Ήδη οι γονείς στέλνουν το μήνυμα για ένα σχολείο με αξιολογημένο προσωπικό, υπό την έννοια της καινοτομίας και του πειραματισμού. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι αιτήσεις των γονέων για μια θέση στα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία ξεπέρασαν τις 8.000, ενώ η προθεσμία ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί.
Ειδικότερα, έως σήμερα λειτουργούν 24 Πειραματικά Δημοτικά, 27 Πειραματικά Γυμνάσια και Λύκεια και 9 Πρότυπα Γυμνάσια και Λύκεια. Σύμφωνα με απόφαση της υπουργού Παιδείας Νίκης Κεραμέως, από το σχολικό έτος 2020-2021 θα λειτουργούν 34 Πειραματικά Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια και 28 Πρότυπα Γυμνάσια και Λύκεια. Δηλαδή, θα αυξηθεί ο συνολικός αριθμός των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων από 60 σε 62 και θα υπάρξει εσωτερική ανακατανομή των σχολείων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Από την επόμενη σχολική χρονιά θα δοθούν 2.414 θέσεις στα Πρότυπα και 771 στα Πειραματικά, συνολικά 3.185 θέσεις. Για τις θέσεις αυτές έχουν υποβληθεί έως τώρα περί τις 8.000 αιτήσεις, ενώ η προθεσμία ηλεκτρονικής υποβολής ολοκληρώνεται στις 20 Ιουνίου.
Πέρυσι, συνολικά 3.073 μαθητές δήλωσαν ότι επιθυμούν να δώσουν εξετάσεις πανελλαδικού τύπου σε Νεοελληνική Γλώσσα και Μαθηματικά για μία από τις 448 θέσεις των Πρότυπων Γυμνασίων. Ωστόσο, η φιλοσοφία και η στόχευση των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων, που θεσμοθετήθηκαν το 2011 και αποτέλεσαν εγχείρημα για υψηλού επιπέδου διδασκαλία και αριστεία στα δημόσια σχολεία στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια είχε ακυρωθεί. Ενδεικτικά, επί υπουργίας Κώστα Γαβρόγλου ψηφίστηκαν ρυθμίσεις που θεωρήθηκε ότι «μπόλιασαν» τα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία με τα αρνητικά χαρακτηριστικά των συμβατικών σχολείων: τη μονιμότητα των εκπαιδευτικών και την απουσία αξιολόγησής τους.
Στα Πρότυπα και Πειραματικά από την επόμενη χρονιά θα διδάξουν περίπου 1.200 εκπαιδευτικοί, οι οποίοι προβλέπεται να αξιολογηθούν με βάση τα ακαδημαϊκά προσόντα τους και συνέντευξη.
Η πρόκληση είναι ότι τα συμβατικά σχολεία θα μπορούν να μετατραπούν σε Πρότυπα ή Πειραματικά. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», από το υπουργείο Παιδείας θα υπάρξει σχετική πρόσκληση ενδιαφέροντος για τα σχολεία από τον Σεπτέμβριο. Κριτήρια αξιολόγησης των σχολείων θα είναι: α) τα προσόντα και η επάρκεια του εκπαιδευτικού προσωπικού τους, β) η συμμετοχή σε εκπαιδευτικά προγράμματα, καινοτόμες δράσεις, πολιτιστικές και κοινωνικές εκδηλώσεις, πανελλήνιους και διεθνείς διαγωνισμούς, γ) το μέγεθός τους και δ) η τοποθεσία τους.
Η αξιολόγηση θα γίνει από τη Διοικούσα Επιτροπή των Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων και το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ). Όπως ανέφερε στην «Κ» ο πρόεδρος του ΙΕΠ Γιάννης Αντωνίου, «ο μεγάλος αριθμός των αιτήσεων υποδηλώνει την απήχηση του θεσμού στην ελληνική οικογένεια και την ανάγκη διεύρυνσης των σχολείων αυτών».
Για μαθητές υψηλών επιδόσεων και ταλέντων
Στόχος του υπουργείου Παιδείας είναι να διευρυνθεί ο θεσμός των Πρότυπων Σχολείων (Π.Σ.) όπου δίνεται βάρος στην ενίσχυση του προτύπου της αριστείας με την έννοια της διαρκούς αυτο-βελτίωσης των μαθητών, εισαγωγή με εξετάσεις και των Πειραματικών Σχολείων (ΠΕΙΣ), στα οποία δίνεται έμφαση σε υλοποίηση πειραματικών μεθόδων, πρακτικών και εργαλείων σε τυχαίο δείγμα του μαθητικού πληθυσμού, εισαγωγή με κλήρωση. Μάλιστα, παρότι στο προηγούμενο νομοθετικό πλαίσιο τα Πρότυπα είχαν συνδεθεί με τα Πειραματικά Σχολεία, στον νέο νόμο διακρίνονται όπως και οι στόχοι τους. Όπως αναφέρει το υπουργείο Παιδείας, «τα Πρότυπα
Σχολεία απευθύνονται σε ένα μαθητικό κοινό ιδιαίτερα υψηλών μαθησιακών επιδόσεων, ταλέντων και δυνατοτήτων και παρέχουν σε αυτούς τους μαθητές τη δυνατότητα και τα μέσα να αναπτύξουν σε υψηλό επίπεδο τα ταλέντα και τις κλίσεις τους». Ενδεικτικά, σκοποί των Π.Σ. είναι η ανάπτυξη δράσεων καινοτομίας προσανατολισμένων στην αυτοβελτίωση των μαθητών και την εκπαιδευτική αριστεία, η ανάδειξη και ενθάρρυνση μαθητών με ταλέντα και ιδιαίτερες μαθησιακές δυνατότητες, η πιλοτική εφαρμογή προγραμμάτων σπουδών, η δημιουργία ομίλων αριστείας, δημιουργικότητας και καινοτομίας, στους οποίους μπορούν να συμμετέχουν μαθητές και από άλλα σχολεία της δημόσιας εκπαίδευσης.
Από την άλλη, στόχος των Πειραματικών Σχολείων είναι πρωτίστως ο πειραματισμός σε προγράμματα σπουδών, μεθόδους διδασκαλίας, νέο εκπαιδευτικό υλικό, έντυπο και ψηφιακό, νέα διδακτικά εργαλεία, σχολικά εγχειρίδια και καινοτόμες διδακτικές πρακτικές, ο πειραματισμός σε τρόπους λειτουργίας και διοίκησης της σχολικής μονάδας κ.λπ.». Σκοποί των ΠΕΙΣ είναι, μεταξύ άλλων, η ανάπτυξη ερευνητικών, δημιουργικών δράσεων, η εξοικείωση των προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών με τη διδασκαλία των επιμέρους γνωστικών αντικειμένων.
Κοινή στόχευση τόσο των Πρότυπων όσο και των Πειραματικών Σχολείων είναι η ανάπτυξη δράσεων συνεργασίας με άλλα σχολεία με απώτερο στόχο τη διάχυση των καινοτόμων πρακτικών σε ολόκληρο το εκπαιδευτικό σύστημα.