Στον αστερισμό της υπόθεσης NOVARTIS την οποία έχει αποστείλει η Βουλή στην Δικαιοσύνη, κινείται η διερεύνηση για το φάρμακο, που διενήργησε η Εξεταστική Επιτροπή της Βουλής.
«Φαγοπότι» χωρίς πρόσωπα περιγράφουν οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ στο πόρισμά τους για την υπόθεση του φαρμάκου καθώς ζητούν γενικά την περαιτέρω έρευνα για το ζήτημα χωρίς να αναφέρονται σε ευθύνες πρώην υπουργών Υγείας.
Το κείμενο της πλειοψηφίας της εξεταστικής επιτροπής για την Υγεία υποστηρίζει ότι στην ερευνώμενη περίοδο 1997 – 2015 η οικονομική επιβάρυνση της χώρας από πράξεις και παραλήψεις γύρω από την διαχείριση των φαρμάκων ανήλθε σε 23 δισ. ευρώ ενώ προς ενίσχυση των εκτιμήσεών τους επικαλούνται την σύμφωνη γνώμη του αναπληρωτή υπουργού Υγείας Παύλου Πολάκη, του πρώην υπουργού Υγείας Γιώργου Σούρλα και της Γενικής Επιθεωρήτριας Δημόσιας Διοίκησης, Μαρίας Παπασπύρου.
Οι συντάκτες της πορισματικής έκθεσης κάνουν εκτενή αναφορά στην υπόθεση παραγγελίας των αντιικών εμβολίων επί Υπουργίας Δημήτρη Αβραμόπουλου. «Η συγκεκριμένη υπόθεση αποτελεί μια ξεκάθαρη περίπτωση κραυγαλέας και ύποπτης κατασπατάλησης δημοσίου χρήματος στον χώρο της υγείας» αναφέρεται. Ο ΣΥΡΙΖΑ καταγράφοντας το ιστορικό της υπόθεσης, επισημαίνει πως το 2005 o ΕΟΦ δέχθηκε εισηγήσεις από το ΚΕΕΛΠΝΟ για λήψη άμεσων μέτρων προς αντιμετώπιση επαπειλούμενης πανδημίας γρίπης. Το 2006 ο Υπουργός Υγείας Δημήτρης Αβραμόπουλος ζητά τη σύναψη δανείου ύψους 300 εκ. για την αντιμετώπιση της κατάστασης (αγορά εμβολίων, προετοιμασία κέντρων εμβολιασμού, πρόσληψη προσωπικού κτλ.).
Τελικώς, εγκρίθηκε δάνειο 223 εκατ. ευρώ για την αγορά 16 εκατ. δόσεων του αντιγριπικού εμβολίου και ένα μέρος διατέθηκε για την προμήθεια 200 χιλιάδων σκευασμάτων του αντιϊικού φαρμάκου Symmetrel και 500 χιλιάδων σκευασμάτων οσελταμιβίρης ( Tamiflu, Relenza ) σε 2 δόσεις ( 200.000 τη 1η φορά και 300.000 τη 2η ). Από αυτή τη ποσότητα των 700.000 σκευασμάτων τα 495.440 σκευάσματα οσελταμιβίρης έμειναν αδιάθετα και βρέθηκαν ληγμένα -ανάμεσα σε άλλα- στην Κεντρική Αποθήκη Υγειονομικού Υλικού στον Ταύρο κατά τον έλεγχο που διενήργησε το ΣΕΥΥΠ. Ωστόσο, από τις 16 εκατ. δόσεις του αντιγριπικού εμβολίου χρησιμοποιήθηκαν μόνο 350.000 δόσεις.
Παράλληλα, ο ΣΥΡΙΖΑ στην πορισματική του έκθεση αναφέρεται και στην υπόθεση Novartis σημειώνοντας ότι: «Η παραπομπή της υπόθεσης NOVARTIS, η οποία, και δικαίως, θεωρείται ότι αποτελεί την επιτομή των διαφόρων σκανδάλων στο χώρο του φαρμάκου, στη Δικαιοσύνη μετά την σχετική απόφαση της προκαταρκτικής Επιτροπής της Βουλής, ασφαλώς, είχε επίδραση στο μέγεθός των στοιχείων, στα οποία είχε πρόσβαση η επιτροπή μας. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι "πλάγιες" μέθοδοι προσέγγισης των εκάστοτε υπευθύνων ώστε να εξυπηρετούν προνομιακά δικά τους συμφέροντα χρησιμοποιούσε μόνο αυτή η εταιρία (NOVARTIS) και ότι και άλλες εταιρίες δεν χρησιμοποιούσαν παρόμοιες μεθόδους. Η ενασχόληση της Δικαιοσύνης με το κολοσσιαίο αυτό σκάνδαλο, δημιουργεί προϋποθέσεις να έλθουν στο φως και άλλες περιπτώσεις, μέθοδοι κ.λπ. που θα συμπληρώσουν την εικόνα. Έτσι, αντιλαμβανόμαστε το τμήμα αυτό του Πορίσματός μας που αφορά στο φάρμακο ως γενική προσέγγιση, βασισμένη εν τούτοις στέρεα σε σημαντικά ευρήματα (καταθέσεις μαρτύρων , εκθέσεις ελέγχου κλπ)».
Συνοπτικά τα κύρια σημεία του ζητήματος είναι τα ακόλουθα
• Πώς τεκμηριώθηκε η πρόταση για προμήθεια τόσο μεγάλης ποσότητας αντιγριπικών εμβολίων και αντιϊικών σκευασμάτων και γιατί έγινε αποδεκτή, αφού αυτές οι ποσότητες ήταν οφθαλμοφανώς διογκωμένες σε σύγκριση με παλαιότερες;
• Η παραγγελία δεν πέρασε από τον Επίτροπο του Ελεγκτικού Συνεδρίου, ως όφειλε νομικά.
• Το δάνειο που συνάφθηκε για τη χρηματοδότηση της όλης δράσης ήταν υπέρογκο, προκλητικά σπάταλο και ελλιπέστατα αιτιολογημένο στην Ανάλυση Δαπανών.
• Η παραγγελία πραγματοποιήθηκε σε τρεις δόσεις, κάτι που σημαίνει ότι δεν έγινε καμιά προσπάθεια μετατροπής ή ακύρωσής της ακόμη και όταν διαπιστώθηκε ότι η πανδημία -που υποτίθεται ότι θα αντιμετώπιζε- τελικώς δεν συνέβη.
• Τα εμβόλια «αφέθηκαν» να λήξουν στην Κ.Α.Υ., την περίοδο κατά την οποία υπήρχε έλλειψή του στην αγορά (τρόπον τινά αυτή η υπέρογκη παραγγελία λειτούργησε ως δημιουργία τεχνητής έλλειψης).
• Η σύμβαση δεν προέβλεπε την επιστροφή των φαρμάκων πριν τη λήξη τους για κανένα λόγο και καμιά αιτία. Δεν ακολουθήθηκε δηλαδή η πάγια πρακτική σε αυτές τις περιπτώσεις.
• Τα ληγμένα αυτά φάρμακα μαζί με πλήθος άλλα παραμένουν στην Κ.Α.Υ. μέχρι σήμερα. Απαιτείται η καταστροφή τους το συντομότερο δυνατό, διότι αποτελούν εν δυνάμει κίνδυνο για τη δημόσια υγεία. Η διαδικασία καταστροφής τους δεν είναι καθόλου απλή, διότι θα πρέπει να τηρηθούν μια σειρά προφυλάξεις τόσο για τη δημόσια υγεία όσο και για την προστασία του περιβάλλοντος. Το κόστος αυτής της καταστροφής προβλέπεται μεγάλο και θα αποτελέσει μια επιπλέον διόγκωση της συνολικής κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος.
Αναφορικά με το δια ταύτα του πορίσματος, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ προτείνουν την περαιτέρω διερεύνηση «σκοτεινών» σημείων και περιόδων χωρίς ωστόσο να κάνουν ονομαστική αναφορά σε πρώην Υπουργό.
Ειδικότερα, προτείνεται
α) Να ερευνηθεί ο λόγος ή οι λόγοι για τους οποίους συγκεκριμένα πορίσματα διωκτικών και ερευνητικών Αρχών (ΣΕΥΠ,ΓΛΚ,ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ,ΟΡΚΩΤΟΙ κλπ) τα οποία αποκάλυπταν τέλεση συγκεκριμένων παράνομων πράξεων και παραλείψεων με συνακόλουθή βλάβη του Δημοσίου μεγάλης αξίας δεν καταγγέλθηκαν από τους παραλήπτες τους Υπουργούς Υγείας στις αρμόδιες δικαστικές αρχές όπως ρητά επιτάσσει το άρθρο 37 Κ.Π.Δ
β) Να ερευνηθεί η περίπτωση της υπερβολικά υψηλής παραγγελίας αντιικών εμβολίων καθώς και οι αιτίες της μη αξιοποίησής τους.
γ) Να ερευνηθεί εάν αληθεύει ή όχι ότι συγκεκριμένος υψηλόβαθμος υπάλληλος του υπουργείου ήταν ο μόνος που κατείχε τον "κλειδάριθμο" με τον οποίο "ανοίγουν" οι τιμές των φαρμάκων στις Ευρωπαϊκές Χώρες
δ) Για ποιο λόγο και με ποιες αιτιολογήσεις δεν ενεργοποιήθηκε η υφιστάμενη Επιτροπή διαπραγμάτευσης ειδικά για το διάστημα 2010-2014 οπότε είχαν επιβληθεί οι περιοριστικές πολιτικές στην φαρμακευτική δαπάνη.