Η τελευταία επιλογή περιγράφεται ως ένδειξη της πρόθεσης του Πρωθυπουργού να έχει ένα στέλεχος δυναμικό, με σαφή κομματικά χαρακτηριστικά στη συγκεκριμένη θέση, «στην τελική ευθεία της κυβερνητικής θητείας», στη διόρθωση της κακής επικοινωνιακής στελέχωσης του κόμματος και των αρμόδιων κρατικών υπηρεσιών από την αδέξια εποχή του Στ. Πέτσα, με πρώτες την ΕΡΤ , το ΑΠΕ και τα Γραφεία Τύπου.
Καταστάσεις συνεχών αποτυχιών, με υπηρέτες «πολλών αφεντάδων» από διάφορα κόμματα, με απουσία επί δύο χρόνια τώρα κάθε δημιουργικής, ανανεωτικής πνοής και απουσίας κάθε μέτριας επαγγελματικής επάρκειας για τα καθήκοντα αυτά. Μάλιστα μετά το τέλος Αυγούστου θα ζητηθούν οι παραιτήσεις των υπεύθυνων έως τώρα της ΕΡΤ, του ΑΠΕ, του ΕΣΡ και επικεφαλής γραφείων τύπου.
Σύμφωνα με όσα μεταφέρουν συνομιλητές και συνεργάτες του, ο Πρωθυπουργός αναμένεται εντός των επόμενων εβδομάδων να ανακοινώσει τις αποφάσεις του για τις ευρύτερες αλλαγές, τις οποίες άλλωστε ήδη έχει προαναγγείλει, μιλώντας από την πρώτη στιγμή για αστοχίες, αυτοκριτική και απόδοση ευθυνών, με αφορμή τις καταστροφικές πυρκαγιές.
Κάνοντας δε ένα περαιτέρω βήμα στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε την Πέμπτη, ο ίδιος ανέφερε: «Κάποια μαθήματα τα έχουμε πάρει, οι ευθύνες στον βαθμό που μπορούν να προσωποποιηθούν θα αποδοθούν στην κατάλληλη στιγμή και όχι την ώρα της μάχης», ενώ προσέθεσε ότι «ευθύνες πρέπει να αποδίδονται όχι εν βρασμώ ψυχής, αλλά με καθαρό μυαλό. Αναγνωρίζουμε τα λάθη, και λάθη δεν κάνει όποιος δεν κάνει τίποτε. Κάναμε ό,τι ήταν ανθρωπίνως δυνατό, σε πολλές περιπτώσεις αυτό δεν ήταν αρκετό».
Ελάχιστοι γνωρίζουν αυτή τη στιγμή το περιεχόμενο και το εύρος των αλλαγών τις οποίες φέρεται να έχει αποφασίσει ο Πρωθυπουργός, πάντως κάποιες κυβερνητικές πηγές επαναλαμβάνουν ότι οι ανακοινώσεις δεν θα γίνουν εν θερμώ, αλλά σημειώνουν ότι ούτε και πρόκειται να καθυστερήσουν. Βασική προϋπόθεση είναι ωστόσο η κατάσβεση των πυρκαγιών σε ολόκληρη τη χώρα.
Η κριτική για το επιτελικό κράτος;
Απαντώντας στην κριτική για το επιτελικό κράτος ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι δουλειά του «δεν είναι να σβήνει φωτιές με τη μάνικα» και συμπλήρωσε: «Εχει πετύχει πάρα πολλά, από τη διεκδίκηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, μέχρι την επιχείρηση «Ελευθερία», συντονίζει και καθοδηγεί, είναι μία απαραίτητη δομή. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν γίνονται λάθη, αλλά δεν μπορούμε να ακυρώσουμε αυτό που έχει γίνει τους τελευταίους 25 μήνες». Πάντως αναμενόμενο θεωρήθηκε το γεγονός της αφαίρεσης πολλών εξουσιών από τον καθηγητή Γερ, Γεραπετρίτη, όπως έχουμε αναλύσει (υπουργοποίηση Σκέρτσου, πλήρης αποτυχία Λιβάνιου ως βοηθού του και υπεύθυνου των ΜΜΕ κλπ).
Το δραματικό βράδυ της 5ης Αυγούστου
Συνεργάτες του Πρωθυπουργού περιγράφουν το βράδυ της 5ης Αυγούστου, και ενώ η αναζωπύρωση στη Βαρυμπόμπη είχε ήδη δημιουργήσει ένα νέο, μεγάλο και μαινόμενο μέτωπο, ως το δυσκολότερο των ημερών. Η ατμόσφαιρα στη συνεδρίαση του συντονιστικού είχε δραματικά χαρακτηριστικά, ενώ ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν εξαιρετικά βαρύθυμος και ενοχλημένος από την έκβαση της προσπάθειας πυρόσβεσης.
Ως ένδειξη της νευρικότητας της κυβέρνησης ερμηνεύτηκε και η σπουδή του υφυπουργού παρά τω Πρωθυπουργώ Ακη Σκέρτσου να παρουσιάσει την επόμενη ημέρα αριθμούς των διαθέσιμων πτητικών μέσων, απαντώντας ουσιαστικά στις ακραίες τοποθετήσεις του ΣΥΡΙΖΑ. Λίγες ημέρες αργότερα ο Νίκος Χαρδαλιάς καλούνταν να δώσει εξηγήσεις επί των στοιχείων αυτών και την επιχειρησιακή ετοιμότητα των πτητικών μέσων.
Σε ό,τι αφορά τις παρεμβάσεις για την αναδιάρθρωση της Πολιτικής Προστασίας ο κ. Μητσοτάκης μίλησε για το ήδη εγκεκριμένο σχέδιο «Αιγίς», ενώ αναφέρθηκε στη συνέντευξη Τύπου σε αναδασώσεις νέου τύπου και μείγματος και στην ίδρυση μιας νέας Ειδικής Μονάδας Δασοπυρόσβεσης (ΕΜΟΔΕ), η οποία θα στελεχωθεί σε πρώτη φάση από 500 πυροσβέστες με σχετική εμπειρία.
Οι ευθύνες για Τατόι και Βαρυμπόμπη
Μεγάλες αστοχίες πάντως διαπιστώθηκαν, σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τις αλλεπάλληλες συνεδριάσεις του συντονιστικού οργάνου, στην έδρα της Πολιτικής Προστασίας. Εκεί καταγράφηκαν σημαντικές αδυναμίες από τους αρμοδίους της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας, ως προς την ενημέρωση και εν τέλει ως προς την επιχειρησιακή επάρκεια. Υπό αυτήν την έννοια, κυβερνητικές πηγές εξηγούν ότι οι αναμενόμενες αποφάσεις του Πρωθυπουργού θα υπερβαίνουν τα όρια μιας ενδεχόμενης απομάκρυνσης του αρμόδιου υπουργού ή άλλων πολιτικών στελεχών και θα έχουν τα χαρακτηριστικά μιας ριζικής αναδιάρθρωσης.
Από τις αναφορές του ιδίου του κ. Μητσοτάκη πάντως, έγινε σαφές ότι ευθύνες έχουν διαπιστωθεί ειδικώς στην περίπτωση του κτήματος Τατοΐου και της αναζωπύρωσης στη Βαρυμπόμπη. «Το Τατόι είναι πολύ κοντά στην καρδιά μου, το είχαμε θέσει ως προτεραιότητα, δεν το καταφέραμε και λυπάμαι γι' αυτό, είμαι πολύ στενοχωρημένος» σημείωσε την Πέμπτη και προσέθεσε: «Οι υλοτόμοι καθάρισαν την περιοχή δύο μήνες πριν από την πυρκαγιά, υπάρχουν δύο πολύ μεγάλες αντιπυρικές ζώνες, όμως η φωτιά πέρασε από πάνω, όπως πέρασε και πάνω από την Εθνική».
Ως μεγάλο πρόβλημα χαρακτήρισε δε την αναζωπύρωση της φωτιάς στη Βαρυμπόμπη, η οποία, όπως είπε, «στέρησε μέσα από την Εύβοια, και αυτή είναι η πραγματικότητα». Το θέμα των εμπρησμών πάντως δεν αποκλείστηκε, καθώς ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε: «Αν υπήρξε σχέδιο θα το διερευνήσει η Δικαιοσύνη. Είναι βέβαιο ότι πολλές πυρκαγιές ήταν αποτέλεσμα εμπρησμών, δεν ξέρουμε όμως αν ήταν οργανωμένο σχέδιο, δεν θα καταλήξω σε συμπεράσματα χωρίς στοιχεία».