«Για ξένο αχυρώνα τσακώνονται η συμπολίτευση και η αντιπολίτευση της Τουρκίας» τόνισε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών της Ελλάδας, υπενθυμίζοντας ότι αυτού του είδους οι συμπεριφορές αντιβαίνουν στο διεθνές δίκαιο με αφορμή την ανακοίνωση του υπουργείου Εξωτερικών της Τουρκίας, που φέρεται να θέτει ζήτημα κυριότητας για νησίδες και βραχονησίδες του Αιγαίου.
«Κάποιοι στο εσωτερικό της γείτονος θέλουν να σύρουν την Τουρκία σε συμπεριφορές αντίθετες προς το διεθνές δίκαιο που σε καμία περίπτωση δεν αρμόζουν σε ευρωπαϊκή χώρα. Αναθεωρητικές λογικές, ως γνωστόν, ανέκαθεν οδήγησαν σε αρνητικές ατραπούς και πάντοτε ηττήθηκαν», υποστήριξε το ελληνικό υπ. Εξωτερικών στην ανακοίνωσή του.
«Τέλος, υπενθυμίζουμε ότι το μοναδικό αντικείμενο των διερευνητικών επαφών ήταν και είναι η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας, σύμφωνα με τις προβλέψεις και τους κανόνες του διεθνούς δικαίου», καταλήγει η ανακοίνωση της ελληνικής πλευράς, που ήρθε ως απάντηση σε όσα ισχυρίστηκε, νωρίτερα, η Άγκυρα.
Το χρονικό
Με αφορμή την αντιπαράθεση που έχει ξεσπάσει στο εσωτερικό της Τουρκίας σχετικά με την διαχρονική πολιτική της χώρας στο Αιγαίο, το τουρκικό ΥΠΕΞ προχώρησε σε ανακοίνωση με την οποία σημειώνει ότι ουδεμία μεταβίβαση της κυριαρχίας νησιών ή νησίδων στο Αιγαίο προς άλλη χώρα υπήρξε μετά το έτος 2003. Η απάντηση αφορά στο εσωτερικό της Τουρκίας καθώς μετά την δήλωση Ερντογάν ότι η συνθήκη της Λωζάνης αποτέλεσε ήττα για τη χώρα του, η κεμαλική πτέρυγα αλλά και εθνικιστές αντέδρασαν καταγγέλλοντας ότι η ίδια η κυβέρνηση Ερντογάν έχει προχωρήσει, σιωπηρά, σε παραχωρήσεις προς την Αθήνα.
Η ανακοίνωση, που δεν αποκλείεται να προμηνύεται ένα νέο κύκλο έντασης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις ειδικά σε μία περίοδο που ο Ταγίπ Ερντογάν ανεβάζει τους τόνους απέναντι στην Ευρώπη, υπογραμμίζει ότι «ότι υπάρχει μια σειρά από αλληλένδετα προβλήματα σε σχέση με το Αιγαίο. Μεταξύ των προβλημάτων αυτών περιλαμβάνεται και η κυριότητα ορισμένων νησίδων και βραχονησίδων στο Αιγαίο και σε σύνδεση με αυτό, το ότι δεν υπάρχουν μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας θαλάσσια σύνορα που να έχουν καθοριστεί με διεθνή συμφωνία που έχει ισχύ. Όπως είναι γνωστό, τα ζητήματα του Αιγαίου εξετάζονται στο πλαίσιο των υφιστάμενων μηχανισμών διαλόγου με την Ελλάδα».
Η ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου κατέληγε με τη φράση «τα τελευταία 13 χρόνια δεν υπήρξε αλλαγή ως προς το καθεστώς των νησίδων, των νησίδων και των βραχονησίδων στο Αιγαίο».
Για «σειρά από αλληλένδετα προβλήματα σε σχέση με το Αιγαίο, μεταξύ των οποίων «και η κυριότητα ορισμένων νησίδων και βραχονησίδων στο Αιγαίο», κάνει λόγο το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, προσθέτοντας πως «δεν υπάρχουν μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας θαλάσσια σύνορα που να έχουν καθοριστεί με διεθνή συμφωνία που έχει ισχύ».
Η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ ήρθε σε απάντηση του αρχηγός της τουρκικής αντιπολίτευσης, ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, με στόχο να διαψεύσει αναφορά του για «16 νησιά που επί της εποχής του (Ερντογάν) παραδόθηκαν και όπου υψώθηκε η ελληνική σημαία».
Ο Κιλιτσντάρογλου είχε χαρακτηρίσει «απαράδεκτη» τη δήλωση Ερντογάν για τη Συνθήκη της Λωζάνης, εκδίδοντας μία ακόμη πιο απαράδεκτη ανακοίνωση στην οποία ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «τα 16 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες στο Αιγαίο είναι υπό την κατοχή της Ελλάδας όχι επειδή τα έδωσαν αυτοί που βρίσκονταν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων της Λωζάνης, αλλά λόγω της ανικανότητας αυτών που έχουν σήμερα την εξουσία.»
Με αφορμή την τοποθέτηση του ηγέτη του CHP, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε ανακοίνωση με την οποία χαρακτηρίζονται «αναληθείς» οι ισχυρισμοί, προσθέτει ωστόσο ότι «είναι γεγονός ότι υπάρχει μια σειρά από αλληλένδετα προβλήματα σε σχέση με το Αιγαίο.»
«Μεταξύ των προβλημάτων αυτών περιλαμβάνεται και η κυριότητα ορισμένων νησίδων και βραχονησίδων στο Αιγαίο και σε σύνδεση με αυτό, το ότι δεν υπάρχουν μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας θαλάσσια σύνορα που να έχουν καθοριστεί με διεθνή συμφωνία που έχει ισχύ. Όπως είναι γνωστό, τα ζητήματα του Αιγαίου εξετάζονται στο πλαίσιο των υφιστάμενων μηχανισμών διαλόγου με την Ελλάδα».
Η ανακοίνωση καταλήγει με τη φράση «τα τελευταία 13 χρόνια δεν υπήρξε αλλαγή ως προς το καθεστώς των νησίδων, των νησίδων και των βραχονησίδων στο Αιγαίο».
Αντιδράσεις κομμάτων
Ο εκπρόσωπος Τύπου της Νέας Δημοκρατίας, Γιώργος Κουμουτσάκος, για την ανακοίνωση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών, έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Μετά τις πρόσφατες προβληματικές δηλώσεις Ερντογάν για τη Συνθήκη της Λωζάννης, πυροδοτήθηκε στο εσωτερικό της Τουρκίας συζήτηση για το καθεστώς του Αιγαίου. Η συζήτηση αυτή προκάλεσε τώρα και την τοποθέτηση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών το οποίο, μεταξύ άλλων, επαναφέρει και θέμα δήθεν "γκρίζων ζωνών". Το γεγονός ότι θέμα Αιγαίου μπαίνει στο δημόσιο διάλογο της Τουρκίας, είναι εξέλιξη που οφείλουμε να αξιολογήσουμε με ιδιαίτερη προσοχή και σοβαρότητα. Θεωρούμε δεδομένο ότι αυτήν τη φορά το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών δεν θα απαντήσει στο τουρκικό με διαρροές "διπλωματικών πηγών" και "τουίτ"...».
«Οι τελευταίες δηλώσεις Ερντογάν και όσα ακολούθησαν είναι μια προσπάθεια παραβίασης του διεθνούς δικαίου και καταστρατήγησης των συμφωνιών που η χώρα του έχει κάνει» σχολίασε το Ποτάμι, συμπληρώνοντας: «Καλούμε την ελληνική κυβέρνηση να αποκρούσει με σθεναρό τρόπο τις τουρκικές επιδιώξεις προβαίνοντας στις κατάλληλες ενέργειες σε διεθνή φόρα. Δυστυχώς, δηλώσεις όπως αυτές του κ. Τσίπρα ότι δεν υπάρχουν θαλάσσια σύνορα αντιλαμβάνεται κανείς πόσο βλάπτουν τα εθνικά συμφέροντα.»
«Οι δηλώσεις του κ. Ερντογάν και η ανακοίνωση του Τουρκικού ΥΠΕΞ είναι απολύτως απαράδεκτες και προκλητικές. Απορρέουν από αντιλήψεις, που είναι αντίθετες με το διεθνές δίκαιο και τις αρχές της καλής γειτονίας, μπορούν να οδηγήσουν σε επικίνδυνα αδιέξοδα και σε εντάσεις που ζημιώνουν τις διμερείς σχέσεις και κλονίζουν τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή» δήλωσε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά.
«Η Ελλάδα ως ανεξάρτητη, κυρίαρχη και Δημοκρατική Ευρωπαϊκή χώρα στηρίζει την ακεραιότητά και τις διεθνείς της σχέσεις στις Διεθνείς Συμβάσεις, τις οποίες τηρεί με απαρέγκλιτη συνέπεια και στους κανόνες του διεθνούς δικαίου. Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα πρέπει να κινείται με σωφροσύνη και αποφασιστικότητα, διότι σπασμωδικές αντιδράσεις που χαρακτηρίζονται από αμηχανία και έλλειψη αυτοπεποίθησης θα μπορούσαν να τραυματίσουν καίρια τα συμφέροντα μας» πρόσθεσε η κ. Γεννηματά.
Για «απαράδεκτη και ανιστόρητη» ανακοίνωση κάνει λόγο και η Ένωση Κεντρώων. Και συμπληρώνει:
«Η Τουρκία για πολλοστή φορά κάνει ότι δεν γνωρίζει τις Συνθήκες της Λωζάννης και των Παρισίων. Δεν έχει κανένα δικαίωμα να ομιλεί για νησιά και νησίδες πέραν των 3 ν.μ. από τις ακτές της σύμφωνα με τη Συνθήκη της Λωζάνης, η οποία αποτελεί τη συστατική πράξη γέννησης της σύγχρονης Τουρκίας.
»Δεν χρειάζεται να θυμίσουμε ότι, η διαλυμένη οθωμανική αυτοκρατορία ήταν στο πλευρό των ηττημένων του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και η σύγχρονη Τουρκία ο επιτήδειος ουδέτερος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
»Ο αναθεωρητισμός και τα νεοοθωμανικά όνειρα του Προέδρου Ερντογάν δυναμιτίζουν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και απομακρύνουν την Τουρκία από οποιαδήποτε ευρωπαϊκή προοπτική. Δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές σε καμία περίπτωση από κράτη που σέβονται το διεθνές δίκαιο όπως η Ελλάδα.
»Καλούμε την Τουρκία να σταματήσει την κλιμάκωση της έντασης, ιδίως ενόψει της διακλαδικής άσκησης Παρμενίων που ξεκινά την επόμενη εβδομάδα.»
Παυλόπουλος: «Η παράβαση της Συνθήκης της Λωζάννης επιφέρει κυρώσεις»
Η Συνθήκη της Λωζάννης είναι αναπόσπαστο μέρος του Διεθνούς Δικαίου, η τήρηση της είναι υποχρεωτική και οιαδήποτε παράβασή της συνεπάγεται την επιβολή των προβλεπόμενων κατά το Διεθνές Δίκαιο κυρώσεων, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος σε δήλωσή του κατά τα αποκαλυπτήρια του Μνημείου Μικράς Ασίας και Μικρασιατών στην πόλη της Καλαμάτας.
Με αφορμή την πρόσφατη επικαιρότητα αναφορικά με τις Ελληνοτουρκικές σχέσεις ο κ. Παυλόπουλος δήλωσε: « Η Τουρκία οφείλει να συνειδητοποιήσει ότι ο πλήρης σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου αποτελεί conditio sine qua non για το αν και κατά πόσον ένα κράτος αξίζει να συγκαταλέγεται μεταξύ των δημοκρατικώς οργανωμένων μελών της Διεθνούς Κοινότητας. Και η Συνθήκη της Λωζάννης είναι αναπόσπαστο μέρος του Διεθνούς Δικαίου, άρα η τήρησή της είναι υποχρεωτική και, επομένως, οιαδήποτε παράβασή της συνεπάγεται την επιβολή των προβλεπόμενων κατά το Διεθνές Δίκαιο κυρώσεων».
Παράλληλα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι «Πριν απ' όλα εμείς, οι Έλληνες, πρέπει να διατηρούμε άσβεστη στην συλλογική μας μνήμη την συμβολή του Μικρασιατικού Ελληνισμού στην διατήρηση της Εθνικής και Πολιτισμικής συνείδησης. Διότι -και μεσ' από την διαχρονική δύναμη του Ελληνισμού ν' αντιμετωπίζει με ηρωισμό τις συμφορές και να μην τους επιτρέπει ν' ανακόψουν την ιστορική του πορεία- η Μικρασιατική Καταστροφή και η προσφυγιά που επακολούθησε ήταν το «μπόλι» που γονιμοποίησε, στο διηνεκές, το δέντρο της εθνικής και πνευματικής συνείδησης του Έθνους των Ελλήνων».
Επισήμανε, επίσης, ότι πρωτίστως οφείλουμε να μην λησμονούμε την θυσία των τραγικών θυμάτων της Γενοκτονίας των Ελλήνων της Μικράς Ασίας, επιτελώντας έτσι και εθνικό χρέος, το οποίο πηγάζει και από την ομόφωνη απόφαση της Βουλής των Ελλήνων του 1998.