1.Σύμφωνοι όλοι ότι εφέτος παραγωγή λαδιου θα είναι μειωμένη κατά 30% στις περισσότερες μεσογειακές χώρες...Σύμφωνα με εκπροσώπους της αγοράς, ο καταναλωτής θα δει την αύξηση αυτή στα σημεία λιανικής πώλησης το φθινόπωρο, δυσκολεύοντας ακόμα περισσότερο την αγοραστική δύναμή τους. Ολες οι κατηγορίες κοντά ή πάνω από τα δέκα ευρώ το κιλό, με το εκλεκτής ποιότητας βιολογικό να προσεγγίσει τα 14-15 ευρώ.
Ασφαλώς το πιο ανησυχητικό για την αγορά, δεν είναι η αύξηση της τιμής του παραγωγού, αλλά η επάρκεια του προϊόντος σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς οι μεγάλες παραγωγικές χώρες (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιταλία, Τυνησία) την τρέχουσα ελαιοκομική χρονιά απώλεσαν σημαντικό μέρος της παραγωγής, η οποία έφτασε στην περίπτωση της Ισπανία ακόμα και στο 70%.
Αξιοσημείωτο είναι ότι όσον αφορά την εγχώρια κατανάλωση, η οποία έχει ήδη μειωθεί κατά 30%, εκπρόσωποι της αγοράς εκφράζουν την εκτίμηση ότι μεγάλη μερίδα καταναλωτών θα στραφεί στα σπορέλαια, ως πιο οικονομική λύση. Δηλαδή, σε μια χώρα που παράγει τόσο ελαιόλαδο ώστε να υπερκαλύπτει τις ανάγκες της κατανάλωσης, τα νοικοκυριά αναγκάζονται να το υποκαταστήσουν γιατί δεν μπορούν να το πληρώσουν.
2.Στάση αναμονής για το πού θα σταματήσει η... μπίλια κρατούν όσοι παραγωγοί ελαιολάδου έχουν κρατήσει στις αποθήκες τους αδιάθετο προϊόν, εξαντλώντας κάθε χρονικό περιθώριο, προκειμένου η αυξημένη ζήτηση να διαμορφώσει ακόμα υψηλότερες τιμές.
Σε δύο μήνες περίπου ολοκληρώνεται η φετινή ελαιοκομική χρονιά και τα τελευταία λίγα ελαιόλαδα που παραμένουν αδιάθετα, προσδοκούν να πιάσουν τιμές που δύσκολα κάποιος θα είχε προβλέψει, ακόμα και έναν χρόνο πριν.
Έτσι, οι τιμές στον παραγωγό παραμένουν υψηλές, όπως αυξημένη είναι και η ζήτηση από τις αγορές. Όμως, όπως επισημαίνουν εκπρόσωποι της αγοράς τα ελαιόλαδα που βρίσκονται προς πώληση είναι λίγα έως ελάχιστα, καθώς παραγωγοί αναμένουν ακόμα καλύτερες τιμές.
Η μειωμένη διαθεσιμότητα, σε συνδυασμό με το υψηλό κόστος εισροών και τις υψηλότερες τιμές παραγωγού, έφερε τα πάνω κάτω σε όλο το μήκος της αλυσίδας εφοδιασμού, που οδήγησαν σε υψηλότερες τιμές καταναλωτή και τιμές εξαγωγής.
Αργεί η αποκλιμάκωση της τιμής
Πάντως, η όποια αποκλιμάκωση στην τιμή δεν αναμένεται νωρίτερα από το τέλος της επόμενης ελαιοκομικής περιόδου το Νοέμβριο του 2024. Βέβαια, αυτό θα μπορέσει να συμβεί, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, εφόσον η κατάσταση στην καλλιέργεια διορθωθεί και στους ευρωπαϊκούς ελαιώνες αποκατασταθούν οι παραγωγές, μετά την παρατεταμένη ξηρασία και τις υψηλές θερμοκρασίες των τελευταίων δύο χρόνων.
Όμως, όσο η μέχρι πρότινος κυρίαρχη παραγωγική χώρα Ισπανία θα προχωρά ...λαβωμένη, τότε οι τιμές θα συνεχίζουν την ανιούσα.
Οι τιμές
Σύμφωνα με το δελτίο τιμών του ΣΕΔΗΚ στις 22 Αυγούστου 2023, οι υψηλές πτήσεις στις τιμές του ελαιόλαδου συνεχίζονται, με την Ιταλία να πετυχαίνει τιμή που φτάνει στα 12 ευρώ/κιλόg και την Ελλάδα και Ισπανία να ακολουθούν στο ύψος των 8,40 ευρώ/κιλό.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τον ΣΕΔΗΚ, στην Ελλάδα, οι τιμές του έξτρα διατηρήθηκαν περίπου ίδιες με τις προηγούμενες εβδομάδες και κυμάνθηκαν στην Κρήτη και Πελοπόννησο από 8,36 ευρώ/κιλό οι μέγιστες έως 7,00 ευρώ/κιλό οι ελάχιστες, ενώ στα νησιά διατηρήθηκαν στα 7,40 ευρώ/κιλό.
Στην Ισπανία οι μέγιστες διατηρήθηκαν ίδιες περίπου με την προηγούμενη εβδομάδα και κυμάνθηκαν στα 8,42 ευρώ/κιλό, ενώ οι ελάχιστες σημείωσαν ελαφριά πτώση και κυμάνθηκαν στα 7,37 ευρώ/κιλό.
Στην Ιταλία διατηρήθηκαν στα υψηλά επίπεδα όπου ήδη βρίσκονται από εβδομάδες κυμαινόμενες από 8,60 ευρώ/κιλό έως 12 ευρώ/κιλό.
Στην Τυνησία κυμάνθηκαν γύρω στα 7,53 ευρώ/κιλό.
Οι προβλέψεις
Αισιόδοξες όμως είναι οι πρώτες εκτιμήσεις του υπουργείου Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USDA), οι οποίες προβλέπουν ότι η παραγωγή θα αυξηθεί στην Ευρώπη και την Τυνησία.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις αυτές εκτιμάται ότι, η παγκόσμια παραγωγή ελαιόλαδου αναμένεται να ανακάμψει την ερχόμενη καλλιεργητική χρονιά 2023/24, με το USDA να προβλέπει ότι η παραγωγή θα φτάσει τους 3,2 εκατ. τόνους το 2023/24, σημειώνοντας αύξηση κατά 24% σε σύγκριση με την ιστορικά χαμηλή συγκομιδή του περασμένου έτους και σχεδόν ισοδύναμο με τον μέσο όρο πενταετίας των 3,14 εκατομμυρίων τόνων.
Παράλληλα, εκτιμάται ότι η ΕΕ θα παράγει 2,03 εκατ. τόνους το 2023/24, από 1,50 εκατ. τόνους το 2022/23 και θα υπερβαίνει ελαφρώς τον μέσο όρο της πενταετίας των 2 εκατ. τόνων.
Αυξημένες κατά 7% αναμένονται – σύμφωνα με τις ίδιες προβλέψεις, οι παγκόσμιες εξαγωγές, ενώ οι ευρωπαϊκές εκτιμάται ότι θα αυξηθούν στους 750.000 τόνους, από 588.500 τόνους το 2022/2023.
Το σίγουρο είναι ότι η αναμενόμενη ανάκαμψη θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τις συνθήκες ανθοφορίας και τα επίπεδα βροχόπτωσης την άνοιξη και το φθινόπωρο, αλλά και τις δεδομένες συνέπειες από τους συνεχιζόμενους καύσωνες.
Η νέα σοδειά έχει ακόμα να διανύσει πολύ δρόμο και αρκετές προκλήσεις να αντιμετωπίσει. Τίποτα δεν είναι σίγουρο και πολύ αισιόδοξο εφέτος, για τις ποσότητες και τις τιμές στην αγορά..