Τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι θρησκευτικές μειονότητες στη Τουρκία καταγράφει η ετήσια έκθεση του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τις θρησκευτικές ελευθερίες ανά τον κόσμο.
Μεταξύ των ποιο σημαντικών θεμάτων που παρουσιάζονται είναι οι δυσκολίες στο άνοιγμα ή τη λειτουργία χώρων λατρείας και η επίλυση περιουσιακών διαφορών που σχετίζονται με τις κυβερνητικές απαλλοτριώσεις που έχουν γίνει σε εκκλησιαστικές εκτάσεις και ακίνητα.
Η Αγία Σοφία είναι ένα σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης, ουσιαστικού διαλόγου και σεβασμού μεταξύ των θρησκειών.
Στην έκθεση τονίζεται ότι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι των ΗΠΑ συνέχισαν να εκφράζουν δημόσια και ιδιωτικά σε Τούρκους αξιωματούχους την οπτική τους που θέλει την Αγία Σοφία να είναι ένα μνημείο εξαιρετικής σημασίας, υποστηρίζοντας τη διατήρησή της κατά έναν τρόπο που θα σέβεται και θα είναι σύμφωνος με την πολυθρησκευτική της ιστορία.
Όπως αναφέρεται, οι Αμερικανοί αξιωματούχοι «τόνισαν τη σημασία του ζητήματος με κυβερνητικούς αξιωματούχους (της Τουρκίας) και τόνισαν ότι η Αγία Σοφία είναι ένα σύμβολο ειρηνικής συνύπαρξης, ουσιαστικού διαλόγου και σεβασμού μεταξύ των θρησκειών».
Κάλεσμα για την Επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης
Όπως επισημαίνεται στην έκθεση, «ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και άλλοι ανώτεροι κυβερνητικοί αξιωματούχοι συνέχισαν να παροτρύνουν τους κυβερνητικούς αξιωματούχους της Τουρκίας να ανοίξουν ξανά την ελληνορθόδοξη Θεολογική Σχολή της Χάλκης και να επιτρέψουν σε όλες τις θρησκευτικές κοινότητες να εκπαιδεύουν τους κληρικούς τους στη χώρα».
Το τουρκικό ΣτΕ αποφασίζει εάν θα γίνει τζαμί η Αγία Σοφία
Πάντως, η τύχη της Αγίας Σοφίας θα κριθεί την 2α Ιουλίου από το τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας, που θα εξετάσει το αίτημα ακύρωσης του προεδρικού διατάγματος που μετέτρεψε το σύμβολο του χριστιανισμού σε μουσείο το 1934.
Αντικείμενο της συζήτησης του 10ου τμήματος του τουρκικού ΣτΕ θα είναι η ανάκληση της απόφασης του υπουργικού συμβουλίου της 24ης Νοεμβρίου του 1934, με την οποία η Αγία Σοφία μετατράπηκε από τέμενος σε μουσείο.
Την ημερομηνία εκείνη, η Αγία Σοφία δεν λειτουργούσε ήδη ως τέμενος με απόφαση του Κεμάλ.
Η συζήτηση στηρίζεται σε δικαστική προσφυγή που έκανε το 2016 ένας άγνωστος κατά τα άλλα «Σύλλογος για την προστασία βακουφίων, ιστορικών μνημείων και περιβάλλοντος».
Ο εισαγγελέας της έδρας είχε υποστηρίξει τότε ότι έπρεπε να απορριφθεί η προσφυγή, καθώς η χρήση της Αγίας Σοφίας ως μουσείο εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Δημόσιας Διοίκησης.
Ωστόσο, η εισήγηση αυτή δεν είναι δεσμευτική για το 10ο τμήμα του τουρκικού ΣτΕ.
Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι το ίδιο τμήμα του τουρκικού ΣτΕ είχε αποφασίσει στο παρελθόν την ακύρωση αντίστοιχης απόφασης του Υπουργικού Συμβουλίου του 1945, που αφορούσε τη μετατροπή σε μουσείο της Μονής της Χώρας. Η δίκη αυτή είχε ξεκινήσει και πάλι με προσφυγή του ίδιου συλλόγου.
Ιμάμογλου: «Όχι» στην εργαλειοποίηση της Αγιά Σοφιάς λέει δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης
Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου και ο δήμαρχος της Αθήνας Κώστας Μπακογιάννης συμφώνησαν, κατά τη διάρκεια της συνομιλίας τους στο 5ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, να συνεργαστούν και να συναντηθούν το αμέσως προσεχές διάστημα, είτε στην Κωνσταντινούπολη είτε στην Αθήνα. Οι δύο δήμαρχοι μίλησαν για τη διπλωματία των πόλεων που πολλές φορές έχει τη δύναμη να γεφυρώνει χάσματα και διαφορές.
Ο συντονιστής της συζήτησης των δύο δημάρχων, διευθυντής της «Καθημερινής» Αλέξης Παπαχελάς ρώτησε τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης αν συμφωνεί να γίνει η Αγία Σοφία τζαμί και ο Εκρέμ Ιμάμογλου απάντησε πως λυπάται γιατί ένα ζήτημα όπως αυτό (για την Αγία Σοφία) εργαλειοποιείται προς χάρη της εσωτερικής πολιτικής σκηνής. Αυτά είναι θέματα που πρέπει να αντιμετωπίζονται με ευαισθησία, λαμβάνοντας υπ' όψη την ιστορία και τη θρησκεία, είπε ο κ. Ιμάμογλου. Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης επεσήμανε πως και η Τουρκία και ο υπόλοιπος κόσμος βρίσκονται τώρα αντιμέτωποι με πολύ μεγαλύτερες και σοβαρότερες προκλήσεις και ανέφερε πως κάποιες φορές, σε κρίσιμες στιγμές, κάποιες χώρες χρειάζονται τέτοιου είδους αντιπαραθέσεις για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν καλύτερα τις δύσκολες προκλήσεις.
Μιλώντας για την Αθήνα και την πανδημία, ο Κώστας Μπακογιάννης τόνισε πως για εκείνον η κρίση αποτέλεσε μια ευκαιρία για να αντιμετωπίσει μία σειρά δομικών προβλημάτων της πόλης, και είπε πως ήρθε η ώρα για τις μεταρρυθμίσεις. Ο δήμος άρχισε να ψηφιοποιείται και δημιουργήθηκε ένα νέο κέντρο για τους άστεγους, για τους ναρκομανείς, και δόθηκε κατ' οίκον βοήθεια σε αυτούς που είναι ευάλωτοι για να μην είναι μόνοι τους.
Ο Κώστας Μπακογιάννης αναφέρθηκε στον Μεγάλο Περίπατο που ξεκίνησε σήμερα και είπε πως πιστεύει πως θα αλλάξει όχι μόνο την εικόνα της πόλης αλλά την ποιότητα της ζωής των πολιτών.
Για το μεταναστευτικό, και οι δύο δήμαρχοι συμφώνησαν πως πρόκειται διεθνές πρόβλημα, που πρέπει να αντιμετωπιστεί και σε τοπικό αλλά και σε διεθνές επίπεδο. Ο δήμαρχος της Αθήνας είπε πως η Αθήνα είναι πρωταγωνίστρια στην αντιμετώπιση του μεταναστευτικού γιατί είναι η μόνη πόλη που έχει κέντρο φιλοξενίας μέσα στην πόλη, έχει εκατοντάδες διαμερίσματα για τη φιλοξενία των προσφύγων και προγράμματα για την ενσωμάτωσή τους.
Για τον τουρισμό, ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης παραδέχτηκε πως η πόλη του έχει πρόβλημα και ο ίδιος δεν βλέπει να καλυτερεύει η κατάσταση μέχρι να βρεθεί ένα εμβόλιο.
Ο Κώστας Μπακογιάννης είπε πως θα υπάρξει πρόβλημα φέτος με τον τουρισμό, αλλά η ελληνική κυβέρνηση κατάφερε να δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλλον για τους επισκέπτες. Η κανονικότητα αρχίζει να επιστρέφει, άνοιξαν τα καταστήματα, τα καφέ κλπ. Η συζήτηση δεν είναι για αυτό το καλοκαίρι, αλλά και για το επόμενο, είπε ο κ. Μπακογιάννης. Ο δήμαρχος Αθηναίων είπε πως προσδοκά να δουλέψει με τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης και τόνισε πόσο τυχεροί είναι που και οι δύο αυτές πόλεις φιλοξενούν παγκόσμια μνημεία της πολιτιστικής κληρονομιάς, όπως είναι η Αγία Σοφία. Πρέπει να τα προστατεύουμε τα μνημεία μας, είπε ο κ. Μπακογιάννης.
«Οι Έλληνες είμαστε συναισθηματικά δεμένοι με την Κωνσταντινούπολη και χαίρομαι που βλέπετε θετικά τη συνεργασία μας», είπε ο Κώστας Μπακογιάννης στον Εκρέμ Ιμάμογλου. «Και οι δύο θέλουμε να πάμε μπροστά τις πόλεις μας και είμαστε υπερήφανοι για το παρελθόν μας, αλλά και για το παρόν και το μέλλον μας», κατέληξε ο Κώστας Μπακογιάννης.