Για τα προβλήματα των καλλιτεχνών η παρθενική του ομιλία στη Βουλή.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Όλγα Γεροβασίλη): Τον λόγο έχει ο κ. Μπιμπίλας από την Πλεύση Ελευθερίας και στη συνέχεια θα τοποθετηθεί ο Υπουργός Εξωτερικών, ο κ. Γεραπετρίτης.
ΣΠΥΡΙΔΩΝ ΜΠΙΜΠΙΛΑΣ: Καλημέρα σας. Με πολλή συγκίνηση βρίσκομαι εδώ και με μεγάλη χαρά, γιατί εκπροσωπώ και εγώ ως μέλος την Πλεύση Ελευθερίας που θέλουμε να δώσουμε ζωή στη Βουλή.
Αξιότιμη κυρία Πρόεδρε, κύριοι Υπουργοί, κύριοι συνάδελφοι, ξέρετε ότι είμαι ένας ηθοποιός σαράντα πέντε χρόνια σε αυτόν τον χώρο, ήδη είμαι και συνταξιούχος, έχω σπουδάσει νομικά, είμαι Πρόεδρος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και του Ταμείου Αλληλοβοήθειας των ηθοποιών και μέλος σε πολλούς οργανισμούς που ασχολούνται με τα προβλήματα των ηθοποιών. Έχω δουλέψει σε όλους τους τομείς της δουλειάς μας, στο θέατρο, την τηλεόραση, τον κινηματογράφο, τη διαφήμιση, το ραδιόφωνο, τη μεταγλώττιση, τη διδασκαλία σε σχολές. Άρα έχω μια ευρεία γνώση των προβλημάτων των καλλιτεχνών, που δεν ακούστηκαν πολλά μέχρι στιγμής.
Οι καλλιτέχνες είναι πάρα πολλοί. Οι ηθοποιοί είναι πάνω από δέκα χιλιάδες και οι καλλιτέχνες γενικά πάνω από εξήντα χιλιάδες βάσει της επιδότησης από το μητρώο καλλιτεχνών του Υπουργείου Πολιτισμού. Δεν θέλω να αναφερθώ μόνο στην απαράδεκτη ανεργία που μαστίζει αυτούς τους κλάδους, που εντάθηκε ως αποτέλεσμα της πανδημίας που μας έπληξε, αλλά στον εργασιακό μεσαίωνα που με την ανοχή όλων επικρατεί εξαιτίας της ανυπαρξίας των συλλογικών συμβάσεων που τα μνημόνια κατήργησαν και που ως να εμφανιστούν και να επιβληθούν αυτά οι συμβάσεις εξασφάλιζαν τουλάχιστον αξιοπρεπείς μισθούς.
Με την κατάργηση των συμβάσεων όλοι οι καλλιτέχνες μεταβλήθηκαν σε αντικείμενο πολύ άγριας εκμετάλλευσης: Απλήρωτες πρόβες, ωρομίσθια ένσημα που θεσμοθετήθηκαν που δεν εξασφαλίζουν ούτε τα απαραίτητα για την πλήρη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αφανείς εργαζόμενους αφού κανείς δεν τους δήλωνε στο ΙΚΑ παρά μόνο μετά την πρεμιέρα, λες και η παράσταση ανέβηκε μαγικά την προηγούμενη βραδιά πριν την πρεμιέρα.
Αυτά τα ξέρατε όλοι γιατί τα λέγαμε και στη μια κυβέρνηση και στην άλλη. Και όμως κανείς δεν πίεσε. Καμία κυβέρνηση δεν έσκυψε πάνω στο τεράστιο πρόβλημα των καλλιτεχνών, παρά μόνο κάτω από μεγάλες πιέσεις των σωματείων που αναγκάζονται κάθε τόσο να βγάζουν τα μέλη τους στους δρόμους. Ούτε εμείς θέλουμε να είμαστε στους δρόμους. Ακόμα και οι επιχορηγούμενοι θίασοι, αφού δεν ελέγχονταν αρχικά, ανάγκαζαν τους εργαζόμενους καλλιτέχνες να φαίνονται ότι δεν εργάζονται. Ασκήσατε ελέγχους σε αυτούς που λάμβαναν τα κρατικά χρήματα;
Στο μέλλον θα πρέπει να γίνονται εξονυχιστικοί έλεγχοι και θα παρακαλούσα να επανεξετάσετε τις πολύ μικρές επιχορηγήσεις της τάξης των 15 χιλιάδων ευρώ που ουσιαστικά δεν βοηθάνε τις ομάδες, αλλά δημιουργούν νέα παράπλευρα προβλήματα.
Τα χρήματα του προϋπολογισμού για τον πολιτισμό όσον αφορά το θέατρο δεν επαρκούν. Είναι πάρα πολύ λίγα. Πολιτισμός δεν είναι μόνο τα μουσεία, οι βιβλιοθήκες, οι αρχαιότητες, που πολύ σωστά σώζονται και διασώζονται, τα νεοκλασικά και όλα τα υπόλοιπα. Είναι και οι άνθρωποι που εργάζονται και επιβιώνουν από αυτόν. Πολλές φορές έχουμε βρεθεί σε εποικοδομητικό διάλογο με την κ. Μενδώνη γι' αυτά τα ζητήματα. Ευκαιρίας δοθείσης, επειδή ήμουν στις Σέρρες πριν λίγο καιρό, ας ανοίξει επιτέλους ο Τύμβος Καστά, διότι εκεί θα αναπτυχθεί και η περιοχή των Σερρών και όλης της Μακεδονίας.
Θέλω να ρωτήσω, ασκήθηκε ποτέ αυτεπάγγελτα έλεγχος στους μεγαλοπαραγωγούς που κέρδιζαν από την εκμετάλλευση των ανθρώπων μη βάζοντάς τους ένσημα, κάνοντας τεράστια ζημιά στο δημόσιο; Ξέρετε πόσο δύσκολο είναι να κάνει κάποιος ηθοποιός καταγγελία, φοβούμενος ότι θα χάσει και αυτήν την με μη αξιοπρεπή αμοιβή εργασία; Θα μεσολαβήσετε με κάποιον τρόπο, ώστε να αποκτήσουν ενιαίο φορέα οι παραγωγοί, ούτως ώστε να ξεκινήσουν οι συζητήσεις για την επαναφορά των συλλογικών συμβάσεων ή βρίσκετε λογικό τα σωματεία να χάνουν πολύτιμο χρόνο με χρονοβόρες διαδικασίες για να συζητούν με μεμονωμένες ομάδες παραγωγών;
Να μιλήσουμε τώρα για τα ΔΗΠΕΘΕ, ένα μεγάλο όραμα της Μελίνας; Πλήρης αποδιοργάνωση, καμία επαφή μεταξύ τους. Τα ΔΗΠΕΘΕ θα πρέπει να γίνουν ξανά υγιή, με γενναίες επιδοτήσεις, γιατί μόνο έτσι ο κόσμος θα μείνει στον τόπο του, γιατί αγαπάει το θέατρο και το θέατρο κρατάει τον κόσμο στον τόπο του και εκεί πρέπει να δουλεύουν επαγγελματίες ηθοποιοί και όχι ερασιτέχνες. Οι ερασιτέχνες έχουν άλλον ρόλο να κάνουν.
Όσο για τον οπτικοακουστικό τομέα και εδώ υπάρχει χάος και εκμετάλλευση. Ακόμα και μετά τη γενναία ενίσχυση των παραγωγών από το ΕΚΟΜΕ -που ορθά έγινε-, η κατάσταση των απολαβών των καλλιτεχνών δεν βελτιώθηκε. Να υπάρξει πλήρης έλεγχος των επιδοτούμενων από το ΕΚΟΜΕ με επιτροπές διαφάνειας. Φανταστείτε ότι ακόμα και στον τρόπο αμοιβής υπάρχει πρόβλημα στους καλλιτέχνες.
Εξαναγκαστήκαμε ως λύση να δεχθούμε να αμειβόμαστε με δελτίο παροχής υπηρεσιών, τιμολόγιο με ΦΠΑ, με ειδική συνθήκη που μας εντάσσει στην εξηρτημένη εργασία, με ένσημα ΙΚΑ και με κράτηση υπέρ ΟΑΕΔ και μάλιστα με το χαράτσι -το δυσβάσταχτο- των 600 ευρώ, που ακόμη και αν δεν κόψεις ούτε ένα ευρώ στο δελτίο σου, θα πρέπει να το πληρώσεις.
Φτάσαμε πρόσφατα ο ΟΑΕΔ ως κράτος εν κράτει να μην αναγνωρίζει αυτήν τη συνθήκη, να απορρίπτει την επιδότηση ανεργίας σε αυτούς που έχουν δελτία παροχής υπηρεσιών και -το πιο εξωφρενικό- να ζητάει πίσω ανεργίες από ηθοποιούς που ήδη τις έχουν πάρει, πράγμα που μας οδήγησε στην Επιθεώρηση Εργασίας και στο Υπουργείο Εργασίας και περιμένουμε απάντηση.
Αναμένουμε επίσης και απάντηση στη λύση του προβλήματος των περικοπών των συντάξεων όσων ακόμα εργάζονται, που ήδη είναι πετσοκομμένες από τα μνημόνια. Ο ηθοποιός δεν πεθαίνει όταν παίρνει σύνταξη.
Πεθαίνει όταν σταματά ο ίδιος να δουλεύει. Αν για ένα γύρισμα χάνει το 30% της σύνταξής του, αυτό είναι εκτός λογικής. Χρειάζεται στοιχειώδης προστασία για τους νεοεισερχόμενους στο επάγγελμα. Δεν θέλουμε να βγαίνουμε στους δρόμους για τα αυτονόητα. Φτάσαμε στο σημείο με την ασυδοσία που επικρατεί πρώην κομπάρσοι να βαφτίζονται ηθοποιοί μικρών ρόλων από γραφεία που δημιουργήθηκαν και να παίζουν με μεροκάματα 30 και 40 ευρώ στα σίριαλ που βλέπετε, παίρνοντας τη θέση των ηθοποιών και παλιότεροι ηθοποιοί να εγγράφονται σε αυτά τα γραφεία των μικρών ρόλων για να μπορέσουν να εξασφαλίσουν να παίξουν ως κομπάρσοι, χωρίς να βάζουν το όνομά τους στους τίτλους και έτσι να χάνουν και το συγγενικό τους δικαίωμα.
Εδώ να τονίσω ότι οι ηθοποιοί επί των κυβερνήσεων σας έχασαν ακόμη ένα προνόμιο. Λόγω της φύσης της εργασίας μας είχαμε βαρέα και ανθυγιεινά με αυξημένο ασφάλιστρο. Μεταβλήθηκαν σε ωρομίσθια του ανειδίκευτου εργάτη, φτηνά και με αυτόν τον τρόπο ενισχύθηκαν πάλι οι παραγωγοί και οι εργοδότες. Παρακαλώ να επανέλθουν τα βαρέα ένσημα στους ηθοποιούς και τους καλλιτέχνες. Ως αποτέλεσμα οι νεότεροι θα βγουν αργότερα με μικρές συντάξεις και στους παλαιότερους που βγαίνουν τώρα δεν τους λογίζεται το βαρύ ένσημο που ήδη πλήρωσαν προηγουμένως. Αυξήστε, λοιπόν, τα κονδύλια για τον πολιτισμό. Χωρίς υγιείς ανθρώπους πολιτισμού ο πολιτισμός χάνεται.
Επίσης, όσον αφορά το πρόβλημα της καλλιτεχνικής παιδείας, κάντε πραγματικότητα το χρόνιο αίτημά μας για πανεπιστήμιο παραστατικών τεχνών στα πρότυπα της Σχολής Καλών Τεχνών και ας αποφασίσουμε μετά από διαβούλευση τι θα γίνει με τις δραματικές σχολές. Ανήκουν στο Υπουργείο ως ανώτερες ή τις θέλει το Υπουργείο Παιδείας; Αυτό θα πρέπει να αποφασιστεί.
Και το τελευταίο, ας γίνει επιτέλους το θεατρικό μουσείο. Ήδη έχει αγοραστεί απ' ό,τι ξέρω ένα σπουδαίο κτήριο στην Αιόλου. Αυτό το μουσείο πρέπει να υπάρξει, γιατί στη χώρα που γέννησε το θέατρο δεν νοείται να μην υπάρχει θεατρικό μουσείο και ψηφιοποίηση του αρχειακού υλικού. Ήδη το σωματείο μας το ΤΑΣΕΗ και το Σπίτι του Ηθοποιού με εξαιρετική επιμέλεια διαφυλάσσουν πράγματα που θα πρέπει να μεταφερθούν κάποτε στο θεατρικό μουσείο.
Η Πλεύση Ελευθερίας και η Ζωή Κωνσταντοπούλου έχουμε δώσει τεράστια έμφαση στον τομέα του πολιτισμού και θα δώσουμε μάχη για όλα τα ζητήματα μέχρι να προκύψει αυτό που πρέπει και να γίνει πολιτισμένο το τοπίο του πολιτισμού.
Σας ευχαριστώ.
(Χειροκροτήματα από την πτέρυγα της Πλεύσης Ελευθερίας)