Εγκλωβισμένοι στο παιδικό τους δωμάτιο, μέχρι τα 30 είναι οι Έλληνες, ελέω κόστους διαβίωσης και ενοικίων σε συνδυασμό με τους χαμηλούς μισθούς – όταν υπάρχει δουλειά.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat, η Ελλάδα φιγουράρει στις τρεις χώρες της ΕΕ όπου οι νέοι εγκαταλείπουν το πατρικό τους σπίτι σε όλο και μεγαλύτερη ηλικία.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το 2022, οι νέοι σε ολόκληρη την ΕΕ εγκατέλειψαν το πατρικό τους σπίτι κατά μέσο όρο σε ηλικία 26,4 ετών. Ο υψηλότερος μέσος όρος ηλικιών, 30 ετών και άνω, καταγράφηκε στην Κροατία (33,4 έτη), τη Σλοβακία (30,8), την Ελλάδα (30,7), τη Βουλγαρία και την Ισπανία (και οι δύο 30,3), τη Μάλτα (30,1) και την Ιταλία (30,0). Αντίθετα, οι χαμηλότερες μέσες ηλικίες, όλες κάτω των 23 ετών, καταγράφηκαν στη Φινλανδία (21,3 έτη), τη Σουηδία (21,4), τη Δανία (21,7) και την Εσθονία (22,7).
Όνειρο θερινής νυκτός
Σε διάστημα 10 ετών, η μέση ηλικία των νέων που εγκαταλείπουν το πατρικό τους σπίτι αυξήθηκε σε 14 χώρες της ΕΕ, κυρίως στην Κροατία (+1,8 έτη), την Ελλάδα (+1,7) και την Ισπανία (+1,6).
Το 2012, ο χαμηλότερος μέσος όρος στην ΕΕ ήταν στη Σουηδία, όπου οι νέοι εγκατέλειπαν το πατρικό τους σπίτι σε ηλικία 19,9 ετών, ωστόσο μέσα σε 10 χρόνια ο μέσος αυτός όρος αυξήθηκε κατά 1,5 έτη.
Σε επίπεδο ΕΕ, μεταξύ 2012 και 2022, ο μέσος όρος ηλικίας διέφερε ελαφρώς, με το χαμηλότερο να είναι 26,2 έτη (2019) και το υψηλότερο 26,5 έτη (2012, 2014, 2020 και 2021).
Το ότι οι νέοι εγκαταλείπουν όλο και πιο αργά το πατρικό τους, είναι περισσότερο ανάγκη, παρά επιλογή. Στην Ελλάδα- και όχι μόνο- η απόκτηση στέγης, για τους νέους, σήμερα θεωρείται όνειρο θερινής νυχτός Σε σύγκριση με πριν από μία 20ετία, ο βαθμός δυσκολίας εύρεσης κατοικίας έχει αυξηθεί ραγδαία, με τα ποσοστά ιδιοκατοίκησης στην Ελλάδα να έχουν μειωθεί κατακόρυφα από το 2005. Χαμηλοί μισθοί, ανασφάλεια, κρίσεις και ανατιμήσεις είναι από τους βασικούς παράγοντες που μετατράπηκε σε αστικό μύθο το ότι οι Ελληνες κυνηγούν το όνειρο της ιδιοκατοίκησης.
Από την κρίση του 2009 ξεκίνησε μια στροφή προς το ενοίκιο, ενώ οι νέοι επιλέγουν να φιλοξενούνται στους γονείς τους εξαιτίας της εκτόξευσης των τιμών των ενοικίων.
Υπενθυμίζεται ότι τα υψηλότερα ποσοστά, σύμφωνα με τη μελέτη της Eurostat, κόστους στέγασης παρατηρήθηκαν στην Ελλάδα (32,4%), τη Δανία (21,9%) και την Ολλανδία (15,3%), ενώ στις αγροτικές περιοχές ήταν τα υψηλότερα στην Ελλάδα (22%), τη Βουλγαρία (13,3%) και τη Ρουμανία (10,8%). Οι καθυστερήσεις σε λογαριασμούς στεγαστικών δανείων, ενοικίων ή υπηρεσιών κοινής ωφέλειας είναι μια άλλη ένδειξη ότι το κόστος στέγασης μπορεί να είναι πολύ υψηλό.
Ας μην ξεχνάμε και την ανεργία, σύμφωνα και πάλι με στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα ήταν και τον Φεβρουάριο, πρωταθλήτρια στην ανεργία των νέων κάτω των 25 ετών καταγράφοντας ποσοστό της τάξης του 29,7%, ενώ ακολουθεί η Ισπανία με ποσοστό 29,3% και τρίτη η Ιταλία με ποσοστό 22,4%.
Ακόμη και οι υπόλοιποι νέοι που εργάζονται, αυτοί συνήθως απασχολούνται σε θέσεις αναντίστοιχες με τα προσόντα τους, συχνά κακοπληρωμένες ενώ πολλές φορές περιορίζονται σε καθεστώτα ειδικής απασχόλησης με τη μερική απασχόληση (ημιαπασχόληση) να κυριαρχεί, εξού και το brain drain, για τους «τυχερούς».
Πιο γρήγορα φεύγουν οι γυναίκες
Στην ΕΕ, κατά μέσο όρο, οι άνδρες εγκαταλείπουν τη γονική εστία κατά δύο χρόνια αργότερα από τις γυναίκες: οι άνδρες σε ηλικία 27,3 ετών και οι γυναίκες σε ηλικία 25,4 ετών το 2022. Η διαφορά αυτή παρατηρήθηκε σε όλες τις χώρες, δηλαδή οι νεαρές γυναίκες μετακόμισαν από το γονεϊκό σπίτι κατά μέσο όρο νωρίτερα από τους νεαρούς άνδρες.
Οι άνδρες εγκατέλειψαν το πατρικό τους σπίτι, κατά μέσο όρο, μετά την ηλικία των 30 ετών σε 9 χώρες της ΕΕ (Κροατία, Βουλγαρία, Ελλάδα, Σλοβακία, Ισπανία, Ιταλία, Μάλτα, Σλοβενία και Πορτογαλία), ενώ αυτό ισχύει για τις γυναίκες μόνο σε μία χώρα: Κροατία.
Το μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ των φύλων καταγράφεται στη Ρουμανία, όπου οι νέοι άνδρες έφυγαν στα 29,9 έτη και οι γυναίκες στα 25,4 έτη (4,5 έτη διαφορά μεταξύ των φύλων), ακολουθούμενη από τη Βουλγαρία (4,1 έτη διαφορά), με τους άνδρες να απομακρύνονται στα 32,3 έτη και τις γυναίκες στα 28,2 έτη. χρόνια. Αντίθετα, το Λουξεμβούργο (0,5 έτη διαφορά), η Σουηδία (0,6), η Δανία και η Μάλτα (και οι δύο 0,7) κατέγραψαν τις μικρότερες διαφορές μεταξύ νεαρών ανδρών και γυναικών που εγκαταλείπουν το πατρικό τους.