Στα ψιλά πέρασαν οι δηλώσεις του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδας σε εκδήλωση του ΤΜΕΔΕ με τίτλο: «Ο θεσμός των μικροχρηματοδοτήσεων και οι προοπτικές για την ελληνική αγορά».
Μπορεί να πλασαρίστηκαν ως... θετικές, ωστόσο, ουσιαστικά ο Γιάννης Στουρνάρας παραδέχθηκε ότι η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα είναι αποκλεισμένη από το τραπεζικό σύστημα, με τον διοικητή της ΤτΕ να πετάει ως εναλλακτική το τυράκι των μικροχρηματοδοτήσεων.
Ο κ. Στουρνάρας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «οι μικροχρηματοδοτήσεις αποτελούν ένα από τα ελάχιστα διαθέσιμα εργαλεία για τους συνήθως αποκλεισμένους από το τραπεζικό σύστημα, συμπεριλαμβανομένων των πολύ μικρών επιχειρήσεων».
Για να «χρυσώσει το χάπι» ισχυρίστηκε ότι η ανάπτυξη του συγκεκριμένου θεσμού ενδεχομένως να βοηθήσει, έως ένα βαθμό, να μετριαστεί το κλίμα οικονομικής αβεβαιότητας που επικρατεί σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο, από τον υψηλό πληθωρισμό και τους υπάρχοντες γεωπολιτικούς κινδύνους.
Ωστόσο, επεσήμανε ότι αναγκαία για την ανάπτυξη του θεσμού των μικροχρηματοδοτήσεων στην Ελλάδα είναι η πρόσβαση τους σε μηχανισμούς χρηματοδότησης και παροχής εγγυήσεων. Τέτοιοι μηχανισμοί παρέχονται, μεταξύ άλλων, από ευρωπαϊκούς φορείς, όπως το Ευρωπαϊκό Ταμείο Εγγυήσεων, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα, αλλά και το Υπουργείο Ανάπτυξης.
2. Ειδικότερα, και πιο αναλυτικά, την πεποίθηση πως ο θεσμός των μικροχρηματοδοτήσεων μπορεί να σταθεί αρωγός στις εθνικές, ευρωπαϊκές, αλλά και παγκόσμιες προσπάθειες για χρηματοδότηση των οικονομικά αδυνάτων φυσικών προσώπων εξέφρασε ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας σε εκδήλωση του ΤΜΕΔΕ.
Ο κ. Στουρνάρας τόνισε πως η μικροχρηματοδότηση περιλαμβάνει σήμερα ένα σύνολο χρηματοοικονομικών προϊόντων που απευθύνονται σε φυσικά πρόσωπα χαμηλών εισοδημάτων και σε πολύ μικρές νομικές οντότητες, που συνήθως αποκλείονται από τον τραπεζικό τομέα, κυρίως λόγω της αδυναμίας τους να παρέχουν εξασφαλίσεις προς εγγύηση των δανείων που λαμβάνουν.
Όπως είπε, ανάμεσα στα διάφορα χρηματοοικονομικά προϊόντα που περιλαμβάνονται στη μικροχρηματοδότηση (μικροασφάλιση, αποταμίευση, μεταφορά χρημάτων), το πιο γνωστό είναι η μικροπίστωση την οποία θα αποκαλώ εδώ με την ευρεία έννοια μικροχρηματοδότηση, όπως άλλωστε χρησιμοποιείται ευρέως.
Ο κ. Στουρνάρας τόνισε πως υπάρχουν όμως ορισμένοι που αμφισβητούν τις θετικές επιπτώσεις της μικροχρηματοδότησης, θεωρώντας ότι είναι πιθανόν οι δανειολήπτες να χρησιμοποιούν τα χρήματα που λαμβάνουν για να ανταπεξέλθουν στις βασικές τους ανάγκες, αντί να τα επενδύσουν σε επιχειρηματικές δραστηριότητες, με αποτέλεσμα να μην παράγεται νέο εισόδημα και πως αν και ο κίνδυνος αυτός είναι υπαρκτός. «Θεωρώ ότι τα οφέλη των μικροχρηματοδότησεων, υπερτερούν των κινδύνων. Για τον λόγο αυτό η ενίσχυση του θεσμού είναι επιβεβλημένη», ανέφερε.
Όπως τόνισε, η πλειοψηφία των παρόχων μικροχρηματοδότησης είναι μη τραπεζικά ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων (94%), τα οποία λειτουργούν ως ΜΚΟ, μη τραπεζικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα (NBFIs), κυβερνητικοί φορείς και συνεταιρισμοί. Επικαλέστηκε δε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία το 80% των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων αξιολογούν την κατάστασή τους ως καλή ή πολύ καλή και το 71% των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων πιστεύει ότι η επιχειρηματική τους κατάσταση θα βελτιωθεί τους επόμενους 12 μήνες.
«Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2021, η αξία του συνολικού χαρτοφυλακίου μικροχρηματοδοτήσεων στην Ευρώπη εκτιμάται σε 4,3 δισ. ευρώ», είπε.
Ως προς τη δραστηριοποίηση των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων στην Ελλάδα, ο κ. Στουρνάρας ανέφερε πως από την έναρξη ισχύος του νόμου μέχρι σήμερα έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από την Τράπεζα της Ελλάδος τρία ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων. Πρόκειται για τα ιδρύματα «Τ.Μ.Ε.Δ.Ε. Microfinance Solutions», «Μicrosmart» και «AΦΗ Microfinance Α.Ε.» που έλαβαν άδεια τον Ιανουάριο του 2022, το Μάρτιο και το Μάιο του 2023 αντίστοιχα και αναμένεται να ξεκινήσουν τη δραστηριοποίησή τους στο αμέσως επόμενο διάστημα.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι από το 2014 η AΦΗ και από το 2018 η Μicrosmart (ως Microstar) δραστηριοποιούνταν ως αστικές μη κερδοσκοπικές εταιρείες στο χώρο των μικροχρηματοδοτήσεων, μεσολαβώντας προς συγκεκριμένες τράπεζες για την εκταμίευση από αυτές μικροδανείων προς πελάτες, που οι ίδιες οι εταιρείες είχαν προσεγγίσει και καταρχάς αξιολογήσει.
Αναφορικά με τα εμπόδια αλλά και τις προοπτικές στη δραστηριοποίηση των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων στην Ελλάδα, ο κ. Στουρνάρας είπε πως κατανοεί ότι το ελληνικό κανονιστικό πλαίσιο είναι απαιτητικό ως προς το καθεστώς αδειοδότησης και προληπτικής εποπτείας που επιβάλλει στα ιδρύματα μικροχρηματοδοτήσεων, ωστόσο τόνισε πως οι κανόνες που τίθενται έχουν ως στόχο τη διασφάλιση της βιωσιμότητας των ιδρυμάτων μικροχρηματοδοτήσεων.