1.Μια δύσκολη περίοδος με αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιών αναμένεται ότι θα είναι το 2023 καθώς η θερμοκρασία αναμένεται ότι θα κυμανθεί πάνω από το μέσο όρο στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Παρακολούθησης δασικών πυρκαγιών (EFFIS), το αποτέλεσμα είναι να υπάρχει μέτρια έως υψηλή πιθανότητα για ξηρασία στη Βορειοανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη κάτι που επιφέρει μεγαλύτερο κίνδυνο πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων, ιδίως από τον Ιούνιο μέχρι τον Σεπτέμβριο. Η Ελλάδα, ευρισκόμενη στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης διατρέχει επίσης αυξημένο κίνδυνο για δασικές πυρκαγιές ενώ τα διδάγματα του παρελθόντος έχουν οδηγήσει σε ενίσχυση των μηχανισμών πρόληψης και αντιμετώπισης σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
Αυξητική η τάση των πυρκαγιών
Σε σχετική παρουσίαση των στοιχείων για τη στήριξη που παρέχει η ΕΕ στα κράτη-μέλη για την αντιπυρική περίοδο της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα την Τετάρτη, ο κ. Ζαχαρίας Γιακουμής, προϊστάμενος μονάδας επικοινωνίας της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ΕCHO), σημείωσε ότι τα τελευταία 15 χρόνια παρατηρείται αυξητική τάση στις πυρκαγιές στην Ευρώπη.
Το 2017, ο αριθμός των καμένων εκτάσεων έφθανε τα 10.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ένα μέγεθος το οποίο αντιστοιχεί σε έκταση 10% μεγαλύτερη από εκείνην της Κύπρου ενώ χάθηκαν 130 ζωές στην Ισπανία, την Πορτογαλία και σε άλλες περιοχές.
Το 2022 ήταν η δεύτερη χειρότερη χρονιά μετά το 2017 στην Ευρώπη με 20 κράτη μέλη να αντιμετωπίζουν αριθμό πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων πάνω από τον ετήσιο μέσο όρο που προκύπτει από τα στοιχεία της τελευταίας 15ετίας.
Ως προς τη γεωγραφική κατανομή των πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων, η Κεντρική Ευρώπη και η Βόρεια Ευρώπη πλήττονται περισσότερο σε σχέση με το παρελθόν. Στην Ελλάδα, «κακές» ως προς τις πυρκαγιές και τις καμένες εκτάσεις θεωρούνται το 2007 και το 2021 ενώ το 2018, αν και ο αριθμός πυρκαγιών και καμένων εκτάσεων ήταν συγκριτικά μικρότερος, χάθηκαν πολλές ανθρώπινες ζωές στο Μάτι.
Το 2022 ο ετήσιος μέσος όρος καμένων εκτάσεων στην Ελλάδα μεταξύ 2007 και 2022 είναι κάτι λιγότερο από 50.000 εκτάρια ενώ το 2022 μόνο ήταν περίπου στα 25.00 εκτάρια. Την προηγούμενη χρονιά η χώρα μας ήταν από τα λίγα κράτη μέλη όπου ο αριθμός των καμένων εκτάσεων ήταν κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο της τελευταίας δεκαετίας. Από την άλλη, ο αριθμός των πυρκαγιών το 2022 έφθασε τις 70, δηλαδή λίγο πάνω από τον μέσο όρο της τελευταίας 15ετίας.
2.Περισσότερα πυροσβεστικά αεροσκάφη δίνει η ΕΕ λόγω αύξησης των πυρκαγιών
Για την Ελλάδα η ΕΕ θα καλύψει το κόστος για δύο επιπλέον Canadair, δύο ελαφρύτερα αεροπλάνα και ένα ελικόπτερο.
Περισσότεροι από 200 πυροσβέστες από χώρες-μέλη της ΕΕ και τέσσερα επιπλέον αεροσκάφη θα επιχειρούν στην Ελλάδα στη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, καθώς η κλιματική αλλαγή αναγκάζει την Ένωση να ενισχύει τα πυροσβεστικά της μέσα.
Ο στόλος των πυροσβεστικών αεροσκαφών στον μηχανισμό πολιτικής προστασίας RescEU διπλασιάζεται το 2023, ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου θα επιχειρούν 24 αεροπλάνα και 4 ελικόπτερα από 10 χώρες-μέλη, ανέφερε.
Για την Ελλάδα η ΕΕ θα καλύψει το κόστος για δύο επιπλέον Canadair, δύο ελαφρύτερα αεροπλάνα και ένα ελικόπτερο, δήλωσε από την Αθήνα προϊστάμενος επικοινωνίας της Ευρωπαϊκής Πολιτικής Προστασίας και Επιχειρήσεων Ανθρωπιστικής Βοήθειας (ΕCHO), Ζαχαρίας Γιακουμής.
Επιπλέον, σχεδόν 450 πυροσβέστες από 11 χώρες θα έχουν βάση στην Ελλάδα, τη Γαλλία και την Πορτογαλία, ανέφερε η Κομισιόν. Από αυτούς, οι 205 θα εγκατασταθούν στην Ελλάδα.
«Τα τελευταία χρόνια αντιμετωπίσαμε τις μεγαλύτερες προκλήσεις μέχρι σήμερα» δήλωσε σύμφωνα με το Reuters ο επίτροπος Διαχείρισης Κρίσεων Γιάνεζ Λέναρτσιτς. Την τελευταία δεκαετία τα αιτήματα χωρών-μελών για συνδρομή από το RescEU αυξήθηκαν κατά 350%, επισήμανε.
Με τη θερμοκρασία να ανεβαίνει λόγω της κλιματικής αλλαγής, «οι καταστροφές συμβαίνουν με αυξανόμενη συχνότητα και ένταση» δήλωσε ο Λέναρτσιτς, αναφερόμενος όχι μόνο στις πυρκαγιές που εκδηλώνονται σε περιοχές που δεν θεωρούνταν ευάλωτες, αλλά και στις σαρωτικές πλημμύρες στο Βέλγιο, τη Γερμανία και πιο πρόσφατα στην Ιταλία.
Το 2022, περίπου το ένα τρίτο της Ευρώπης χτυπήθηκε από τη χειρότερη ξηρασία των τελευταίων 500 ετών, δημιουργώντας συνθήκες που ευνόησαν τις δασικές πυρκαγιές.
Το φετινό καλοκαίρι φαίνεται πως θα είναι καυτό και φέτος στη νότια Ευρώπη, με χώρες όπως η Γαλλία και η Ιταλία να αντιμετωπίζουν λειψυδρία και δραματική μείωση της αγροτικής παραγωγής.