Ισμαήλ Κανταρέ: Πέθανε στα 88 του ο διεθνούς φήμης αλβανός συγγραφέας
Ο θάνατος του διεθνούς φήμης αλβανού συγγραφέα Ισμαήλ Κανταρέ διαπιστώθηκε από το νοσοκομείο των Τιράνων όταν μεταφέρθηκε εκεί χωρίς τις αισθήσεις του.
Ο Ισμαήλ Κανταρέ, ο επιφανέστερος σύγχρονος Αλβανός συγγραφέας, πέθανε σήμερα το πρωί σε ηλικία 88 ετών, όπως έγινε γνωστό από τον εκδότη του αλλά και το νοσοκομείο των Τιρράνων.
Ο διεθνούς φήμης αλβανός συγγραφέας Κανταρέ είναι γνωστός τόσο για το συγγραφικό του έργο όσο και το γεγονός ότι αντιστάθηκε στο καθεστώς του Ενβέρ Χότζα, υπέστη έμφραγμα, σύμφωνα με το νοσοκομείο της αλβανικής πρωτεύουσσας.
Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο «χωρίς ζωτικές ενδείξεις», οι γιατροί προσπάθησαν να τον επαναφέρουν, αλλά «κατέληξε περίπου στις 06:40 GMT» (8:40 τοπική ώρα), ανακοίνωσε το νοσοκομείο.
Το πολιτικό άσυλο στη Γαλλία
Δικτατορία και αυθεντική λογοτεχνία είναι ασυμβίβαστες», είχε δηλώσει το 1990 ο συγγραφέας Ισμαήλ Κανταρέ, όταν αποφάσισε να εγκαταλείψει την Αλβανία. Η διαφυγή του στην Γαλλία, όπου ζήτησε πολιτικό άσυλο, έπεσε τότε σαν κεραυνός εν αιθρία, μόλις δυο μήνες πριν από την πτώση του κομουνιστικού καθεστώτος.
Η διαφυγή του θεωρήθηκε περισσότερο σαν κίνηση εντυπωσιασμού, κυρίως γιατί διετέλεσε στέλεχος του Κομμουνιστικού Κόμματος και μέλος της Λαϊκής Εθνοσυνέλευσης της Αλβανίας στα χρόνια του Ενβέρ Χότζα με τον οποίο γνωρίζονταν πολύ καλά. Γεννήθηκαν, άλλωστε, στην ίδια πόλη, στο Αργυρόκαστρο. Τον περιγράφει, πριν την επιβολή του καθεστώτος, στο Χρονικό της πέτρινης πόλης.
Η θέση του, στη Λαϊκή Εθνοσυνέλευση, του επέτρεπε να ταξιδεύει στο εξωτερικό, κυρίως στη Ρωσία, σε μία εποχή όπου ελάχιστοι Αλβανοί είχαν αυτό το προνόμιο. Ωστόσο, ο ίδιος δεν παύει να επαναλαμβάνει πως ουδέποτε υπήρξε υποστηρικτής του καθεστώτος στη χώρα του.
Η σύγκρουση με το καθεστώς εκφράστηκε κυρίως μέσω των απαγορεύσεων των έργων του όταν θεωρούνταν «ασύμβατα» με την κυρίαρχη ιδεολογία.
Μεταξύ των έργων του που απαγορεύτηκαν είναι Η Πυραμίδα, όπου ο Κανταρέ μιλάει για το καθεστώς, ενώ περιγράφει την κατασκευή της πυραμίδας του Χέοπος. Οι αναλογίες είναι εμφανείς. Αργότερα, το 1981 δημοσίευσε το μυθιστόρημα Το παλάτι των ονείρων, το οποίο θεωρήθηκε ως μία αλληγορία κατά του καθεστώτος του Ενβέρ Χότζα και επίσης απαγορεύτηκε.
Από το 1987, λίγα χρόνια πριν από την πτώση του κομμουνισμού στην Αλβανία, ο Κανταρέ άρχισε να φυγαδεύει τα χειρόγραφά του στη Γαλλία, όπου και άρχισαν να δημοσιεύονται από τις Εκδόσεις Fayard.
2.Ο Κανταρέ, ο οποίος αντιστάθηκε στο καθεστώς του Ενβέρ Χότζα, υπέστη έμφραγμα, σύμφωνα με το νοσοκομείο των Τιράνων. Μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο «χωρίς ζωτικές ενδείξεις», οι γιατροί προσπάθησαν να τον επαναφέρουν, αλλά «κατέληξε περίπου στις 06:40 GMT» (8:40 τοπική ώρα), ανακοίνωσε το νοσοκομείο.
«Πέθανε ο Ισμαήλ Κανταρέ! Μαζί του και ένας ολόκληρος πολιτισμός» μεταδίδουν τα αλβανικά μέσα.
Λίγα λόγια για το έργο και τη ζωή του
Ο Ισμαήλ Κανταρέ γεννήθηκε στο Αργυρόκαστρο, όπου ολοκλήρωσε και τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Είναι ένας από τους πιο λαμπρούς σύγχρονους συγγραφείς, πολλές φορές υποψήφιος για το βραβείο «Νόμπελ» στη λογοτεχνία. Είναι γνωστός για μυθιστορήματα, αλλά έχει εκδώσει και ποιητικούς τόμους.
Το 1958, ο Κανταρέ αποφοίτησε από το Τμήμα «Γλώσσας και Φιλολογίας του Πανεπιστημίου» των Τιράνων, για να συνεχίσει τις σπουδές του στη Μόσχα για δύο χρόνια στο Ινστιτούτο Παγκόσμιας Λογοτεχνίας «Μακσίμ Γκόρκι» (1958-1960). Με το έργο του, που έχει σημειώσει ρεκόρ μεταφράσεων, σε περισσότερες από 45 ξένες γλώσσες, έκανε γνωστή στον κόσμο την Αλβανία, με την ιστορία και τον πολιτισμό αιώνων.
Ξεκίνησε τον δρόμο της λογοτεχνικής δημιουργίας ως ποιητής στα λυκειακά του χρόνια, αλλά έγινε γνωστός ιδιαίτερα με τον τόμο «Ο αιώνας μου» (1961), τον οποίο ακολούθησαν και άλλοι τόμοι ποιητικά, όπως: «Γιατί σκέφτονται αυτά τα βουνά» (1964), «Ηλιόλουστα μοτίβα» (1968) και «Χρόνος» (1976).
Στον τομέα της πεζογραφίας, ο Κανταρέ έχει δουλέψει διηγήματα, ποιήματα και μυθιστορήματα. Το πρώτο σημαντικό έργο του στην πεζογραφία είναι το μυθιστόρημα «Πόλη χωρίς διαφήμιση», που δεν επετράπη να εκδοθεί ολόκληρο μέχρι το 2003. Η ιδέα του μυθιστορήματος «Ο στρατηγός του νεκρού στρατού» (1964) έχει ως βάση το φιλελεύθερο πνεύμα του αλβανικού λαού. Το θέμα του ακατανίκητου πνεύματος των Αλβανών ανά τους αιώνες έχει αναφερθεί από τον συγγραφέα και στο μυθιστόρημα «Κάστρο» (1975). Μια από τις πιο εξαιρετικές δημιουργίες του Ισμαήλ Κανταρέ και όλης της νέας αλβανικής λογοτεχνίας είναι το μυθιστόρημα «Παλάτι των Ονείρων» (1981).
Τα περισσότερα έργα του έχουν μεταφραστεί και δημοσιευτεί σε περισσότερες από 45 γλώσσες του κόσμου και έχουν γίνει δεκτά από το αναγνωστικό κοινό. Είναι ο πιο διάσημος Αλβανός συγγραφέας στον κόσμο.
Η παρασημοφόρηση από τον Εμάνουελ Μακρόν
Το 2023 ο Ισμαήλ Κανταρέ είχε παρασημοφορηθεί από τον γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος του απέμεινε τον τίτλο του «Ανώτατου Αξιωματικού της Λεγεώνας της Τιμής». «Αγαπητέ Ισμαήλ Κανταρέ, το να ζεις είναι να πολεμάς, όπως έλεγε ο Σενέκα. Εσύ έχεις μεταμορφώσει το ρητό του σε «να γράφεις σημαίνει να πολεμάς», είπε χαρακτηριστικά ο γάλλος πρόεδρος κατά την απονομή.
«Για αυτόν τον ρόλο ως ποιητής των Βαλκανίων, ως ραψωδός της Ευρώπης, ως αγγελιοφόρος της ελευθερίας, για αυτή τη συναρπαστική σύνδεση που ενσωματώνετε τόσο πολύτιμα μεταξύ της Αλβανίας και της Γαλλίας, έχω σήμερα την τιμή να σας υψώσω στον υψηλό βαθμό του Αξιωματικού του Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής», συμπλήρωσε ο Μακρόν.