Μεγαλομανής σε όλα τα επίπεδα ως παγκόσμιος ηγέτης και ως πραγματιστής της Τουρκίας διεθνούς εμβέλειας. Το τοπίο είναι γαλήνιο στο παραλιακό χωριό Καράμπουρουν στην Μαύρη Θάλασσα, βορειοδυτικά της Κωνσταντινούπολης, όπου τα γαλάζια νερά της θάλασσας συναντώνται με το καταπράσινο τοπίο της στεριάς. Αν ο πρόεδρος Ερντογάν κερδίσει το στοίχημα της 24ης Ιουνίου, αυτό το βουκολικό τοπίο θα πέσει θύμα ενός από τα τρελά σχέδια του ισχυρού άνδρα της Τουρκίας. Διότι εδώ θα καταλήγει ένα γιγάντιο κανάλι, σαν εκείνα του Σουέζ ή του Παναμά, που θα ενώνει την Θάλασσα του Μαρμαρά με την Μαύρη Θάλασσα.
Το κανάλι της Κωνσταντινούπολης είναι ένα από τα πλέον φιλόδοξα της σειράς των σχεδίων που υλοποιήθηκαν υπό την ηγεσία Ερντογάν εδώ και δεκαπέντε και άλλαξαν την χώρα με την κατασκευή πληθώρας αεροδρομίων, γεφυρών, τούνελ και οδικών αρτηριών.
Στην περιοχή εμφανίζονται διαφημιστικές αφίσες για την πώληση οικοπέδων με θέα στο Κανάλι. Σε ένα βίντεο της προεκλογικής εκστρατείας του ο Ερντογάν παρουσιάζει το μεταμορφωμένο τοπίο γύρω από το Κανάλι με τις γέφυρες που διασταυρώνονται και πλήθος πολυτελών κτιρίων.
Οι τούρκοι αξιωματούχοι δηλώνουν ότι το Κανάλι αποτελεί αναγκαιότητα για την αποσυμφόρηση των Στενών του Βοσπόρου.
Ομως, οι αντίπαλοι του σχεδίου καταγγέλλουν μία προαναγγελθείσα περιβαλλοντική καταστροφή που θα εξαφανίσει ένα από τα λίγα τοπία πρασίνου που έχουν μείνει στην ευρύτερη περιοχή της Κωνσταντινούπολης και θα διαταράξει ανεπανόρθωτα το οικοσύστημα.
Το κανάλι έχει γίνει διακύβευμα της προεκλογικής εκστρατείας, με τον σημερινό πρόεδρο να διαφημίζει το σχέδιο ως απόδειξη του οράματός του για μία Τουρκία με μία από τις πιο καινοτόμες και ανθηρές οικονομίες του κόσμου.
Οι τουρκικές αρχές δηλώνουν ότι το μήκους 45 χιλιομέτρων κανάλι θα συνδέει την Μαύρη Θάλασσα με την Θάλασσα του Μαρμαρά και θα μπορεί να εξυπηρετεί 160 πλοία ημερησίως.
«Θα είναι διεθνές σημείο αναφοράς», δήλωσε ο Ερντογάν.
Ο κύριος αντίπαλός του στην κούρσα για την προεδρία, ο Μουχαρέμ Ιντζέ, υποψήφιος του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, έχει ξεκάθαρα δηλώσει ότι εάν εκλεγεί, θα εγκαταλείψει το σχέδιο.
«Δεν θα το κατασκευάσω. Δεν μπορώ να ξοδέψω δισεκατομμύρια δολάρια της χώρας για να κατασκευάσω ένα κανάλι», δήλωσε . «Να με συγχωρείτε, αλλά αποκλείεται».
Το Κανάλι της Κωνσταντινούπολης είναι το τελευταίο μίας σειράς φαραωνικών σχεδίων του Ερντογάν, μαζί με την τρίτη γέφυρα του Βοσπόρου, δύο υποθαλάσσια τούνελ που διασχίζουν τα Στενά και το τρίτο αεροδρόμιο της πόλης που θα ανοίξει τον Οκτώβριο.
Στόχος του είναι η οικονομική εκμετάλλευση της θέσης της Κωνσταντινούπολης ως κέντρου ναυσιπλοΐας και η μείωση του χρόνου αναμονής στα Στενά του Βοσπόρου για τα πλοία που παραμένουν αγκυροβολημένα ακόμη και επί μέρες ορισμένες φορές στις εισόδους των Στενών.
Περιβαλλοντική σφαγή
Αλλά για τους αντιπάλους του, το σχέδιο δεν αφορά μόνο την κατασκευή ενός καναλιού.
«Δεν το αντιμετωπίζουμε ως ένα απλό σχέδιο κατασκευής καναλιού, αλλά ως απόπειρα κατασκευής περισσότερων κατοικιών και του ανοίγματος εργοταξίων», εξηγεί ο Νουράι Τσολάκ, του ομίλου Kuzey Ormaniari (Δάση του Βορρά) που κάνει λόγο για περιβαλλοντική σφαγή.
Προσπαθώντας να απαντήσει στις επικρίσεις και να εξωραΐσει κάπως το έργο, ο Ερντογάν υποσχέθηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας την δημιουργία εθνικών πάρκων, «σαν το Χάιντ Παρκ στο Λονδίνο ή σαν το Σέντραλ Παρκ της Νέας Υόρκης» !
Για την Πελίν Πινάρ Γκιριτλίογλου, του City Planners Chamber της Κωνσταντινούπολης, το σχέδιο θα καταστρέψει ζωτικής σημασίας υδάτινους πόρους και θα οδηγήσει στην καταστροφή δασικής έκτασης που αντιστοιχεί σε 20.000 γήπεδα ποδοσφαίρου.
«Το Κανάλι απειλεί την γεωργική παραγωγή και το μέλλον της Τουρκίας», προειδοποιεί.
Στο Καράμπουρουν αντίθετα, όπου οι προεκλογικές αφίσες του Ερντογάν έχουν το σύνθημα «μία μεγάλη Τουρκία θέλει έναν ισχυρό ηγέτη», οι κάτοικοι ανυπομονούν για την υλοποίηση του έργου.
«Εχω εδώ γη που στο παρελθόν δεν άξιζε τίποτε και τώρα η αξία της θα διπλασιαστεί ή θα τριπλασιαστεί. Ολοι θα κερδίσουμε», λέει ο 76χρονος Οσμάν Καπτάν. Νοτιότερα στο χωριό Μπάκλαλι, ο Χαλίτ Οζιγκίτ, ένα 64χρονος βοσκός, φοβάται ότι το έργο θα σημάνει και το τέλος του επαγγέλματος που ασκεί τα τελευταία δέκα χρόνια.
«Δεν θα υπάρχουν πια ζώα ή βοσκοτόπια, αν το κανάλι περάσει από δω», λέει κοιτάζοντας το κοπάδι των βουβαλιών που βόσκει δίπλα στην λίμνη.