Σε νέα αναγκαστική αύξηση του ELA, έκτακτου δανεισμου με ακριβό επιτόκιο, προχώρησαν για δεύτερο συνεχόμενο μήνα οι ελληνικές τράπεζες, καθώς η παρατεταμένη αβεβαιότητα λόγω αξιολόγησης, οδηγεί σε εκροή τραπεζικών καταθέσεων (αποσύρσεις) και σε μεγάλη έλλειψη ρευστότητας.
Αυτή τη φορά ο πρόσθετος δανεισμός αυξάνεται, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, κατά 400 εκατομμύρια ευρώ, ενώ πριν από 15 μέρες οι ελληνικές τράπεζες είχαν δανειστεί ακριβά μέσω του ELA άλλα 300 εκατομμύρια ευρώ.
Η αρνητική αυτή εξέλιξη είναι απόρροια της εκροής-απόσυρσης περίπου 3,5 δισ. καταθέσεων από την αρχή του χρόνου.
Η φυγή των καταθέσεων και κατ΄ επέκταση η αύξηση του δανεισμού από τον ELA είναι αποτέλεσμα της αβεβαιότητας που προκαλεί η καθυστέρηση της συμφωνίας για τη δεύτερη αξιολόγηση, όπως λένε τραπεζικά στελέχη.
Και όπως φαίνεται δεν πρόκειται να επαληθευτεί η πρόβλεψη που είχε γίνει το περασμένο καλοκαίρι μετά τη χαλάρωση των capital controls για αύξηση των καταθέσεων στις ελληνικές τράπεζες κατά 10 δισ. ευρώ σε ένα χρόνο.
-ELA είναι τα αρχικά των λέξεων Emergency Liquidity Assistance που σημαίνει μηχανισμός έκτακτης ρευστότητας.
Στην ουσία πρόκειται για τον μηχανισμό στον οποίο μπορούν να καταφύγουν οι τράπεζες μιας χώρας σε περίπτωση έλλειψης ρευστότητας πάντα με την ευθύνη και την καθοδήγηση της κεντρικής τους τράπεζας, στην περίπτωση της χώρας μας, της Τράπεζας της Ελλάδος.
Ο ela είναι έκτακτος μηχανισμός ανάγκης που σημαίνει ότι δεν μπορεί να χρησιμοποιείται επ' αόριστον, ενώ είναι και πολύ πιο ακριβός τρόπος χρηματοδότησης σε σχέση με την χρηματοδότηση που παρέχει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η προσφυγή στον ELA δεν θεωρείται καλό σημάδι για την οικονομική κατάσταση μιας χώρας καθώς σημαίνει ότι δεν μπορεί να βρει ρευστότητα από τους τακτικούς μηχανισμούς.
Ειδικότερα, στην αύξηση του ανώτατου ορίου του μηχανισμού Έκτακτης Ενίσχυσης σε Ρευστότητα προς τις ελληνικές τράπεζες προχώρησε το διοικητικό συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Συγκεκριμένα, κατόπιν αιτήματος της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), η ΕΚΤ αύξησε το ανώτατο όριο του ELA κατά 400 εκατ. ευρώ, στα 46,6 δισ. ευρώ έως και την Τετάρτη 5 Απριλίου 2017.
Σημειώνεται πως η νέα αύξηση του ανώτατου ορίου κατά 0,4 δισ. ευρώ αντανακλά τις εξελίξεις στη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών και τις εκροές καταθέσεων που εντείνονται από τον Ιανουάριο. Και τον Φεβρουάριο μετά από την πτωτική τάση στο όριο του ELA, η συνολική εξάρτηση των εγχώριων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων αυξήθηκε κατά 300 εκατ. ευρώ ή 0,7% στα 43,1 δισ. ευρώ.
Οι ελληνικές τράπεζες εξαρτώνται από τον έκτακτο μηχανισμό της ΕΚΤ από τον Φεβρουάριο του 2015, όταν και η κεντρική τράπεζα διέκοψε την απευθείας πρόσβαση στη «φθηνή» χρηματοδότηση.
Τον Ιούνιο του 2016, ωστόσο, η πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών αποκαταστάθηκε, με αποτέλεσμα τη σημαντική συρρίκνωση του κόστους δανεισμού των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Η καθυστέρηση στο κλείσιμο της αξιολόγησης και η παρατεταμένη αβεβαιότητα που προκαλεί στην οικονομία δημιουργεί αναταράξεις στο τραπεζικό σύστημα που βλέπει όχι μόνο τις καταθέσεις να φεύγουν αλλά και τους στόχους διαχειρίσης των κόκκινων δανείων να απομακρύνονται επικίνδυνα.
Η παρέλευση της 20ης Μαρτίου χωρίς απόφαση στο Eurogroup και η συνέχιση των διαπραγματεύσεων για να καλυφθούν οι μεγάλες διαφορές επιτείνουν την αβεβαιότητα και επιδρούν στην καταθετική βάση των τραπεζών. Επιπροσθέτως, η κύρια προσδοκία των τραπεζών που είναι η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ απομακρύνεται όσο συνεχίζεται η εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις. Και το ουσιώδεν είναι η αξιολόγηση να ολοκληρωθεί μέχρι τον Απρίλιο και να μην τραβήξει σε μάκρος εξαντλώντας κάθε χρονικό περιθώριο για τα οφέλη του QE.