-Με αφορμή την 107η επέτειο από την έναρξη της γενοκτονίας των Αρμενίων, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν, προέβη σε μια δήλωση μνήμης για τους περίπου 1,5 εκατ. Αρμένιους «που απελάθηκαν, σφαγιάστηκαν ή οδηγήθηκαν στον θάνατο σε μια εκστρατεία εξόντωσης» από τις δυνάμεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Όπως ήταν αναμενόμενο, η δήλωση αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Τουρκίας που τη χαρακτήρισε ως «ασύμβατη με τα ιστορικά γεγονότα και το διεθνές δίκαιο». Παράλληλα, η δήλωση Μπάιντεν άφησε αιχμές κατά της Μόσχας, καθώς ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ήδη χαρακτηρίσει ως γενοκτονία όσα κάνουν οι Ρώσοι σε ουκρανικό έδαφος. Αυτή τη φορά, πάντως, δεν έκανε ξεκάθαρη αναφορά στη ρωσική εισβολή, σημειώνοντας πως «ανανεώνουμε τη δέσμευσή μας να παραμείνουμε σε επαγρύπνηση ενάντια στη διαβρωτική επιρροή του μίσους σε όλες τις μορφές του... δεσμευόμαστε ξανά να μιλήσουμε ανοιχτά και να σταματήσουμε τις φρικαλεότητες που αφήνουν μόνιμα σημάδια στον κόσμο».
Σε κάθε περίπτωση, ο Μπάιντεν χρησιμοποίησε την επέτειο της γενοκτονίας των Αρμενίων για να καθορίσει τους όρους του σχετικά με την εξωτερική πολιτική της Ουάσινγκτον, τη στιγμή που οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους εξοπλίζουν τους Ουκρανούς και επιβάλλουν κυρώσεις στη Ρωσία.
Σημειώνοντας ότι ο Μπάιντεν, εκπληρώνοντας μια προεκλογική υπόσχεση, χρησιμοποίησε τον όρο γενοκτονία για πρώτη φορά κατά την περσινή επέτειο. Οι προηγούμενοι ένοικοι του Λευκού Οίκου είχαν αποφύγει αυτή τη λέξη για δεκαετίες, ανησυχώντας προφανώς πως η Τουρκία θα μπορούσε να «προσβληθεί».
Όπως και πέρυσι, λοιπόν, η κυβέρνηση της Τουρκίας εξοργίστηκε από την ενέργεια του Μπάιντεν. «Δηλώσεις που είναι ασυμβίβαστες με τα ιστορικά γεγονότα και το διεθνές δίκαιο σχετικά με τα γεγονότα του 1915 δεν είναι έγκυρες», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών. Επίσης, ο υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, με ανάρτησή του στο Twitter, κατηγόρησε ορισμένους δυτικούς ηγέτες για «υποκρισία».
Γενοκτονία των Αρμενίων: Την «Κόκκινη Κυριακή» 24 Απριλίου 1915, ξεκίνησε η σφαγή από τους Τούρκους
Θεωρείται μία από τις πρώτες σύγχρονες γενοκτονίες. Η Τουρκία αρνείται την ύπαρξη «γενοκτονίας» και ισχυρίζεται ότι πραγματοποιήθηκε ένας βίαιος εκτοπισμός του αρμενικού πληθυσμού.
Η 24η Απριλίου του 1915 αποτελεί συμβολικά την έναρξη της Γενοκτονίας των Αρμενίων, όταν η ηγεσία της αρμενικής κοινότητας της Κωνσταντινούπολης φυλακίστηκε και εκατοντάδες Αρμένιοι της Πόλης απαγχονίστηκαν.
Ήταν η «Κόκκινη Κυριακή» για τους Αρμένιους, όταν οι οθωμανικές αρχές συνέλαβαν 250 επιφανείς Αρμένιους της Κωνσταντινούπολης.
Περίπου 1.500.000 άνθρωποι, σε σύνολο 3.000.000 Αρμενίων που διαβιούσαν στα ανατολικά, κυρίως της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, σκοτώθηκαν από μαχαίρι, από κούραση στα καταναγκαστικά έργα, κάηκαν μαζικά ζωντανοί, πνίγηκαν στη Μαύρη Θάλασσα ή στον Ευφράτη, ή χάθηκαν στην έρημο της Συρίας στις αναγκαστικές «πορείες θανάτου» που τους επέβαλε η πολιτική των Νεότουρκων.
Μαρτυρίες γιατρών και επιστημόνων για μαζικές εξοντώσεις με τοξικά αέρια, υπερβολική χορήγηση μορφίνης στα αθώα θύματα, ακόμα και σκόπιμη διασπορά του τύφου μέσω της υποχρεωτικής ένεσης μολυσμένου αίματος, συνθέτουν μακάβρια το «Μεγάλο Έγκλημα», όπως αποκαλούσαν αρχικά οι επιζώντες Αρμένιοι τα γεγονότα.
Σύμφωνα με αναφορές, δημιουργήθηκαν 25 στρατόπεδα συγκέντρωσης στα σύνορα με το Ιράκ, από τα οποία ελάχιστοι γλίτωσαν. Καμία διάκριση δεν έγινε μεταξύ ανδρών, γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων. Οι σφαγές, η κακοποίηση και οι βιασμοί γίνονταν σε ημερήσια διάταξη, καθώς οι Αρμένιοι σε όλα τα μήκη και πλάτη της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας έπρεπε να εξαφανιστούν, στο πλαίσιο του δόγματος του «παντουρκισμού», της δημιουργίας δηλαδή ομοιογενούς τουρκικού πληθυσμού στην πολυσύνθετη αλλά καταρρέουσα αυτοκρατορία.
Ήταν η πολιτική τής αναγκαστικής αφομοίωσης δια της εξολοθρεύσεως, «Ένας λαός, ένα έθνος», όπου δεν χωρούσαν οι μειονότητες. Αν και οι πρώτες σφαγές έγιναν από τον σουλτάνο Αμπντούλ Χαμίτ (1894-96), οι διάδοχοί του επαναστάτες, κοσμικοί Νεότουρκοι και ο – κατά τους Τούρκους – «προοδευτικός», Κεμάλ Ατατούρκ, πρωτοστάτησαν στην εξόντωση των ανεπιθύμητων λαών, στο πλαίσιο του «παντουρκισμού».
Σημειώνεται ότι την επομένη της έναρξης των σφαγών, στις 25 Απριλίου, κατ' εντολή του Ουίνστον Τσώρτσιλ έγινε η απόβαση των δυνάμεων της Αντάντ στην Καλλίπολη.
Θεωρείται μία από τις πρώτες σύγχρονες γενοκτονίες. Η Τουρκία αρνείται την ύπαρξη «γενοκτονίας» και ισχυρίζεται ότι πραγματοποιήθηκε ένας βίαιος εκτοπισμός του αρμενικού πληθυσμού.
Μέχρι το 2010, 23 κράτη είχαν αναγνωρίσει επισήμως τα γεγονότα ως Γενοκτονία των Αρμενίων, όπως και η Διεθνής Ένωση Μελετητών για τη Γενοκτονία (International Association of Genocide Scholars).
Η Γενοκτονία των Αρμενίων πραγματοποιήθηκε παράλληλα και με τον ίδιο τρόπο με γενοκτονίες σε βάρος και άλλων χριστιανικών πληθυσμών της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, δηλαδή των Ελλήνων και των Ασσυρίων (Νεστοριανών χριστιανών).
Σακελλαροπούλου: Η Γενοκτονία των Αρμενίων συνιστά μελανή σελίδα της ιστορίας
Με συγκίνηση και σεβασμό τιμάμε σήμερα τη μνήμη των θυμάτων της Αρμενικής Γενοκτονίας, υπογραμμίζει σε δήλωσή της η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου.
«Η διαρκής εγρήγορση και αντίδραση απέναντι στις διακρίσεις, τη βία και το μίσος σε βάρος των συνανθρώπων μας είναι χρέος όλων μας και βασική συνθήκη της ειρηνικής συνύπαρξης εθνών και λαών» τονίζει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, σε δήλωσή της για τη Γενοκτονία των Αρμενίων.
Πιο αναλυτικά, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας αναφέρει στη δήλωσή της ότι «με συγκίνηση και σεβασμό τιμάμε σήμερα τη μνήμη των θυμάτων της Αρμενικής Γενοκτονίας, που εξοντώθηκαν απάνθρωπα κατά τη διάρκεια της οθωμανικής αυτοκρατορίας πριν από 107 χρόνια».
Παράλληλα, η Κατερίνα Σακελλαροπούλου επισημαίνει ότι «η τραγωδία αυτή συνιστά μελανή σελίδα της ιστορίας και μας υπενθυμίζει πόσο σπουδαία είναι η προστασία της ζωής, η τήρηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και η εμπέδωση της διαφορετικότητας στην εθνικότητα, τη θρησκεία και την ταυτότητα. Η διαρκής εγρήγορση και αντίδραση απέναντι στις διακρίσεις, τη βία και το μίσος σε βάρος των συνανθρώπων μας είναι χρέος όλων μας και βασική συνθήκη της ειρηνικής συνύπαρξης εθνών και λαών».