Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024  19:21:52

Ηλίας Ηλιόπουλος: Δημοκρατία της Κίνας: Παράγων Σταθερότητος και Ασφαλείας

Η Δημοκρατία της Κίνας («Republic of China», όπως είναι η επίσημη ονομασία της νησιωτικής χώρας που γνωρίζομε ευρύτερα ως «Ταϊβάν») αναδεικνύεται σε υπολογίσιμο παραγωγό ασφαλείας και συντελεστή σταθερότητος στο γεωπολιτικό υποσύστημα Ασίας-Ειρηνικού.

Η Δημοκρατία της Κίνας είναι αποφασισμένη να συμβάλει δημιουργικά στην ειρηνική επίλυση των υφισταμένων διαφορών μεταξύ των περιφερειακών γεωστρατηγικών δρώντων και να απόσχει πάσης ενεργείας, η οποία θα μπορούσε να πυροδοτήσει οξύνσεις – διαφυλάσσοντας βεβαίως τα νόμιμα εθνικά συμφέροντά της.

Τα ανωτέρω συνάγονται ευθέως από την βαρυσήμαντη συνέντευξη, την οποίαν παρεχώρησε προσφάτως ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας, κ. Ma Ying-jeou, στην έγκριτη εφημερίδα «The New York Times», στην Taipei (1/11/2014). Άλλωστε, η Δημοκρατία της Κίνας – και, προσωπικώς, ο κ. Ma Ying-jeou – έχουν δώσει ήδη απτά και σαφή δείγματα των προθέσεών τους.

Πράγματι, ήταν ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας, κ. Ma Ying-jeou, εκείνος ο οποίος ανέλαβε την «Ειρηνευτική Πρωτοβουλία της Ανατολικής Σινικής Θαλάσσης» («East China Sea Peace Initiative»), προ διετίας (Αύγουστος 2012), απαντώντας δι' αυτού του τρόπου στις μονομερείς ενέργειες της Ιαπωνίας στις νήσους Diaoyutai. Μολονότι, από την σκοπιά του Διεθνούς Δικαίου, οι νήσοι Diaoyutai ανήκουν στην Δημοκρατία της Κίνας, το καθεστώς τους παραμένει αμφισβητούμενο μέχρι σήμερα, συνεπεία των αξιώσεων τόσο της ηπειρωτικής Κίνας («Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας» / «People's Republic of China») όσο και της Ιαπωνίας.

Υπενθυμίζεται ότι οι μονομερείς ιαπωνικές κινήσεις του θέρους του 2012 είχαν προκαλέσει την οργή του πληθυσμού τόσον της Ταϊβάν όσον και της ηπειρωτικής Κίνας («mainland China»). Προδήλως, θα ήταν πολύ εύκολο για τον κ. Ma Ying-jeou να εκμεταλλευθεί πολιτικώς την ηυξημένη ευαισθησία των συμπατριωτών του επί του ζητήματος και να παρασυρθεί σε βεβιασμένες αντιδράσεις.

Εν τούτοις, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας επέδειξε αξιοσημείωτη σωφροσύνη και υπευθυνότητα – και μάλιστα επ' ωφελεία όχι μόνον της χώρας του αλλά ολοκλήρου της διεθνούς κοινότητος. Διότι είναι αυτονόητον ότι, εάν οι κλιμακούμενες εντάσεις οδηγούσαν σε περιφερειακή διένεξη στο γεωπολιτικό υποσύστημα Ασίας-Ειρηνικού, τούτο δεν θα παρέμενε, βεβαίως, μία τοπική υπόθεση, αλλά θα απέβαινε άκρως επιζήμιο για την όλη λειτουργία της παγκοσμίου οικονομίας, όπως ορθώς επεσήμανε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας.
Η Ιαπωνία απήντησε θετικώς στην πρωτοβουλία εκείνη, με αποτέλεσμα την συνομολόγηση μιας κατ' αρχήν συμφωνίας.

Έτσι, ενώ κατά την αμέσως προηγουμένη χρονιά είχαν σημειωθεί 17 επεισόδια μεταξύ της Ταϊβάν και της Ιαπωνίας με αφορμή πάντοτε το ζήτημα των αλιευτικών δικαιωμάτων (τα οποία επεισόδια, μάλιστα, έφεραν συνήθως αντιμέτωπες τις δυνάμεις Ακτοφυλακής των δύο χωρών), αντιθέτως, μετά την πρωτοβουλία του Προέδρου της Δημοκρατίας της Κίνας και την συνεπακόλουθη σύναψη της διμερούς συμφωνίας με το Τόκυο δεν υπήρξε παρά μόνον ένα επεισόδιο, το οποίον και επελύθη ταχέως. Επιστέγασμα δε των προσπαθειών της Δημοκρατίας της Κίνας και της ηγεσίας της υπήρξε η υπογραφή διμερούς συμφωνίας με την Ιαπωνία (10/4/2014), η οποία ρυθμίζει το ζήτημα των δικαιωμάτων αλιείας. Για να αντιληφθεί ο αναγνώστης την σοβαρότητα και πολυπλοκότητα του ζητήματος, αρκεί να αναφερθεί ότι είχαν προηγηθεί δεκαέξι (16) γύροι διμερών διαπραγματεύσεων επί δεκαεπτά (17) ολόκληρα έτη.

Καθ' όσον αφορά εις το μείζον και κρισιμώτατο ζήτημα των σχέσεων με την ηπειρωτική Κίνα, ο Προέδρος της Δημοκρατίας της Κίνας επανέλαβε την σταθερή προσήλωσή του στο δόγμα της «μιας Κίνας, ασχέτως ερμηνειών» («one China, respective interpretations»). Είναι το «modus operandi», στο οποίον κατόρθωσαν να συμφωνήσουν ως οι ηγέτες της Δημοκρατίας της Κίνας και της Λ. Δ. της Κίνας εν έτει 1992, όταν επετεύχθη για πρώτη φορά μία στοιχειώδης συνεννόηση, κατόπιν τεσσάρων δεκαετιών οιονεί εμπολέμου καταστάσεως.

Άλλωστε, το δόγμα της «μιας Κίνας» αποτελεί, επί επτά δεκαετίες, το θεμέλιο της πολιτικής του κυβερνώντος Εθνικιστικού Κόμματος «Kuomintang» επί του εθνικού ζητήματος. Ο Πρόεδρος κ. Ma Ying-jeou κατέστησε, για μιαν ακόμη φορά, απολύτως σαφές ότι απορρίπτει την ιδέα της υπάρξεως δύο πλήρως ανεξαρτήτων και χωριστών Σινικών Κρατών («two Chinas» ή, άλλως, «one China, one Taiwan»). Επομένως, η χώρα του, υπό την ηγεσία του, δεν πρόκειται να ακολουθήσει μίαν πολιτική, τερματικός σταθμός της οποίας θα ήτο μία ανεξάρτητη Ταϊβάν, πλήρως διάφορη της ηπειρωτικής Κίνας.

Με τις ως άνω δηλώσεις του, βεβαίως, ο κ. Ma Ying-jeou τελεί σε απόλυτη συμφωνία τόσον με το Σύνταγμα της Δημοκρατίας της Κίνας όσον και με την μακρά παράδοση της πολιτικής παρατάξεώς του (ΚΜΤ), οι ιστορικοί ηγέτες της οποίας (αρχής γενομένης από τον μεγάλο Στρατάρχη Chiang Kai-shek) πάντοτε θεωρούσαν ότι – παρά την επικράτηση των Κομμουνιστών του Mao Tse-tung στην ηπειρωτική χώρα – η Κυβέρνηση της Taipei ήταν η μόνη νόμιμος και αυθεντική Κυβέρνηση ολοκλήρου του έθνους.

Ακολούθως, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας ανεφέρθη στις δύο – ανταγωνιστικές μεταξύ των – γεωοικονομικές συνταγές, που έχουν κατατεθεί από τους δύο μείζονες γεωστρατηγικούς δρώντες του υποσυστήματος Ασίας-Ειρηνικού: το «Σύμφωνον Ελευθέρου Εμπορίου Ασίας-Ειρηνικού» («Free Trade Agreement of the Asia-Pacific»), το οποίον ανάγεται σε πρωτοβουλία του Πεκίνου, και τον «Δι-Ειρηνικό Εταιρισμό» («Trans-Pacific Partnership»), που αποτελεί προϊόν της Ουάσιγκτων. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Κίνας θεωρεί ότι αμφότερα τα σχήματα περιφερειακής οικονομικής συνεργασίας – τα οποία, άλλωστε, έχουν και ικανό αριθμό κοινών μελών – δύνανται να συμβάλλουν στην προαγωγή της σταθερότητος και στην ειρηνική επίλυση των διακρατικών διαφορών.

Ατυχώς, η Δημοκρατία της Κίνας δεν δύναται να συμμετάσχει στις ανωτέρω μορφές διακρατικής συνεργασίας, τουλάχιστον μέχρι τούδε, καθώς η ένταξή της παρεμποδίζεται, στην μία περίπτωση, από την ηπειρωτική Κίνα (η οποία φοβάται ότι τυχόν συμμετοχή της Δημοκρατίας της Κίνας θα ερμηνευθεί από το διεθνές περιβάλλον ως αναγνώριση ότι υπάρχει και άλλη χωριστή κυρίαρχη κρατική οντότης του Σινικού Έθνους, πλην της Λ. Δ. της Κίνας), και στην άλλη περίπτωση από τις ΗΠΑ, οι οποίες δεν επιθυμούν να δυσαρεστήσουν το Πεκίνο και εύκολα παραβλέπουν τα νόμιμα και θεμιτά συμφέροντα της Δημοκρατίας της Κίνας (μιας χώρας, η οποία υπήρξε ένας εκ των ελαχίστων τόσο πιστών συμμάχων των ΗΠΑ κατά την περίοδο της κλιμακώσεως του Ψυχρού Πολέμου).

Υπό τοιαύτας συνθήκας, αντιλαμβάνεται κανείς ότι η Υψηλή Στρατηγική της Taipei ισούται, περίπου, με άσκηση τετραγωνισμού του κύκλου! Και όμως, η Δημοκρατία της Κίνας αποτελεί μία υποδειγματική περίπτωση επιτυχίας αυτού που στην κλασσική ορολογία των Διεθνών Σχέσεων αποκαλείται «Στρατηγική των Μικρών Δυνάμεων» («Strategy of Small Powers») αλλά και ένα αξιοθαύμαστο παράδειγμα επιτυχούς Στρατηγικής της λεγομένης «Ηπίας Ισχύος» («Strategy of Soft Power»). Η ιθύνουσα ελίτ της χώρας έχει επιδείξει, επί τόσα χρόνια, αξιοθαύμαστη υπομονή, επιμονή, στρατηγική ευφυΐα και δημιουργική φαντασία.

Τούτο ισχύει ιδιαιτέρως για τον Πρόεδρο κ. Ma Ying-jeou. Έτσι, παρά το γεγονός ότι η σύναψη οικονομικών συμφωνιών μεταξύ κρατών υπακούει, εν τέλει, πολιτικούς σκοπούς και μολονότι η Δημοκρατία της Κίνας δεν απολαμβάνει της διπλωματικής αναγνωρίσεως εκ μέρους των πειρσσοτέρων κρατών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που τυγχάνει να είναι οι σπουδαιότεροι εμπορικοί εταίροι της (και οι οποίοι, βεβαίως, δεν επιθυμούν να προκαλέσουν την οργή της ηπειρωτικής Κίνας), παρά ταύτα, η Δημοκρατία της Κίνας επέτυχε να συνάψει σύμφωνα οικονομικής συνεργασίας με την Νέα Ζηλανδία και την Σιγκαπούρη καθώς και ένα επενδυτικό σύμφωνο με την Ιαπωνία, και το κυριώτερο: την «Συμφωνία-Πλαίσιο Οικονομικής Συνεργασίας ένθεν κακείθεν των Στενών» («Cross-Straits Economic Cooperation Framework Agreement») με την ηπειρωτική Κίνα.

Τα δύο τμήματα του Σινικού Έθνους έλαβαν την ιστορική απόφαση να προχωρήσουν, και μάλιστα με ταχείς ρυθμούς, στην ανάπτυξη οικονομικής συνεργασίας καθώς και συνεργασιών σε πλείστα όσα «πεδία χαμηλής πολιτικής» (παιδεία, τουρισμός κ.λ.π.), αφήνοντας κατά μέρος το ακανθώδες και δυσεπίλυτο πολιτικό ζήτημα, που εξακολουθεί να τα χωρίζει από το 1949. Τα αποτελέσματα είναι ήδη ορατά και εντυπωσιακά. Οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ Ταϊβάν και ηπειρωτικής Κίνας έχουν αυξηθεί θεαματικώς, όπως και οι επαφές μεταξύ των πολιτών ένθεν κακείθεν των Στενών.

Λαμπρό δείγμα της στρατηγικής ευφυΐας του Προέδρου κ. Ma Ying-jeou αποτελεί και η μέθοδος, την οποίαν επινόησε, προκειμένου να αντιπαρέλθει τα τυπικά-νομικά και συμβατικά εμπόδια που ορθώνονταν σε κάθε απόπειρα επιλύσεως των θαλασσίων ζητημάτων, τα οποία προκαλούσαν διαρκώς τριβές μεταξύ της χώρας του, της ηπειρωτικής Κίνας και της Ιαπωνίας, ήτοι δικαιώματα αλιείας και αλιευτικής εκμεταλλεύσεως, εξερευνήσεως και εκμεταλλεύσεως των φυσικών πόρων (πετρελαίου και φυσικού αερίου) και συνεργασίας στους τομείς ερεύνης-διασώσεως.

Αντί τριμερούς συμφώνου, προεκρίθη από τον κ. Ma Ying-jeou η οδός της παράλληλης υπογραφής τριών χωριστών συμφώνων, ήτοι μεταξύ: α) Δημοκρατίας της Κίνας – ηπειρωτικής Κίνας, β) Δημοκρατίας της Κίνας – Ιαπωνίας και γ) Ιαπωνίας – Ηπειρωτικής Κίνας. Ο μελετητής της Ιστορίας, Διπλωματίας και Στρατηγικής των Ναυτικών Δυνάμεων θα διακρίνει εδώ μίαν ενδιαφέρουσα ιστορική αναλογία από τα τέλη της δεκαετίας του 1920: Η παράλληλη σύναψη τριών διμερών συμφώνων μεταξύ Ιταλίας – Ελλάδος, Ιταλίας – Τουρκίας και Ελλάδος – Τουρκίας είχε θεωρηθεί τότε ως αποτελεσματικώτερη και λυσιτελέστερη οδός έναντι της συνάψεως ενός πολυμερούς συμφώνου των εν λόγω στρατηγικών δρώντων του γεωπολιτικού υποσυστήματος της Μεσογείου.

Εξ άλλου, βαρυσήμαντες ήσαν και είναι και οι πρωτοβουλίες του Προέδρου της Δημοκρατίας της Κίνας κ. Ma Ying-jeou όσον αφορά στην Νότιο Σινική Θάλασσα («South China Sea»), η οποία αποτελεί επίσης πεδίο τριβών και εντάσεων μεταξύ των επιμέρους γεωστρατηγικών δρώντων. Όπως στην περίπτωση της Ανατολικής Σινικής Θαλάσσης, έτσι και εδώ, η Δημοκρατία της Κίνας διαθέτει ισχυρούς τίτλους εξ επόψεως Διεθνούς Δικαίου, καθώς είχε (επανα-)διακηρύξει τα νόμιμα δικαιώματα του Σινικού Έθνους επί της περιοχής λίαν εγκαίρως, σχεδόν αμέσως μετά την λήξη του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και τον τερματισμό της ιαπωνικής κατοχής (από το 1947). Εν τούτοις, άλλοι περιφερειακοί δρώντες – εκμεταλλευόμενοι και την θέση αδυναμίας, στην οποίαν περιήλθε η Δημοκρατία της Κίνας μετά την πρωτοφανή ιστορική αδικία που υπέστη την δεκαετία του 1970 από τους ιδίους τους συμμάχους της – άρχισαν να εγείρουν αξιώσεις (κυρίως οι Φιλιππίνες και το Βιετνάμ, χωρίς να λείπουν και διεκδικήσεις από άλλους δρώντες, όπως π.χ. η Μαλαισία).

Στο πεδίο αυτό, η Προεδρία του κ. Ma Ying-jeou επέδειξε επίσης εξαιρετικές ικανότητες. Μολονότι θα μπορούσε κανείς ευλόγως να υποθέσει ότι κάθε απόπειρα αναλήψεως διπλωματικής πρωτοβουλίας εκ μέρους της Taipei θα ήταν καταδικασμένη σε αποτυχία εκ των προτέρων, για αντικειμενικούς λόγους – δοθέντος ότι δεν υφίστανται διπλωματικές σχέσεις μεταξύ της Δημοκρατίας της Κίνας και των άλλων δρώντων –, ωστόσο, ο Πρόεδρος κ. Ma Ying-jeou προσπάθησε και επέτυχε να εφαρμόσει και εδώ ορισμένες από τις αρχές και μεθόδους που ακολούθησε και στην περίπτωση των ζητημάτων της Ανατολικής Σινικής Θαλάσσης.

Έτσι, η Δημοκρατία της Κίνας ανέλαβε πέρυσι πρωτοβουλία συνεννοήσεως με τις Φιλιππίνες και, συμφώνως προς όσα εξήγγειλε ο κ. Ma Ying-jeou, οι διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο χωρών πλησιάζουν ήδη στην θετική κατάληξή τους και αναμένεται η υπογραφή συμφωνίας προσεχώς. Είναι χαρακτηριστικό της δημιουργικής φαντασίας της ηγεσίας της Δημοκρατίας της Κίνας ότι υιοθέτησε και μετέφερε στα δεδομένα του υποσυστήματος Ασίας-Ειρηνικού πρακτικές επιλύσεως διαφορών, που είχαν επιτυχώς δοκιμασθεί από τους γεωστρατηγικούς δρώντες της Βορείου Θαλάσσης, η οποία είχε επίσης αποτελέσει πεδίο εντόνων και διαρκών τριβών μέχρι προ τριών δεκαετιών.

Με τις προαναφερθείσες πρωτοβουλίες, η Δημοκρατία της Κίνας επιβεβαιώνει πλήρως την θέση και τον ρόλο της ως υπολογίσιμου γεωστρατηγικού δρώντος του γεωπολιτικού υποσυστήματος Ασίας-Ειρηνικού. «Η Δημοκρατία της Κίνας είναι φιλειρηνικό κράτος», όπως παρατήρησε και ο Πρόεδρος κ. Ma Ying-jeou. Έχοντας επιτύχει, κατά τις τελευταίες δεκαετίες, εντυπωσιακούς ρυθμούς αναπτύξεως και λαμπρά αποτελέσματα στους τομείς της οικονομίας, της τεχνολογίας, της ερεύνης και της παιδείας, η χώρα κατάφερε να αναπτύξει πολύ καλές σχέσεις τόσο με την ηπειρωτική Κίνα όσο και με τις λοιπές χώρες του γεωπολιτικού υποσυστήματος Ασίας-Ειρηνικού, στους τομείς του εμπορίου αλλά και στα εν γένει πεδία της λεγομένης «χαμηλής πολιτικής».

Βεβαίως, παραλλήλως προς την συστηματική, έντονη και πολύπλευρη δράση της υπέρ της ειρήνης, η Δημοκρατία της Κίνας οφείλει να μεριμνά και για την άμυνά της. Η πολιτική και στρατιωτική ελίτ της χώρας έχει αποδείξει, κατά τις τελευταίες επτά δεκαετίες, ότι έχει πλήρη επίγνωση της διαχρονικής αληθείας της αρχαίας λατινικής ρήσεως «si vis pacem, para bellum», όπως και άλλοτε σημειώσαμε (βλέπε: Ηλία Ηλιόπουλου, «TAIWAN: ΕΝΑ ΔΙΕΘΝΕΣ SUCCESS STORY!», www.nonpapernews.gr). Η Ταϊβάν δεν λησμονεί ούτε στιγμή την σημασία της Στρατιωτικής Ισχύος, όπως άλλωστε απέδειξαν και οι επιτυχείς στρατιωτικές ασκήσεις των τελευταίων ετών.

Έτσι, επιδίωξη του Προέδρου κ. Ma Ying-jeou είναι, συν τοις άλλοις, να μπορέσει η χώρα του να αναπτύξει τα υποβρύχια σκάφη που χρειάζεται το Πολεμικό Ναυτικό της, αξιοποιώντας την σχετική τεχνολογία, την οποίαν αναμένεται να της παράσχουν οι ΗΠΑ. Η απόκτηση επαρκών ναυτικών δυνατοτήτων είναι επιβεβλημένη για μία χώρα με τα γεωπολιτικά χαρακτηριστικά της Δημοκρατίας της Κίνας («Maritime Power / Seapower» και «Coastal State»). Υπενθυμίζεται ότι, υπό προϋποθέσεις, όχι μόνον Μεγάλες αλλά ακόμη και Μεσαίες ή Μικρές Ναυτικές Δυνάμεις δύνανται να αντεπεξέρχονται αποτελεσματικώς προκλήσεις ασφαλείας («security challenges»), προερχόμενες από Μείζονα Χερσαία / Ηπειρωτική Δύναμη («Continental Power / Landpower»).

Σημειωτέον, εξ άλλου, ότι στην περίπτωση των υποβρυχίων πρόκειται για υλοποίηση ενός προγράμματος, το οποίον εκκρεμεί ήδη από το 2001. Η Δημοκρατία της Κίνας διαθέτει σήμερα τεχνολογία τέτοιαν που να της επιτρέπει να ναυπηγήσει η ιδία ναυτικές πολεμικές μονάδες επιφανείας, όπως κανονιοφόρους, φρεγάττες, ακόμη και σκάφη χωρητικότητος 4.000 – 5.000 τόννων. Για την ναυπήγηση υποβρυχίων, ωστόσο, απαιτείται ιδιαίτερη τεχνολογία, την οποίαν οι ιθύνοντες της Taipei ελπίζουν ότι θα αποκτήσουν από τις ΗΠΑ. Καίτοι το σχετικό αίτημα ενεκρίθη ήδη από το 2001, παρατηρείται σοβαρή καθυστέρηση υλοποιήσεως του προγράμματος.

Η Δημοκρατία της Κίνας κατόρθωσε, τα τελευταία 65 χρόνια, να διαφυλάξει την ελευθέρα κρατική της ύπαρξη, την εδαφική της ακεραιότητα, το αξιακό της σύστημα («normative-value system») και τον τρόπον βίου της («way of life»), και δη αντιμετωπίζοντας άμεση, ορατή και διαρκή Απειλή κατά της Εθνικής Ασφαλείας της («national security threat»), προερχομένη μάλιστα από Μεγάλη Δύναμη, πολύ ισχυρότερη αυτής. Μολονότι τα αριθμητικά μεγέθη ήσαν πάντοτε συντριπτικά εις βάρος της, η Δημοκρατία της Κίνας – η Ηγεσία και ο Λαός – επέδειξε, επί επτά δεκαετίες, σιδηρά βούληση και αταλάντευτη αποφασιστικότητα να περιφρουρήσει την εθνική της ασφάλεια.

Ως εκ της θέσεώς της στο γεωστρατηγικώς και γεωοικονομικώς ευαίσθητο υποσύστημα ΝΑ Ασίας / Ειρηνικού, αλλά και στο εν γένει «Rimland» (στον εξωτερικό Ημι-Δακτύλιο ή, άλλως, στην Περίμετρο πέριξ της συμπαγούς χερσαίας Ευρασιατικής «Παγκοσμίου Νήσου» / «World Island», για να θυμηθούμε τους Κλασσικούς της Αγγλοσαξονικής Γεωπολιτικής Σχολής, Sir Halford Mackinder και Nicholas Spykman), η Δημοκρατία της Κίνας εξακολουθεί να αποτελεί υπολογίσιμο συντελεστή της περιφερειακής Ισορροπίας Ισχύος («Regional Balance of Power») και παραγωγό σταθερότητος και ασφαλείας («stability & security producer») στο υποσύστημα. Κάτι το οποίον οφείλουν να λαμβάνουν πάντοτε υπ' όψιν άπαντες οι ενδιαφερόμενοι δρώντες – και ιδιαιτέρως η Δύσις, η οποία έχει ήδη βεβαρημένο παρελθόν, καθώς έχει επιδείξει, ιστορικά, εκπληκτική ευκολία εις το να προδίδει τους πιστούς συμμάχους της.

* Ο Ηλίας Ηλιόπουλος είναι Ιστορικός-Διδάκτωρ (Dr. phil) του Λουδοβικείου-Μαξιμιλιανείου Πανεπιστημίου Μονάχου (Ludwig-Maximilian University of Munich), Καθηγητής της Σχολής Εθνικής Αμύνης και της Ναυτικής Σχολής Πολέμου (Hellenic National Defence College / Hellenic Naval Command and Staff College) και Στρατηγικός Αναλυτής.

 

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline