Τελικά αποφάσισα να σας μιλήσω " κάπως χωρίς πρόγραμμα ", βιωματικά, με ένα ανθολόγιο από εμπειρίες και κυρίαρχες εντυπώσεις.
Χρωστάω πολλά σε τέσσερις ανθρώπους, που με στήριξαν σε μια δύσκολη εποχή. Με αρνητικά στοιχεία,που μοιάζουν με τα σημερινά.
Πρώτη Κυβέρνηση ΝΔ μετά οκτώ χρόνια κυριαρχίας ΠΑΣΟΚ -πολωμένο πολιτικό κλίμα από τις προεκλογικές αναμετρήσεις- σκάνδαλα και σκανδαλολογία, με κορύφωση τη δίκη Κοσκωτά - ο ανταγωνισμός από ιδιωτικά κανάλια. Τα δοξολογούσαν τότε οι πάντες σε ό,τι έκαναν σε αντίθεση με τα κρατικά κανάλια.
Είχε όμως και τα θετικά της η εποχή, που επέδρασαν πολύ θετικά ως παράγοντες στη Δημόσια Τηλεόραση. Η ανάγκη για αξιοπιστία, οι συναινέσεις και κοινές παραδοχές από το πολιτικό σύστημα και την ελεύθερη ραδιοφωνία.
Από τους τέσσερις που με στήριξαν, οι τρεις έχουν πεθάνει, η μία ζει.
Ήταν ο Κων. Καραμανλής τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας, ο Κων. Μητσοτάκης, τότε Πρωθυπουργός, ο Μιλτιάδης Έβερτ, τότε αρμόδιος Υπουργός Προεδρίας και η κ. Ντόρα Μπακογιάννη, υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργό.
Στον Κωνσταντίνο Καραμανλή, οφείλω πολλές καθοδηγητικές αρχές και πολύτιμες συμβουλές για τους χειρισμούς υποθέσεων και ανθρώπων. Το ίδιο και στον Κων. Μητσοτάκη. Πρώτη συμβουλή του Καραμανλή είναι ότι η εξουσία είναι αναμμένα κάρβουνα στα χέρια σου. Πειρασμοί, κίνδυνοι. Ειδικά για την ΕΡΤ, μου επεσήμανε τον συνδυασμό τριών θανάσιμων κινδύνων: ΣΕΧ, Προβολή και Χρήμα, δηλαδή αυτοπροβολή και χρηματισμός. " Να τα περιφρονήσεις και τα τρία" ήταν η σύστασή του.
Εδώ μια μικρή παρένθεση. Τον σεβασμό που είχαν αυτές οι προσωπικότητες στους ανθρώπους του Πολιτισμού στους λεγόμενους επώνυμους των Γραμμάτων και της Τέχνης.
Μια αντίληψη, αντίθετη αρκετά, από την πολιτιστική φιλοσοφία του ΠΑΣΟΚ και της Μελίνας Μερκούρη, που έδινε βάρος στις πρωτοβουλίες της λαϊκής βάσης, ( κάθε χωριό και συναυλία, κάθε κωμόπολη και θέατρο) και εύκολης εύπεπτης μαζικής ψυχαγωγίας.
Καραμανλής, Μητσοτάκης, Έβερτ είχαν ένα απέραντο σεβασμό στις προσωπικότητες αυτές - ποιητές, συνθέτες, γλύπτες, ζωγράφους, συγγραφείς, ηθοποιούς, σκηνοθέτες - και μάλιστα αναγνώριζαν ότι δεν είχαν το ταλέντο, το χάρισμα αυτών των ξεχωριστών ανθρώπων.
Δεύτερη καθοδήγηση για τη δημόσια τηλεόραση:
Να τους ακούς και να αξιοποιείς το έργο τους. Κάτι, που πιστεύω ότι έκανα πολύ καλά, ιδιαίτερα με όλους τους σπουδαίους και ξεχωριστούς συνθέτες, σκηνοθέτες, ηθοποιούς και συγγραφείς.
Τρίτη εντολή- καθοδήγηση, που είναι επίσης κλειδί για τη δημόσια τηλεόραση. " Να βρεις τους καλύτερους, που υπάρχουν στην ΕΡΤ. Παντού υπάρχουν άξιοι άνθρωποι, όχι μόνο επώνυμοι αλλά και ανώνυμοι, θαμμένοι και αναξιοποίητοι. Να φτιάξεις ένα επιτελείο, που θα συνεργάζεται και θα σε στηρίζει ". Μιλάμε για εποχή, κατά την οποία το προσωπικό της ΕΡΤ σ´ όλα τα επίπεδα ήταν 90% ΠΑΣΟΚ και έψαχνες προς αξιοποίηση ένα καλό δεξιό υπάλληλο με το φανάρι.
Η νέα σύσταση: " Θα δουλέψεις, με το υλικό που έχεις. Μην μιλάς για προσλήψεις, όταν υπάρχουν τόσοι υπεράριθμοι. Να αξιοποιήσεις, τους καλούς όπου τους βρεις, να συνεργάζεσαι με υπομονή αλλά και ισοτιμία. Προτίμησε ένα δραστήριο από έναν αλάνθαστο. Έναν αποφασιστικό από ένα που περιμένει μόνο εντολές". Και πιό πολύ " να φιλοτιμήσεις τους συνεργάτες σου, οι Έλληνες είναι φιλότιμος λαός".
Συνοπτικά τρεις άλλες οδηγίες, τις οποίες αξιοποίησα :
1. Η τηλεόραση είναι μέσο λαϊκό, όχι μόνο διασκεδαστικό. Πρέπει να έχει εκπαιδευτικό, μορφωτικό, καλό ψυχαγωγικό χαρακτήρα. Ποικιλία αλλά που θα ανεβάζει διαρκώς το επίπεδο του λαού.
2. Να αναμετρηθείς με τα γεγονότα, μην μείνεις στις προφάσεις, τις αναβολές, τις αναστολές. Τόλμα , άλλωστε είσαι μαθημένος από τη δημοσιογραφία στο ΒΗΜΑ.
3. Να σκέφτεσαι διαρκώς ότι κάποτε θα φύγεις από τη θέση σου. Να σκέφτεσαι τι θα αφήσεις πίσω σου, ποιό έργο και εντυπώσεις.
Χαίρομαι που αρκετοί μου αναγνωρίζουν ότι βάδισα σε τέτοιες επιλογές και κατευθύνσεις. Επικεφαλής με τους καλύτερους Έλληνες δημοσιογράφους, και τεχνικούς, που στελέχωσαν όλα τα μεγάλα κανάλια. Με πολλούς από αυτούς συνεργάσθηκα μετά στον ΑΝΤΕΝΝΑ επί 6,5 χρόνια και ως μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ραδιοτηλεόρασης. Με βοήθησαν όμως πολύ και τα γεγονότα. Αναμετρήθηκα με το επιτελείο μου μαζί τους. Η Δίκη Κοσκωτά για δέκα μήνες καθημερινά, τιμητική περγαμηνή στη δημοσιογραφική αξιοπιστία. Με συγχαρητήρια από τον ίδιο τον Ανδρέα Παπανδρέου, τον Ν. Κωνσταντόπουλο, τον Φ. Κουβέλη, τον Λεωνίδα Κύρκο, τον Χαρ. Φλωράκη. Δεύτερη πρόκληση από τα γεγονότα ο Πόλεμος στον Κόλπο, με πλήρη κατίσχυση της ΕΡΤ απέναντι στα ιδιωτικά κανάλια και τους έως τότε φανφαρονισμούς τους. Τρίτη και τέταρτη η διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας, η ομαδική φυγή από την Αλβανία, οι τριγμοί θανάτου της ΕΣΣΔ.
Βοήθησε όμως και το κλίμα της εποχής, παρά την πόλωση και την οξύτητα της περιόδου 1988-90 που προηγήθηκε. Είχε δημιουργηθεί μια δημοκρατική-πλουραλιστική παράδοση στην ΕΡΤ από την εποχή των συγκυβερνήσεων Τζ. Τζανετάκη και Ξεν. Ζολώτα, η δημιουργία του ΡΣ 9,84 από τον Μιλτιάδη Έβερτ ( του οποίου υπήρξα ιδρυτικό στέλεχος και σχολιαστής), η έντονη μίμηση της ΕΡΤ από τις αρχές διαλόγου της Βουλής και στα δελτία Ειδήσεων και στις Ενημερωτικές Εκπομπές.
Θα με ρωτήσετe τώρα γιατί επέλεξα τον Βαγγέλη Παπαδόπουλο; Γιατί μια εκπομπή, όπως το " Ραντεβού το μεσημέρι"; Δεν μου πήγαιναν εκπομπές στην ΕΡΤ τύπου Ρούλας Κορομηλά, που είχε μια ικανή λαϊκή απήχηση αλλά προς τα κάτω. Αναζητούσα μια σύγχρονη εκπομπή άλλου τύπου, ένα ΜAGAZINO, που θα κωδικοποιούσε την ταυτότητα και το σύνθετο περιεχόμενο της δημόσιας τηλεόρασης.
Στον Βαγγέλη Παπαδόπουλο, εξετίμησα ότι ήταν καθαρός και επιτυχημένος επαγγελματίας, πολυτάλαντος, εργατικότατος, φιλόδοξος μπροστά σε μια επαγγελματική πρόκληση. Τα βρήκαμε, συνεργασθήκαμε όχι χωρίς προβλήματα, αλλά πάντα με ευθύτητα και καλή πίστη και του δεσμεύτηκα ότι θα έχει πάντα την κάλυψή μου.
Η καθημερινή επιτυχία δική του, στην οποία κινητοποιούσε και φιλοτιμούσε τους συνεργάτες μας.
Την πλήρη ελευθερία δημιουργικής δράσης στην ομάδα του, την πρωτοποριακή του έφεση να αξιοποιεί τους ειδικούς και τους Αρμόδιους για κάθε θέμα.
Τριάντα χρόνια μετά η εκπομπή " Ραντεβού το μεσημέρι" γνώρισε ένα πλήθος αντιγραφών, ανέδειξε νέους δημοσιογράφους και άντεξε στον σκληρό ανταγωνισμό.
Κλείνοντας, θυμάμαι για την άνετη συνεργασία μας με τον Βαγγέλη αλλά και με άλλους, όπως ο συντονιστής της εκδήλωσης Αλέξης Κωστάλας, αυτά που μου έλεγε ο Χρ. Λαμπράκης στις δικές μου συνεργασίες και τα οποία στην αρχή νόμιζα ως ειρωνεία ". Σας ευχαριστώ πολύ, που με απασχολείται τόσο λίγο στις συνεργασίες μας».
Βαγγέλη Παπαδόπουλε σε ευχαριστώ πολύ για τη συνεργασία και την επιτυχία σου. Σου χρωστάω, δεν μου χρωστάς.
( Το κείμενο είναι η ομιλία του Μιχ. Δημητρίου πρώην γενικού διευθυντού της ΕΤ-1 με πρόεδρο τον Δ. Κόρσο στην εκδήλωση για τα 50 χρόνια της δημοσιογραφικής καριέρας του Βαγγέλη Παπαδόπουλου.)