Χωρίς την τουρκική αεροπορία ξεκινά τη Δευτέρα η μεγαλύτερη αεροπορική άσκηση που έχει φιλοξενήσει ποτέ η Ελλάδα. Η Άγκυρα συνέχιζε να εγείρει ζητήματα για τον σχεδιασμό και τον συντονισμό από την Ελλάδα μέχρι και λίγες ώρες πριν από την ακύρωση της συμμετοχής της.
1.Η επιμονή της Τουρκίας, αυταρχικη και αυθαίρετη, να μην καταθέσει σχέδια πτήσης για τα μαχητικά της αεροσκάφη που θα πετούσαν σε χώρο δικαιοδοσίας του FIR Αθηνών, προκειμένου να συμμετάσχουν στη μεγάλη Νατοϊκή άσκηση «Ramstein Flag 2024», οδήγησε τελικά την Άγκυρα στην απόφαση να μην συμμετάσχει στην άσκηση. Εδώ και αρκετές εβδομάδες, οι Τούρκοι στην προσπάθειά τους να συνεχίσουν την τακτική αμφισβήτησης του FΙR Αθηνών, ανέφεραν ότι η υποβολή σχεδίων πτήσης στην ελληνική πλευρά δεν είναι απαραίτητη δεδομένου ότι τα αεροσκάφη της θα πετούσαν σε Νατοϊκό εναέριο χώρο.
Οι αιτιάσεις τους δεν έγιναν δεκτές από την Αθήνα, καθώς δεν θα μπορούσε να νομιμοποιήσει τις τουρκικές αμφισβητήσεις, ούτε φυσικά υιοθετήθηκαν από τις υπόλοιπες συμμαχικές χώρες που κατέθεσαν κανονικά τα σχέδια πτήσης για τα μαχητικά τους αεροσκάφη. Με αυτά τα δεδομένα, λίγο πριν ξεκινήσει η μεγάλη Νατοϊκή άσκηση που θα γίνει για πρώτη φορά στην Ελλάδα, η τουρκική πλευρά ενημέρωσε την Αθήνα ότι δεν θα συμμετάσχει. Παρόμοιο θέμα είχε δημιουργηθεί και τον Μάιο του 2022 όταν η Ελλάδα διοργάνωσε στον Άραξο την μεγάλη Νατοϊκή αεροπορική άσκηση «Tiger Meet» με την Τουρκία να είναι απούσα.
Η άσκηση «Ramstein Flag 2024» θα διεξαχθεί από τις 30 Σεπτεμβρίου έως τις 11 Οκτωβρίου, στην Αεροπορική Βάση της Ανδραβίδας, με τη συμμετοχή της πλειοψηφίας των Συμμάχων του ΝΑΤΟ. Ειδικότερα, θα πάρουν μέρος πάνω από 120 μαχητικά, μεταξύ των οποίων F-35 από ΗΠΑ και Ιταλία, Rafale και Mirage 2000-5 από Γαλλία, όπως επίσης Gripen από Σουηδία και Ουγγαρία, Eurofighter από Ισπανία και Ιταλία, F/Α-18 των ΗΠΑ και F-16 από Πολωνία, Πορτογαλία και Ρουμανία. Η «Ramstein Flag 2024» είναι μια άσκηση υψηλού επιπέδου, σχεδιασμένη να ενισχύσει τις ικανότητες τακτικής λήψης αποφάσεων των Κοινών Δυνάμεων του ΝΑΤΟ σε ένα σύνθετο και δυναμικό επιχειρησιακό περιβάλλον με κύριο στόχο να ενισχύσει τη συνεργασία, τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ, επιδεικνύοντας την αποφασιστικότητα, τη δέσμευση και την ικανότητα της.
Με τη Ramstein Flag, το ΝΑΤΟ δηλώνει εμφατικά την παρουσία του στην ανατολική πτέρυγα της συμμαχίας, όπου ο ανταγωνισμός με τη Μόσχα αυξάνεται. Στις 5 Ιουλίου η «Κ» είχε αποκαλύψει τις παράτυπες πτήσεις ρωσικών μεταγωγικών αεροσκαφών στο FIR Αθηνών και κατ' επέκταση στον χώρο που βρίσκεται υπό τον έλεγχο του συμμαχικού στρατηγείου. Οι προκλήσεις αυτές, όπως και η ενίσχυση της ρωσικής στρατιωτικής παρουσίας στη Μεσόγειο και τη βόρεια Αφρική και ιδιαίτερα στη Λιβύη, οδήγησαν στην απόφαση η Ramstein Flag να διοργανωθεί στην Ελλάδα, με τα σενάρια της άσκησης να καλύπτουν όλο το εύρος του FIR Αθηνών.
Σύμφωνα με απόλυτα διασταυρωμένες πηγές, «deal breaker» για τη συμμετοχή της Τουρκίας δεν ήταν μόνο η μη υποβολή σχεδίων πτήσης στις ελληνικές αρχές, αλλά κυρίως η άρνησή της αναγνωρίσει τα 10 ναυτικά μίλια του ελληνικού εναέριου χώρου αλλά και την αρμοδιότητα της Αθήνας για διεξαγωγή σεναρίου έρευνας και διάσωσης (SAR) στην περιοχή του Αιγαίου. Οι Τούρκοι επιτελείς αρνήθηκαν να αναγνωρίσουν ότι το σενάριο SAR στον Λακωνικό κόλπο και συγκεκριμένα στα 8,6 ναυτικά μίλια θα «παιζόταν» στον ελληνικό εναέριο χώρο.
Σύμφωνα με αρμόδιες πηγές η Ελλάδα, ως διοργανώτρια χώρα, αναγνωρίζοντας τον υψηλό συμβολισμό της Ramstein Flag και τη σημασία που έχει για τη συμμαχία, κατέβαλε προσπάθειες να αμβλύνει τις διαφορές με την Τουρκία, προχωρώντας σε ορισμένες «παραχωρήσεις» σχετικά με τις περιοχές διεξαγωγής των σεναρίων και τις διατυπώσεις των κειμένων και του τελικού σχεδίου της άσκησης. Αλλαγές οι οποίες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, σε καμία περίπτωση δεν συνιστούν υποχώρηση από τις εθνικές γραμμές. Παρ' όλα αυτά, αργά το βράδυ της Δευτέρας, ο αρχηγός του τουρκικού επιτελείου ενημέρωσε τον νατοϊκό διοικητή ότι «υπό αυτές τις συνθήκες η Τουρκία δεν μπορεί να λάβει μέρος στη Ramstein Flag-24».
Η άσκηση θα πραγματοποιηθεί με 12 συμμετέχοντες και περισσότερα από 140 μαχητικά και αεροσκάφη υποστήριξης
Φτάνουν σήμερα τα πρώτα μαχητικά
Μετά την ακύρωση της Τουρκίας, η άσκηση θα πραγματοποιηθεί με 12 συμμετέχοντες και περισσότερα από 140 μαχητικά και αεροσκάφη υποστήριξης. Το απόγευμα της Πέμπτης αναμένεται να φτάσουν στην 117 Πτέρυγα Μάχης της Ανδραβίδας τα αμερικανικά και τα ιταλικά F-35, ενώ μέχρι την Παρασκευή θα προσγειωθούν και τα ισπανικά F-18. Αεροπορικές δυνάμεις από τη Γαλλία, την Πολωνία, τη Ρουμανία και την Πορτογαλία έχουν ήδη μετασταθμεύσει στην Ελλάδα και μέσα στις επόμενες ώρες αναμένεται να ξεκινήσουν οι πτήσεις εξοικείωσης στις περιοχές όπου θα διεξαχθούν τα σενάρια της άσκησης.
Η Ελλάδα συμμετέχει με το σύνολο των μέσων που διαθέτει η Πολεμική Αεροπορία, ενώ ενεργό ρόλο θα έχουν και οι υπόλοιποι κλάδοι των ενόπλων δυνάμεων. Το Πολεμικό Ναυτικό θα συμμετέχει με μονάδες του στόλου σε σενάρια πολέμου επιφανείας και αντιμετώπισης αεροπορικής απειλής αλλά και τμήματα του στρατού ξηράς και των ειδικών επιχειρήσεων θα λάβουν μέρος στη Ramstein Flag.