Αν και στην Ευρώπη πάνω από ένα στα πέντε αυτοκίνητα είναι πλέον ηλεκτρικό (αμιγώς ηλεκτρικό ή υβριδικό), σε περισσότερα από τα μισά κράτη-μέλη της Ε.Ε. το αντίστοιχο μερίδιο αγοράς είναι κάτω από 10%. Υψηλά είναι τα μερίδια αγοράς μόνο στις βορειοευρωπαϊκές χώρες, με πρώτη τη Σουηδία, όπου πάνω από τα μισά αυτοκίνητα που πωλήθηκαν το 2022 ήταν ηλεκτρικά, κάτι που συνδέεται σε πολύ μεγάλο βαθμό, όπως επισημαίνει ο Ευρωπαϊκός Σύνδεσμος Κατασκευαστών Αυτοκινήτου (ACEA), κυρίως με τα εισοδήματα. Δεν είναι τυχαίο, λοιπόν, ότι τα υψηλότερα μερίδια αγοράς καταγράφονται στις σκανδιναβικές χώρες, οι οποίες έχουν υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα αλλά και εδραιωμένη συνολικά τη χρήση «πράσινης» τεχνολογίας σε πολλές εκφάνσεις της καθημερινότητας.
Οι ενισχύσεις
Στην Ελλάδα το μερίδιο αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων ήταν το 2022 7,9%, ποσοστό που θα ήταν πολύ χαμηλότερο εάν δεν υπήρχαν και οι επιδοτήσεις στο πλαίσιο του προγράμματος «Κινούμαι ηλεκτρικά». Το εν λόγω πρόγραμμα από τους αρμόδιους υπουργούς Περιβάλλοντος-Οικονομικών- Μεταφορών κκ Σκρέκα, Σταικούρα και Καραμανλή και συγκεκριμένα το «Κινούμαι ηλεκτρικά 2» «τρέχει» για ολόκληρο το 2023 μέχρις εξαντλήσεως του προϋπολογισμού (έχει οριστεί στα 50 εκατ. ευρώ), μέσω του οποίου επιδοτείται κατά 30% η αγορά ή μίσθωση μόνο αμιγώς ηλεκτρικού οχήματος επί της λιανικής τιμής προ φόρων και μέχρι του ποσού των 8.000 ευρώ. Το παραπάνω μερίδιο αγοράς αποτελεί ένα από τα χαμηλότερα στην Ευρωπαϊκή Ενωση και το μικρότερο μετά την Κύπρο στη Νότια Ευρώπη. Εξαίρεση αποτελεί η Πορτογαλία, η οποία παρά το χαμηλό σχετικά κατά κεφαλήν καθαρό εισόδημα (14.897 ευρώ το 2021) έχει υψηλό μερίδιο αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων και συγκεκριμένα 21,70%. Ο λόγος είναι ότι στην Πορτογαλία εφαρμόζονται κίνητρα αγοράς (επιδοτήσεις) και φορολογικά κίνητρα για την αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων ήδη από το 2017.
Οι μεγαλύτερες πωλήσεις καταγράφονται στις σκανδιναβικές χώρες, οι οποίες έχουν υψηλό κατά κεφαλήν εισόδημα αλλά και «πράσινη» κουλτούρα.
«Παρά τις προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Ενωσης σε νομοθετικό επίπεδο για τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα που προέρχονται από τα οχήματα, υπάρχει αξιοσημείωτη έλλειψη κινήτρων σε επίπεδο τόσο κοινοτικό όσο και εθνικό που θα επιταχύνει την ενίσχυση της αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων», υποστηρίζει ο ACEA και προσθέτει ότι τα πρόσφατα στοιχεία του επιβεβαιώνουν ότι η έλλειψη οικονομικής ευχέρειας παραμένει σημαντικό εμπόδιο για τους Ευρωπαίους καταναλωτές, καθώς πολλοί αναγκάζονται να αποφεύγουν την αγορά ηλεκτρικού οχήματος.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μερίδιο αγοράς πάνω από 30% των ηλεκτρικών αυτοκινήτων που ταξινομήθηκαν το 2022 καταγράφηκε μόνο σε πέντε χώρες της Ε.Ε. Πρόκειται για τη Σουηδία (56,1%), τη Δανία (38,6%), τη Φινλανδία (37,6%), την Ολλανδία (34,5%) και τη Γερμανία (31,4%). Τα χαμηλότερα μερίδια αγοράς καταγράφηκαν στη Σλοβακία (3,7%), την Τσεχία (3,9%), τη Βουλγαρία (4%), την Πολωνία (5%) και την Κροατία (5%).
Ανασταλτικός παράγοντας, πάντως, για την αγορά ηλεκτρικού αυτοκινήτου είναι και η απουσία μεγάλου δικτύου σταθμών φόρτισης. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ACEA, αν και οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων αυξήθηκαν 17 φορές από το 2016, ο αριθμός των σταθμών φόρτισης πανευρωπαϊκά εξαπλασιάστηκε το ίδιο διάστημα.
Στην Ελλάδα το 2022 υπήρχαν 1.021 σημεία. Το τελευταίο διάστημα πάντως αυξάνονται, καθώς ολοένα και περισσότερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, μεγάλα καταστήματα και σταθμοί στάθμευσης εγκαθιστούν φορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Το μεγαλύτερο δίκτυο φορτιστών στην Ε.Ε. έχει η Ολλανδία (111.821 σημεία το 2022), το 23,3% των φορτιστών σε ολόκληρη την Ε.Ε.