Η τριμελής Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που όρισε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για να διερευνήσει τα αίτια της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών είχε ξεκάθαρα καταλήξει στο πόρισμά της ότι η μετάταξη του εν λόγω σταθμάρχη δε θα έπρεπε να έχει προχωρήσει από την αρχή, αλλά να απορριφθεί από την τριμελή επιτροπή του ΟΣΕ που έκανε τον έλεγχο των αιτήσεων.
Σαφέστατα και ξεκάθαρα. Προς το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών και κυρίως στον τότε υπουργό, Κώστα Καραμανλή καταλογίζει τις αναγκαίες πρωτοβουλίες ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης αναφορικά με τις ευθύνες για τη μετάταξη του μοιραίου σταθμάρχη, Βασίλη Σαμαρά, ο οποίος επανήλθε στον ΟΣΕ και μάλιστα στη συγκεκριμένη νευραλγική θέση παρά το γεγονός ότι είχε υπερβεί το προβλεπόμενο όριο ηλικίας.
Σχεδόν δύο μήνες μετά τη σιδηροδρομική τραγωδία των Τεμπών που κόστισε τη ζωή σε 57 ανθρώπους, σε γραπτή απάντησή του σε ερώτηση 29 βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ που κατατέθηκε στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου με πρωτοβουλία του Βασίλη Κόκκαλη, ο υπουργός Εσωτερικών σημειώνει ξεκάθαρα ότι την ευθύνη για την αποδοχή των αιτήσεων των υποψηφίων και τον έλεγχο των προσόντων τους έχουν οι φορείς υποδοχής – στην προκειμένη περίπτωση ο ΟΣΕ – ενώ από την απάντησή του αναφορικά με τα ηλικιακά όρια, προκύπτει ότι το όριο που βρισκόταν σε ισχύ όταν μετατάχθηκε ο συγκεκριμένος υπάλληλος δεν ήταν καν τα 48 έτη, αλλά τα 28!
Ρητά αναφέρει πως η ισχύουσα τότε υπουργική απόφαση του 2006 έθετε ως ηλικιακό όριο το 28ο έτος. Η απόφαση μάλιστα, η οποία ανέβαζε το ανώτατο όριο ηλικίας στα 42 χρόνια τροποποιήθηκε τον Ιούνιο του 2022, δύο μήνες μετά την αίτηση του συγκεκριμένου σταθμάρχη για μετάταξη στον ΟΣΕ.
«Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι ο επανακαθορισμός του ανώτατου ορίου ηλικίας διορισμού για τους προαναφερόμενους κλάδους του προσωπικού του ΟΣΕ, μεταξύ των οποίων και για τον κλάδο ΔΕ Σταθμαρχών, από το 28ο έτος στο 42ο, πραγματοποιήθηκε μετά την ολοκλήρωση της μεταφοράς του εν λόγω υπαλλήλου και σε κάθε περίπτωση το 48ο έτος ηλικίας ως ανώτατο όριο ηλικίας διορισμού δεν προέκυπτε από τις κείμενες διατάξεις», αναφέρεται χαρακτηριστικά στην απάντηση του κ. Βορίδη.
Ο ίδιος μάλιστα φαίνεται να καταλογίζει τις σχετικές ευθύνες στο αρμόδιο υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών κλείνοντας την απάντησή του ως εξής: «Βάσει όλων των ανωτέρω και στο πλαίσιο της σύνθετης διοικητικής ενέργειας της εν λόγω μετάταξης, τα πραγματικά δεδομένα και οι εφαρμοστέες εν προκειμένω διατάξεις που αφορούν στις οργανικές διατάξεις του ΟΣΕ, βάσει των οποίων ολοκληρώθηκε η εν λόγω μετάταξη, αρμόδιο να απαντήσει περαιτέρω κατά λόγο αρμοδιότητας είναι το Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, συναποδέκτης της παρούσας ερώτησης».
Σε άλλο σημείο της απάντησής του ξεκαθαρίζει ότι «το Υπουργείο Εσωτερικών δεν συμπράττει -σε οποιοδήποτε στάδιο- στην έκδοση των πράξεων απόσπασης ή μετάταξης μέσω του Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας, αφού, όπως προαναφέρθηκε, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο αυτές ολοκληρώνονται/εκδίδονται «από το αρμόδιο προς διορισμό όργανο της υπηρεσίας υποδοχής» σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν. 4440/2016, εν προκειμένω από το αρμόδιο προς διορισμό όργανο του ΟΣΕ».
Η διαδικασία της μετάταξης
Περιγράφοντας τη διαδικασία των μετατάξεων, ο κ. Βορίδης σημειώνει στη μακροσκελή του απάντηση ότι «μετά την υποβολή των αιτήσεων, οι φορείς προέλευσης και υποδοχής προβαίνουν ως αποκλειστικά αρμόδιες στον έλεγχο των νομίμων προϋποθέσεων για την κρίση του παραδεκτού των αιτήσεων υποψηφιότητας και σε κάθε περίπτωση ο φορέας υποδοχής κατά λόγο αρμοδιότητας ελέγχει δια του τριμελούς οργάνου αξιολόγησης τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα των υποψηφίων των οποίων οι αιτήσεις έχουν κριθεί παραδεκτές βάσει των προϋποθέσεων του ν. 4440/2016 από τον φορέα προέλευσης».
Προσθέτει ότι υπάρχει και ένα δεύτερο στάδιο ελέγχου αφού εφόσον επιλεγεί τελικά υποψήφιος προς κάλυψη θέσης μέσω του Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας, όπως προκύπτει αιτιολογημένα από το σχετικό πρακτικό του τριμελούς οργάνου αξιολόγησης, επανελέγχεται με αίτημα στον φορέα προέλευσης του υπαλλήλου η συνδρομή των προϋποθέσεων του ν. 4440/2016.
Βάσει του συγκεκριμένου νόμου, η αξιολόγηση των υποψηφίων για κάλυψη θέσης με μετάταξη ή απόσπαση γίνεται από την υπηρεσία υποδοχής και συγκεκριμένα από τριμελές όργανο που συγκροτείται με απόφαση του αρμοδίου οργάνου διοίκησης και αποτελείται από Προϊσταμένους Γενικής Διεύθυνσης, Διεύθυνσης ή Τμήματος ή αντιστοίχου επιπέδου οργανικών μονάδων. Στο όργανο αυτό μπορεί να συμμετέχει ως παρατηρητής, εκπρόσωπος του οικείου συλλόγου εργαζομένων.
Για την αξιολόγηση των υποψηφίων, λαμβάνονται υπόψη η συνάφεια των τυπικών και ουσιαστικών προσόντων τους με την προκηρυσσόμενη θέση, οι εκθέσεις αξιολόγησης, η εμπειρία στην άσκηση αντίστοιχων καθηκόντων και κάθε στοιχείο από το προσωπικό μητρώο του υπαλλήλου που καταδεικνύει την καταλληλότητά του για τη συγκεκριμένη θέση.
Το πρακτικό επιλογής που συντάσσει η τριμελής επιτροπή «είναι ειδικά αιτιολογημένο, περιλαμβάνει συγκριτική αξιολόγηση των υποψηφίων και εισήγηση για τον υποψήφιο που πληροί τα απαιτούμενα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα για την προκηρυσσόμενη θέση, καθώς και καθορισμό τουλάχιστον δύο επιλαχόντων, εφόσον υπάρχουν».
Στην απάντηση επίσης ο κ. Βορίδης διευκρινίζει ότι η ορθότητα των στοιχείων που αποτελούν αποκλειστική αρμοδιότητα και ευθύνη του οικείου φορέα, ενώ η Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας δεν έχει αρμοδιότητα να ελέγχει τη νομιμότητα της κατάρτισης των ψηφιακών οργανογραμμάτων καθώς και ελέγχου της νομιμότητας του περιεχομένου των περιγραμμάτων θέσεων εργασίας.
Παράνομη η μετάταξη και σύμφωνα με το πόρισμα της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων
Υπενθυμίζεται ότι και η τριμελής Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων που όρισε το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών για να διερευνήσει τα αίτια της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών είχε ξεκάθαρα καταλήξει στο πόρισμά της ότι η μετάταξη του εν λόγω σταθμάρχη δε θα έπρεπε να έχει προχωρήσει από την αρχή, αλλά να απορριφθεί από την τριμελή επιτροπή του ΟΣΕ που έκανε τον έλεγχο των αιτήσεων.
«Από την εκτίμηση όλων των παραπάνω προκύπτει, ότι το Τριμελές Όργανο αξιολόγησης της αίτησης μετάταξης του ΧΧΧ όφειλε να την απορρίψει λόγω έλλειψης του πρόσθετου απαιτούμενου προσόντος, δηλαδή της μη υπέρβασης του 48ου έτους ηλικίας και να μην παράσχει τη σύμφωνη γνώμη του», σημειώνεται στο πόρισμα της Επιτροπής.
Οι εμπειρογνώμονες τονίζουν επίσης ότι η απόφαση του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για κατάργηση του ορίου ηλικίας που «ξεκλείδωνε» τη δυνατότητα μετάταξης του μοιραίου σταθμάρχη ήρθε ...περίπου 15 ημέρες μετά την αποδοχή της αίτησής του από τον ΟΣΕ.
Το πόρισμα ξεκάθαρα αναφέρει ότι: «Κατά τον χρόνο αυτόν, ήτοι την 13η-05-2022 που συνεδρίασε δεν είχε εκδοθεί ο νέος Εσωτερικός Κανονισμός Λειτουργίας του ΟΣΕ με την απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών με αριθμό 157192/20-05-2022 που δημοσιεύτηκε στις 30-05-2022 (Β΄ 2623/30-05-2022) και στο άρθρο 33 της οποίας προβλέφθηκε ρητά ότι ο υπό μετάταξη υπάλληλος πρέπει να κατέχει τα απαιτούμενα ουσιαστικά και τυπικά προσόντα για την θέση στην οποία μετατάσσεται, εκτός της ηλικίας. Ίσχυε κατά συνέπεια η γενική διάταξη του άρθρου 6 παρ 4 του ν. 4440/2016 που προβλέπει ότι δύναται ο φορέας υποδοχής στο αίτημα που υποβάλλει προς την Κεντρική Επιτροπή Κινητικότητας να περιλαμβάνει και τυχόν πρόσθετα απαιτούμενα τυπικά ή ουσιαστικά προσόντα, κατά περίπτωση, στην περίπτωσή μας δε και το ανώτατο ηλικιακό όριο».
Σύμφωνα με τους τρεις καθηγητές, το αίτημα για τη θέση αυτή περιελάμβανε το περίγραμμα της θέσης εργασίας, καθώς επίσης και τα πρόσθετα απαιτούμενα τυπικά ή ουσιαστικά προσόντα του φορέα υποδοχής δηλαδή, ο υπό μετάταξη υπάλληλος να χειρίζεται ηλεκτρονικό υπολογιστή και να έχει ηλικία έως και 48 έτη, όπως προκύπτει από τα αναλυτικά στοιχεία θέσεων του 1ου κύκλου κινητικότητας, που είναι δημοσιευμένα στον ιστότοπο του Υπουργείου Εσωτερικών apografi.gov.gr.
Ωστόσο ο σταθμάρχης Βασίλης Σαμαράς υπέβαλε στις 13 Απριλίου 2022 αίτηση για μετάταξη παρά το γεγονός ότι ήταν σχεδόν 58 ετών (ημερομηνία γέννησης 23-07-1964) και ξεπερνούσε κατά περίπου 10 περίπου χρόνια το ηλικιακό όριο των 48 ετών που είχε θέσει ο ΟΣΕ για την προς κάλυψη θέση, αναφέρουν.
Το Τριμελές Συμβούλιο, το οποίο είχε αρμοδιότητα να αξιολογεί τις αιτήσεις και να διατυπώνει σύμφωνη γνώμη για τη μετάταξη, εφόσον ο υποψήφιος πληροί τα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα, έκανε δεκτή την παραπάνω αίτηση χωρίς να αναφέρει ειδικά κάτι για τον εν λόγω υπάλληλο.
Κόκκαλης: Έντονη οσμή ρουσφετολογικού σκανδάλου
Για «έντονη οσμή ρουσφετολογικού σκανδάλου», κάνει λόγο σε δήλωσή του μετά την απάντηση Βορίδη ο επικεφαλής των ερωτώντων βουλευτών, Βασίλης Κόκκαλης.
Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει πως η απάντηση του υπουργού Εσωτερικών «στην ουσία επιβεβαιώνει απόλυτα και χωρίς κανένα αστερίσκο τις αιτιάσεις μας, καθώς πουθενά δεν κάνει λόγο για νόμιμη μετάταξη».
Προσθέτει μάλιστα πως «είναι σαφής η πρόθεσή του να απεκδυθεί της ευθύνης το δικό του Υπουργείο, μεταφέροντας αυτή στον Υπουργό Μεταφορών, καθώς καταλήγει, τονίζοντας «πως αρμόδιο για να δώσει περαιτέρω απαντήσεις είναι το υπουργείο Μεταφορών και Υποδομών». Ενώ συγχρόνως, δεν διστάζει να προσανατολίσει την ευθύνη στην τριμελή επιτροπή του ΟΣΕ που δεν αξιολόγησε σωστά τα προσόντα του σταθμάρχη και που θα έπρεπε να αποκλείσει αυτόν εξαρχής, λόγω υπέρβασης του ορίου ηλικίας. Πως λοιπόν να μην μιλήσουμε πλέον για έντονη οσμή ρουσφετολογικού σκανδάλου;» καταλήγει.