Στο top 10 των κρατών με τον υψηλότερο πληθωρισμό στα τρόφιμα παγκοσμίως βρίσκεται η χώρα μας σύμφωνα με έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας.
Ειδικότερα, στα στοιχεία που δημοσιεύει η έκθεση «Food Security Update – World Bank Response to Food Insecurity» για την τροφική ασφάλεια του πλανήτη τοποθετεί τη χώρα μας –με υψηλό εισόδημα- στη δέκατη θέση διεθνώς με «πραγματικό πληθωρισμό» στα τρόφιμα 11%.
Δεν είναι μυστικό βέβαια, ότι ο πληθωρισμός των εγχώριων τιμών των τροφίμων παραμένει υψηλός σε όλο τον κόσμο.
Τη περίοδο Φεβρουάριος 2023 και Μάιος 2023 παρατηρήθηκε υψηλός πληθωρισμός στις περισσότερες χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, σε ποσοστό πάνω από 5% στο 63,2% των χωρών χαμηλού εισοδήματος, 79,5% των χωρών χαμηλότερου μεσαίου εισοδήματος και 67% των χωρών ανώτερου μεσαίου εισοδήματος, με πολλές να αντιμετωπίζουν διψήφιο πληθωρισμό, όπως είναι και η χώρα μας.
Επιπλέον, το 78,9% των χωρών υψηλού εισοδήματος αντιμετωπίζουν υψηλό πληθωρισμό των τιμών των τροφίμων.
Οι χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο είναι στην Αφρική, τη Βόρεια Αμερική, τη Λατινική Αμερική, τη Νότια Ασία, την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία. Σε πραγματικούς όρους, ο πληθωρισμός των τιμών των τροφίμων υπερέβη το συνολικό πληθωρισμό στο 80,1% των 166 χωρών όπου υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία.
Οι δείκτες τιμών γεωργικών προϊόντων, εξαγωγών και σιτηρών έκλεισαν 6%, 4% και 10% υψηλότερα, αντίστοιχα. Η αύξηση των τιμών του καλαμποκιού και του σιταριού, που έκλεισαν 12% και 14% υψηλότερα, αντίστοιχα, μετά την πτώση το πρώτο εξάμηνο του Ιουλίου, οδήγησε στην αύξηση του δείκτη τιμών των σιτηρών, ενώ οι τιμές του ρυζιού παρέμειναν σταθερές.
Σε ετήσια βάση, οι τιμές του καλαμποκιού και του σιταριού είναι 15% και 17% χαμηλότερες, ενώ οι τιμές του ρυζιού είναι υψηλότερες κατά 16%. Οι τιμές του καλαμποκιού, του σιταριού και του ρυζιού είναι 8%, 11% και 3% υψηλότερες, αντίστοιχα, σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2021.
Πληθωρισμός και συμφωνία για σιτηρά
Καθώς οι αγορές είχαν προβλέψει ότι η Ρωσία δεν θα ανανέωνε τη Συμφωνία για τα Σιτάρια, παρουσίασαν ελάχιστη άμεση ανταπόκριση στην απόσυρση της Ρωσίας, με τις μελλοντικές τιμές για βασικά σιτηρά και ελαιούχους πόρους να αυξάνονται ελαφρά. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης σιταριού αυξήθηκαν κατά 3% στις 17 Ιουλίου, αλλά παρέμειναν πολύ κάτω από τα υψηλότερα επίπεδα του προηγούμενου έτους.
Ομοίως, τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του καλαμποκιού και της σόγιας αυξήθηκαν πριν επιστρέψουν στα επίπεδα προαναγγελίας.
Παρά την απόφαση της Ρωσίας, οι παγκόσμιες αγορές εμπορευμάτων εξακολουθούσαν να είναι σχετικά ευνοϊκές. Η έκδοση Ιουλίου 2023 του Agricultural Market Information System Market Monitor αποκάλυψε βελτιωμένες προοπτικές παραγωγής σιταριού σε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένου του Καναδά, του Καζακστάν και της Τουρκίας.
Οι προβλέψεις για την παραγωγή καλαμποκιού για το 2023 παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητες και οι προβλέψεις για την παραγωγή ρυζιού και σόγιας παρουσίασαν οριακές προσαρμογές.
Στις 19 Ιουλίου, για να διασφαλίσει τη διαθεσιμότητα λευκού ρυζιού -όχι μπασμάτι- και να περιορίσει τις αυξήσεις των τιμών στην εγχώρια αγορά, η κυβέρνηση της Ινδίας τροποποίησε την εξαγωγική της πολιτική για το λευκό ρύζι από το «δωρεάν με εξαγωγικό δασμό 20%» που είχε επιβληθεί τον Σεπτέμβριο του 2022, σε «Απαγορευμένο», με άμεση ισχύ.
Αν και η απαγόρευση εξαγωγών είναι πιθανό να μειώσει τις εγχώριες τιμές για τους καταναλωτές (και τους παραγωγούς) επειδή η Ινδία είναι ο κυρίαρχος εξαγωγέας ρυζιού παγκοσμίως (που αντιπροσωπεύει σχεδόν το 40% της παγκόσμιας αγοράς ρυζιού), θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντικές αυξήσεις στις παγκόσμιες τιμές και να προκαλέσει αστάθεια των τιμών.
Η απαγόρευση των εξαγωγών έρχεται σε μια περίοδο αυξημένων παγκόσμιων ανησυχιών για τις διεθνείς τιμές των τροφίμων μετά την έξοδο της Ρωσίας από το BSGI.