Πέμπτη 28 Μαρτίου 2024  11:44:16

Η Ιστορία του 1821 έχει πρόσωπο, σχεδιασμένο από τον πρώτο Βέλγο διπλωμάτη στην Ελλάδα

Πέρυσι την άνοιξη, μια έκπληξη περίμενε τους Αθηναίους που περνούσαν μπροστά από τον Εθνικό Κήπο: μια σειρά από πορτρέτα των αγωνιστών του 1821 αλλά και όσων διακρίθηκαν στα πρώτα βήματα της σύστασης του σύγχρονου ελληνικού κράτους είχαν αναρτηθεί σε δημόσια θέα, σε μια έκθεση με τίτλο «Η Ιστορία έχει Πρόσωπο».

Οι προσωπογραφίες –που ήταν έως σήμερα άγνωστες στο ευρύ κοινό– είχαν γίνει από το πενάκι του πρώτου Βέλγου επιτετραμμένου στη χώρα μας, Μπενζαμέν Μαρύ (1792-1846).

Ο διπλωμάτης –ερασιτέχνης ζωγράφος και βοτανολόγος– ήρθε στη χώρα μας σε μια περίοδο που τα γεγονότα του ξεσηκωμού ήταν ακόμα νωπά. Διορίστηκε το 1839 και κατάλαβε τότε πως είχε μπροστά του όλους τους πρωταγωνιστές, σε μια εποχή που μόνον ο χρωστήρας ή το μελάνι μπορούσαν να τους περάσουν στην αθανασία. Σχεδίασε τον Κολοκοτρώνη, τον Κουντουριώτη, τον Νικηταρά, τον Μακρυγιάννη, ενώ παρακολούθησε από κοντά και ζωγράφισε τους συμμετέχοντες στην Εθνοσυνέλευση του 1843-1844. Σε μερικές περιπτώσεις έπεισε ορισμένους να υπογράψουν τα ίδια τα πορτρέτα τους, δίνοντάς μας καταπληκτικά τεκμήρια γραφικού χαρακτήρα.

Όμως το λεύκωμά του ήταν χαμένο από καιρό και το πολύτιμο εικονογραφικό περιεχόμενό του είχε ξεχαστεί, ώσπου η Σύλβια Ιωάννου, που εδώ και δεκαετίες έχει συγκροτήσει μια μοναδική συλλογή χαρτών και εκδόσεων για την Κύπρο και την Ανατολική Μεσόγειο, το εντόπισε και το αγόρασε σε μια δημοπρασία που έγινε στο Λονδίνο. Δημιουργός ενός ιδρύματος που φέρει το όνομά της για την προαγωγή του πολιτισμού της γενέτειράς της, Κύπρου, θεωρεί ότι τα πολύτιμα αποκτήματα πρέπει να είναι προσβάσιμα στους ερευνητές και στο κοινό.
Από αριστερά, Π. Παπαπολυβίου, Χ. Δημακοπούλου, Α. Σκούταρη στην εκδήλωση. Δεξιά: Η Σύλβια Ιωάννου δίνει τον τόμο στην Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Έτσι, το ίδρυμα προέβη σε μια συνεργασία με την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος – Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, ώστε να πραγματοποιηθεί μια έκδοση αλλά και η έκθεση. Πριν από μερικές ημέρες έγινε και η επίσημη παρουσίαση του λευκώματος, με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας να τιμά την εκδήλωση αλλά και διακεκριμένους ομιλητές να αναφέρονται στο εγχείρημα.«Δεν θα γνωρίζαμε, παρά μόνο θα εικάζαμε πώς έμοιαζαν οι Έλληνες που μας χάρισαν την ελευθερία μας, ανασυνθέτοντας με τη φαντασία μας τις λιγοστές γραπτές μαρτυρίες, αν δεν υπήρχαν οι υδατογραφίες των φιλελλήνων, οι αναπαραστάσεις των περιηγητών, αλλά κυρίως τα σχέδια του Μπενζαμέν Μαρύ, όπως και του Καρλ Κρατσάιζεν πριν απ' αυτόν, για να διαφυλάξουν τη μορφή τους στο χαρτί», υπογράμμισε η ΠτΔ, προσθέτοντας: «Η περίπτωση του Μαρύ είναι ακόμη πιο ιδιαίτερη, γιατί το οξύ και διεισδυτικό του μάτι δεν αιχμαλώτισε μόνο τα φυσικά γνωρίσματα των προσωπογραφούμενων, αλλά και κάτι από την ψυχική ένταση και τον χαρακτήρα τους. Και καθώς τα περισσότερα από αυτά τα πορτρέτα είναι, κατά παραίνεσή του, υπογεγραμμένα από τους απεικονιζόμενους, έχουμε μια επιπλέον ανεκτίμητη και συγκινητική ιστορική μαρτυρία – τον γραφικό τους χαρακτήρα». Στην εκδήλωση απηύθυναν χαιρετισμό ο γενικός γραμματέας της ΙΕΕΕ, Θεμιστοκλής Π. Κοντογούρης, και η πρόεδρος του Ιδρύματος Σύλβιας Ιωάννου, Αρτεμις Σκούταρη.

Ο Ιάκωβος Μιχαηλίδης, καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Πέτρος Παπαπολυβίου, αναπληρωτής καθηγητής Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, η δρ Μαριλένα Κασιμάτη, ιστορικός της Τέχνης, και η δρ Χαρίκλεια Γ. Δημακοπούλου, ιστορικός των Θεσμών (και επιστημονική επιμελήτρια έκδοσης), μίλησαν ο καθένας από τη δική του σκοπιά για τη σημασία των σχεδίων του φιλέλληνα Βέλγου αλλά και την έκδοση που περιλαμβάνει τα σχέδιά του. Την εκδήλωση συντόνισε η αναπληρώτρια διευθύντρια ΕΙΜ, Δήμητρα Κουκίου.

 

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline