-Γιατί οι εταιρείες παραχώρησης των αυτοκινητοδρόμων επιλέγουν εν μέσω καλοκαιριού να ανατιμήσουν τις τιμές των διοδίων μετά από αναστολή 8 μηνών – «Φρένο» ζητά η κυβέρνηση για όλο το 2023.
Σε μετωπική σύγκρουση με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για ανατιμήσεις διοδίων ακόμη και πάνω από 12% από τον ερχόμενο μήνα, έρχονται οι εταιρείες παραχώρησης των μεγάλων οδικών αξόνων. Τις αναπροσαρμογές στα διόδια είχαν «παγώσει» οι παραχωρησιούχοι μετά από έκκληση του απερχόμενου υπουργού Υποδομών κ. Κώστα Καραμανλή πέρσι το Φθινόπωρο, με την προηγούμενη κυβέρνηση να παίρνει πίστωση χρόνου για ένα εξάμηνο δηλαδή μέχρι τα τέλη Ιουνίου.
Ο χρόνος αυτός συμπίπτει με την ολοκλήρωση των δύο απανωτών εκλογικών αναμετρήσεων που καθιστούσε πολιτικά άκυρη οποιαδήποτε συζήτηση για αυξήσεις στα διόδια, παρά το γεγονός ότι οι πέντε αυτοκινητόδρομοι (Ολυμπία Οδός, Μορέας, Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου, Νέα και Κεντρική Οδός) είχαν προχωρήσει στην έκδοση της νέας τιμολογιακής πολιτικής από τον περασμένο Σεπτέμβριο (για να εφαρμοστεί από αρχές του 2023), την οποία στην συνέχεια απέσυραν μέχρι να πάρουν το πράσινο κυβερνητικό φως.
Τις αυξήσεις αυτές που αφορούν τους οδικούς άξονες σε όλο το εθνικό δίκτυο και φέρνουν σε μεγάλη αμηχανία την νέα κυβέρνηση, έβαλαν ξανά στο τραπέζι οι εκπρόσωποι των εταιρειών παραχώρησης τον προηγούμενο μήνα. Οι εταιρείες που λειτουργούν και συντηρούν τους αυτοκινητόδρομους επικαλούνται τις συμβάσεις των έργων που έχουν κυρωθεί από την Βουλή, οι οποίες όπως επισημαίνουν προβλέπουν ετήσια αναπροσαρμογή των διοδίων σύμφωνα με το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή κάθε Σεπτέμβρη.
Η ετήσια μεταβολή του εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών για το 2022 ήταν 11,26% και οδηγεί σε σημαντικές ανατιμήσεις που σε κάποια διόδια φτάνουν ακόμη και το 16%. Ενδεικτικά παραδείγματα είναι ο σταθμός του Μακρυχωρίου στην Λάρισα (Αυτοκινητόδρομος Αιγαίου) όπου από 2,50 ευρώ προτείνεται να πάει στα 2,90 ευρώ (16%), ο σταθμός της Ελευσίνας (Ολυμπία Οδός) όπου η προτεινόμενη αύξηση είναι 14,2%, από 2,10 σε 2,40 και οι Αφίδνες (Νέα Οδός) από 3,30 σε 3,70 ευρώ αύξηση 12%. Ακόμη μεγαλύτερη είναι η επιβάρυνση για τα μεγάλα φορτηγά καθώς για την κατηγορία 4 στο σταθμό της Ελευσίνας με την αναπροσαρμογή διοδίου κατά 12%, το κόστος ανά διέλευση από 7,60 ευρώ ανεβαίνει στα 8,5 ευρώ ενώ στις Αφίδνες από 11,65 ευρώ στα 13 ευρώ.
Οι αυξήσεις αυτές σε περίπτωση που εφαρμοστούν θα αφορούν μόνο την περίοδο Σεπτεμβρίου –Δεκεμβρίου 2023 καθώς τον επόμενο μήνα με βάση τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή θα καθοριστούν τα τιμολόγια που θα ξεκινήσουν να εισπράττονται από αρχές του 2024.
Οι ανατιμήσεις αποτελούν συμβατική υποχρέωση των παραχωρήσεων, αναφέρουν εκπρόσωποι των εταιρειών και δηλώνουν ότι από το 2015 έχουν γίνει πέντε μειώσεις λόγων τιμαριθμικών αναπροσαρμογών και τρεις αυξήσεις με την κυβέρνηση ωστόσο να εμφανίζεται ανυποχώρητη στην εφαρμογή τους και να δηλώνει ότι θα εξαντλήσει κάθε δυνατότητα για να παραμείνουν στάσιμα τα τιμολόγια όλο το 2023.
«Εξαντλήσαμε τα περιθώρια για συμβιβασμό» λένε οι εταιρείες, επισημαίνοντας ότι ύστερα από οκτώ μήνες αναμονής ήρθε η ώρα η κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει πώς θα υλοποιηθούν οι όροι των συμβάσεων και οι νόμοι που έχει ψηφίσει η πολιτεία. Οι εταιρείες δηλώνουν έκπληξη για την ανακοίνωση του υπουργείου περί μονομερών αποφάσεων, λέγοντας ότι οι αυξήσεις γίνονται με βάση τους νόμους που έχουν κυρωθεί από το ελληνικό Κοινοβούλιο για τις παραχωρήσεις και ότι οι εταιρείες έχουν απέναντί τους τις τράπεζες, οι οποίες πιέζουν για τις ανατιμήσεις. Σε διαφορετική περίπτωση, όπως επισημαίνουν η μη τήρηση των προβλέψεων για τιμές διοδίων συνδεδεμένες με τον πληθωρισμό παραβιάζει τους όρους αυτών των συμβάσεων και επομένως η καθυστέρηση της αναπροσαρμογής εγείρει διεκδικήσεις για αποζημιώσεις.
Εκπρόσωποι των εταιρειών επισημαίνουν επίσης ότι το υπουργείο δεν έχει καμία εναλλακτική πρόταση για τα διόδια πέραν της αναστολής τους ώστε να υπερπηδηθεί και ο σκόπελος των αυτοδιοικητικών εκλογών.
Χθες το ΥΠΟΜΕΔΙ αποφάσισε να δημοσιοποιήσει τις δύο συναντήσεις που έγιναν στις 18 και 24 Ιουλίου μεταξύ του υπουργού κ. Χρήστου Σταϊκούρα και του υφυπουργού Νίκου Ταχιάου με τις διοικήσεις των εταιρειών παραχώρησης, αποκαλύπτοντας το αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις των προηγούμενων εβδομάδων που φαίνεται να αποτέλεσαν και την σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι καθώς οι εταιρείες φαίνεται να διαμήνυσαν ότι σκοπεύουν να θέσουν σε εφαρμογή την νέα τιμολογιακή πολιτική από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.
Μέσα στις επόμενες μέρες θα αποδεχτεί αν η απόφαση των εταιρειών παραχώρησης θα έχει και συνεχεία ή αν τα ανταλλάγματα θα είναι τόσο ισχυρά που οι εταιρείες θα δεχτούν να κάνουν πίσω.