«Θα μιλήσω για το πώς να κερδίζεις. Πολύ μιλούν για το "τι" ή το "γιατί", αλλά εκτιμώ ότι το δύσκολο σημείο είναι το "πώς"». Με τον τρόπο αυτό, ο Τομπίας Ντέγκσελ, διευθύνων σύμβουλος της Combiner, ειδικός σε θέματα δημιουργικότητας και διεθνής ομιλητής με μακρά θητεία ως επιμελητής στα βραβεία Νομπέλ, άρχισε την ομιλία του κατά το 5ο Transplant Masterclass του Ιδρύματος Ωνάση, που είχε θέμα «τα ηθικά διλήμματα της δωρεάς οργάνων και των μεταμοσχεύσεων: Ανάμεσα στην ελπίδα και στην πρόκληση».
Η προσπάθεια που γίνεται στην Ελλάδα έχει οδηγήσει σε υπερδιπλασιασμό της δωρεάς μέσα σε μία τριετία.
Η σχέση της ομιλίας του κ. Ντέγκσελ με την ελληνική πραγματικότητα είναι μεγάλη. Η χώρα μας επιχειρεί ένα success story στον τομέα των μεταμοσχεύσεων, έχοντας διανύσει την τελευταία τριετία έναν μακρύ και ανοδικό δρόμο. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο συντονιστής του masterclass, πρόεδρος του Ωνασείου Καρδιοχειρουργικού Κέντρου, Ιωάννης Μπολέτης, η προσπάθεια που γίνεται με τη στήριξη του Ωνασείου, του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων και όλης της μεταμοσχευτικής κοινότητας έχει οδηγήσει σε υπερδιπλασιασμό της δωρεάς οργάνων, ξεκινώντας από 4 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού προ τριετίας σε περίπου 10 δότες ανά εκατομμύριο πληθυσμού φέτος, σύμφωνα με τις έως τώρα ενδείξεις. «Και το σημαντικό είναι ότι υπάρχει σταθερή αύξηση από χρόνο σε χρόνο και όχι μία αιχμή, όπως είχε γίνει στο παρελθόν, κάποιες φορές για κάποιο γεγονός, και μετά ξανά κάτω».
Ο κ. Ντέγκσελ στην ομιλία του εξειδίκευσε τα εργαλεία που χρειάζονται για να «κερδίσουμε», αναλύοντας τα χαρακτηριστικά των 1.012 βραβευθέντων με Νομπέλ. «Αναλύοντας όλους τους βραβευμένους βλέπω ένα πολύ επαναλαμβανόμενο μοντέλο: όλοι αυτοί οι άνθρωποι είχαν την ικανότητα να σκέφτονται με διαφορετικό τρόπο», ανέφερε, για να διευκρινίσει ότι όπως τα μετάλλια των Νομπέλ έχουν δύο πλευρές, έτσι και αυτοί. «Η μία πλευρά είναι η ικανότητα να σκέφτεσαι διαφορετικά, η άλλη, η ικανότητα να εφαρμόζεις αυτές τις διαφορετικές σκέψεις και ιδέες».
Aλλο σημαντικό εργαλείο είναι η επιμονή, εξήγησε ο κ. Νρέγκσελ επικαλούμενος το παράδειγμα του Πίτερ Χιγκς, ο οποίος ανακάλυψε το σωματίδιο του Θεού και χρειάστηκαν δεκαετίες έως ότου καταφέρει να το αποδείξει στην πράξη. Κοινό χαρακτηριστικό των βραβευθέντων είναι η συνεργασία, αλλά και η διαφορετικότητα των σκέψεων σε αυτή τη συνεργασία, με συνεκτικό ιστό την εμπιστοσύνη. «Ενας λόγος για τον οποίο οι περισσότεροι άνθρωποι αποτυγχάνουν είναι γιατί δεν εμπιστεύονται άλλους ανθρώπους και, κυρίως, ανθρώπους που είναι πιο διαφορετικοί από αυτούς», επισήμανε. Κλείνοντας την ομιλία του, εστίασε σε άλλο ένα ζευγάρι «εργαλείων» για το χτίσιμο της επιτυχίας: ικανότητα και σύμπλεξη. «Στην τελική όλα γίνονται για την ανθρωπότητα. Πρέπει να έρθουμε κοντά, να δουλεύουμε μαζί, να προσαρμοστούμε στις αλλαγές και να δημιουργήσουμε έναν καλύτερο κόσμο», τόνισε.
«Αυτό που είπε ο Τομπίας, είναι ακριβώς αυτό που κάνει ο συντονιστής μεταμοσχεύσεων. Σκέψη και εκτέλεση, επιμονή γιατί πρέπει να πείσουμε όλο το νοσοκομείο για το τι θέλουμε να επιτύχουμε, συνεργασία, διαφορετικότητα, εμπιστοσύνη και, τελικά, ικανότητα και σύμπλευση», τόνισε η Νούρια Μάσνου, εντατικολόγος, συντονίστρια μεταμοσχεύσεων στην «πρωταθλήτρια» χώρα των μεταμοσχεύσεων Ισπανία, και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Συντονισμού Δωρεάς Οργάνων και Μεταμοσχεύσεων. Η ίδια στην ομιλία της αναφέρθηκε στις δυσκολίες των γιατρών της Εντατικής όταν θα πρέπει να διαχειριστούν το τέλος της ζωής με ασθενείς και τους συγγενείς αυτών.
«Τι είναι δύσκολο; Να γίνουν οι συζητήσεις για το τέλος της ζωής. Δυσκολευόμαστε, λέμε, γιατί δεν είναι έτοιμος ο ασθενής να ακούσει. Στην πραγματικότητα, δεν είναι έτοιμος ο γιατρός. Λένε πολλοί γιατροί ότι δεν έχουν χρόνο. Πρέπει να έχουμε χρόνο. Είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε αυτόν τον χρόνο. Συχνά φοβόμαστε, δε, να θέσουμε επί τάπητος το θέμα της δωρεάς οργάνων», σημείωσε. Η ίδια υπογράμμισε ότι το κλειδί για τη διαχείριση αυτών των καταστάσεων είναι η επικοινωνία, η οποία πρέπει να είναι έγκαιρη, συνεχής και ευθυγραμμισμένη.
«Πέρυσι στην Ευρώπη περίπου 7.300 άτομα έχασαν τη ζωή τους ενώ περίμεναν να λάβουν ιατρική θεραπεία. Δεν πέθαναν γιατί ήταν σε αυτοκινητικό δυστύχημα. Δεν τους πυροβόλησε κανείς. Δεν είχε έρθει η ώρα τους να πεθάνουν. Δεν πέθαναν καν επειδή δεν μπόρεσαν να φτάσουν εγκαίρως στο νοσοκομείο. Κατά μέσον όρο 19 ασθενείς κάθε μέρα πέθαιναν απλώς και μόνον επειδή δεν μπόρεσαν να λάβουν εγκαίρως ένα μόσχευμα», τόνισε η Αννα Φράνκα, σύμβουλος εσωτερικής παθολογίας, εντατικολόγος και σύμβουλος μεταμοσχεύσεων. Στην ομιλία της σχολίασε τα σημεία που προκαλούν προβληματισμό στον πληθυσμό, όπως η έννοια του εγκεφαλικού θανάτου, ξεκαθαρίζοντας ότι «ποτέ, ποτέ, ποτέ κανένας δεν έχει ανανήψει από τον εγκεφαλικό θάνατο. Εάν κάποιος το πει αυτό, τότε σημαίνει ότι η διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου ήταν εσφαλμένη».