Το κίνημα συμπαράστασης προς τη δοκιμαζόμενη χώρα δεν είναι απλώς ένα κίνημα ανθρωπιστικής αλληλεγγύης. Ετσι το αντιμετωπίζουν μόνον όσοι αρνούνται να δουν τις ιστορικές διαστάσεις της εισβολής. Η Ρωσία επιχειρεί να κατακτήσει μια χώρα που θέλει να ανήκει στη δημοκρατική Ευρώπη. Δεν είναι η πρώτη φορά μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Εχουν προηγηθεί η Βουδαπέστη τη δεκαετία του '50, η Πράγα τη δεκαετία του '60, η Βαρσοβία τη δεκαετία του '80, η Κριμαία το 2014. Ομως, είναι η πρώτη φορά που η δημοκρατική Ευρώπη αντιμετωπίζει ως ευθεία απειλή την εισβολή. Οι μεγάλες δυνάμεις της, η Γαλλία και η Γερμανία αφυπνίζονται, η Βρετανία, έστω και η μετά Brexit, ενεργοποιείται. Παρέχουν εξοπλισμό και πολιτική ενίσχυση στην Ουκρανία, παίρνουν μέτρα κατά της Ρωσίας. Η Ευρώπη αναδεικνύεται σε πολιτική δύναμη. Η Ρωσία απειλεί με πυρηνικό πόλεμο, όμως την Ευρώπη την απασχολεί περισσότερο ο δύσκολος χειμώνας, η τιμή της βενζίνης.
Από τον Φεβρουάριο έως σήμερα το πολιτικό τοπίο της Ευρώπης έχει αλλάξει. Ας μην υπερβάλλουμε. Δεν έχει μεταμορφωθεί. Εχει όμως αλλάξει. Στη Γαλλία ο Μακρόν κερδίζει τις εκλογές, προεδρικές και βουλευτικές, όμως δυσκολεύεται να σχηματίσει δική του κυβέρνηση. Η Κεντροδεξιά βαραίνει προς τα δεξιά. Η μεγάλη κερδισμένη των βουλευτικών εκλογών είναι η Μαρίν Λεπέν. Κατάφερε να βγάλει το κόμμα της από το περιθώριο. Λεπτομέρεια: η Λεπέν συγκρούεται με τον Μακρόν πολιτικά στην αντιμετώπιση του Πούτιν.
Οπως και η Τζόρτζια Μελόνι, επικεφαλής των «Αδελφών της Ιταλίας». Η πολιτική διχοτομία στο ευρωπαϊκό τοπίο ορίζεται από τη στάση απέναντι στη Ρωσία. Οι φιλοδυτικές δυνάμεις, Κεντροδεξιά και Κεντροαριστερά, απέναντι στις αντιδυτικές δυνάμεις, Ακροδεξιά και Ακροαριστερά. Η πρωτοτυπία της κατάστασης ορίζεται από την ταύτιση ακροδεξιών και ακροαριστερών. Επιβάλλεται η επινόηση εργαλείων για την ερμηνεία του φαινομένου.
Και τώρα για εμάς εδώ να πούμε. Κοινώς για τον κόσμο μας. Ακούμε και διαβάζουμε για τη σύγκρουση Αμερικής και Κίνας στον Ειρηνικό και την Απω Ανατολή. Μακριά μας πέφτει, συμφωνώ. Δεν σε ενδιαφέρει αν θα κυριαρχήσει η Cosco. Ακούς και διαβάζεις για την Ευρωασιατική αυτοκρατορία που οραματίζεται. Ζεις την εισβολή της ισλαμικής επικράτειας στον ευρωπαϊκό πολιτισμικό χώρο. Και δικαιούσαι να αναρωτηθείς. Ολοι στον κόσμο που ζούμε έχουν μια αντίληψη για την προοπτική του. Ποια είναι η δική μας προοπτική;
Ποιοι είναι οι στόχοι μας; Και δεν αναφέρομαι στο μικρό μας οικόπεδο. Αναφέρομαι στο μεγάλο γήπεδο του οποίου τμήμα είναι το μικρό μας οικόπεδο. Ποια προοπτική προτείνει η Ευρώπη; Προς το παρόν μοιάζει να είναι η μόνη μεγάλη δύναμη του κόσμου μας η οποία δεν έχει να προτείνει μέλλον. Εχει βέβαια τα προνόμια του παρόντος, όπως η δημοκρατία, τα κοινωνικά και φυλετικά δικαιώματα, όμως κάποια στιγμή οφείλει η ωραία κοιμωμένη να μας πει πού οδηγούν όλ' αυτά.
Η Ευρώπη μπορεί να είναι χορτασμένη από το παρόν της, όμως έχει έλλειμμα μέλλοντος. Εχει έλλειμμα προοπτικής. Πολιτική πενία; Σίγουρα. Εκφράζεται με τον καλύτερο τρόπο στην κυρίαρχη πολιτική αντίθεση. Από τη μια όσοι υποστηρίζουν την πορεία της, από την άλλη όσοι την απορρίπτουν. Και το δίλημμα μπορεί να είναι έλασσον όταν αφορά την τιμή των σιτηρών, όμως γίνεται μείζον όταν αναφέρεται στις σχέσεις Ευρώπης με Ρωσία.
Η Ευρώπη χρειάζεται πολιτική προοπτική. Χρειάζεται πολιτική ηγεσία. Δεν λέω τίποτε πρωτότυπο. Απλώς επαναλαμβάνω κάτι που το συνειδητοποιούμε όποτε η Ευρώπη αντιμετωπίζει κάποια κρίση. Οσο μεγαλύτερη, τόσο σημαντικότερη για το μέλλον της. Σήμερα ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει περάσει στην κοινοτοπία της καθημερινότητάς μας. Ποιος μιλάει πια γι' αυτόν;
Συνεχίζεται όμως. Οπως συνεχίζεται και η υπαρξιακή μας ανάγκη να βρούμε ένα μέλλον για την Ευρώπη.
Εχει μέλλον η Ευρώπη; Ή μήπως είναι ένα πολιτικό κατασκεύασμα καταδικασμένο να σβήσει; Είναι το καίριο ερώτημα.