Σκλήρυνση της στάσης των Ευρωπαίων ηγετών προς την Τουρκία και την κυβέρνηση Ερντογάν διαπιστώθηκε χθες κατά την διάρκεια του δείπνου της Συνόδου Κορυφής.
Παρόλο που στα συμπεράσματα της Συνόδου η μόνη αναφορά στην γείτονα χώρα ήταν «ότι οι ηγέτες διεξήγαγαν μία συζήτηση για την Τουρκία», σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο οι ηγέτες ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβεί σε επανεξέταση των ενταξιακών κονδυλίων (να πάνε περισσότερα στοχευμένα σε ΜΚΟ και λιγότερα στην κυβέρνηση) αλλά και σε μείωσή τους. Το ποσό μπορεί να μην είναι μεγάλο και συγκεκριμένα λιγότερο από δύο δισ. για το χρονικό διάστημα 20018-2020, και παρόλο που οι ενταξιακές συζητήσεις στην πραγματικότητα έχουν μπει στον πάγο το τελευταίο διάστημα, μία τέτοια κίνηση αν και συμβολική θα δυσχέραινε τις σχέσεις με την Άγκυρα.
Η Γερμανίδα Καγκελάριος που ήταν η βασική υπέρμαχος την σκλήρυνσης της στάσης ανέφερε χθες το βράδυ ότι «η κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι απολύτως μη ικανοποιητική» και πρόσθεσε πως «η Τουρκία βήμα προς βήμα απομακρύνεται από αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως τις προϋποθέσεις για το κράτος δικαίου». Ο εκπρόσωπος της κ. Μέρκελ, Στέφαν Ζάϊμπερτ δήλωσε ότι οι ηγέτες της ΕΕ συντάσσονται με το ότι η ενταξιακή βοήθεια «θα πρέπει να μειωθεί με υπευθυνότητα».
Παρόλο που υπήρχαν διαφορετικές απόψεις κατά την διάρκεια της συζήτησης, με τα κράτη-μέλη που κράτησαν σκληρή στάση να είναι η Γερμανία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Κύπρος ενώ η Ελλάδα κράτησε πιο μετριοπαθή στάση, με τον κ. Τσίπρα να τονίζει πως υπάρχουν μέτρα που μπορούν να ληφθούν ώστε να δοθούν συγκεκριμένα μηνύματα προς την Τουρκία, όμως η στρατηγική επιλογή της ενταξιακής πορείας της Τουρκίας, πρέπει να διατηρηθεί τόσο προς όφελος της Ευρώπης όσο και του τουρκικού λαού.
Για την Ελλάδα είναι πολύ σημαντικό να μην διαταραχθούν οι σχέσεις με την Άγκυρα καθώς η συμφωνία ΕΕ- Τουρκίας έχει λειτουργήσει επιτυχώς και οι μεταναστευτικές ροές από την Τουρκία προς τα ελληνικά νησιά έχουν μειωθεί δραστικά.
Οι ευρωτουρκικές σχέσεις κυριάρχησαν στη Σύνoδο Κορυφής
Η Ελλάδα στηρίζει την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας, παρά τα όσα έχουν ακουστεί
Οι ευρωτουρκικές σχέσεις απασχολούν έντονα τους «28» και αυτό κατέστη εμφανές κατά την πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες. Ηδη από την προεκλογική εκστρατεία στη Γερμανία, η Άνγκελα Μέρκελ είχε δηλώσει ότι στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου θα συζητηθεί η προοπτική των σχέσεων με την Τουρκία.
Η ίδια η καγκελάριος, προσερχόμενη στο κτίριο Justus Lipsius, τόνισε ότι θα καταθέσει πρόταση ώστε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της Έκθεσης Προόδου για την Τουρκία που θα δημοσιοποιηθεί την άνοιξη του 2018, να προχωρήσει σε πάγωμα ή και σε μείωση των προενταξιακών κονδυλίων (ΙΡΑ), εφόσον η Άγκυρα δεν βελτιώσει την κατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του κράτους δικαίου.
Η τοποθέτηση Μέρκελ εντάσσεται πλήρως στο πνεύμα και στο γράμμα της σχετικής επιστολής που είχε στείλει ήδη από το καλοκαίρι στην Κομισιόν ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ. Η κυρία Μέρκελ πάντως, μέσα σε ένα κλίμα αρνητικό για την Τουρκία που λογικά θα ενισχυθεί όταν αναλάβει επίσημα καγκελάριος της Αυστρίας ο Σεμπάστιαν Κουρτς, σημείωσε ότι δεν πρέπει να περικοπούν τα κονδύλια από αυτά που δίνονται στην Τουρκία στο πλαίσιο της Δήλωσης για το Προσφυγικό. Υπενθυμίζεται ότι αρχικώς συμφωνήθηκε να δοθούν 3 δισεκατομμύρια ευρώ στην Άγκυρα, εκ των οποίων έχουν συμβολαιοποιηθεί περί τα 900 εκατομμύρια ευρώ.
Πέραν των χρημάτων για τη Συμφωνία για το Προσφυγικό, η Τουρκία προβλέπεται να λάβει περίπου 4,5 δισεκατομμύρια ευρώ από την ΕΕ την περίοδο 2014 – 2020. Μόνο για το 2018, το ποσό που η Άγκυρα θα πρέπει να λάβει από τον κοινοτικό προϋπολογισμό ανέρχεται σε 500 εκατομμύρια ευρώ. Η συζήτηση περιστρέφεται γύρω από το πόσο μπορούν να μειωθούν τα κονδύλια αυτά χωρίς να πληγούν έργα για τις υποδομές και τον αγροτικό τομέα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει προτείνει τη μείωσή τους κατά 50 εκατομμύρια ευρώ ετησίως και να υπάρξει επίσης πρόβλεψη για περικοπή άλλων 30 εκατομμυρίων ευρώ αν η κατάσταση στην Τουρκία χειροτερεύσει περαιτέρω.
Σε ανάλογη γραμμή ότι πρέπει να διατηρηθούν στο ίδιο ύψος ή και να αυξηθούν τα κονδύλια στο πλαίσιο της Δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας για το Προσφυγικό κινήθηκε και ο έλληνας Πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας κατά την παρέμβασή του στην ενότητα για το Προσφυγικό. Ο κ. Τσίπρας επανέλαβε τις ελληνικές απόψεις ότι χρειάζεται να δημιουργηθεί ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός επιστροφών, αλλά και ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός επανεγκατάστασης με μηχανισμούς που θα εγκατασταθούν στις χώρες προέλευσης και διέλευσης. Παράλληλα, κάλεσε για εφαρμογή της Συμφωνίας Επανεισδοχής ΕΕ – Τουρκίας (κάτι δύσκολο καθώς η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία), αλλά και για ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο ενίσχυσης του Αφγανιστάν, του Πακιστάν, του Ιράκ και του Μπανγκλαντές.
Σε σχέση με την Τουρκία πάντως, η στάση της Αθήνας παραμένει σταθερή. Στηρίζει την ενταξιακή διαδικασία της Τουρκίας, παρά τα όσα έχουν κατά καιρούς ακουστεί από ορισμένους κύκλους περί διακοπής των ενταξιακών συνομιλιών. Αυτή είναι και η γραμμή της πλειοψηφίας των κρατών – μελών με χώρες όπως η Σουηδία, η Πολωνία και η Βρετανία να θεωρούν ότι οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις πρέπει να συνεχιστούν. Η Κομισιόν εκτιμά ότι πρέπει να διατηρηθεί η συνεργασία με την Τουρκία, ιδιαίτερα στην αντιτρομοκρατία για τον έλεγχο ξένων μαχητών που πολλοί φοβούνται ότι μπορεί να επιστρέψουν από τη Συρία στην Ευρώπη μετά από την πτώση της Ράκα, «πρωτεύουσας» του Ισλαμικού Κράτους.
Μέρκελ: Απαράδεκτη η Τουρκία όσον αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα
Ολλανδία, Βέλγιο, Γερμανία υπέρ της διακοπής χορήγησης κεφαλαίων
Η κατάσταση στην Τουρκία σε ό,τι αφορά τα ανθρώπινα δικαιώματα είναι απαράδεκτη, τόνισε η καγκελάριος της Γερμανίας Ανγκελα Μέρκελ, μιλώντας στους δημοσιογράφους, και πρόσθεσε ότι οι ευρωπαίοι ηγέτες ζήτησαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο μείωσης ή διακοπής της προενταξιακής βοήθειας που χορηγείται στην Αγκυρα με «υπεύθυνο τρόπο».
Η Μέρκελ προέτρεψε τους εταίρους της την Πέμπτη να διακόψουν τη χορήγηση στην Τουρκία των κεφαλαίων που συνδέονται με την προσπάθειά της να ενταχθεί στην ΕΕ. Υπέρ της θέσης της γερμανίδας καγκελαρίου τάχθηκαν το Βέλγιο και η Ολλανδία.
Ομως στις δηλώσεις της προς τους δημοσιογράφους μετά το δείπνο των ηγετών, στο οποίο συζητήθηκαν οι σχέσεις με την Τουρκία, η Μέρκελ τόνισε ότι θέλει να υπάρξει κοινή ευρωπαϊκή θέση όσον αφορά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις και πρόσθεσε πως ο διάλογος με την Αγκυρα θα πρέπει να συνεχιστεί.
Η γερμανίδα καγκελάριος τόνισε ακόμη ότι δεν προβλέπει τη διεξαγωγή συνομιλιών με την Αγκυρα για την διεύρυνση της τελωνειακής ένωσης της Τουρκίας με την ΕΕ.
«Θα πετύχουμε καλό αποτέλεσμα με τη Βρετανία»
Η Ανγκελα Μέρκελ δήλωσε επίσης ότι δεν έχει καμιά αμφιβολία πως η Ευρωπαϊκή Ενωση και η Βρετανία μπορούν να επιτύχουν καλό αποτέλεσμα στη διαπραγμάτευση για το Brexit, μετά την έκκληση που απηύθυνε η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι στους ηγέτες των 27 να δώσουν ώθηση στις διμερείς διαπραγματεύσεις.
«Δεν έχω απολύτως καμιά αμφιβολία πως αν είμαστε όλοι συγκεντρωμένοι - και η ομιλία (σ.σ. της Μέι) στη Φλωρεντία ήταν μια συμβολή - μπορούμε να εξασφαλίσουμε καλό αποτέλεσμα», είπε η καγκελάριος.
«Από τη δική μου σκοπιά δεν υπάρχει απολύτως καμιά ένδειξη ότι δε θα πετύχουμε», πρόσθεσε.
