναπαραγωγική λειτουργία, καθώς δεν μπορεί να κυοφορήσει παιδί, ούτε μπορεί να αντικαταστήσει την εξωσωματική γονιμοποίηση. Όμως, σύμφωνα με τους ερευνητές, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την κατανόηση των ασθενειών στο αναπαραγωγικό σύστημα μιας γυναίκας (ενδομητρίωση, καρκίνος, σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών, υπογονιμότητα κ.α.).

Προς μια εξατομικευμένη ζωντανή μινιατούρα του αναπαραγωγικού συστήματος

Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι στο μέλλον θα μπορέσουν να χρησιμοποιήσουν στο EVATAR βλαστικά κύτταρα γυναίκας, ώστε να δημιουργήσουν μια εξατομικευμένη ζωντανή μινιατούρα του αναπαραγωγικού συστήματος. Αυτό θα επιτρέπει την ανάπτυξη νέων φαρμάκων και τις τοξικολογικές μελέτες σε εξατομικευμένη πλέον βάση, ανάλογα με τις αντιδράσεις του οργανισμού κάθε γυναίκας.

Το EVATAR και το ADATAR εντάσσονται σε μια ευρύτερη προσπάθεια των επιστημόνων να αναπαράγουν τρισδιάστατα τεχνητά μοντέλα διαφορετικών οργάνων του ανθρωπίνου σώματος (καρδιάς, εγκεφάλου κ.α.) και τελικά ολόκληρου του σώματος (body-on-a-chip).
Να σημειωθεί ότι, η ίδια ερευνητική ομάδα ήδη εργάζεται για τη δημιουργία ενός αντίστοιχου μοντέλου για την απομίμηση του ανδρικού αναπαραγωγικού συστήματος, με την ονομασία ADATAR.

 

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline