Τα δημόσια πανεπιστήμια... αντεπιτίθενται. Λίγες ημέρες πριν την ανακοίνωση του πολυαναμενόμενου νόμου του υπουργείου Παιδείας για την ίδρυση μη κρατικών μη κερδοσκοπικών πανεπιστημίων στη χώρα μας, «Το Βήμα» πληροφορείται μια είδηση ακαδημαϊκών μεγατόνων:
Στην επιστημονική περιοχή που απασχολεί σήμερα την πλειονότητα των ερευνητών στον κόσμο, την επιδημιολογία, το Πανεπιστήμιο Αθηνών φέρνει στην Ελλάδα το περίφημο Τμήμα Επιδημιολογίας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ των ΗΠΑ και οργανώνει μαζί του κοινό θερινό πρόγραμμα εξειδίκευσης για μεταπτυχιακούς φοιτητές που ξεκινά το καλοκαίρι στην Αθήνα. Τμήμα ερευνητικό, διεθνούς εμβέλειας στο οποίο είχε διακριθεί ο αείμνηστος καθηγητής Δημήτρης Τριχόπουλος, καθηγητής επίσης στο ΕΚΠΑ.
Αλλωστε, παρά την πληθώρα των ειδήσεων επί του θέματος του τελευταίου χρονικού διαστήματος, ας μη λησμονούμε ότι τα μεγάλα πανεπιστήμια του κόσμου δεν προχωρούν σε συνεργασίες εκτός της έδρας τους εύκολα, παρά μόνο αν πρόκειται για γνωστά ανώτατα Ιδρύματα με ιστορία ή εφόσον συγκροτήσουν δικά τους αυτοτελή παραρτήματα.
Το ΕΚΠΑ παίρνει τη «ρεβάνς»
Πολλοί δε θυμούνται την περίοδο του 2007 (με το άρθρο 16 του Συντάγματος ακόμη κραταιό και τους συνταγματολόγους της χώρας να το υπολήπτονται) όπου και αντιπροσωπεία του ΜΙΤ των ΗΠΑ είχε επισκεφθεί την Ελλάδα και τον τότε υπουργό Παιδείας Αρη Σπηλιωτόπουλο για να συζητήσουν μαζί του την πιθανότητα λειτουργίας στη χώρα μας ενός παραρτήματος του φημισμένου αμερικανικού πανεπιστημίου, αυτόνομου και χωρίς σύνδεση με άλλο Ιδρυμα ή εκπαιδευτήριο από τη χώρα μας. Οι εκπρόσωποι του ΜΙΤ ήθελαν έτσι να καλύψουν εκπαιδευτικά τη νοτιοανατολική λεκάνη της γεωγραφικής μας περιοχής και παρότι ο υπουργός Παιδείας τότε πρόθυμα έψαξε για κτίρια στις ολυμπιακές εγκαταστάσεις, τελικά οι νομικοί και συνταγματολόγοι της εποχής απάντησαν «όχι» και το ΜΙΤ έκανε το παράρτημά του στον Λίβανο...
Δεκαπέντε χρόνια μετά, το Πανεπιστήμιο Αθηνών παίρνει τη «ρεβάνς». Και μάλιστα αναδεικνύεται στον «οικοδεσπότη» και βασικό συνεργάτη του περίφημου Χάρβαρντ στη χώρα μας σε ένα κοινό μεταπτυχιακό πρόγραμμα εξειδίκευσης που θα ερευνήσει την επιστήμη της επιδημιολογίας, συναρτώμενη μάλιστα με σειρά διαφορετικών επιστημονικών τομέων: την επιδημιολογία στις ογκολογικές περιπτώσεις, την επιδημιολογία στα λοιμώδη νοσήματα, στις καρδιαγγειακές περιπτώσεις, νευροψυχιατρική επιδημιολογία, την επιδημιολογία και πρόληψη. Το πρόγραμμα δεν θα είναι διετές μεταπτυχιακό πρόγραμμα αλλά «καλοκαιρινό σχολείο» που θα δίνει πιστοποιητικά τα οποία θα υπογράφονται και από τα δύο Ιδρύματα.
Για τις ανάγκες του προγράμματος δε, θα έρθουν στην Αθήνα καθηγητές και καθηγήτριες από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας του φημισμένου αμερικανικού πανεπιστημίου, ενώ τα μαθήματά του θα ξεκινήσουν από το καλοκαίρι του 2024. Θα υπάρχουν φυσικά ευρύτατα προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών αλλά και καθηγητών μεταξύ των δυο Ιδρυμάτων και μετάβαση των Ελλήνων στις ΗΠΑ. Οι καθηγητές και καθηγήτριες του Πανεπιστημίου Αθηνών θα συμμετέχουν από την πλευρά τους σε ιατρική έρευνα και ενημέρωση επί των τελευταίων ανακαλύψεων της επιστήμης σε όλα τα ιατρικά θέματα που απασχολούν τις σύγχρονες κοινωνίες.
Σημαντικές ερευνητικές συνεργασίες
«Είμαι ευτυχής με το μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη μεταξύ Πανεπιστημίου Αθηνών και Χάρβαρντ» λέει στο «Βήμα» ο καθηγητής Albert Hofman, διευθυντής του Τμήματος Επιδημιολογίας της Σχολής Δημόσιας Υγείας του αμερικανικού πανεπιστημίου. «Παρέχει μοναδικές ευκαιρίες για σημαντικές ερευνητικές συνεργασίες και ανταλλαγές φοιτητών και νέων ερευνητών από τον χώρο της Ιατρικής και της Δημόσιας Υγείας» συνεχίζει.
Από την πλευρά του ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γεράσιμος Σιάσος που πρωτοστάτησε στη σχετική συμφωνία μεταξύ των δύο ανωτάτων ιδρυμάτων, αναφέρει ότι «το πανεπιστήμιό μας, στα πλαίσια των συνεχών πολιτικών εξωστρέφειας και διεθνοποίησής του, προχώρησε στην υπογραφή σχετικού μνημονίου συνεργασίας με το σπουδαιότερο ακαδημαϊκό Ιδρυμα στον κόσμο, το Χάρβαρντ των ΗΠΑ».
«Με αυτή τη συνεργασία θα έχουν τη δυνατότητα οι έλληνες και οι ελληνίδες φοιτητές και φοιτήτριες να εκπαιδευτούν στην επιστήμη τους από τους καλύτερους του κόσμου, ενώ και το ακαδημαϊκό μας προσωπικό να συμμετάσχει σε ερευνητικά προγράμματα από κοινού με το Χάρβαρντ στην Ελλάδα αλλά και στις ΗΠΑ».
Και συμπληρώνει με νόημα ότι «το γεγονός ότι το Χάρβαρντ έρχεται στην Ελλάδα για να συνεργαστεί με το παλαιότερο και μεγαλύτερο δημόσιο πανεπιστήμιο στη χώρα μας, αποτελεί το πιο ισχυρό επιχείρημα για την ποιότητα των σπουδών που παρέχεται από τα δημόσια πανεπιστήμιά της».
Επί των παραπάνω δε ο πρόεδρος της Ιατρικής Σχολής Αθηνών Νίκος Αρκαδόπουλος υπενθυμίζει ότι η Σχολή του έχει μια μακρά πορεία συνεργασίας με το Χάρβαρντ, με καταλυτικό ρόλο σε αυτήν από τον αείμνηστο κορυφαίο καθηγητή Δημήτρη Τριχόπουλο.
Αναφέρεται δε στο Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής Σχολής Αθηνών που άλλωστε έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαχείριση της μεγάλης ιατρικής κρίσης της επιδημίας του κορωνοϊού, με τη διευθύντριά του Παγώνα Λάγιου να λέει στο «Βήμα» ότι «το μνημόνιο συνεργασίας που υπεγράφη μεταξύ τω δύο πανεπιστημίων επισημοποιεί με τον καλύτερο τρόπο τη μακροχρόνια συνεργασία των Τμημάτων Επιδημιολογίας τους, σε θέματα εκπαιδευτικά και ερευνητικά και θέτει στερεές βάσεις για την ενίσχυση και επέκταση της συνεργασίας αυτής».
Αναζήτηση χορηγών για τα δίδακτρα
Το καλοκαιρινό πρόγραμμα μεταπτυχιακής εκπαίδευσης μεταξύ των δύο ιδρυμάτων θα λειτουργήσει με δίδακτρα (για τα οποία το Πανεπιστήμιο Αθηνών ήδη αναζητεί δωρητές για να καλυφθούν στο κομμάτι που αφορά τους Έλληνες φοιτητές και τις ελληνίδες φοιτήτριες). Το πρόγραμμα σπουδών θα αναφέρεται ως «Summer-Only Masters Degree Program in Clinical Epidemiology and Comparative Effectiveness Research Methods» (καλοκαιρινό πρόγραμμα μεταπτυχιακών σπουδών στην κλινική επιδημιολογία και στις μεθόδους έρευνας συγκριτικής αποτελεσματικότητας).
Όπως αναφέρεται δε στην σχετική συμφωνία οι καθηγητές, οι μεταδιδακτορικοί υπότροφοι και οι διδακτορικοί φοιτητές στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Χάρβαρντ «θα ενθαρρυνθούν να αναλάβουν σύντομες θέσεις διδασκαλίας και/ή να συμμετάσχουν σε σεμινάρια στο Πανεπιστήμιο Αθηνών» ενώ θα υλοποιηθούν και ερευνητικές συνεργασίες που σχετίζονται με πηγές δεδομένων στην Αθήνα, Ελλάδα και στη Βοστώνη.