Δύο ελληνικές περιφέρειες συμπεριλαμβάνονταν στις περιφέρειες των κρατών μελών της ΕΕ όπου οι κατοικοί τους αντιμετώπιζαν κίνδυνο για φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό το 2023, με ποσοστό άνω του 35% των πολιτών τους, ενώ σε πέντε περιφέρειες περίπου 1 στους 3 πολίτες βρίσκεται σε τέτοιον κίνδυνο, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έδωσε την Τρίτη στη δημοσιότητα η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία, Εurostat.
Όταν για τη χρονιά αυτή, κατά μέσο όρο, το 21,4% του πληθυσμού της ΕΕ – ή περίπου 94,6 εκατομμύρια άνθρωποι – διέτρεχε κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού, στην Ελλάδα, η Πελοπόννησος με 35,7% (στη 17η θέση όλης της ΕΕ) και η Δυτική Ελλάδα με 35,2% συγκαταλέγονταν στην έκτη και χειρότερη κλίμακα της ΕΕ με τις περιφέρειες όπου οι πολίτες τους αντιμετωπίζουν τέτοιους κινδύνους σε ποσοστό ίσο ή μεγαλύτερο από το 35%.
Συνολικά σε πέντε ελληνικές περιφέρειες, δηλαδή, πάνω από το 30% των πολιτών τους αντιμετωπίζει σοβαρούς κινδύνους υλικής στέρησης, φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού!
Σε περιφερειακό επίπεδο, τα υψηλότερα περιφερειακά ποσοστά ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό, μεταξύ των περιφερειών που ταξινομούνται στο επίπεδο 2 της ονοματολογίας των εδαφικών μονάδων για στατιστικές (NUTS 2), καταγράφηκαν στις απόκεντρες περιφέρειες της Γαλλίας, στη νότια Ιταλία και στην αγροτικές περιοχές της Ρουμανίας.
Το 2023, οι άνθρωποι που ζούσαν στις πρωτεύουσες ορισμένων χωρών της ΕΕ ήταν γενικά λιγότερο πιθανό να διατρέχουν κίνδυνο φτώχειας ή κοινωνικού αποκλεισμού από τους ομολόγους τους που ζούσαν στην υπόλοιπη χώρα. Αυτή η διαφορά ήταν πιο έντονη στη Ρουμανία, όπου το εθνικό ποσοστό ήταν 32,0%, σε σύγκριση με μόλις 12,3% στην περιοχή Bucureşti-Ilfov. Ομοίως, στην Πολωνία, το εθνικό ποσοστό ήταν 16,3%, ενώ στο Warszawski Stołeczny ήταν μόνο 8,9%. Στην Κροατία, ο εθνικός συντελεστής ήταν 20,7%, ενώ στο Grad Zagreb ήταν 11,9%.
Αντίθετα, η αντίθετη τάση παρατηρήθηκε στο Βέλγιο και την Αυστρία, όπου το ποσοστό των ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό στις πρωτεύουσες περιφέρειες της Περιφέρειας των Βρυξελλών-Πρωτεύουσας/Βρυξελλών Hoofdstedelijk Gewest (37,6%) και της Βιέννης (29,5%) ήταν σημαντικά υψηλότερο από τους εθνικούς μέσους όρους 18,6% και 17,7%, αντίστοιχα.
Φτώχεια και δείκτης SMSD
Το ποσοστό σοβαρής υλικής και κοινωνικής στέρησης (SMSD) είναι ένας δείκτης EU-SILC που δείχνει την επιβεβλημένη έλλειψη απαραίτητων και επιθυμητών αντικειμένων για μια επαρκή ζωή. Ο δείκτης, που υιοθετήθηκε από την Υπο-ομάδα δεικτών (ISG) της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας (SPC), κάνει διάκριση μεταξύ ατόμων που δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά ένα συγκεκριμένο αγαθό, υπηρεσία ή κοινωνικές δραστηριότητες. Ορίζεται ως το ποσοστό του πληθυσμού που βιώνει αναγκαστική έλλειψη σε τουλάχιστον 7 από τα 13 είδη στέρησης (6 σχετίζονται με το άτομο και 7 σχετίζονται με το νοικοκυριό).
Σε επίπεδο νοικοκυριού, λαμβάνονται υπόψη δυνατότητες όπως η αντιμετώπιση απροσδόκητων εξόδων, η πληρωμή ετήσιων διακοπών μιας εβδομάδας μακριά από το σπίτι, η αντιμετώπιση καθυστερήσεων πληρωμών (υποθηκών ή ενοικίων, λογαριασμών κοινής ωφελείας, δόσεις δανείων), η οικονομική δυνατότητα για ένα γεύμα με κρέας, κοτόπουλο, ψάρι ή χορτοφαγικό ισοδύναμο κάθε δεύτερη ημέρα, η θέρμανση του σπιτικού, η πρόσβαση σε αυτοκίνητο/βαν για προσωπική χρήση και η αντικατάσταση φθαρμένων επίπλων.
Σε ατομικό επίπεδο λαμβάνονται υπόψη η δυνατότητα σύνδεσης στο διαδίκτυο, η δυνατότητα αντικατάστασης φθαρμένων ρούχων και παπουτσιών, οι δραστηριότητες αναψυχής, η συνάντηση με φίλους/οικογένεια για ποτό/γεύμα τουλάχιστον μία φορά το μήνα.