Ο Μεγάλος Περίπατος, το φιλόδοξο σχέδιο του Δήμου Αθηναίων για την ανάπλαση του κέντρου, ετοιμάζεται να επιστρέψει δυναμικά στην καθημερινότητα της πρωτεύουσας. Και αυτή τη φορά να μείνει για πάντα - ή τουλάχιστον επ' αόριστον. Η Πανεπιστημίου θα υποστεί ριζική μεταμόρφωση με εκτενείς εργασίες, οι οποίες θα ξεκινήσουν προς το τέλος του 2021. Τότε θα συμπληρώνεται περίπου ενάμισι έτος από το καλοκαίρι του 2020 και τις θυελλώδεις αντιδράσεις που πυροδότησε η πρώτη πιλοτική εφαρμογή των παρεμβάσεων με τους φοίνικες, με οτιδήποτε καινούργιο εισάγει το project «Μεγάλος Περίπατος».
Το χρονοδιάγραμμα του έργου εκτιμάται περίπου στους 18-24 μήνες και ο προϋπολογισμός είναι της τάξης των 3 εκατ. ευρώ. Παράλληλα με τη μονιμοποίηση των παρεμβάσεων στην κάτω πλευρά της πλατείας Συντάγματος, ένα έργο το οποίο βρίσκεται στην τελική φάση του, ο Δήμος Αθηναίων προχωρά σε ένα εξίσου σημαντικό κομμάτι του συνολικού σχεδίου του για την αναβάθμιση του κέντρου, εξ ου και εστιάζει στην εμβληματική αστική αρτηρία της Πανεπιστημίου.
Επιγραμματικά, ο πολυσύχναστος δρόμος που συνδέει το Σύνταγμα με την Ομόνοια θα μετατραπεί σε μια δενδροφυτεμένη λεωφόρο. Με τέσσερις λωρίδες κυκλοφορίας (μία για τα λεωφορεία και τρεις για τα υπόλοιπα οχήματα), με πιο φαρδιά πεζοδρόμια, με μόνιμους σταθερούς πάγκους υπό φυσική σκίαση, κρήνες, ενιαία πλακόστρωση με φυσικά υλικά και κυρίαρχο το μάρμαρο κ.ά.
Μακέτες της νέας Πανεπιστημίου, όπου θα κυριαρχούν τα μεγάλα δένδρα και τα άνετα πεζοδρόμια για τους πολίτες που θα κατεβαίνουν στο κέντρο
Προβλέπονται επίσης πάμπολλες παρεμβάσεις κατά το πλείστον αθέατες και στη λογική της βιωσιμότητας, οι οποίες θα αφορούν οτιδήποτε: από το είδος και τον αριθμό των δένδρων που θα φυτευτούν, το υπόγειο δίκτυο υδροδότησης και απορροής των ομβρίων έως την απόχρωση των μαρμάρινων πλακών και της επιφανειακής κατεργασίας του σκυροδέματος στο έδαφος, υπάρχει πλήθος πειστικών ενδείξεων ότι η τελευταία, οριστική μελέτη για την ανάπλαση της Πανεπιστημίου είναι συνεκτική και ολοκληρωμένη. Όπως ακριβώς θα ταίριαζε στη μακρόπνοη προοπτική της ανάπλασης και στη μονιμότητά της πλέον, καθώς η μακρά περίοδος της υποβολής διαφόρων προτάσεων, ιδεών και σχεδίων παρήλθε.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1980 και το περίφημο Ρυθμιστικό Σχέδιο της Αθήνας που εισηγούνταν την πλήρη πεζοδρόμησή της, η Πανεπιστημίου αποτελεί σταθερά αντικείμενο προβληματισμού, γύρω από το πώς θα μπορούσε να αναβαθμιστεί, αισθητικά και ουσιαστικά. Όπως θα άρμοζε σε έναν εξόχως σημαντικό οδικό άξονα της Αθήνας, μιας σύγχρονης και ταυτόχρονα ιστορικής μεγαλούπολης.
Οι σχεδιαστές επέλεξαν τους πλατάνους, συνολικά 83, ύψους 9-10 μέτρων, οι οποίοι θα προστεθούν στις υπάρχουσες ακακίες, συνθέτοντας αυτό που οι πολεοδόμοι αποκαλούν «γραμμικά πάρκα». Με συνολικά 167 δέντρα σε όλο το μήκος της οδού, στην Πανεπιστημίου θα εξισορροπούνται με μεγάλες ανάσες πρασίνου τα λιγότερο φιλικά στοιχεία του αστικού τοπίου στο κέντρο της πόλης.
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι οριοθετημένοι χώροι φύτευσης θάμνων και δένδρων θα ανέλθουν στα 2.260 τ.μ., μόνο για την Πανεπιστημίου. Η ενιαία διακόσμηση των πεζοδρομίων, οι εσοχές για σύντομη στάση αυτοκινήτων και ο φωτισμός με πηγές χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης συμπληρώνουν το σκηνικό, ενισχύοντας την αίσθηση ηρεμίας και τάξης, στοιχεία απαραίτητα, εάν η Αθήνα θέλει να παρουσιάζεται φιλόξενη για τους πολίτες και τους περιστασιακούς επισκέπτες της.
Στις ίδιες εικόνες φαίνεται επίσης ότι οι πρόχειρες προσθήκες, όπως τα μεταλλικά παγκάκια, οι ογκώδεις γλάστρες με τους φοίνικες, οι ζαρντινιέρες-φράγματα, οι πλαστικοί στύλοι που απέκλειαν τη διέλευση οχημάτων κ.λπ. εξαφανίζονται. Ο δήμος θα αξιοποιήσει όλο τον εξοπλισμό της Πανεπιστημίου σε διάφορες συνοικίες της Αθήνας.
Στη νέα εκδοχή της η Πανεπιστημίου παραχωρεί μια ζώνη κίνησης πεζή ή με ποδήλατο, πλάτους 4 μ. κατά μέσον όρο. Το διαθέσιμο εύρος μεταβάλλεται ανάλογα με τις ειδικές συνθήκες του εκάστοτε τμήματος, όπως στη στροφή της Πανεπιστημίου μεταξύ Κριεζώτου και Βασιλίσσης Σοφίας, όπου το μέγιστο πλάτος του πεζοδρομίου θα είναι 11 μ., καθώς εκεί παρατηρείται αυξημένη ροή πεζών λόγω των εξόδων του μετρό και του συγκοινωνιακού κόμβου της πλατείας Συντάγματος.
O κ. Κώστας Μπακογιάννης ξεναγεί τον δήμαρχο της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου στα έργα ανάπλασης του κέντρου της πρωτεύουσας
Κοντά στο κράσπεδο και στο χείλος της ασφάλτου θα βρίσκονται οι ζώνες φύτευσης και στάσης, τα περίπτερα κ.λπ., επίσης με μέσο πλάτος 4 μ. η καθεμία. Οι χώροι φύτευσης οργανώνονται γραμμικά σε όλο το μήκος της Πανεπιστημίου, με σταθερό πλάτος στα 2,7 μ. αλλά μεταβλητό μήκος, καταλαμβάνοντας σημαντικά μεγαλύτερη επιφάνεια από τους υφιστάμενους χώρους πρασίνου. Στους χώρους αυτούς θα τοποθετηθούν μεγάλοι καθιστικοί πάγκοι, οι οποίοι θα προσφέρουν προσωρινή ανάπαυση στους διαβάτες υπό τη φυσική σκιά των πλατάνων.
Για τον σκοπό αυτό θα υπάρξει επιπλέον αστικός εξοπλισμός, όπως δημόσιες κρήνες με πόσιμο νερό, μικροί κάδοι απορριμμάτων και ανακύκλωσης σημειακά ανά 50 μ. Σχεδιαστικά, η νέα διαμόρφωση των πεζοδρομίων και των βασικών χαράξεων γίνεται με γνώμονα τις υφιστάμενες δενδροστοιχίες, αλλά με φύτευση μεγάλου αριθμού νέων μεγάλων πλατάνων. Η μελέτη για την ανάπλαση της Πανεπιστημίου είναι εμφανώς επηρεασμένη από τη σύγχρονη έγνοια για τη φροντίδα του περιβάλλοντος.
Χαρακτηριστικά, οι δαπεδοστρώσεις στα πεζοδρόμια γίνονται με ψυχρά υλικά υψηλής ανακλαστικότητας, ώστε να συμβάλλουν στον περιορισμό του φαινομένου της «αστικής θερμικής νησίδας» και να βελτιώνουν τις κλιματικές συνθήκες. Και με τα 83 πλατάνια αυξάνεται το ισοζύγιο πρασίνου, σε συνδυασμό με την εφαρμογή καινοτόμων πρακτικών για τη διαχείριση των ομβρίων υδάτων.