Μιχάλης Δημητρίου: Η Μάγδα Φύσσα δεν είναι καθόλου «Μάνα Κουράγιο»

Πρόκειται για ένα χαρακτηρισμό, δήθεν τιμητικό, δήθεν ποιοτικό και υψηλού επιπέδου, που έχει γίνει καραμέλα τελευταία με αφορμή την (αρκετή) τηλεοπτική προβολή της δραματικής μητέρας του δολοφονημένου ράπερ Φύσσα, με τρόπο απαράδεκτα επιπόλαιο.

Μειωτικό μάλιστα για τη κ.Φύσσα, αν είχε εγκύψει στη θεατρική επιστήμη. Ακριβώς γιατί αυτή η λαθεμένη επίκληση αποκαλύπτει ευρύτερα, την προχειρότητα, την επιπολαιότητα και το χαμηλό επίπεδο μόρφωσης, που μας χαρακτηρίζει. Με πρώτους τους επιπόλαιους υμνητές. Η ηρωίδα του Μπ. Μπρέχτ με το ειρωνικό-χλευαστικό τίτλο(και χειρισμό, βεβαίως... ), που της έδωσε ο μεγάλος Γερμανός συγγραφέας είναι αδίστακτη, κερδοσκόπος του πολέμου, αδιάφορη για τις δολοφονίες των τριών παιδιών της ακριβώς χάρη στις αιματηρές συνθήκες για το εμπόριο της, το οποίο αμετακίνητη θέλει να συνεχίσει να κινείται με τους στον Τριακονταετή πόλεμο.. Μέχρι ο Βασ. Βασιλικός έκανε αυτό το λάθος πρόχειρης αναφοράς σε δήλωση του, από βιασύνη προφανώς...

Ειδικότερα, σε εποχή κυριαρχίας των ναζιστών, το 1939, αυτοεξόριστος στη Σουηδία, ο Μπέρτολτ Μπρεχτ αρχίζει να γράφει τη "Μάνα Κουράγιο" με τον υπότιτλο "Ένα χρονικό από τον Τριακονταετή Πόλεμο", εμπνευσμένος από το μυθιστόρημα του Χανς Γιάκομπ φον Γκρίμελσχαουζεν "Η ζωή της αρχιαπατεώνισσας και αλήτισσας Courasche", που δημοσιεύτηκε το 1670, και βασιζόμενος σε ένα παράδειγμα μιας τσιγγάνας που περιγράφει πώς η λαίλαπα του Τριακονταετούς Πολέμου οδήγησε σε ηθική και υλική εξαθλίωση των λαών.

Ο Μπρεχτ με ειρωνικό τίτλο,επιλέγει τη μορφή της γυρολόγου Άννας Φήρλινγκ, της λεγόμενης "Μάνας Κουράγιο", μόνο ως παράδειγμα για να καυτηριάσει και να ξεσκεπάσει τα αίτια του φρικτού Τριακονταετούς Πολέμου αλλά και κάθε άλλου πολέμου. Με το έργο αυτό ο Μπέρτολτ Μπρεχτ παρουσιάζει ένα κλασικό παράδειγμα της θεωρίας του για το Επικό Θέατρο. Εργο, το οποίο ανέβηκε στις μεγαλύτερες σκηνές του κόσμου , χαρακτηρίσθηκε ως αριστούργημα θεατρικό, βαθυστόχαστο και διδακτικό-αφυπνιστικό . Όμως με παράπονο του ίδιου του συγγραφέα, μελετητών των κριτικών πως συχνά η αναφορά στον τίτλο και η ανάγνωση του, καθώς και κάποτε όλος ο χειρισμός επιδίδεται στον ακριβώς αντίθετο, στο μελοδραματικό ύφος με αισθήματα απλής λύπης, μελοδραματικής.

- Χαρακτηριστική, χωρίς ανάγκη να καταφύγουμε σε άλλα κείμενα, η επίσημη ανακοίνωση του ΚΘΒΕ, για την παράσταση του «Μάνα Κουράγιο» τον Οκτώβριο του 2016..

-Η παράσταση του κλασικού αντιπολεμικού αριστουργήματος του Μπέρτολτ Μπρεχτ, που γράφτηκε το 1939, ενώ ο συγγραφέας βρισκόταν αυτοεξόριστος στη Σουηδία, σηματοδοτεί μια διπλή επιστροφή στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος. Ο Σέρβος σκηνοθέτης Νικίτα Μιλιβόγεβιτς επιστρέφει μετά από 13 χρόνια για να σκηνοθετήσει σε νέα μετάφραση του Γιώργου Δεπάστα ένα από τα πιο επίκαιρα μπρεχτικά έργα.

Επιπλέον, η ηθοποιός Λυδία Φωτοπούλου, 8 χρόνια μετά την τελευταία της συνεργασία με το ΚΘΒΕ, επιστρέφει στη κοιτίδα της για να ερμηνεύσει τον ομώνυμο ρόλο.

Η Άννα Φίρλινγκ, γνωστή ως Μάνα Κουράγιο, είναι η αντι-ηρωίδα του Μπρεχτ. Μάνα τριών παιδιών από διαφορετικούς πατέρες, είναι μια δαιμόνια εμπόρισσα που κατά τη διάρκεια του τριακονταετούς πολέμου (1618-1648) αγωνίζεται να επιβιώσει η ίδια και τα παιδιά της επιστρατεύοντας κάθε μέσο. Στη διάρκεια των δώδεκα χρόνων, κατά τα οποία διαδραματίζεται το έργο, η Μάνα Κουράγιο ακολουθεί σταθερά τον στρατό με το κάρο της και ζει παρασιτικά από τον πόλεμο. Με έντονο αίσθημα αυτοσυντήρησης και εντυπωσιακή προσαρμοστικότητα, παμπόνηρη, σκληρή, αθυρόστομη, η Μάνα Κουράγιο παθαίνει όσα αντέχει και δεν αντέχει άνθρωπος. Δρώντας με γνώμονα το κέρδος, καταλήγει, στο τέλος, να χάσει ό,τι πιο πολύτιμο έχει.

Η «Μάνα Κουράγιο» έχει ανέβει άλλη μια φορά στο ΚΘΒΕ σε σκηνοθεσία Θόδωρου Τερζόπουλου το 1982 με τη Λίνα Λαμπράκη στον ομώνυμο ρόλο.

Σημείωμα σκηνοθέτη
Νομίζω ότι η Μάνα Κουράγιο είναι ένα σπουδαίο θεατρικό κείμενο που αφορά το ελληνικό κοινό καθώς αντανακλά τη σημερινή κατάσταση της χώρας. Έχω την εντύπωση ότι, δυστυχώς, η Ελλάδα του σήμερα είναι μια Μάνα Κουράγιο. Όπως, εξάλλου, και η Σερβία. Σε πρώτο πλάνο, όμως, δεν βρίσκεται τόσο η ματαιότητα του πολέμου, όσο της απληστίας. Εξάλλου, η απληστία είναι και ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του κόσμου στον οποίο ζούμε. Σχεδόν τα πάντα συμβαίνουν λόγω της απληστίας. Λόγω των μικρών, εγωιστικών, προσωπικών συμφερόντων μας, χάνουμε μεγάλα, ασύγκριτα πιο πολύτιμα πράγματα. Η Μάνα Κουράγιο χάνει τα παιδιά της. Επιπλέον, θα μπορούσαμε να διακρίνουμε και ένα άλλο φαινόμενο: η μία γενιά (η γηραιότερη) πούλησε την άλλη (την νεότερη). Τέλος, με απασχολεί το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή εκατομμύρια άνθρωποι αναζητούν έναν πιο ήρεμο και αξιοπρεπή τόπο για να ζήσουν. Η Μάνα Κουράγιο είναι μια παράσταση που αναφέρεται σε όλα αυτά τα θέματα.

Προσθήκη σχολίου

Βεβαιωθείτε ότι εισάγετε τις (*) απαιτούμενες πληροφορίες, όπου ενδείκνυται. Ο κώδικας HTML δεν επιτρέπεται.

Πολυμέσα

Cookies make it easier for us to provide you with our services. With the usage of our services you permit us to use cookies.
Ok Decline