Επί μίαν τριακονταετίαν, η Σομαλιλάνδη, de facto αποσχισθείσα εκ της Σομαλίας, επιδιώκει διεθνή διπλωματικήν αναγνώρισιν ως Κυρίαρχον Κράτος. Διατελέσασα αποικία του Βρεταννικού Στέμματος, απέκτησε την ανεξαρτησίαν της εν έτει 1960. Πλην όμως, ολίγους μόλις μήνες μετέπειτα, το νεοσύστατον Κοινοβούλιον της χώρας έλαβε την μοιραίαν απόφασιν της ενώσεως μετά της (επίσης ανεξαρτητοποιηθείσης) Σομαλίας, πάλαι ποτέ ιταλικής αποικίας, προς τον σκοπόν της ιδρύσεως μιας Ομοσπονδίας Σομαλικών Κρατών εις το Κέρας της Αφρικής. Εν τούτοις, εις το επακολουθήσαν δημοψήφισμα, διεξαχθέν (1961) καθ' άπασαν την επικράτειαν τόσον της πρώην βρεταννικής όσον και της πρώην ιταλικής αποικίας, οι κάτοικοι του Βορρά (ήτοι της σημερινής Σομαλιλάνδης) ετάχθησαν κατά πλειονοψηφίαν κατά της ενώσεως, ενώ το αντίθετον συνέβη με τους κατοίκους του Νότου (σημερινής Σομαλίας).
Επηκολούθησε στάσις Αξιωματικών του Βορρά, προκειμένου να διασώσουν την ανεξαρτησίαν της Σομαλιλάνδης, αλλ' η στάσις των κατεστάλη υπό των στρατευμάτων της Σομαλίας. Ο Βορράς υπήχθη, έκτοτε, υπό την κυριαρχίαν του Mogadishu. Πλην όμως, η εχθρότης μεταξύ των δύο τμημάτων της χώρας ουδέποτε εξέλιπεν.
Το 1969, μία ομάς μαρξιστών-λενινιστών στρατιωτικών, υπό τον Υποστράτηγον Mohamed Siad Barre, ανέτρεψε τον (δεύτερον κατά σειράν) Πρόεδρον της Σομαλίας Abdirashid Shermarke και επέβαλε κομμουνιστικήν δικτατορίαν, της Σομαλίας μετονομασθείσης εις «Σομαλικήν Λαοκρατικήν Δημοκρατίαν». Η επιβολή ενός σκληρού και απεχθούς κομμουνιστικού καθεστώτος – το οποίον κατέστρεψε την Σομαλίαν, εβύθισε την χώραν εις εμφύλιον πόλεμον και διήρκεσε άνω των είκοσι ετών, μέχρι του έτους 1991 – ανεζωπύρωσε τον πόθον ελευθερίας της Σομαλιλάνδης.
Έτσι, το 1991, οι τοπικοί ηγέτες απεφάσισαν την απόσχισιν της περιοχής των και συνέστησαν μίαν οντότητα, με πρωτεύουσαν την Hargeisa, φέρουσα άπαντα τα διακριτικά γνωρίσματα ενός Κράτους: ιδίαν εκτελεστικήν και νομοθετικήν εξουσίαν, εθνικόν νόμισμα, εθνικήν σημαίαν και εορτήν (18 Μαΐου), εθνικές ένοπλες δυνάμεις κ.ο.κ.
Εν τούτοις, η διεθνής διπλωματική αναγνώρισις της Σομαλιλάνδης ως Κυριάρχου Κράτους δεν επήλθεν. Οι ΗΠΑ και οι λοιπές Δυτικές Δυνάμεις έκριναν σκόπιμον να συμμορφωθούν προς την υπόδειξιν του Οργανισμού Αφρικανικής Ενότητος (της, από του έτους 2002 και εντεύθεν, καλουμένης Αφρικανικής Ενώσεως), που επέλεξε την εξακολουθητικήν υποστήριξιν της Σομαλίας, ως ενιαίου κράτους, εις βάρος του αιτήματος αυτοδιαθέσεως της Σομαλιλάνδης.
Η αδικία, η οποία διεπράχθη και εξακολουθεί να διαπράττεται υπό της ούτω καλουμένης διεθνούς κοινότητος εις βάρος της Σομαλιλάνδης σχεδόν δεν έχει προηγούμενον, εάν εξαιρέσει κανείς, βεβαίως, την περίπτωσιν της Δημοκρατίας της Κίνας (Ταϊβάν). Ακόμη και μία ad hoc συσταθείσα διεθνής επιτροπή, η οποία εξήτασε το ζήτημα το 2005, κατέληξε εις το πόρισμά της ότι η κατάστασις της Σομαλιλάνδης είναι «μοναδική εις την Αφρικανικήν Πολιτικήν Ιστορίαν» και «δικαιολογημένη αφ' εαυτής».
Το μόλις προ ημερών λήξαν έτος 2021 είδε την μεν Σομαλίαν μαστιζομένην υπό μιας εισέτι εσωτερικής κρίσεως, την δε Σομαλιλάνδην οικονομικώς και πολιτικώς προαγομένην και διανοίγουσαν ένα ζωτικής γεωοικονομικής σημασίας λιμένα εμπορευματοκιβωτίων στην στρατηγικώς σπουδαιοτάτης γεωγραφικής θέσεως πόλιν Berbera.
Την 31ην Μαΐου 2021, η Σομαλιλάνδη διεξήγαγε εθνικές βουλευτικές και αυτοδιοικητικές εκλογές, με συμμετοχήν ενός εκατομμυρίου ψηφοφόρων (ανδρών και γυναικών). Οι εκλογές εχαιρετίσθησαν ως νίκη της δημοκρατίας, καθώς εκ της κάλπης εξήλθε νικητής ένας συνασπισμός δύο κομμάτων της Αντιπολιτεύσεως, κάτι όχι πάντοτε σύνηθες εν Αφρική. Βεβαίως, δεν απουσίασαν τα προβλήματα. Ως εδήλωσεν, όμως, ο επί κεφαλής του Γραφείου Αντιπροσωπείας της Σομαλιλάνδης στην Ουάσιγκτων κ. Bashir Goth: «Δεν ισχυριζόμεθα ότι είμεθα τέλειοι. Λέμε ότι είμεθα σε καλό δρόμο!» Ο εν λόγω διπλωμάτης εφάνη έχων επίγνωσιν του γεγονότος ότι η ομαλή και ελευθέρα διεξαγωγή εκλογών είναι ένας μόνον δείκτης, οσονδήποτε σπουδαίος, της καταστάσεως μιας χώρας, αλλ' ότι υπάρχουν και άλλοι δείκτες, όπως η ασφάλεια, η οικονομική ανάπτυξις κ.λ.π. Οι οποίοι είναι, επίσης, θετικοί – επιτευχθείσης δε της διεθνούς διπλωματικής αναγνωρίσεως της χώρας, θα βελτιωθούν έτι περαιτέρω.
Εν τω μεταξύ, η κατασκευή και επέκτασις του λιμένος εμπορευματοκιβωτίων στην Berbera, ιδίως δε η έναρξις λειτουργίας νέου τερματικού σταθμού τον Ιούνιον του παρελθόντος έτους, υπό την διαχείρισιν της εταιρείας «Dubai Ports World», ηύξησε την ετησίαν χωρητικότητα του λιμένος από 150.000 εις 500.000 εμπορευματοκιβωτίων, κατά μήκος ενός ζωτικής σημασίας θαλασσίου διαύλου μεταφοράς αργού πετρελαίου. Συγχρόνως, προσέφερε ανεκτίμητης σημασίας διέξοδον εις την γεωφυσικώς περίκλειστον Αιθιοπίαν – μίαν εκ των μεγαλυτέρων και σπουδαιοτέρων χωρών της Αφρικής.
Προσέτι, η ενισχυμένη λειτουργία του λιμένος της Berbera οδηγεί εις σύσφιγξιν των σχέσεων μεταξύ Σομαλιλάνδης και Εμιράτων του Περσικού Κόλπου. Ολοέν περισσότεροι περιφερειακοί δρώντες αρχίζουν να εκτιμούν την αξίαν της Σομαλιλάνδης ως ευνομουμένης πολιτείας αλλά και πεδίου οικονομικών ευκαιριών – εν αντιθέσει προς την Σομαλίαν, την πρώτην χώραν παγκοσμίως, η οποία κατέστη, προ δεκαετιών, ο ορισμός του «Αποτυχόντος Κράτους» (Failed State).
Επιδιώκουν δε απ' ευθείας συνεννόησιν με την Κυβέρνησιν του Προέδρου της Σομαλιλάνδης κ. Muse Bihi Abdi.
Σημειωτέον ότι, πλην των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, δεκατέσσερεις (14) εταιρείες των οποίων προχώρησαν ήδη εις επενδύσεις εντός της ιδρυθείσης Ειδικής Οικονομικής Ζώνης, επενδυτικόν ενδιαφέρον επιδεικνύουν η Μ. Βρεταννία, η Ολλανδία, η Δανία αλλά και η (πανταχού παρούσα) Τουρκία. Άλλως τε, η σημαία της Τουρκίας είναι η μόνη σημαία ξένου κράτους, την οποίαν βλέπει κανείς να κυματίζει στην πρωτεύουσαν Hargeisa – πλην εκείνης της Δημοκρατίας της Κίνας (Ταϊβάν), η οποία έχει επίσης σπεύσει να δώσει το «παρών» στην Σομαλιλάνδη. Η Ελληνική Δημοκρατία, αντιθέτως, είναι ανύπαρκτος – ως συνήθως...
*Ο Δρ. Ηλίας Ηλιόπουλος διετέλεσε επί μακράν σειράν ετών Καθηγητής Ναυτικής Ιστορίας και Γεωπολιτικής της Θαλασσίας Ισχύος της Ναυτικής Σχολής Πολέμου και του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος. Σήμερα διδάσκει στο Τμήμα Τουρκικών και Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.
