Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) πέτυχε μία ξεκάθαρη νίκη την Κυριακή, ισχυροποιώντας τη δύναμή του στο Σώμα, παρότι οι ακροδεξιές ομάδες επίσης σημείωσαν σημαντικά κέρδη.
Το κεντροδεξιό ΕΛΚ θα εξασφαλίσει περίπου 184 έδρες στο Κοινοβούλιο, πάνω από το ένα τέταρτο των 720 ευρωβουλευτών στο Ημικύκλιο, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία. Κατάφερε να αυξήσει τα ποσοστά του σε αυτές τις εκλογές, ενώ οι κεντροαριστεροί Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) παρέμειναν σταθεροί και η φιλελεύθερη ομάδα Renew Europe αποδεκατίστηκε.
Από αυτή τη θέση ισχύος, το ΕΛΚ θα μπορεί να καθορίζει πιο εύκολα την πολιτική της Ε.Ε., κλίνοντας την ατζέντα προς τα δεξιά, παρατηρεί το Politico. «Είμαστε το κόμμα της βιομηχανίας, είμαστε το κόμμα των αγροτικών περιοχών, είμαστε το κόμμα των αγροτών της Ευρώπης», δήλωσε πρόσφατα ο Μάνφρεντ Βέμπερ, επικεφαλής της ομάδας του ΕΛΚ στο ευρωκοινοβούλιο.
Και ενώ το ΕΛΚ θα μπορούσε και πάλι να συμμετάσχει σε έναν μεγάλο συνασπισμό με τους σοσιαλιστές και τους φιλελεύθερους, του είναι επίσης δυνατό να διαπραγματευτεί μια σχέση συνεργασίας σε ορισμένα θέματα με κόμματα που βρίσκονται πιο δεξιά – αν μπορεί να το κάνει χωρίς να αποξενώσει τους κεντρώους συμμάχους του.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ρομπέρτα Μέτσολα δήλωσε στο Euronews: «Από τις πρώτες προβλέψεις φαίνεται ότι το εποικοδομητικό, φιλοευρωπαϊκό κέντρο έχει διατηρηθεί».
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προσφέρθηκε επίσης να συνεργαστεί με τους Σοσιαλιστές και τους Φιλελεύθερους για να οικοδομήσει μια «κεντρώα πλειοψηφία για μια ισχυρή Ευρώπη», ζυγίζοντας προσεκτικά τα λόγια της για να κατευνάσει τους επικριτές της που την έχουν επικρίνει πρόσφατα για «ανοίγματά» της προς τη σκληρή δεξιά.
«Με άλλα λόγια, το κέντρο κρατάει», πρόσθεσε η Φον ντερ Λάιεν. «Αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι τα άκρα της αριστεράς και της δεξιάς έχουν κερδίσει υποστήριξη και για αυτό το αποτέλεσμα συνοδεύεται από μεγάλη ευθύνη για τα κόμματα του κέντρου».
Λεπέν και Μελόνι
Οπως προέβλεπαν οι δημοσκοπήσεις, οι ακροδεξιές δυνάμεις σημείωσαν σημαντικά κέρδη σε όλο το μπλοκ. Στη Γαλλία, ο Εθνικός Συναγερμός συγκέντρωσε σχεδόν το ένα τρίτο των ψήφων, εδραιώνοντας την ηγετική θέση του ως η κορυφαία υπερεθνικιστική ομάδα στο επόμενο Κοινοβούλιο. Οι Αδελφοί της Ιταλίας της πρωθυπουργού Τζόρτζια Μελόνι σημείωσαν παρόμοια άνοδο, με πάνω από το ένα τέταρτο των ψηφοφόρων να υποστηρίζουν την ομάδα.
Η Μαρίν Λεπέν έχει πάντως εκδηλώσει την πρόθεσή της να σχηματίσει ένα σκληρό, δεξιό συνασπισμό με τους ευρωβουλευτές της Τζόρτζια Μελόνι.
Οι δύο ομάδες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που βρίσκονται στο πιο δεξιό άκρο του φάσματος, οι Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές (ECR) και η ομάδα Ταυτότητα και Δημοκρατία (ID), θα ελέγχουν 131 έδρες στο Σώμα.
Σε αυτές δεν υπολογίζονται οι 15 ευρωβουλευτές της Εναλλακτικής για τη Γερμανία, οι 10 εκπρόσωποι του κόμματος Fidesz του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Ορμπαν, οι έξι του κόμματος Συνομοσπονδία της Πολωνίας ή τα τρία μέλη του φιλοκρεμλινικού κόμματος Αναγέννηση της Βουλγαρίας.
Η προέλαση της Μελόνι στην Ιταλία υπονόμευσε τη Λέγκα, το άλλοτε ηγετικό κόμμα της ομάδας «Ταυτότητα και Δημοκρατία», που έχασε τα δύο τρίτα των εδρών του την Κυριακή. Στην Ισπανία, το κόμμα Vox υπονομεύτηκε, παρομοίως, από το «The Party is Over», ένα νέο κόμμα του οποίου ηγείται η ακροδεξιά περσόνα του διαδικτύου Αλβίς Πέρεζ. Αυτή η νέα ομάδα εξασφάλισε τρεις έδρες που θα μπορούσαν να συνασπιστούν με το Vox, το οποίο διπλασίασε την εκπροσώπησή του και θα έχει έξι ευρωβουλευτές στις Βρυξέλλες κατά την επόμενη θητεία.
Αν η ακροδεξιά σχημάτιζε μια ενιαία ομάδα, θα ήταν η δεύτερη μεγαλύτερη δύναμη στο Κοινοβούλιο, πίσω από το παραδοσιακά κυρίαρχο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα. Ομως, οι αντιπαλότητες και οι διαφωνίες στις τάξεις της καθιστούν αυτό το σενάριο απίθανο, αλλά το τεράστιο μέγεθός της ακροδεξιάς θα ασκήσει, παρ' όλα αυτά, πίεση προς τα δεξιά στην πολιτική της Ε.Ε., σχολιάζει το Politico.
Η στενή οδός προς τη νίκη για τη Φον ντερ Λάιεν
Τα αποτελέσματα της Κυριακής δείχνουν ότι η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έχει μεγάλη πιθανότητα να παραμείνει στη θέση της, αλλά τίποτα δεν είναι βέβαιο. Εάν εξασφαλίσει την υποστήριξη των ηγετών των κρατών-μελών, θα πρέπει να πείσει το ευρωκοινοβούλιο να επιβεβαιώσει την υποψηφιότητά της.
Το 2019, είχε εκλεγεί με τις ψήφους του ΕΛΚ, των Σοσιαλδημοκρατών και του Renew. Ο ίδιος συνασπισμός θα μπορούσε να της εξασφαλίσει για ακόμα μία φορά την πλειοψηφία.
Θα πρέπει να μετρήσει προσεκτικά τους υποστηρικτές της, καθώς η ψηφοφορία για την υποψηφιότητά της είναι μυστική. Την τελευταία φορά που ζήτησε την υποστήριξη του Κοινοβουλίου, πριν από πέντε χρόνια, θεωρητικά μπορούσε να υπολογίζει στην υποστήριξη των 440 βουλευτών που ανήκαν στις τρεις κεντρώες ομάδες, αλλά έλαβε μόλις 383 ψήφους.
Αυτή τη φορά, οι τρεις ομάδες θα αντιπροσωπεύουν περισσότερους από 400 από τους 720 νομοθέτες του Ημικυκλίου. Αυτό θα είναι αρκετό εάν όλα τα μέλη των κομμάτων του συνασπισμού την ψήφιζαν, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα το κάνουν όλοι: Εξάλλου ορισμένα κόμματα του ΕΛΚ έχουν ξεκαθαρίσει ότι δεν θα την υποστηρίξουν.
Βαρύ πλήγμα για τους Πράσινους της Ευρώπης
Υστερα από πέντε χρόνια κατά τη διάρκεια των οποίων οι Βρυξέλλες ανέδειξαν την Πράσινη Συμφωνία στο πιο χαρακτηριστικό τους θέμα, οι ψηφοφόροι στράφηκαν κατά των οικολογικά σκεπτόμενων κομμάτων και προτίμησαν άλλες παρατάξεις.
Οι σημαντικότερες απώλειες των Πρασίνων προήλθαν από τις αντιπροσωπείες που εκπροσωπούσαν τη Γαλλία και τη Γερμανία, οι οποίες αποτελούσαν τη μισή δύναμη του κινήματος στο ευρωκοινοβούλιο. Παρά τις μικρές προόδους σε χώρες όπως η Ολλανδία και η Δανία, η ομάδα θα χάσει περισσότερους από δώδεκα βουλευτές, και από τέταρτη συμμαχία στην αίθουσα, θα καταλήξει έκτη σε δυναμικό.
To Renew δεν κατάφερε να... ανανεωθεί
Η ομάδα Renew Europe –ο τρίτος πυλώνας του μεγάλου συνασπισμού που κυριάρχησε στο Κοινοβούλιο τα τελευταία πέντε χρόνια– συνετρίβη την Κυριακή.
Στη Γαλλία, το κόμμα του Εμανουέλ Μακρόν κατέρρευσε καθώς οι ψηφοφόροι εξέφρασαν την απογοήτευσή τους για τη διακυβέρνηση στο εσωτερικό, και ψήφισαν την ακροδεξιά. Η ισπανική Ciudadanos, εξαφανίστηκε εντελώς: Οι επτά έδρες που είχε στο Κοινοβούλιο «απορροφήθηκαν» από το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα. Απώλειες σημειώθηκαν επίσης και μεταξύ συγγενικών ομάδων στη Ρουμανία, τη Δανία και την Εσθονία.
Με περίπου το 14% των εδρών του Κοινοβουλίου στην προηγούμενη θητεία, το Renew λειτούργησε ως βασιλικός παράγοντας. Τώρα, το κόμμα είναι απίθανο να έχει τόση δύναμη λόγω του μικρότερου μεγέθους του – «εξέλιξη που αποτελεί κακή είδηση για πρόσωπα όπως ο Μακρόν, ο οποίος ήλπιζε να το χρησιμοποιήσει για να προωθήσει το όραμά του για την Ευρώπη στις Βρυξέλλες», σημειώνει το Politico.
Τι σημαίνει αυτό για τις εθνικές κυβερνήσεις
Οπως συμβαίνει συνήθως στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι πολίτες σε όλο το μπλοκ χρησιμοποίησαν την ψήφο τους ως de facto «δημοψηφίσματα» για τις εθνικές τους κυβερνήσεις.
Στη Γαλλία, η συντριπτική νίκη του ακροδεξιού Εθνικού Συναγερμού ανάγκασε τον πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να αντιδράσει διαλύοντας το κοινοβούλιο και προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές.
Ενώ κανένας άλλος ηγέτης κράτους-μέλους δεν είχε τόσο δραματική αντίδραση, τα αρνητικά αποτελέσματα για τα κυβερνητικά κόμματα σε χώρες όπως η Γερμανία(κυβέρνηση Σολτς) και η Ουγγαρία ερμηνεύτηκαν ως πλήγματα για τους ηγέτες τους.
Στη Δανία, οι Σοσιαλδημοκράτες της πρωθυπουργού Μέττε Φρεντέρικσεν διατήρησαν τις έδρες τους σε μια ψηφοφορία που είχε θεωρηθεί άτυπο δημοψήφισμα για τους χειρισμούς της κεντρώας κυβέρνησής της στο μεταναστευτικό. Ωστόσο στην Ισπανία, η προσπάθεια να παρουσιαστούν οι εκλογές ως δημοψήφισμα για τον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ απέτυχε: Το Σοσιαλιστικό του κόμμα σχεδόν ισοψήφισε με το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα, υπονομεύοντας, έτσι, την προσπάθεια των συντηρητικών να εργαλειοποιήσουν τα αποτελέσματα για να ρίξουν τη μειοψηφική κυβέρνηση συνασπισμού του.
Πηγή Politico