Κάλεσμα στους εισαγγελείς όλης της χώρας να θέσουν υψηλά στις προτεραιότητές τους τη διαφύλαξη της απρόσκοπτης πρόσβασης στις παραλίες απηύθυνε η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου.
Όπως επισημαίνεται στην εγκύκλιο, που εστάλη στους εισαγγελείς όλης της χώρας, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν ιδιωτικές παραλίες και είναι καθήκον των εισαγγελέων να σταματήσουν όσους τυχόν έχουν περιορίσει διά της επιχειρηματικής ή άλλης παρουσίας τους την ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στις ακτές. Χαρακτηρίζει μάλιστα το ζήτημα φλέγον.
Η εγκύκλιος εστάλη προχθές από τον αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Παναγιώτη Παναγιωτόπουλο, αρμόδιο για την εποπτεία και τον συντονισμό των εισαγγελέων της χώρας σε θέματα προστασίας του περιβάλλοντος και των δημοσίων κτημάτων. Όπως υπενθυμίζει ο κ. Παναγιωτόπουλος, ήδη από το 1940 ο νομοθέτης έθεσε σε προτεραιότητα την προστασία του αιγιαλού ως «κοινόχρηστο κτήμα», «αδυνατώντας να προνοήσει τα όσα δεινά θα υφίστατο ο αιγιαλός και η παραλία τα επόμενα χρόνια».
Η διαφύλαξη των αιγιαλών και της παραλίας είναι καθήκον μας, σημειώνει ο κ. Παναγιωτόπουλος. «Με την εισαγγελική πυγμή μας πρέπει να καταστήσουμε τοις πάσι εμφανές, έστω και διά κυρώσεων και διά πράξεων δικονομικού καταναγκασμού, ότι κύριος προορισμός των κοινοχρήστων πραγμάτων είναι η ελεύθερη και ακώλυτη πρόσβαση του κοινού προς αυτά».
Λερναία Υδρα οι αυθαιρεσίες στα νησιά
Ο αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου καλεί τους εισαγγελείς όλης της χώρας να επιδείξουν ιδιαίτερη αυστηρότητα σε περιστατικά «οικειοποίησης» παραλιών από επιχειρήσεις ή κατοικίες. «Ιδιωτικές παραλίες ο νόμος δεν γνωρίζει! Αν δε, ενάντια στον νόμο και ανήθικα κοινωνικά, στις περιοχές αρμοδιότητάς σας υπάρχουν τέτοιες, λόγω της μακροχρόνιας παντελούς αδιαφορίας των αρχών και της έλλειψης παντός ελέγχου, πρέπει με την εισαγγελική δράση μας να επαναφέρουμε τα πράγματα στην προτέρα νόμιμη κατάσταση! Οχι μόνοι μας, βεβαίως, αλλά με τη συνδρομή όλων των εμπλεκομένων φορέων (...). Πας δε αντιλέγων και εφόσον εκούσια δεν συμμορφώνεται στον νόμο πειθαναγκάζεται διά τούτο, διά μέτρων δικονομικού καταναγκασμού (ένταλμα σύλληψης στα αυτόφωρα κακουργήματα και πλημμελήματα, κατασχέσεις με διαταγή σας όλων των πραγμάτων και αντικειμένων που έχουν σχέση με το έγκλημα, κατεδάφιση άμεση των παράνομων κατασκευών κ.λπ.)», αναφέρει.
«Είναι αδήριτη ανάγκη με την υπηρεσιακή συμπεριφορά μας να δηλούμε προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν επιτρέπουμε την παραβίαση του προορισμού των κοινόχρηστων πραγμάτων και να ελέγχουμε διαρκώς αν η παραχώρηση για χρήση τμημάτων αυτών γίνεται για την άσκηση δραστηριοτήτων που ορίζει ο νόμος και που εξυπηρετούν τους λουομένους ή την αναψυχή του κοινού».
20.5.2011...Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ιω. Τέντες προανήγγειλε από έδρας, ενόψει του επερχόμενου καλοκαιριού, ότι η Ανωτάτη Εισαγγελία της χώρας θα λάβει όλα εκείνα τα αναγκαία μέτρα ώστε να μην καταλαμβάνονται οι παραλίες από ομπρέλες, ξαπλώστρες, κανό, σκάφη αναψυχής, θαλάσσια ποδήλατα, κ.λπ., κατά τέτοιο τρόπο που να μην βρίσκει ελεύθερο χώρο το κοινό, το οποίο δεν επιθυμεί να κάνει χρήση των ομπρελών και των άλλων ενοικιαζομένων ειδών αναψυχής.
Ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ιω. Τέντες προανήγγειλε από έδρας, ενόψει του επερχόμενου καλοκαιριού, ότι η Ανωτάτη Εισαγγελία της χώρας θα λάβει όλα εκείνα τα αναγκαία μέτρα ώστε να μην καταλαμβάνονται οι παραλίες από ομπρέλες, ξαπλώστρες, κανό, σκάφη αναψυχής, θαλάσσια ποδήλατα, κ.λπ., κατά τέτοιο τρόπο που να μην βρίσκει ελεύθερο χώρο το κοινό, το οποίο δεν επιθυμεί να κάνει χρήση των ομπρελών και των άλλων ενοικιαζομένων ειδών αναψυχής.
Μάλιστα, ο ανώτατος εισαγγελικός λειτουργός χαρακτήρισε παράνομη την "κατάληψη" σε όλο το μήκος και πλάτος των παραλιών από ξαπλώστρες κ.λπ. και ότι θα ελεγχθούν οι ιδιώτες που ενοικιάζουν χώρους σε παραλίες, αλλά και οι δημοτικές αρχές.
Ο Ιω. Τέντες ενώπιον της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου τόνισε ότι "είναι γνωστή σε όλους η τάση να καταλαμβάνεται από τον εκμεταλλευτή εκ των προτέρων και μάλιστα εν πολλοίς με μόνιμες εγκαταστάσεις, ολόκληρος αιγιαλός με ομπρέλες, ξαπλώστρες, σκάφη κ.λπ., σε τρόπο ώστε να αποκλείεται εντελώς τμήμα του κοινού, που δεν επιθυμεί να κάνει χρήση των, επ' ανταλλάγματι, υπηρεσιών του παραχωρησιούχου, από την χρήση του κοινόχρηστου αγαθού".
Και προσέθεσε: "Αυτές οι πρακτικές είναι ασφαλώς παράνομες".
Επίσης, επισήμανε ο κ. Τέντες ότι πρέπει να προαναγγείλει ότι "η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου προτίθεται να κάνει παρεμβάσεις προκειμένου να ελεγχθούν οι σχετικές συμπεριφορές τόσο των ιδιωτών όσο και των δημοτικών ή άλλων αρχών, αν σκοπίμως αμελούν να ασκούν τους αναγκαίους ελέγχους".
3.8.6.2023 Κρήτη: Πάρτι και αυθαίρετα σε παραθαλάσσιο αρχαιολογικό χώρο
Η παραλία Μπούφος στην Κρήτη αν και βρίσκεται σε ζώνη απόλυτης προστασίας, μετατρέπεται κάθε χρόνο σε beach bar
Ποιος, πραγματικά, αποφασίζει εάν σε προστατευμένο παραθαλάσσιο αρχαιολογικό χώρο μπορούν να τοποθετηθούν ξαπλώστρες ή να πραγματοποιούνται πάρτι; Το κράτος και οι υπηρεσίες του, θα ήταν η αυτονόητη απάντηση. Στην ελληνική πραγματικότητα όμως, αυτό σπάνια συμβαίνει, όπως, τουλάχιστον, φανερώνει η ιστορία της αξιοποίησης της παραλίας Μπούφος που βρίσκεται στο παραδοσιακό ψαροχώρι Σίσι Λασιθίου. Η μικρή αυτή παραλία, με τον υπολογίσιμο εκμεταλλεύσιμο χώρο των περίπου 2 στρεμμάτων, έχει τα τελευταία χρόνια γίνει το μήλον της έριδος μεταξύ της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου, της δημοτικής αρχής Αγίου Νικολάου και του ιδιώτη που την εκμεταλλεύεται από το 2012. Το 1976 η παραλία χαρακτηρίστηκε ως αρχαιολογικός χώρος και 30 χρόνια μετά, το 1996 οριοθετήθηκε ως ζώνη Α' απόλυτης προστασίας. Κάθε δηλαδή, είδους δραστηριότητα απαγορεύεται, χωρίς τη σύμφωνη γνώμη του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου.
Παρόλ' αυτά, από το 1986 παραχωρείται είτε σε ιδιώτες είτε στην οικεία δημοτική επιχείρηση η απλή χρήση της παραλίας – τοποθετούνται ομπρελοκαθίσματα με συγκεκριμένους όρους. Και από το 2007 στον λόφο Κεφάλι που συνορεύει με την παραλία είναι σε εξέλιξη εργασίες ανασκαφής, που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του αρχαιολογικού προγράμματος Σισίου από αμερικανικά, γαλλικά, βελγικά ιδρύματα.
Με την πάροδο των χρόνων, στην παραλία, έκαναν την εμφάνισή τους ημιμόνιμες κατασκευές, αλλά και η διοργάνωση μουσικών εκδηλώσεων με ξένους dj από την ολλανδικών συμφερόντων εταιρεία Sunweb που έχει ως εταίρο της στην Ελλάδα τον μισθωτή της έκτασης που έχει συστήσει εταιρεία ΙΚΕ για το σκοπό αυτό.
Αυτή τη στιγμή, η εταιρεία, μέσω του brand της «Gogo», πουλάει εισιτήρια κυρίως σε Ολλανδούς τουρίστες, για μουσικές εκδηλώσεις που έχουν προγραμματιστεί να λάβουν χώρα τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. «Είναι σαν να λάμβαναν χώρα πάρτι με dj στην Κνωσσό που αποτελεί αρχαιολογικό χώρο απολύτου προστασίας» αναφέρουν στην «Κ» πηγές που θεωρούν ότι το συγκεκριμένο είδος τουριστικού προϊόντος δεν συνάδει με την μοναδική αρχαιολογική αξία της περιοχής.
Τα «πριγκιπάτα» της Ρόδου
Με τα δεδομένα αυτά, το 2017, ύστερα από καταγγελίες, η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής Αγίου Νικολάου προχώρησε στην μη έγκριση της λειτουργίας του καταστήματος υγειονομικής ωφέλειας που λειτουργούσε στην παραλία. Ταυτόχρονα, αποφάσισε ομόφωνα τη σφράγιση της επιχείρησης που λειτουργούσε εκεί. Λίγο αργότερα, το 2018 η Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου απέρριψε ένα ακόμη αίτημα για ίδρυση καταστήματος στο ακίνητο και διέταξε να καθαιρεθούν και να απομακρυνθούν όλες οι αυθαίρετες κατασκευές (π.χ. κιόσκι, μπαρ) της παραλίας.
Η συγκεκριμένη απόφαση, που έχει μπει στο συρτάρι, κοινοποιήθηκε τόσο στον Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών Λασιθίου όσο και στο Πταισματοδικείο Νεάπολης Λασιθίου, ενώ θα έπρεπε να υλοποιηθεί υπό την εποπτεία των δύο συναρμόδιων Εφορειών. Όλες αυτές οι ενέργειες, θα έπρεπε, ενδεχομένως, να είναι αρκετές προκείμενου να σταματήσει κάθε είδους δραστηριότητα στην παραλία που οφείλει το όνομά της στο χαρακτηριστικό θόρυβο ("μπουφ"), που κάνουν τα νερά όταν μπαίνουν ορμητικά στις κοντινές σπηλιές.
«Στην έκταση υφίστανται αυθαίρετες κατασκευές»
«Στον λόφο Κεφάλι, που περιβάλλεται από την παραλία, η Βελγική Σχολή Αθηνών πραγματοποιεί μία πολύ σημαντική ανασκαφή μέσω της οποίας έχουν εντοπιστεί τα ίχνη ενός μινωικού ανακτορικού συγκροτήματος. Ωστόσο, ούτε ο πρέποντας σεβασμός στον Μινωικό πολιτισμό έχει δοθεί ούτε τα μέτρα αποκατάστασης του χώρου, που έχουν επιβληθεί από τις Αρχές, εφαρμόζονται. Να ξεκαθαρίσουμε πως η απλή χρήση παραλίας, αιγιαλού, όχθης κ.ο.κ. επιτρέπεται σε αρχαιολογικούς χώρους ζώνης Α' μόνον αφότου εκδοθεί η απαιτούμενη Κοινή
Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) που ορίζει ρητά που επιτρέπεται να τοποθετηθούν ομπρελοκαθίσματα. Η παραλία Μπούφος δεν περιλαμβάνεται σε καμία τέτοιου είδους ΚΥΑ που εκδίδεται συνήθως κάθε χρόνο. Δεδομένου ότι η τοποθέτηση καθισμάτων και ομπρελών δεν προκαλεί αισθητική βλάβη στον αρχαιολογικό χώρο, για να καταστεί εφικτή η εκμετάλλευση της παραλίας απαιτείται γνωμοδότηση του Κεντρικού Αρχαιολογικού Συμβουλίου, ώστε να δοθεί κατ' εξαίρεση άδεια εάν κι εφόσον πληρούνται συγκεκριμένοι όροι. Αυτού του είδους οι όροι δεν συντρέχουν, διότι στην έκταση υφίστανται αυθαίρετες κατασκευές, όπως μπαρ, εστιατόριο και στέγαστρο, ενώ διοργανώνονται μουσικές εκδηλώσεις τις βραδινές ώρες» αναφέρουν στην «Κ» από την Εφορεία Αρχαιοτήτων Λασιθίου. Για όλους αυτούς τους λόγους την περασμένη εβδομάδα, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», πραγματοποιήθηκαν αυτόφωρες συλλήψεις εργατών που πραγματοποιούσαν εργασίες στην έκταση.
«Πρόκειται για αρχαιολογικό χώρο Α' ζώνης, όπου απαγορεύεται ρητά η ύπαρξη κάθε είδους δραστηριότητας, χωρίς την έγκριση της αρχαιολογίας. Υπάρχουν αυθαίρετες κατασκευές και γι' αυτό έχουν επιβληθεί πρόστιμα στον επιχειρηματία που εκμεταλλεύεται το ακίνητο, ενώ έχουμε ζητήσει και την επέμβαση του εισαγγελέα. Η συγκεκριμένη παραλία είναι η πιο σημαντική στην περιοχή και η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, δυσχεραίνει την παροχή ποιοτικών υπηρεσιών στους επισκέπτες του Σισίου. Γι' αυτό έχουμε προτείνει να αναλάβει την λειτουργία του χώρου η δημοτική επιχείρηση που έχει αυξημένη λογοδοσία, ενώ έχουμε ζητήσει και την επέμβαση του εισαγγελέα» αναφέρει στην «Κ» ο Δήμαρχος Αγίου Νικολάου Αντώνης Ζερβός.
«Δεν υπάρχουν αξιόπιστοι ελεγκτικοί μηχανισμοί»
Για τον πρώην Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης Λέανδρο Ρακιντζή, η μη τήρηση αποφάσεων της διοίκησης είναι σύνηθες φαινόμενο. «Με το νέο Ποινικό Κώδικα, η παραβίαση της δικαστικής εντολής έχει πάψει να είναι αδίκημα και συνοδεύεται μόνο με την επιβολή προστίμου. Στην Ελλάδα διαχρονικά δεν υπάρχουν αξιόπιστοι ελεγκτικοί μηχανισμοί» αναφέρει.
Η «Κ» κατέγραψε την άποψη του ιδιώτη που εκμεταλλεύεται την έκταση, αν και η διαδικασία μίσθωσης έχει πάψει από το 2019, σύμφωνα με τη Δημοτική Αρχή Αγ.Νικολάου.
Ο ίδιος πληρώνει το προβλεπόμενο ενοίκιο και συνεχίζει να δραστηριοποιείται στην περιοχή, με δεδομένο, όπως υποστηρίζει, και το γεγονός ότι η ΔΑΕΑΝ- που σχεδιάζει να αναλάβει την εκμετάλλευση του χώρου βάσει απόφασης του δημοτικού συμβουλίου- «δεν του έχει κάνει έξωση». «Χάρη στην παραλία αυτή έχουν δημιουργηθεί 7.000 κρεβάτια στο Σίσι. Η περιοχή έχει μόνο τον Μπούφο, ενώ το «Αυλάκι», η δεύτερη παραλία, όπου η αρχαιολογική υπηρεσία επιτρέπει την ανάπτυξη ομπρελοκαθισμάτων, είναι πολύ μικρή με αποτέλεσμα κανείς να μην ενδιαφέρεται για την εκμετάλλευσή της» προσθέτει.
Διατείνεται ότι η πλειονότητα των ντόπιων τάσσεται υπέρ της εκμετάλλευσης της παραλίας και θεωρεί ότι συμβάλει στην ευρύτερη ασφάλεια των λουόμενων, επειδή στην παραλία που εκμεταλλεύεται φροντίζει να υπάρχει φύλαξη και ναυαγοσώστης. «Και οι παραλίες στα Μάλια ανήκουν σε αρχαιολογικό χώρο Α' ζώνης, αλλά η εκμετάλλευσή τους επιτρέπεται. Εδώ (σ.σ.: στην παραλία Μπούφος) γιατί να απαγορεύεται;» καταλήγει.