ΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΜΟΝΟ ΜΕΣΑ ΣΤΙΣ ΤΣΑΝΤΕΣ (ΚΑΙ ΣΤΑ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑΤΑ)
Η Ελλάδα προστίθεται στη λίστα των ευρωπαϊκών χωρών που προχωρούν στην απαγόρευση της χρήσης κινητού τηλεφώνου στα σχολεία. Το μέτρο έχουν εφαρμόσει καθολικά η Πορτογαλία και η Ισπανία, με παραλλαγές εφαρμόζεται στη Γαλλία και τη Φινλανδία ενώ κοντά στη νομοθέτησή του βρίσκονται η Κύπρος και η Σουηδία.
Στη χώρα μας, κατά τις δηλώσεις Πρωθυπουργού και υπουργού Παιδείας. με την εξαίρεση για λόγους υγείας, θα απαγορευτεί η εμφανής κατοχή και χρήση του κινητού καθ΄ όλη τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας ενώ η μη συμμόρφωση των μαθητών και μαθητριών θα επιφέρει την επιβολή του μέτρου της μονοήμερης αποβολής. Σε περίπτωση που ένας μαθητής ή μία μαθήτρια βιντεοσκοπεί /φωτογραφίζει/ μαγνητοφωνεί καθηγητές ή συμμαθητές του, χωρίς συναίνεση ή συγκατάθεση, η ποινή του θα είναι τριήμερη αποβολή ενώ με συγκατάθεση / συναίνεση θα αποβάλλεται για 1 έως 3 ημέρες. Αν η φωτογράφιση/βιντεοσκόπηση αφορά προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, τότε ο Σύλλογος Διδασκόντων υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος.
ΤΟ ΚΥΡΙΟ ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ «ΒΗΜΑΤΟΣ» ΧΘΕΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ
«Μήνυμα στο κινητό
Γιατί η μηδενική ανοχή στη χρήση από τους μαθητές κινδυνεύει να «σβηστεί» και να ξεχαστεί στον χρόνο – Τα συνοδευτικά μέτρα που απαιτούνται
Ανάμεσα στις 11 αλλαγές που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για τα σχολεία εκείνο που απασχόλησε περισσότερο την επικαιρότητα ήταν το μέτρο της απαγόρευσης της χρήσης του κινητού τηλεφώνου από τους μαθητές.
Όχι επειδή επί της ουσίας η κυβέρνηση απαγόρευσε κάτι που ήδη απαγορεύεται. Αλλά επειδή, όπως μαρτυρά και η τύχη της προηγούμενης απαγόρευσης, εγείρονται πολλές αμφιβολίες ως προς την εφαρμογή του μέτρου. Θα συμμορφωθούν αυτή τη φορά οι ανήλικοι χρήστες; Ή το μέτρο θα ενταχθεί σε εκείνον τον ατελείωτο κατάλογο των ρυθμίσεων που ισχύουν μόνο στα χαρτιά; Θα αρχίσει να «βρέχει» αποβολές στα σχολεία; Ή οι μαθητές θα αφεθούν απερίσπαστοι στην εξάρτησή τους και οι καθηγητές θα προσαρμοστούν στην αναπότρεπτη πραγματικότητα και τους εθισμούς της ανήλικης ζωής;
Το κινητό τηλέφωνο δεν είναι απλώς μια συσκευή τηλεπικοινωνίας. Διαθέτει λειτουργίες που μπορούν να το μετατρέψουν σε ένα βάναυσο εργαλείο προσβολής της προσωπικότητας και σε πολιορκητικό κριό της ιδιωτικότητας. Οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί το εκλαμβάνουν ως ένα είδος απειλής.
Το πρόβλημα είναι αναντίρρητα σοβαρό και έχει απασχολήσει πολλές χώρες. Σωστά απασχολεί και την ελληνική πολιτεία. Δεν αρκεί όμως ένα σύνθημα – «το κινητό στην τσάντα» – και η αυστηροποίηση των ποινών για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Διεθνώς, εξάλλου, εξετάζονται, προτείνονται ή εφαρμόζονται συνοδευτικά μέτρα ώστε να εξασφαλιστεί η ισχύς της απαγόρευσης. Κι αυτό επειδή το σχολικό, όπως το οικογενειακό πλέον, είναι ένα περιβάλλον χαλαρότητας και ελαστικότητας ως προς την εφαρμογή πλήθους κανόνων που στο παρελθόν και σε πιο αυστηρές εποχές ίσχυαν απαρέγκλιτα.
Το μήνυμα στο κινητό κατά συνέπεια δεν μπορεί να είναι αυτό της μηδενικής ανοχής. Όπως σχεδόν όλα τα μηνύματα στο κινητό μας, έτσι κι αυτό κάποια στιγμή θα σβηστεί και θα ξεχαστεί στον χρόνο.
ΧΘΕΣΙΝΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ»
Το κινητό απαγορεύεται, στα παιδιά ποιος θα το πει;
Λίνα Γιάνναρου
«Το κινητό στην τσάντα», αλλά πώς ακριβώς; Με την τσάντα κλειστή; Με το κινητό κλειστό; Στο αθόρυβο; Σε λειτουργία πτήσης; Με τα smartwatch τι γίνεται; Και ποιος θα... το πει στα παιδιά; Με ερωτήματα –και μια υπόνοια σαρκασμού– υποδέχεται η εκπαιδευτική κοινότητα τις χθεσινές εξαγγελίες για απαγόρευση χρήσης και εμφανούς κατοχής κινητών στο σχολείο.
«Τα κινητά δεν πρέπει να έχουν θέση στα σχολεία», τόνισε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, παρουσιάζοντας με τον υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, Κυριάκο Πιερρακάκη την πρωτοβουλία «Κινητό στην τσάντα». «Το κινητό μπορεί ο μαθητής να το φέρνει στο σχολείο, αλλά πρέπει να είναι στην τσάντα κατά τη διάρκεια όλης της σχολικής ημέρας». Οπως είπε, «δεν έχουμε κατ' ανάγκην την απαίτηση για 100% συμμόρφωση από την πρώτη στιγμή, αλλά θέλουμε να εξηγήσουμε και στα παιδιά και στους γονείς και στους εκπαιδευτικούς γιατί είναι σημαντικό ο μαθητής ή η μαθήτρια στο σχολείο να είναι απολύτως προσηλωμένοι στην εκπαιδευτική διαδικασία».
Τα κινητά ήδη απαγορεύονται στα σχολεία, επισημαίνουν εκπαιδευτικοί στην «Κ». Ομως η απαγόρευση σπάνια τηρείται και δη στα πιο αυστηρά ιδιωτικά σχολεία. Ιδίως στο λύκειο δεν υπάρχει τρόπος να επιβληθεί το μέτρο. «Γιατί; Γιατί τα παιδιά θα κάνουν τσαμπουκά και μετά θα έρθουν και οι γονείς να κάνουν τσαμπουκά», λέει έμπειρη εκπαιδευτικός της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε ιδιωτικό σχολείο, που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία της. «Στο λύκειο τα παιδιά είναι με το κινητό στο χέρι, σαν να μην τρέχει τίποτα». Αλλά όπως περιγράφουν και άλλοι εκπαιδευτικοί, στο λύκειο η ισχύς του σχολείου αποδυναμώνεται. Στο φροντιστήριο τα παιδιά είναι πιο πειθαρχημένα.
Σε κάθε περίπτωση, το κινητό είναι... last year. Το μείζον ζήτημα σε πολλά σχολεία σήμερα είναι άλλο. «Το πιο σοβαρό θέμα στα γυμνάσια και τα λύκεια σήμερα είναι τα βίντεο που τραβούν τα παιδιά, αλλά και οι ηχογραφήσεις στην τάξη με τα έξυπνα ρολόγια που είναι συνδεδεμένα με το κινητό», λέει στην «Κ» η δρ Τίνα Νάντσου, φυσικός. «Τα παιδιά ηχογραφούν συνέχεια στο σχολείο και η δουλειά γίνεται με το ρολόι. Είτε για πλάκα, είτε για να έχουν το μάθημα, είτε γιατί οι γονείς τους θέλουν να τσεκάρουν τι γίνεται». Οπως λέει, πρόκειται για ένα από τα κατάλοιπα της πανδημίας. «Εμαθαν οι γονείς να μπαίνουν στις τάξεις και να παρακολουθούν. Τους άρεσε. Εφτιαξε μια κουλτούρα παρακολούθησης. Τα παιδιά είναι συνέχεια online, αλλά και οι γονείς τους τα τσεκάρουν συνέχεια».
Οι εκπαιδευτικοί είναι ανίσχυροι και αδυνατούν να επιβάλουν όρια, ενώ πρόβλημα είναι και η διαδεδομένη χρήση των smartwatch που είναι συνδεδεμένα με τα τηλέφωνα.
Κομβικό ζήτημα είναι, επίσης, το ποιος θα επιβάλει αυτές τις αλλαγές, σημειώνει η ίδια. «Οι εκπαιδευτικοί στην ουσία είναι φοβερά αδύναμοι. Από το γυμνάσιο και πάνω, όλα τα παιδιά έχουν κινητό στην τσάντα, ενώ πάρα πολλά παιδιά κυκλοφορούν και με smartwatch. Και φυσικά, δεν μπορείς να τσεκάρεις αν είναι συνδεδεμένο την ώρα του μαθήματος με το κινητό στην τσάντα γιατί απαγορεύεται να ανοίξεις τσάντα μαθητή. Ο εκπαιδευτικός είναι σήμερα τελείως ανίσχυρος. Από το να φάει καταγγελία, κάνει τα στραβά μάτια. Αυτή είναι η πικρή αλήθεια. Σιγά μην ασχοληθεί για να βρει τον μπελά του. Το θέμα είναι ευρύτερο. Δεν μπορεί κανείς να βάλει όρια στα παιδιά. Οποιος βάζει όρια βρίσκει τέτοιο μπελά από τους γονείς, που το ξανασκέφτεται. Οπότε απλά φροντίζει τα παιδιά να είναι ασφαλή και τίποτε άλλο. Αυτό που πρέπει όλοι να καταλάβουν είναι ότι οι γονείς είναι που θέλουν τα κινητά στα σχολεία, γιατί έτσι ελέγχουν τα παιδιά τους. Αυτό είναι το θέμα».
Σχολεία: Οι 11 αλλαγές που θα εφαρμοστούν από φέτος
Δύσκολα θα πετύχει το μέτρο, εκτιμά και ο πολύπειρος εκπαιδευτικός Ηλίας Ανδριανός. «Θα εξαρτηθεί πολύ η επιτυχία του από τη στάση που θα κρατήσουν οι συνάδελφοι ειδικά στα διαλείμματα ή και στα κενά που θα έχουν οι μαθητές και οι μαθήτριες. Με το δεδομένο ότι πολλοί συνάδελφοι κινούνται και αυτοί συνεχώς με ένα κινητό στο χέρι και όχι στην τσάντα τους, "βλέπω" δυσλειτουργίες στο εγχείρημα. Να έχετε πάντα υπ' όψιν σας ότι στα θέματα που αφορούν τα σχολεία παίζει πολύ μεγάλο ρόλο, ίσως τον κρισιμότερο, η στάση των συναδέλφων και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα που έχει δημιουργηθεί σε κάθε σχολικό χώρο και όχι η θέση ή μη θέση της ΟΛΜΕ και των συναφών συνδικαλιστών, που ουσιαστικά ουδεμία σχέση έχουν με την καθημερινότητα».
Θέμα ορθής χρήσης
Πώς να περιορίσεις τη χρήση ενός status symbol, αναρωτιούνται πολλοί. «Σε πολλά σχολεία, υπάρχει τεράστιος ανταγωνισμός στις μάρκες των κινητών», λέει η κ. Νάντσου. «Τα παιδιά κυκλοφορούν με πανάκριβα κινητά, τα οποία αλλάζουν συνέχεια. Ακόμη και παιδιά οικογενειών που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα. Είναι θέμα στάτους». Οπως στην κοινωνία ευρύτερα. Αυτό τονίζει και ο εκπαιδευτικός Γιώργος Κιούσης. «Δεν είμαστε μια κοινωνία που μπορούμε να κάνουμε λελογισμένη χρήση του κινητού. Καλύτερα από την απαγόρευση θα ήταν να γίνονται μαθήματα σεβασμού στους δασκάλους, σεβασμού στους συμμαθητές. Δεν είναι η χρήση το πρόβλημα, είναι η κακή χρήση που μπορεί να φέρει σε κίνδυνο όχι μόνο τους μαθητές, αλλά όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Βλέπεις τα παιδιά να γυρίζουν βίντεο με προσωπικά δεδομένα και να τα ανεβάζουν online. Είναι θέμα ορθής χρήσης της τεχνολογίας».
Οχι smartphone στις ηλικίες κάτω των 13 ετών, όχι social media στους κάτω των 18.