Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024  16:49:15

Γιάννης Πανούσης: Zημιές, όχι μόνο τουριστικά κέρδη

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, μοιάζει οι πυλώνες της εθνικής οικονομίας - που παρέχει η φύση και η γεωγραφία και όχι το σχέδιο επιβίωσης του ελληνισμού- να είναι δύο: Από τη μια μεριά ο ήλιος και από την άλλη μεριά η θάλασσα, δηλαδή ο τουρισμός και η ναυτιλία. Και αυτά τα δύο τα έχουμε αφήσει στον αυτόματο πιλότο τον τελευταίο καιρό, στην λογική «αφού όλα πάνε καλά, γιατί να ασχοληθεί το κράτος;».

Και έτσι λοιπόν θεωρούμε ότι ο τουρισμός μπορεί να αναπτυχθεί αυτοδύναμα, μόνος του, αυτονομημένος από όλα τα άλλα, τα οποία συνθέτουν την εικόνα της χώρας -μεταφορές, υπηρεσίες υγείας, υποδομές, ασφάλεια, εμπόριο- γιατί αυτή η εικόνα συγκροτείται από το σύνολο των λειτουργιών και παραγόντων μιας χώρας. Και όσο δύσκολα φτιάχνεται, τόσο εύκολα χαλάει αυτή η εικόνα, όταν απευθύνεται κυρίως σε ξένους και μέσα σε μία συγκεκριμένη κρίση.

Το νομοσχέδιο αυτό δεν απαντάει στην ανάγκη δημιουργίας μίας εθνικής στρατηγικής για τον τουρισμό. Είναι ένα νομοσχέδιο «σκούπα» που προσπαθεί να συμμαζέψει ετερόκλητα και πολλές φορές άσχετα μεταξύ τους στοιχεία. Ταυτόχρονα το νομοσχέδιο έχει και ένα άγχος να υπερβεί αυτή την εποχικότητα του ήλιου και της θάλασσας, δηλαδή του μικρού χρόνου της τουριστικής περιόδου, δημιουργώντας νέες μορφές τουρισμού -μαζικού, πολυτελείας, θεματικού, δραστηριοτήτων, εναλλακτικού, πολιτιστικού, θερμαλιστικού κλπ- όμως τα νέα τουριστικά προϊόντα για να μπορέσει κανείς να τα προβάλλει, θα πρέπει να έχει και μηχανισμούς προβολής και επικοινωνίας. Και θα επανέλθω σε αυτό.
Έτσι λοιπόν η εποχικότητα είναι τα πρώτο πρόβλημα.

Το εντελώς άναρχο και πολυδιασπασμένο πλαίσιο είναι το δεύτερο πρόβλημα. Σας θυμίζω ότι για πολύ καιρό πολλοί έκαναν ό,τι ήθελαν, όποτε το ήθελαν, όπως το ήθελαν και δεν λογοδοτούσαν πουθενά. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να έχουμε κορεσμένες περιοχές, κατεστραμμένες από την αναρχία, και σε μεγάλη έκταση να έχει καταστραφεί και ο περιβάλλων χώρος.

Από την άλλη μεριά έχουμε μια απόλυτη -σχεδόν- εξάρτηση του τουρισμού της χώρας από ένα μοντέλο τουρισμού δύο-τριών συγκεκριμένων χωρών προέλευσης των επισκεπτών -Μεγάλη Βρετανία, Γερμανία στο παρελθόν, σήμερα έχουμε στραφεί όλοι στη Ρωσία- ενώ θα πρέπει να αυξήσουμε τη γκάμα εξωτερικών αγορών. Και θα επανέλθω σχετικά με το πώς μπορεί να γίνει αυτό κατά τη γνώμη μας.

Έχουμε μια αρνητική επίδραση της οικονομικής κρίσης στο επίπεδο των παρεχομένων υπηρεσιών. Αυτό είναι αλήθεια -ειπώθηκε. Υπήρξαν τεράστιες ζημίες και μειώσεις όλα τα προηγούμενα χρόνια λόγω της κρίσης και έτσι πολλοί έχουν ρίξει το επίπεδο ποιότητας των υπηρεσιών, χωρίς να ρίχνουν τις τιμές.

Με απλά λόγια, μειώνεται η τουριστική περίοδος, μειώνεται η αγοραστική δυνατότητα των επισκεπτών, αλλά οι επιχειρηματίες του τουρισμού προσπαθούν να έχουν τώρα σε δεκαπέντε μέρες τα έσοδα που είχαν τα προηγούμενα χρόνια σε διάστημα τριών μηνών. Και έτσι βλέπουμε να έχουμε αστρονομικές τιμές και χρεώσεις σε απλά προϊόντα και υπηρεσίες.

Όμως αυτή η θεωρία του «μια και έξω», αυτή η λογική του «one off», δεν δημιουργεί μια μακρόχρονη εμπιστοσύνη στον πελάτη, επισκέπτη, τουρίστα ο οποίος για να επιστρέψει την επόμενη χρονιά, θα πρέπει να έχει δει μια συνέχεια και στο ελληνικό κράτος και στην τουριστική μας πολιτική.

Η άλλη άποψη της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος, της πολιτιστικής ισοπέδωσης και της ομογενοποίησης του παρεχόμενου προϊόντος τι έχει δημιουργήσει; Σε πολλές χώρες -και φοβάμαι και στην Ελλάδα- θα φτιάξουμε τεράστιες κατασκευές μπετόν του τύπου εργατικές κατοικίες πάνω στην παραλία και στη θάλασσα, όπου θα είναι η θάλασσα και μολυσμένη και ακατάλληλη.

Δεν μπορούμε να θέλουμε να πετύχουμε τα πάντα, δηλαδή να έχουμε το απόλυτο κέρδος με καμμία ζημία στο περιβάλλον. Γιατί στο μυαλό μας είναι ότι το περιβάλλον είναι εχθρός, ότι είναι πρόβλημα, ότι είναι εμπόδιο στην τουριστική ανάπτυξη, ενώ είναι συγκριτικό πλεονέκτημα.

Στο μυαλό μας είναι ότι οι πολιτιστικές ιδιαιτερότητες κάθε περιοχής της Ελλάδας είναι πρόβλημα και ότι πρέπει να ομογενοποιήσουμε τον πολιτισμό για να λειτουργήσει ο τουρισμός. Αυτό είναι λάθος.
Στο μυαλό μας είναι –και το νομοσχέδιο το έχει αυτό- ότι η τουριστική επιχειρηματικότητα τελικά είναι μια κατασκευαστική αγορά. Γενικώς, θέλουμε να χτίζουμε δηλαδή.

Όσον αφορά το θέμα του ΕΟΤ, δηλαδή το θέμα της επικοινωνίας, της προβολής και του μάρκετινγκ, γνωρίζουμε πολύ καλά τι συμβαίνει στην παγκόσμια τουριστική αγορά. Έχουμε ολιγοπώλιο τεσσάρων, πέντε τεράστιων πολυεθνικών operators. Γνωρίζουμε πώς «παίζουν» αυτοί οι παίκτες του ολιγοπωλίου και διαμορφώνουν πρακτικά τις παγκόσμιες τάσεις. Άρα, πρέπει να λειτουργήσουμε στο επίπεδο επικοινωνίας και προβολής, αλλά προς Θεού, με όρους του 2013.

Σήμερα, γνωρίζουμε πολύ καλά ότι η παγκόσμια τουριστική επιχειρηματικότητα έχει μεταφερθεί στο διαδίκτυο. Κατά συνέπεια, είναι μάλλον φαιδρό πλέον να θεωρεί κανείς ότι υπάρχει ανάγκη μια χώρα να έχει γραφεία σε όλες τις χώρες με σκοπό να μοιράσει φυλλάδια και μπροσούρες στην εποχή του ιντερνέτ. Αυτά μπορούν να γίνουν κάλλιστα με μια τουριστική εκπροσώπηση της χώρας, με έναν τουριστικό εντεταλμένο των πρεσβειών μας.

Θέλω να τελειώσω λέγοντας: Τι είναι τελικά ο τουρισμός και πώς πρέπει να το δούμε; Ο τουρισμός είναι εργαλείο εθνικής διπλωματίας, ιδίως σήμερα και άρα, συμπεριλαμβάνει πολιτισμό, ιστορία και παιδεία. Ο τουρισμός είναι ένας τρόπος επικοινωνίας των λαών, δεν είναι ξενοδοχειακές κατασκευές και απλώς οικονομικοί δείκτες. Η Δημοκρατική Αριστερά δεν συμφωνεί με αυτή τη μονοδιάστατη προσέγγιση του νομοσχεδίου.

(Ο Γιάννης Πανούσης καθηγητής Εγκληματολογίας είναι βουλευτής της ΔΗΜΑΡ. Το κείμενο της παρέμβασης του είναι από τη συζήτηση στη Βουλή για τις αλλαγές στον Τουρισμό).

 

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline