Όλο και αυξάνεται η λειψυδρία σε πολλές περιοχές της χώρας. Ο λόγος είναι η παρατεταμένη ξηρασία, αλλά και οι θερμοκρασίες που έχουν φτάσει πολύ ψηλά φέτος από την αρχή του καλοκαιριού.
Αυτή τη στιγμή, λίμνες και ταμιευτήρες βρίσκονται στα όρια τους να στεγνώσουν και πλέον το φάντασμα της λειψυδρίας κάνει ξανά την εμφάνιση του στη χώρα μετά από πολλά χρόνια. Ήδη οι επιστήμονες έχουν κρούσει τον κώδωνα του κινδύνου για λειψυδρία σε αρκετές περιοχές, με 14 να βρίσκονται ήδη σε συναγερμό.
Συναγερμός για την Λίμνη Πλαστήρα
«Η κλιματική αλλαγή δεν είναι θεωρητικό, είναι ζώσα πραγματικότητα, και σε ό,τι αφορά τις θερμοκρασίες και σε ό,τι αφορά τη λειψυδρία», λέει, μιλώντας στο MEGA ο δήμαρχος της Λίμνης Πλαστήρα, Παναγιώτης Νάνος.
«Εμείς, για λόγους που να κάνουν με τον έλεγχο του υδρεύσιμου νερού, έχουμε κάνει μετρήσεις και διαπιστώνουμε ότι υπάρχει περίπου 38 – 40% έλλειμμα σε ό,τι αφορά τα νερά, είναι λιγότερα. Αυτό έχει επίπτωση και στην ίδια την ποσότητα των νερών που έχει η Λίμνη Πλαστήρα.
Η Λίμνη Πλαστήρα είναι μια τεχνητή λίμνη η οποία εξασφαλίζει από αποταμίευση, κυρίως τον χειμώνα, τα νερά τα οποία είναι πολλαπλού σκοπού. Πρωτίστως δημιουργήθηκε για ενεργειακούς λόγους, να παράξει δηλαδή ηλεκτρικό ρεύμα, για αρδευτικούς, υδρευτικούς σκοπούς και για την τουριστική ανάπτυξη όπου τις τελευταίες δεκαετίες έχουν γίνει σημαντικές επενδύσεις».
«Εθνικό πρόβλημα η λειψυδρία»
«Το πρόβλημα έχει μεταφερθεί στη διαχείριση των υδάτων. (...) Οι δυνατότητες της λίμνης είναι περιορισμένες. Αυτήν την στιγμή, ήδη έχουμε μπει στο φάσμα του οικολογικού ορίου, δηλαδή τα 786 μέτρα, με καταληκτικό, και εκεί κλειδώνει η λίμνη στην κυριολεξία, δε φεύγει πλέον νερό, τα 784.
Μπήκαμε στην γκρίζα ζώνη του οικολογικού ορίου. (...) Αν έχουμε αυτούς τους ήπιους χειμώνες που είχαμε τα προηγούμενα χρόνια, χωρίς χιονοπτώσεις και χωρίς νερά, αντιλαμβάνεστε ότι η Λίμνη Πλαστήρα είναι σε κίνδυνο». Ο ίδιος λέει πως το πρόβλημα της λειψυδρίας είναι «εθνικό πρόβλημα και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε μια άλλη λογική».
2.Στη Θεσσαλία ο παρατεταμένος καύσωνας από τον Ιούνιο μέχρι και σήμερα έχει δημιουργήσει αρκετά προβλήματα. Η λίμνη Πλαστήρα, από την οποία αρδεύονται οι νομοί Καρδίτσας και Λάρισα, έρχεται στο προσκήνιο καθώς η στάθμη του νερού υποχωρεί ανησυχητικά.
Ψήφισμα για τη διάσωση της λίμνης από υπεράντληση υδάτινων αποθεμάτων
Υπό τον κίνδυνο «στο τέλος της αρδευτικής περιόδου η λίμνη να αδειάσει» υπήρξε ψήφισμα για τη διάσωση της λίμνης από υπεράντληση υδάτινων αποθεμάτων για αρδευτική χρήση από το δημοτικό συμβούλιο του Δήμου Λίμνης Πλαστήρα.
«H λίμνη Πλαστήρα δεν είναι Αιγαίο Πέλαγος»
Στην εισήγησή του ο δήμαρχος Παναγιώτης Νάνος, μεταξύ άλλων, δεν κρύβει την ανησυχία και την απογοήτευση που υπάρχει λόγω της παροχέτευσης υπέρμετρα μεγάλων ποσοτήτων για την άρδευση του θεσσαλικού κάμπου και την επισήμανση ότι σύντομα θα επιφέρει περιβαλλοντικά προβλήματα τα οποία θα θέσουν σε κίνδυνο την ίδια την ύπαρξη της λίμνης.
«Η απογοήτευση έρχεται από το γεγονός ότι οι διαχειριστές αυτής της κατασπατάλησης πόρων, έχουν άγνοια κινδύνου διότι δεν γνωρίζουν την πραγματικότητα. Νομίζουν ότι η λίμνη Πλαστήρα είναι Αιγαίο Πέλαγος με απεριόριστες δυνατότητες άρδευσης. Και το χειρότερο; Αντιμετωπίζουν ως τσιφλίκι τη λίμνη. Ενδεικτικό της νοοτροπίας τους είναι ότι συνεδρίασαν στις 27/07/2024) στη Λάρισα για τα νερά της Λίμνης Πλαστήρα και δεν είχαν την ευθιξία να προσκαλέσουν τον δήμαρχο Λίμνης Πλαστήρα. Τα συμπεράσματα δικά σας... Με την συμπεριφορά τους αυτή υπονομεύουν ευθέως τη Λίμνη Πλαστήρα, αλλά και την αγροτική παραγωγή του Θεσσαλικού κάμπου, την οποία δεν μπορούν να υποστηρίξουν και δεν φταίει γι' αυτό μόνο η κλιματική αλλαγή και η ανομβρία η οποία θα λάβει εφεξής μόνιμα χαρακτηριστικά όπως οι επιστήμονες επισημαίνουν», αναφέρει εισαγωγικά ο δήμαρχος.
Τι αναφέρει το ψήφισμα
Με το ψήφισμά τους, τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου ζητούν, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, άμεσα:
«1ον Μείωση της παροχέτευσης ποσοτήτων νερού από την λίμνη Πλαστήρα και τήρηση του οικολογικού ορίου.
2ον Ορθολογική διαχείριση των υφιστάμενων υδάτινων πόρων της Θεσσαλίας και όχι κατασπατάληση από κακό συντονισμό, από πολιτικές και άλλες ελλείψεις των φορέων διαχείρισης. Τεχνικά και άλλα έργα αποκαταστάσεων στο ανατολικό τμήμα της Λάρισας οφείλουν άμεσα να ολοκληρωθούν, έτσι ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από την Λίμνη Πλαστήρα. Οι Θεσσαλοί αγρότες έχουν δικαίωμα στην παραγωγή και οι αρμόδιες υπηρεσίες
οφείλουν να εξοικονομήσουν τους υδάτινους πόρους. Είναι ανεπίτρεπτο το φράγμα της Γυρτώνης να είναι ανοιχτό και να στέλνει στο Αιγαίο πολύτιμες ποσότητες νερού, μάλιστα αρχές αρδευτικής περιόδου, ενώ την ίδια στιγμή να ζητούν τις ποσότητες που έχασαν από δική τους ευθύνη να τις πάρουν από την Λίμνη Πλαστήρα...
3ον Άμεση και ακριβής αποτύπωση του πυθμένα της λιμνοδεξαμενής από το Πολεμικό Ναυτικό, το οποίο διαθέτει αξιόπιστο εξοπλισμό, όχι ιδιωτικές μετρήσεις και κατά προσέγγιση εκτιμήσεις.
4ον Επικαιροποίηση της μελέτης του Ε.Μ. Πολυτεχνείου για το οικολογικό όριο της λίμνης, το οποίο πρέπει να αναγνωριστεί και να γίνεται σεβαστό από όλους. Ο επαναπροσδιορισμός του Οικολογικού Ορίου της Λίμνης Πλαστήρα με βάση τα σύγχρονα υδρολογικά και άλλα επιστημονικά δεδομένα, με στόχο την διασφάλιση της ύπαρξης της ίδιας της λίμνης.
5ον Θέσπιση ανταποδοτικού τέλους Περιβάλλοντος σε όσους υδρεύονται και αρδεύονται από τη Λίμνη Πλαστήρα, με στόχο την εξεύρεση πόρων που θα διατίθενται αποκλειστικά για την προστασία της λίμνης, τη βελτίωση της ποιότητας των νερών της και της αισθητικής αναβάθμισης του παραλίμνιου Περιβάλλοντος».
Μεσοπρόθεσμα ζητούν
«Α) ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΡΓΩΝ ΟΡΕΙΝΗΣ ΥΔΡΟΝΟΜΙΑΣ με στόχο την συγκράτηση των όμβριων υδάτων σε λιμνοδεξαμενές, με στόχο να μην ξαναπλημυρίσει ο Θεσσαλικός κάμπος, να ενισχυθεί ο υπόγειος υδροφόρος ορίζοντας, να εξασφαλιστούν βοηθητικές αρδευτικές δεξαμενές για ανακούφιση των αναγκών της αγροτικής παραγωγής.
Β) ΟΡΘΟΛΟΓΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΕΤΗΣΙΟΥ ΥΔΑΤΙΝΟΥ ΑΠΟΘΕΜΑΤΟΣ, πρώτα του Πηνειού ποταμού και διάχυση στην πεδιάδα της Θεσσαλίας μέσα από ένα δίκτυο καναλιών τύπου Πάδου της Ιταλίας, (συγκράτηση νερών, εμπλουτισμός υδροφόρου ορίζοντα, αρδευτική χρήση, κ.α.
Γ) ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΚΑΙΝΟΤΟΜΩΝ ΑΡΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ, με στόχο την ελαχιστοποίηση της απώλειας υδάτινων αποθεμάτων και μεγιστοποίηση των αποτελεσμάτων.
Δ) ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΝΕΩΝ ΦΡΑΓΜΑΤΩΝ στο Μουζάκι, την Πύλη Τρικάλων, τον Ενιπέα και όπου αλλού κριθεί απαραίτητο.
Ε) ΜΕΡΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΝΕΡΟΥ από τον άνω ρου του Αχελώου, για περιβαλλοντικούς και κοινωνικούς λόγους. Η εκτροπή του Άνω ρου του Αχελώου, έργο υψίστης σημασίας για την Εθνική Οικονομία, για την παραγωγή εναλλακτικής (πράσινης) ενέργειας, την άρδευση του Θεσσαλικού κάμπου, την αξιοποίηση δισεκατομμυρίων ευρώ, επενδύσεις που παραμένουν ανενεργές».