Οι πολιτικές απόψεις, οι ιδεολογικές θέσεις, η οργάνωση, η επικοινωνία, τα στελέχη και η λειτουργία των κομματικών οργάνων έχουν δευτερεύουσα αξία. Η επιτυχία εξαρτάται κυρίως από την προσωπικότητα, τα προσόντα και τη λαϊκή αποδοχή του επικεφαλής. Με δική του ευθύνη μπορεί αντιστρόφως να επέλθει και η κατάρρευση, χωρίς να παίζει ιδιαίτερο ρόλο η λειτουργία των «συλλογικών οργάνων». Κάπως αργά το κατάλαβαν στον ΣΥΡΙΖΑ και οι δραματικές εξελίξεις που κορυφώνονται τις τελευταίες ημέρες θα έχουν σημασία μόνο αν οδηγήσουν σε εκλογή νέου αρχηγού.
Αν τελικά ο Κασσελάκης αντέξει την επίθεση των... ενωμένων εσωκομματικών του αντιπάλων, υποθέτω ότι όσοι τον αμφισβητούν θα αποχωρήσουν σεβόμενοι τον εαυτό τους και τους ψηφοφόρους τους. Σε αυτή την περίπτωση θα απομείνει ένα σχεδόν «καθαρό» (γιατί μπορεί να υπάρξει κι άλλη διάσπαση στο μέλλον) κόμμα των kasselistas, ενώ όλοι οι άλλοι θα πρέπει να επιλέξουν τη δική τους πορεία. Ακόμη όμως και αν επιτύχουν να τον σύρουν σε νέες εκλογές, το πρόβλημα δεν θα γίνει απλούστερο. Εχει σημασία ποιον ή ποιους θα βάλουν απέναντί του στις κάλπες. «Βρείτε μου αντίπαλο και πάμε» είχε προκαλέσει ο ίδιος ο Κασσελάκης από το βήμα του συνεδρίου, τον περασμένο Φεβρουάριο, τον Αλέξη Τσίπρα και όσους έθεσαν ξαφνικά θέμα ηγεσίας. Τότε καμία από τις δύο πλευρές δεν τόλμησε το επόμενο βήμα. Η ομάδα Τσίπρα δεν είχε ούτε τις δυνάμεις, ούτε το κατάλληλο πρόσωπο να υποδείξει για αρχηγό, ενώ ο Κασσελάκης προτίμησε να αναβάλει τη σύγκρουση καλυπτόμενος πίσω από τις «συμβιβαστικές» παρεμβάσεις Φάμελλου - Παππά - Πολάκη.
Τώρα ο καθένας είναι μόνος του, το αδιέξοδο προφανές κι άλλη αναβολή δεν γίνεται να υπάρξει. Μαζί δεν κάνουν και χώρια δεν μπορούν. Είτε πρέπει να στοιχιστούν ταπεινωμένοι πίσω από τον Κασσελάκη είτε να επιλέξουν νέο ή νέους αρχηγούς. Ποιος όμως θα ηγηθεί της ομάδας Τσίπρα; Μπορεί να στηρίξει τον Πολάκη που εμφανίζεται έτοιμος να διεκδικήσει την αρχηγία; Τι θα κάνουν ο Φάμελλος, ο Φαραντούρης, ο Αρβανίτης; Και στο τέλος-τέλος, όσα σχήματα και αν προκύψουν, όποιος κι αν εκλεγεί, μπορεί να δώσει λύση στο πρόβλημα της πολιτικής εκπροσώπησης που αντιμετωπίζει σήμερα η Κεντροαριστερά; Η απουσία μιας ηγετικής προσωπικότητας που θα μπορούσε να ενώσει τον χώρο και να τον εκφράσει με ενιαίο τρόπο είναι πιο εμφανής από ποτέ. Αν υπήρχε ένα πρόσωπο με ηγετικά προσόντα,
θα είχε φανεί και δεν θα κατέφευγαν στον εξ Αμερικής Κασσελάκη πριν από έναν χρόνο. Ο τρόπος που λειτουργεί έναν αιώνα τώρα η Αριστερά, τα εσωτερικά μίση, οι προσωπικές αντιπαλότητες, οι ιδεολογικές αγκυλώσεις, τα στερεότυπα για «συλλογικές ηγεσίες» και όργανα που συνεδριάζουν και υποτίθεται ότι βρίσκουν μια λύση για κάθε πρόβλημα ακυρώνουν τα ηγετικά χαρακτηριστικά κάθε πιθανού αρχηγού. Δεν είναι τυχαίο ότι από ολόκληρο ΣΥΡΙΖΑ που κυβέρνησε για τεσσεράμισι χρόνια ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπόρεσε να ξεχωρίσει ούτε έναν για διάδοχό του. Θυμίζω ότι ούτε η Νέα Αριστερά, η οποία δεν άντεξε ούτε έναν μήνα τον Κασσελάκη, μπόρεσε να βρει τον δρόμο της προς την Ευρωβουλή, παρά την αυστηρή κομματική συγκρότηση και τη... λειτουργία των οργάνων. Είναι προφανές ότι κι εκεί λείπει ο ηγέτης.
Την περιπέτεια του ΣΥΡΙΖΑ ας τη λάβουν υπόψη τους και στο ΠΑΣΟΚ, που βρίσκεται σε διαδικασία εκλογής νέου αρχηγού, αλλά και στη Νέα Δημοκρατία όταν έρθει η ώρα. Οι Ελληνες αγαπάμε να... μισούμε τα «αρχηγικά κόμματα», αλλά χωρίς ικανό αρχηγό δεν μπορείς να φτάσεις πουθενά. Το αντίθετο, είναι πιθανόν να βρεθείς πολύ εύκολα αντιμέτωπος με τη διάλυση.